Þjóðviljinn - 30.08.1950, Blaðsíða 4
3
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 30. ágúst 1950.
ÞlÓÐVHJINN
Útgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurlcn.
Rltstjórar: Magnús Kjartansson (áb.) Sigurður Guðmundssoo.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson,
Auglýsingastjóri: Jónstelnn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skóiavörðu-
stíg 19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Askriftarverð: kr. 14.00 á mán. — Lausasöluverð S0 aur. elnt,
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
STIG AF STIGI
Síðari hluta marzmánaðar var gengi islenzkrar krónu
fellt svo mjög að allar innfluttar vörm* hækkuðu. um
þrjá fjórðu. Er það stórfelldasta árás sem gerð hefur ver-
ið á kjör alls almennings í einni svipan, enda hafa nú orð
ið mjög alvarleg þáttaskipti í afkomu almennings. Geng-
islækkunin lendir á yfirgnæfandi meirihluta íslenzku
þjóðarinnar, en sá atvinnuvegur sem hún átti að bjarga,
stórútgerðin, hefur nú verið stöðvaður um tveggja mán-
aða skeið.
Boðskapur páfans
M. E. skrifar: „Hans heilag-
leiki páfinn hefur gefið út boð-
skap í tvennu lagi. I hinum
fyrri er öllum katólskum boðið
að trúa því að Maria mey hafi
stígið upp til himna með
líkama og sál. 1 hinu siðara
er bannað að trúa kenningunni
um framþróun lífsins á jörð-
unni og það látið fylgja að slík
kenning geti engum verið til
framdráttar nema kommúnist-
um.
Þó að óvíst sé að vita hvað
fyrir Hans Heilagleika hafi
vakað er hann samdi hinn síðar;
boðskap, hlýtur það —svo fremi
sem menn ætla að nokkurt
mark sé takandi á páfanum
— að vera gleðiefni „kommún-
stum“(hugtakið kann að vera
illa skilgreint af hendi páfans)
verkamaður til bæjarpóstsins í
um daginn og sagði frá þvi að
hann hefði farið inn í viktar-'
sjoppuna hjá slippnum um dag-
inn að fá sér svaladrykk. Hann
keypti eina flösku af kókakóla
og drakk hana standandi við
diskinn. Þegar þeir fáu sopar
sem rúmast í flöskunni voru
komnir sína leið tók hann fram
peningana og var þá sagt að
innihaldið kostaði 3 kr. —
þrjár krónur. Það þóttu honum
að vonum dýrir sopar. En okr-
ið er sem sagt fullkomlega lög-
legt. — En meðal annara orða,
hversu mikið gjald greiða þeir
Björn Ólafsson og Vilhjálmur
Þór árlega til Bandaríkjanna
fyrir að fá að selja þennan vest
ræna heilsudrykk hér á landi?
★
Krossgáta nr. 18.
I. 1 i <0
7 •JM| S
9 /O HBj Wn
w H'2 <3
<S
'} -gjB' psl <9
lo
Lárétt: 1. einstæð — 7. 2 eins —
8. kaupstaður — 9. barst — 11.
skaut — 12. keyrði — 14. samhl. —
15. stafa — 17. hljóð — 18. dreyma
— 20. sallinn.
Lóðrétt: 1. gras — 2. borða— 3.
2 eins — 4. halli — 5. drukkin —
6. vindur — 10 fraus — 13. brögð-
ótt — 15. stafur — 16. mannsnafn
— 17. mynni — 19. ending.
Lausn á nr. 17.
Lárétt: 1. ódýrast — 7. þú —
8. ólma — 9. æra — 11. lán — 12.
K.R. — 14. N.N. — 15. kaus —
17. má — 18. sóp — 20. afglapi.
Lóðrétt: 1. óþæg — 2. dúr. — 3.
ró — 4. all — 5. smán— 6. tanna —
Verkalýðsráðstefna kom saman 1 Reykjavlk um leið
og gengislækkunin var samþykkt og var þar einhugur um
að alþýðusamtökin gætu ekki sætt sig við þessa stór-
felldu árás, „að ekki yrði hjá því komizt að verkalýðsfé-
lögin geri alvarlegar gagnráðstafanir“. Var stjórn Alþýðu
sambandsins faliö að isjá um framkvæmd kjarabarátt-
unnar. Þessar samþykktir hafa síðan verið sviknar ger-
samlega, og í stað þess að sjá um framkvæmd kjarabar-
áttunnar taldi Alþýðusambandsstjórnin verkefni sitt að
sjá um „vinsamlega framkvæmd gengislækkunarlag-
anna“ eins og hún orðaði það.
Þessi svik þeirra manna sem illu heilli höfðu sölsað
undir sig forustu heildarsamtaka verkalýösins urðu að
sjálfsögðu til þess að gengislækkunarstjórnin sá opiö
tækifæri til að ganga á lagið. Og 1 júlímánuði gerði hún
nýja árás á launþega, falsaði gengislækkunarvísitöluna
um fimm stig.
Þessi árás var þó í sjálfu sér ekki aðalmarkmið stjóm
arinnar. Megintilgangurinn var hins vegar sá að gera
sjálfa gengislækkunina að næstsíðustu árásinni. Með
því að falsa vísitöluna átti að beina athyglinni frá geng-
islækkuninni sjálfri og afleiðingum hennar, sem voru
langtum stórvægilegri en vísitölufölsunin. Stjórn Alþýðu-
sambandsins gekk að sjálfsögðu þegar inn á þetta sjón-
armið og boðaði til baráttu —• ekki gegn afleiðingum geng
islækkunarinnar — heldur einvörðungu gegn vísitölu-
fölsuninni. Þar með hafði stjórn heildarsamtakanna end-
anlega lagt blessun sína yfir mestu árás sem gerð hefur
yerið á íslenzka alþýðu.
En einnig þessi nýja „barátta“ hefur afhjúpað eðli
Alþýðusambandsstjómarinnar, eins og öllum er nú ljóst.
Eru nú að takast sámningar milli gengislækkunarstjórn-
anna um þriggja til fimm stiga hækkun á vísitölunni án
þess að verkalýðsfélögin hafi svo mikið sem verið spurð
ium afstöðu sína. í kjölfar þessara uppbóta á síðan að
ifylgja mjög veruleg verðhækkun á landbúnaðarafurðum,
isem gerir mun meir en að gleypa uppbæturnar. Það verð
iur þannig samið um KAUPLÆKKUN en ekki KAUP-
HÆKKUN.
Ef Alþýðusambandsstjórninni hefði verið einhver al-
yara með baráttu sinni gegn vísitölufölsuninni, hefði hún
að sjálfsögðu á engan hátt bundið sig við fölsunina eins
og hún var 1. júlí. Síðan hafa orðið víðtækar verðhækk-
anir sem einnig þurfti að vega upp. Og síðast en ekki sízt
J>urfti að tryggja að fullar bætur fengjust fyrir verðhækk-
anir á landbúnaðarafurðum. Aðeins með því móti var
hægt að fá vísitölufölsunina bætta. Og þá voru eftir
öll hin beinu áhrif gengislækkunarinnar sjálfrar!
að sagt sé, og það af manni
sem telst vera óskeikull, að vís-
indi séu einkum vegna þeirra,
og það svo fögur vísindi að án
þeirra hefði aldrei fengizt sönn
þelcking á sögu lífsins hér á
jörðu. Það hlýtur að vera veg-
legt hlutverk ætlað þeim flokki
manna sem einn telst fær um
að hagnýta sér þekkingarauka
sem vísar leið út úr ógöngum,
rannsókn og hugsun á sínu
sviði, eins og ný þekking ávallt
gerir.
★
Sá staður sem enginn er.
„Það er vandfundið verðugt
Ríkisskip
Hekla er væntanleg- til Glasgow
í dag. Esja kom til Rvíkur seint
í gærkvöld að vestan og norðan.
Herðubreið var á Hornafirði síð-
degis í gær á suðurleið. Skjald-
breið fór frá Rvik kl. 20 í gær-
kvöld til Skagafjarðar- og Eyja-
fjarðarhafna. Þyrill var á Sauðár-
króki í gær.
svar við hinum fyrri boðskap.
Ef bam eða fáráðlingur talar
óskiljanlegt bull, er þeim annað
hvort ekki anzað eða þau eru
beðin að þegja. En hér er mað-
ur sem telst hafa vald til að
segja til hundruðum milljóna
hverju þeir skulu trúa og
hverju ekki og hann mælir
„staðleysu stafi“, sjálfsagt í
blákaldri aivöru. Því það er
engu miður sannað en tilvera
þessa manns sjálfs, páfans, að
engir himnar eru til og hafa
aldrei verið. Þó að líkami um-
ræddrar konu kynni að hafa
hafizt frá jörðu (og það er á
Eimsklp
Brúarfoss fór frá Reykjavík
kl. 18.00 í gær vestur og norð-
ur. Dettifoss er á Akureyri, fer
þaðan til Rotterdam og Hamborg-
ar. Fjallfoss fer væntanlega frá
Rotterdam í dag til Leith og Rvik-
úr. Goðafoss er á Ólafsfirði,' fer
þaðan til Akureyrar. Gullfoss fór
frá Leith í gær til Kaupmannahafn
ar. Lagarfoss kom til N.Y. 27. 8.
frá Rvík. Selfoss fór frá Siglu-
firði 22. 8. til Gautaborgar. Trölla-
foss fór frá Rvík 27. 8. til Botwood
New Foundland og N. Y.
„Að menn hafa
sætt sig furðanlega
við sólskynsieysið,
stafar vafalaust af
því, hversu sólskin
hefur verið hér
(Morgunblaðið í fyrrad.).
oft.“
móti náttúrulögmáli), er fjar-
stæða að ímynda sér að hann
hafi lent á þeim stað sem eng-
inn er. — M:E.“
★
Lögheigað okur.
Um sama leyti og Björn Ólafs
son viðskiptamálaráðherra hafði
forustu um að lækka kaup allra
launþega sem svarar fimm vísi-
19.30
Tónleikar:
Óperulög (plötur).
20.30 Útvarpssag-
an: „Ketillinn" eft-
ir William Heine-
sen; XXV (Vil-
hjálmur S. Vilhjálmsson ríthöfund-
ur). 21.00 Tónleikar: „Gæsa-
mamma“, svita eftir Ravel (plöt*-
ur). 21.20 Erindi: Ferðamanna-
skipti (Sigurður Magnússon kenn-
ari). 21.45 Danslög (plötur). 22.10
Danslög (plötur).
tölustigum sendi hann fra ser Næturvörður er í Ingólfsapóteki,
aðra tilskipún. Pjallaði hún um síml 1330.
10. aka — 13. — rusl — 15. káf —
16. sóa — 17. M.A. — 19. PP.
Nýlega opinberuðu
trúlofun sina ung-
frú Ragnheiður
Kristjánsdóttir frá
Höfða á Grenivík
og Jóhannes Sig-
urðsson, skipasmið
ur, Óðinsgötu 17. — Síðastliðinn
laugardag opinberuðu trúlofun
sína ungfrú Fjóla Ágústsdóttir
Þverveg 36 og Sigurður Runólfs-
son^ rakaranemi, Njálsgötu 54.
S.l. Iaugardag
voru gefin sam-
an í hjónaband
af sr. Hálfdáni
Helgasyni að
v Mosfelli í Mos-
fellssveit, ungfrú Ásgerður Krist-
jánsdóttir frá Hjarðardal í Dýra-
firði og Sigmundur Þórðarson,
verkamaður frá Viðey. — Nýlega
voru gefin saman í hjónaband af
sr. Böðvari Bjarnasyni, ungfrú
Berit Therese Jónsdóttir, Skóla-
vörðustíg 26 A og Jón Lindkvist
skipasmiður, Veltusundi 1. Heimiíi
þeirra er á Skólavörðustíg 26 A.
Flugferðlr Loftleiða.
Innanlandsflug:
1 dag er áætlað að
fljúga til Alcureyr-
ar, ísafjarðar og
Siglufjarðar. Á
morgun er áætlað
að fljúga til Akureyrar, Isafjarðar
og Patreksfjarðar.
flutt
fundi
1949.
Læknablaðið, 2.
tbl. 1950, er
komið út. Efni:
Um meðfædda
hjartasjúkdóma,
nýjar rannsókn-
araðferðir og að
gerðir, erindi
af Sigurði Samúelssyni á
í læknafélaginu „Eir“ í marz
Kvenfélag óháða fríkirkjusafnað-
arins efnir til berjaferðar á morg-
un (fimmtudag). Lagt verður af
stað frá Ferðaskrifstofunni kl. 10
f. h. Þátttaka tilkynnist í síma
5843, 3713 og 3374. Þar eru einnig
veittar nánari upplýsingar. ,
verðlag á kókakóla, framleiðslu-
vöru ráðherrans, og kvað svo á
um að allt verðlagseftirlit með
þeirri vörutegtmd skyldi niðúr
fellt. Eru þessar tvær hliðstæð-
ur einkar táknrænar fyrir eðli
þeirrar ríkisstjórnar sem fer
með völd á íslandi og það bless
unarríka skipulag sem hún hef
ur forustu fyrir. Síðan hefur
kókakóla að sjálfsögðu hækkað
ekki siður en kaup almennings
hefur lækkað Til dæmis hringdi
HÚSEIGEENDDR
Litla reglusama fjölskyldu vantar 2.
—3. herbergja íbúð. — Tilboð óskast
sent í afgreiðslu Þjóðviljans, merkt:
„Húsnæði — 303"