Þjóðviljinn - 24.02.1951, Blaðsíða 4

3
ÞJÓÐVILJINN
Laugardagur 24. febrúar 1951,
ÞlÖÐyiUINN
tJtgefandl: Sameinlngarflokkur alþýðu — Sósíallstaflokkurlnn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (é.b.).
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Óiafsson, Jónas Árnason.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Rltstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Askriftarverð: 15.00 á mánuði. — Lausasöluverð 79 aur. elnt.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
NR. 44.
Iðnaðurfni og marsjall
Hann gerði allt sem hundur kann
heföi hann aðeins rófu.
Ritstjóri Morgunblaðsins skrifar í gær leiöara um
ágæti marsjallhjálparinnar af svq hundflatri auðmýkt.
að slíks eru engin dæmi fyrx, jafnvel ekki í marsjallpi'ess-
unni íslenzku. Fjallar hann sérstaklega um iðnaðinn og
segir að það sé eingöngu að þakka molum þeim sem
hrotið hafa af borðum milljónaranna fyrir vestan haf að
iðnáðurinn hafi þó skrimt undanfarin ár. Beri verkafólk-
inu nú að þakka þessa vestrænu náð með því að kjósa
frambjóðendur atvinnurekenda við stjórnarkjör það sem
hefst í dag. Annað væri óguðlegt vanþakklæti gagnvart
hinum vestrænu herrum og myndi hafa alvarlegustu af-
leiðingar!
Þótt sleppt sé hinni hundslegu auðmýkt sem er mjög
fjarlæg íslenzku skaplyndi, stangast staðhæfingar ritstj.
við allan veruleika. Síðan marsjallstefnan hófst hefur
iðnáðurinn þvert á móti búið við örðugleika. sem skipu-
lagðir hafa verið af valdhöfunum og vaxið hafa ár frá
ári. Verksmiðjurnar hafa verið hráefnalausar stóra hluta
hvers árs, sífelld óvissa hefur verið um framtíðina, upp-
sögnum hefur rignt yfir starfsfólkið æ ofan í æ og iðn-
rekendur hafa áð heita má. mánaðarlega lýst fyrir alþjóð
í blöðum og útvarpi hvernig verið væri að eyðileggja alla
starfsmöguleika þeirra. Iðnverkafólkið þarf ekki annað
en bera þetta ástand saman við það sem var áður en
marsjallstefnan hófst til að gera sér grein fyrir hverjar
hafa orðið aíleiðleiðingar þeirrar vestrænu náðar sem
Morgunblaðsritstjórinn lofsyngur hvað mest.
Þó skal meira áðgert. Eins og kunnugt er vinnur
ríkisstjómin nú að því að fá eyðslulán erlendis upp á
200 milljónir króna. Með láni þessu.á síðan að fylla allar
búðir af erlendum varningi, m. a. erlendum iðnvarningi
sem hægt er að framleiða hér heima. Gefur auga Igið'
hverjar afleiðingar þáð muni hafa fyrir fyrirtæki þau
sem nú þegar berjast í bökkum og fyrir þúsundir manna
sem nú hafa lífsframfæri sitt af iðnaðarstörfum. Eínnig
þessi lántaka er afleiðing af marsjallstefnunni, þeirri
stefnu sem Morgunblaðsritstjórinn vill láta iðnverkafólkið
þakka sérstaklega fyrir í dag og á morgun. — Og vissu-
lega mun iðnaðarfólkið þakka þessa sbefnu á sinn hátt.
Strætisvagnavélar ganga
á nóttunni
Það er ýmislegt eftirtektar-
vert, sem fram kemur í nýj-
asta bréfinu frá „Tveimur fé-
lögum“, en þar segja þeir
meðal annars: ,,.... Okkur er
kunnugt um, að í frosthörkum
hefur það verið venjan að láta
marga strætisvagnana, og jafn-
vel meirihluta þeirra, standa yf-
ir nóttina með vélina í gangi.
Mun þetta einkum stafa af
tvennu: I fyrsta lagi vöntun á
nógu fullkomnum skýlum til að
geyma vagnana, meðan þeir
eru ekki í notkun; og í öðru
lagi þeirri staðreynd, að vagn-
arnir eru komnir allmjög til
ára sinna sumir, og þar af
leiðandi hætt við, að máske
gengi erfiðlega að koma þaim
í gang á morgnana, ef slökkt
væri á vélum þeirra á kvöldin.
•
Ganga þeir líka núna
í stöðvuninni?
„Nú hefur alllengi staðið yf-
ir strætisvagnastöðvun, og véð-
ur á þessum tíma verið síður
en svo milt, heldur þvert á móti
miklar frosthörkur. Og með til-
liti til alls þessa viljum við
spyrja: Hafa vélar áðumefndra
strætisvagna verið í gangi all-
an þennan tíma, sem liðinn er,
síðan verkfallið hófst? Sýnist
okkur það reyndar eðlilegast,
með hliðsjón af því sem áð
framan greinir, enda munu yfir-
völd vagnanna sjálfsagt ætlast
til að þeir fari einhvemtíma í
gang aftur! En fróðlegt væri
að fá vissu í málinu, því að hér
er óneitanlega um að ræða at-
riði, sem vert er að taka tillit
til, þegar reiknað er út, hvaða
óþarfa útgjöid verkfallið hefur
í för með sér.
en hlaða honum jafnframt í
skafla á gangstéttunum. Þar
er síðan ekkert við honum
hreyft, nema eitthvað niðri í
bænum; fyrir innan bæinn er t.
d. ógjörningur fyrir vegfarend-
ur að ganga annarsstaðar en á
akbrautunum, vegna skaflanna
sem liggja þar sem þeim er ann-
ars ætiað að ganga.... Kemur
■ 1
m
9 | I
hí rrn ■■
icz zU
Lárétt: 1 gistihús — 4 samþykki
— 5 tveir fyrstu —• 7 segja fyrir
— 9 andvari —10 gæla — 11
mannsn. — 13-+-15 linna — 16 bog-
þetta sér skiljanlega illa fyrir in.
ekki sízt núna í strætis- Lóðrétt: 1 húð — 2 tjón — 3
tónn — 4 töframenn — 6 aula —•
fólk,
vagnastöðvuninni, þegar það
verður að fara, allra sinna ferða
fótgangandi. — Tv. fél.“
Á sjóklingur í úthrerfi
ekki rétt á læknishjálp ?
Loks er stutt athugasemd,
sem verkamaður einn hefur beð-
ið mig fyrir. Hann býr innvið
Elliðaár og þurfti nýlega að
ná í lækni handa einu skyld-
menni sínu.: „En læknirinn
svaraði mér því í símann, að
hann hefði annað að gera en
vitja sjúklings svo langa leið!
Hvernig ber að skilja þetta ? Er
virkilega svo komið, að við út-
hverfabúarnir eigum ekki leng-
ur rétt á læknishjálp eins og
annað fólk? Getur læknum lið-
izt það að neita um sjúkra-
vitjun svona Íítinn spöl, á
þeirri forsendu að það muni
trufla „bisniss" þeirra niðri í
bæ ?“

7 barði — 8 þingmaður — 12 frá-
fall — 14 hríð — 15 ökenndur.
Lausn nr. 43.
Lárétt: 1. bænir — 4+5 næ-ra —•
7 kló — 9 far — 10 par — 11 ósi
— 13 in — 15 ár — 16 dælir.
Lóðrétt: 1 bæ — 2 nál — 3 rr
— 4 nafni — 6 akrar — 7 kró —
8 ópi — 12 söl — 14 ND — 15 ár.
Loftleiðir h.f.:
1 dag er áæltað að fljúga til:
Vestmannaeyja, isafjarðar, Akur-
eyrar, Patreksfjarðar og Hólmæ
vikur. — Á morgun er áætlað að
fljúga til: Véstmannaeyja.
Fástir liðir eins
og venjul. Kl. 18.30
Dönskukennsla; I.
fl. —• 19.00 Ensku-
kennsla; II. fl.
19.25 Tónl.: Sam-
söngur (plötur). 20.30 Leikrit:
„Eftirlitsmaðurinn“ eftir Nikolai
Gogol. — Leikstjóri: Lárus Páls-
son. 22.20 Passíusálmur nr. 30.
22.30 Danslög (plötur). 24.00 Dag-
skrárlok.
Hinn 8. febrúar
voru gefin sam-
an í hjónaband
af sr. Þorvarði
G. Þormar Lauf
^ ^ ási í Höfða-
hverfi, ungfrú Snjólaug Aradóttir,
Grýtubakka og Jón Laxdal, bóndi,
Nesi, Höfðahverfi í Suður-Þingeyj-
arsýslu.
Saumanámskeið Mæðrafélagsins.
Konur er minntar á saumanám-
skeið Mæðrafélagsins, sem hefst
5. marz. — Upplýsingar í síma
81452.
I *
GagntiiboH ti! Oiíuféiagsins
Olíufélagið hefur sent ritstjóra Þjóðviijans orðsend-
ingu þar sem m. a. er komizt svo að orði: ,.Vér sliorum á
yður að birta yfirlýsingu í blaði yð-ar Þjóðviijanum innan
tveggja sólarhringa, eða nánar tiltekið fyrir kl. 6 eftir
hádegi nœstkomandi laugardag 24. jþ. m., þar sem þér
takið aftur öli þau meiðyrði og atvinnuróg sem í blaði
yðar hafa staðið um félag vort síðan 9. janúar s.L Efni
og orðalag þessarar yfirlýsingar yðar sé fyrst borið undir
oss og birt eins og vér óskum eftir.“ (!!) Síðan er svo hót-
að málshöfðun og miklum skáðabótakröfum!
Standard Oil er voldugt félag, einnig hér á íslandi.
Þáð stjómar skrifum margra stórbiaða, og hér heimafyrir
■stjórnar það skrifum T!mans og Alþýðubláðsins og hefur
múlbundið Morgunblaðið. Það hefur áhrif á gerðir ríkis-
stjórna víða um heim, einnig hér á íslandi og hér hefur
það einnig sín úrslitaáhrif á verðlagseftirlitið og æðstu
dómsmál. Það er því ekki að undra þótt þetta félag vilji
nú fara að stjórna skrifum Þjóðviljans líka! En því mið-
ur: Þjóðviljinn er hvorki falur fyrir fé né með hótunum.
í staðinn skal umboðsfélagi Standard Oil gert gagn-
tiiboö. Hér með ska! skorað á það að skiia aftur hinum
rangfengna gróða sínum innan tveggja sólarhringa, nán-
ar tiltekið fyrir hádegi mánudaginn 26. þ. m., biðjast af-
sökunar á svindlinu og leiða þá menn til refsingar sem
ábyrgir eru. Þjóðviljinn mun þá meta þann vérknað að
verðleikum og telja þessu hneyksiismáli þar með lokið.
Hvað skaii gera til að
skapa áhugann?
„En hvað sem annars þessu
öllu líður, þá veit jú allur
reykvískur almenningur, að
rekstur strætisvagnanna er í
mesta ólestri, og mundi óvíða
látið viðgangast það hneyksli
sem hér viðgengst, þegar okk-
ur er ár eftir ár boðið upp á
að ferðast í ónýtum skrjóðum.
En hvað skal gera til að drífa
málið upp úr ólestrinum? Eitt
ráð dettur okkur í hug að reyna
mætti. Hvernig væri til dæmis
að veita Jóhanni Ólafssyni
einkaumboð fyrir alla varahluti
í strætisvagna, og láta hann
fá prósentur af hverjum þeim
nýjum vagni, sem inn væri
fluttur, og vita síðan hvort við
þetta mundi ekki vakna áhugi
hjá forstjóra strætisvagnanna
Stríðsgiæpamenn
látnir lansir
Bandarisku hernámsyfirvöld-
ísfisksaian.
Hinn 22. þ.m. seldi Hvalfell 3290
kit fyrir 6686 pund í Grimsby, Mai
1819 kit fyrir 3007 pund í Aber-
deen og mótorskipið Súlan 2001
vætt fyrir 2956 pund í Fleetvood.
Ríkisskip
Hekla er á Austfjörðum á suður-
leið. Esja var á Isafirði síðdegis í
gær á norðurleið. Herðubreið er í
Reykjav. Skjaldbreið er i Reykja-
vík. Þyrill er á Eyjafirði. Oddur jn jétu lausa ur Landsbergfang-
er á Vestfjörðum. Ármann fermir
frá Reykjavík síðdegis í dag til
Vestmannaeyja.
Skipadeild SIS
Arnarfell er væntanlegt til R-
víkur n.k. sunnudag, frá Malaga.
Hvassafell fór frá Cadiz 21. þ. m.,
áleiðis til Keflavíkur.
Eimsldp
Brúarfoss fór frá Reykjavík
19.2. til Hull og Kaupmannahafn-
ar. Dettifoss er i Reykjavik, fór
til Keflavíkur í morgun 24.2. Fjall
foss kom til Rotterdam 22.2. fer
þaðan 23.2. til Antverpen, Hull og
Reykjavíkur. Goðafoss fór frá R-
vík 21.2. til Rotterdam. Lagarfoss
elsi fjóra stríðsglæpamenn, sem
dæmdir höfðu verið í ævilangt
fangelsi. Hafa Bandaríkjamenn
þá náðað 43 stríðsglæpamexm
það sem af er þessu ári.
Fannkyiigs ein
angrar Sandgerði
Frá fréttar. þjóðv.
í Sandgerði í gær
Fannfergi er nú með eindæm-
um mikið í Sandgerði, svo að
bílar komast ekki leiðar sinnar
kom til Leith 22.2. væntaniegur í °S mannhæðarháir skaflar eru
fyrir því að koma rekstri þeirra %ær 23-2- tn Reykjavikur. Selfoss á götunum. Engir áætlunarbíl-
er í Leith. Tröllafoss er í Reykja ar hafa komið hingað '-
vík. Auðumla fór frá Reykjavík
21.2. til Vestmannaeyja og Ham-
borgar. Foldin er í Reykjavík.
í sómasamlegt horf?! — Tveir
félagar“.
i gær
eða dag vegna snjóþyngslanna.
Snjólitlar akbrautir,
en skaflar á gangstéttum
Svo er hér bréfstúfur sem
þeir félagar hafa sent til við-
bótaiú „Við erum ekki ánægðir
með þá aðferð, sem beitt er við
snjóhreinsunina á götunum. Það
Happdrætti BÆR
Tíminn gefur Ey-
steini kenningar-
nafn í leiðara Tím
ans I gær: „Þó að
f jármálaráðherr-
ann ráðvendni sé
þannig sú aðild“ (o. s. frv.) Víst
hljómar nýja nafnið skár en
, EVMÐIN sem hingaðtil hefur þótt .,
koma afkastamiklar velar og oinUenna bezt þennan stjómmála- Jons Damvalssonar hja Ferða
ýta honum af akbrautunum, • skörung Framsóknar. skrifstofu rikisins.
Dregið var í happdrætti BÆR
í fyrrakvöld. Vinningar voru.
þrír: Nr. 56344 ísskápur. Nr.
35954 rafmagnsþvottavél. Nr.
8319 rafmagnseldavél. — Vinn-
ingarnir óskast sóttir til Sigur-