Þjóðviljinn - 22.04.1951, Blaðsíða 5

Srainudagur 22. apríl 1951 — ÞJÖÐVILJINN
(5
Er dómsdagur í nánd?
Að loknum fréttum í
fyrrakvöld liljómaði móð og
áköf rödd í eyrum Islend-
inga. Það var fréttamaður
íslenzka útvarpsins hjá sam-
einuðu þjóðunum sem flutti
þau tíðindi að MacArthur
fyrrverandi hershöfðingi
hefði haldið ræðu á Banda-
ríkjaþingi og fimm milljónir
Bandaríkjamanna hefðu
hyllt hann og vottað lotn-
ingu sína. Fréttamaðurinn
hefur eflaust sjálfur verið
í þeim hópi, svo innileg sem
frásögn hans var um hug-
rekki, kjark og djörfung
hershöfðingjans, enda var
boðskapurinn einstaklega
hjartfólginn: Nú hafa verið
hæfð flest skotmörk í Kóreu
og því er mál að byrja á
Kína. Ræðan hafði verið
haldin daginn áður, og Morg
unblaðið hafði fyrr skírt
þann dag — sumardaginn
fyrsta, barnadaginn —- dag
MacArthurs, eflaust með til-
liti til myrtra Kóreubarna,
sem svo mjög hafa glatt
gömul augu hershöfðingjans.
■—v—
Móður fréttamannsins hef
ur eflaust fundið hljóm-
grunn hjá ritstjórum ís-
lenzku borgarablaðanna. Þeg
ar Þjóðviljinn kallaði Eisen
hower MacArthur Evrópu
.með skírskotun til þess að
honum væri ætlað að breyta
Evrppulöndum í nýja Kóreu-
vígvelli komst Stefán Péturs
son svo að orði að meiri
sóma væri ekki hægt að
sýna fyrrverandi rektor
Columbia-háskólans en að
bínefna hann þannig. Daginn
sem MacArthur var rekinn
skrifaði Valtýr Stefánsson
forustugrein í Morgunblaðið
og lýsti yfir því að þetta
þóf i Kóreu gengi ekki leng-
ur, nú þyrftu íslendingar og
aðrir styrjaldaraðilar þar
eystra að hefja árás á Kína.
Og daginn eftir veitti Krist-
ján Guðlaugsson Truman
Bandaríkjaforseta harðar á-
Jkúrur fyrir að víkja Mac-
Arthur Úr embætti. Var hon-
um svo mikið niðri fyrir að
hann sá ekkert framundan
nema hinn efsta dag sam-
kvæmt spásögn heilagrar
ritningar. Eina huggun hans
var sú að MacArthur myndi
þá koma aftur, þótt hins
væri ekki getið hvort hann
ætti heldur að aðstoða drott-
in við að velja sauði frá
höfrum eða láta húsbóndan-
um úr neðra í té þekkingu
sína og hæfileika.
Ritstjórar borgarablað-
anna hafa þannig orðið mjög
uppnæmir af brottrekstri
MacArthurs og eru þeir þó
ekki hörundsárir, enda eru
þetta óneitanlega furðulegar
aðfarir. Mánuðum saman
hefur MacArthur verið lýst
sem fremsta merkisbera
frelsisins, vammlausasta ridd
ara lýðræðisins og holdguð-
um hugsjónum sameinuðu
þjóðanna. Árásir austrænna
manna á þennan vestræna
hálfguð voru aðeins sönnun
þess af hvílíkum siðgæðis-
þrótti hann léiti brenna böm,
eyða borgir og skjóta konur
eða gamalmenni. En nú var
því allt í einu lýst yfir í
sjálfum bækistöðvum lýðræð
isins að þessi ágæti maður
væri stórhættulegur og væri
að því kominn að leiða nýja
heimsstyrjöld yfir mannkyn
ið. Hvað áttu vesælir íslenzk-
ir ritstjórar að halda þegar
slík ósköp dundu yfir, hvert
áttu þeir að líta þegar sjálf-
ur leið.toginn var fallinn?
Var nokkuð að undra þótt
þeir minntust á hinn efsta
dag ?
Islenzku ritstjórunum skal
sagt það til huggunar að
það er ástæðulaust að ör-
vænta. MacArthur er að
vísu farinn, en það kom ann-
ar hershöfðingi í hans stað
sem einnig kann sérgrein
sína til hlítar. Það dveljast
enn bandarískir hermemi á
annarlegri strönd fjarri
heimalandi sinu og halda á-
fram að drepa, brenna og
skjóta. Það er enn haldið
áfram að kasta yfir varnar-
laust fólk napalm-sprengjum
sem eru álíka gagnvirkar og
kjamorkusprengjur og Þór-
arixin Þórarinsson kallaði um
daginn „nýjasta vopn lýð-
ræðisins“ í blaði sínu í hjart
anlegri aðdáun. Og þótt eitt-
hvað kunni að dragast um
sinn að íslenzka ríkisstjórnin
segi Kínverjum stríð á hend-
ur er Taívan enn bandarískt
hernámssvæði og þar bíður
Sjang Kaísék þess með 600.
000 manna lið að fá að
leggja undir sig 475 milljónir
Kinverja að sögn MacArth-
urs og Daða HjÓrvars. Það
er sem sé ekki alveg víst að
drottinn telji það tilefni til
að kveða upp lokadóm sinn
þótt MacArthur sé Íeýstur
frá herþjónustu.
Og i Bandaríkjunum hafa
fimm milljónir manna hyllt
MacArthur og vottað honum
hrifningu sina. Þess er ekki
getið hvort í þeim hópi lxafi
sézt margar' grátnar rnæður
sem eiga syni sína á f jarlæg-
um vígvöllum, en hins vegnr
hafa eflaust verið í brodái
fylkingar ýmsir mikilsvirt-
ustu menn andans vestur
þar, sem gætu orðið íslenzk-
um ritstjórum til hugnreyst-
ingar. T. d. skal þeim í dag
bent á einn ágætasta mennta
mann Bandaríkjanna Elwood
C. Nance prófessor, í’ektor
Tampa-háskólans, en hann
hlaut þetta virðulegn em-
bætti eftir langa og trúa
þjónustu sem herprestur
MacArthurs. Rektor þessi
lýsti yfir því fyiir skömmu
að það hefði haldið fyrir sér
vöku, hversu óhneygðir marg
ir Bandai’ikjamena væru fyr
ir hrvðjuverk, en þessi and-
legi misbrestur ham.laði því
að þeir næðu nægilega góð-
um árangri í styrjöldum.
Niðurstaðan af andvókum
hans var kennsluáætlún um
sálrænan undirDÚning undir
ofbeldisverk. Fyrsti liður
áætlunai’innar var „skotnám
skeið“ sem átti að „vrnja
nemendur við meðferð skol -
vopna og kúlnaþyt í lofti“.
Ýmsum kanrx að virða.st ,að
þetta sé lítið nýstáxleg nið-
urstaða af löngum andvök'-
um, en þess ber þá að geta
að kennsluáætlunin er miðuð .
við presta og kennimehn
sem eru hvattir til að
„þjálfa söfnuði sína mjð
skotæfingum og herrxaðar-
kennslu“. Nance rektor sýn-
ir fram á að „ekkert annað
exi vopnavald geti. stöðvað
kommúnismann“ og boðorð
þau sem hann innrætir
prestastéttinni eru þessi:
—v—
„Ég er þejrrar skpðunar
að við eigum að vígbúast í
samræmi við lögmál frum-
skógarins og að sérhver ein-
staklingur verði að læra þá
list og þá vísindagrein að
drepa menn. Sjálfur er ég
ekki þeirra skoðunar að hern
aðaraðgerðir eigi að tak-
marka við heri, flota og
flugvélar eða nokkrar höml-
ur eigi að lieggja á notkun
tortímingarvopna eða bar-
áttuaðferða. Ég fyrir mitt
leyti mæli með sýklahernaði,
kjarnorkusprengjum og vetn
issprengjum, hálqíftssprengj-
um og öllu öðru sem tök eru
á. Ég vil ekki að neitt tiljit
sé tekið til sjúkrahúsa,
kirkna, skóla eða að ein-
hverjum sérstökum hópum
sé hlíft.“
Þannig mælti séra Elwood
C. Nance pri^essor, rektor
Tampa-háskólans, fyrrver-
andi herprestur MacArthurs,
og ummæli hans voru birt
með tilhlýðilegri virðingu
og velþóknun í blöðum vest-
aixhafs. Ýms blöðin birtu
forustugreinar á eftir, þar
sem skorað var á „banda-
ríska æsku að læra lögmál
frumskógarins“ í samræmi
við kennsluáætlun hins á-
gæta vísindamanns og æsku
lýðsleiðtoga.
Það er þannig ærna hugg-
un að fá fyrir ritstjórana
íslenzku. Andi MacArthurs
lifir bezta lífi, list morðsins
og vísindi tortímingarinnar
eru enn í mestu hávegum í
heimalandi lýðræðisins. Og
þó veit ég að hversu vel sem
ég reyni að hugga hina
hrjáðu menn, fæ ég ekki
losað þá við sárasta geig.
Það kom þrátt fyrir allt ekki
til af góðu að MacArthur,
leiðtoginn mikli, var rekinn
frá iðju sinni. Ástæðan var
hræðsla við samtök frið-
samrar alþýðu um allan
lieim, vissan um yfirburði
alþýðuríkjanna ef hafin væri
árás á Kína. Kristján Guð-
laugsson er raunar spámann
lega vaxinn og brottrekstur
MacArthurs fyi’irboði um
dómsdag yfir þeim leiðtog-
um sem í orði og verki pré-
dika „þá list og þá vísinda-
grein að
drepa
menn“.

Mðiður hveríur
Framhald af 8. síðu.
verið um borð fyrri kafla ferð-
arinnar, eða þangað til lagt var
af stað frá Sandi á ximrædd-
um tíma, þá sást hann seinast.
Ekki liafði hann keypt
farseðil. — -Skipið kom við í
mörgum liöfnum, en hvergi
varð þess vart að Svavar stigi
á land. Veður var fremur gott
á leiðinni og lítill sjór.
Sveinn Sæmundsson, yfirlög-
regluþjónn skýrði blaðamönn-
um frá þessu í gær. Er það ósk
hans, að þeir, sem einhverjar
frekari upplýsingar kynnu að
geta gefið um Svavar í sam-
bandi við hvarfið, láti rann-
sóknarlögregluna, vita.
LÍÚ mn Ijárreiður imikaopa-
Þjóðviljanum heí'ur borizt
eftirfarandi greinargerð frá
framkvæmdastjóra Lands-
sambands íslenzkra útvegs-
manna um fjárreiður Inn-
kaupadeildarinnar:
S. 1. laugardag birtist í dag-
blaðinu Tímanum grein undir
fyrirsögninni „Stórfellt fjárþrot
hjá Innkaupadeild L.LÚ.“. Sagt
var ennfremur að í því tilefni
hafi útgerðarmaður sent kæru
á hendur Innkaupadeildimii til
Dómsmálaráðuneytisins.
Skrifstofa Landssambandsins
sneri sér þegar til Dómsmála-
rláðuneytisins, og fékk þar þær
upplýsingar, að því hafi borizt
bréf samhljóða bréfi því, sem
birtist í Tímanum, og sé það
frá Helga Benediktssyni út-
ger'ðarmanni, Vestmannaeyjum,
'en honum hafði Innkaupadeild-
in stefnt vegna skuldar hans.
Efni bréfs þessa er í stuttu
máli þetta,:
He]gi Benediktsson telur, að
stofnfé Innkaupadeildar L.I.Ú.
sé tapað, að tapið Jiafi orðið
með annarjegum hætti og hann
hafi ekki getað fengið upplýs-
ingar hjá fyrirtækinu um þetta,
þrátt fyrir að hann hafi lagt til
'Stofnfé.
Helgi Benediktsson hefur
ekki leitað til skrifstofu L.I.Ú.
eftir upplýsingum um fjárhag
Innkaupadeildarinnar, en eðli-
legasta leiðin, til a'ð fá þess-
ar upplýsingar, hefði að sjálf-
sögðu verið sú, að skoða árs-
reikninga fyrirtækisins, sem
voru til sýnis fyrir meðlimi á
skrifstofu sambandsins i 14
daga fyrir aðalfundinn, sem
haldinn var í nóvember s. I. eða
mæta á aðalfundi sambandsins.
Reikningarnir voru endurskoð-
aðir af löggiltum endurskoðend-
um og endurskoðanda sam-
bandsins og fylgdi skýrsla
þeirra, en hvorttveggja reikn-
ingarnir og skýrsla endurskoð-
endanna var lesið upp og rætt
á aðalfundinum og reikningarn-
ir samþykktir saxnhljóða. Af
þessu má sjá, að öllum með-
limunx L.I.Ú. og Innkaupadeild-
arinnar var samkv. logum sam-
bandsins gefinn kostur á að
kynna sér rekstur og afkomu.
stofnunarinnar.
Mikil gagnrýni kom fram á.
s. 1. ári á störfum fyrxrverandi
fx’amkvæmdastjóra Innkaopa-
deildarinnar og Landssambandsi
ins hjá stjórn sambandsins,
sem leiddi til þess að fram-
kvæmdastjórarnir sögðu af sér
störfum í ágúst mánuði s 1.
Hjá stjórninni og eins hjá
aðalfundinum kom fram, að
framkvæmdastjórarnir voru m.
a. gagnrýndir fyrir óvarkárni
í útlánum og töp, sem af því
leiddu, M. a. m'á geta þess,
að félagið á eins og á'ður seg-
ir i málaferlum við Helga Bene
diktsson útaf vangreiddri skuld
hans við Innkaupadeildina.
Framlag Helga til stofnsjóðs
Innkaupadeildarinnar var kr.
5.000.00.
Helgi Benediktsson hefur
einn meðlima Landssarnbands-
ins sagt sig úr samtökunum.
Aðrir meðlimir samtakanna
hafa hins vegar snúist þannig
við aðsteðjandi örðugleikum
að skipa sér þéttar í fylking
en áður um samtökin og hefur
þáð aldrei komið betur fram en
á síðasta aðalfundi.
Reykjavík, 21. apríl 1951
Stjórn Landssanxbaijds ísL
útvegsnxaniia.
■ WWWVVSVWWtfWVWWWW
1 !• # f^§
hggur í&ioin
Orðsettding tiE almennings
AS gefnu tilefni þykir ástæöa til aö taka fram
eftirfarandi í sambandi viö starfsemi verðgæzl-
unnar:
1. Þær vörur, sem fluttar eru inn fyrir báta-
gjaldcyri, eru ekki háöar verölagsákvæðum.
AÍIar aðrar innfluttar vörur heyra enn
undir verölagseftirlitið.
2. Sérstök ástæða er til áð benda neytendum
á, aö kynna sér rækilega hvaða vörur eru
undanþegnar verölagseftirlitinu skv. frílista
. bátaútvegsmanna.
3. Staðfestingu heildsöiuverös á allar innlend-
ar framleiösluvörur ber að fá hjá VeröJags-
skrifstofu Fjárhagsráös, nema sérstakar
reglv.r gildi þar um.
4. Það eru vinsamleg tilmæli til almennings,
aö láta skrifstofu minni tafarlaust 1 té upp-
lýsingar, ef grunur leikur á, aö verölag ein-
hverra vörutegunda sé óeðlilega hátt. Því
aöeins getur oröiö árangur af verölagseft-
irlitinu, aö náin samvinna almennings og
vierögæziunar sé jafnan fyrir hendi.
Reykjavík, 21. apríl 1951.
Vexigæzlustjóiiim.
*vvvw>vvv>vvvvvvvvvvvv>ri0Jvvwvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv.