Þjóðviljinn - 21.06.1951, Síða 1

Fimmtiidagur 21. júní 1951 — 16. árgangur — 136. tölul)lað
Iransstjórn Eætur þjóðnýtángu olíu-
iðnaðarins Ecoma til framkvæmda
Morrison hefur i hótunum - Brezka flughernum skipaÓ
að vera viðbúnum - ÁstandiÓ iskyggilegt, segir Acheson
f;
★ Ivitnaiiafalsarínn Valtýr
Stefánssor. hefur undanfarna
daga verið önn'um kafinn \i«í
að tína til ívitnanir í sovét-
rithöfundinn Perventzev, en
hann var sem kunnugt er l'or-
maður sendinefiular þeirrar
sem hingað' kom í vor. Ein
þessara ívitnana birtist í Mbl.
15. júní s.l. og hljóðar svo:
★ „Lífiö hefur ckki verið auð-
velt né er það auðvelt fyrir
íslendinga í þeirra liarða landi
... í fyrsta skipti í sögunni
hefur upp risið fyrir þá ný
Frámliald á 4. síðu.
Á íimm klukkutíma íundi í gær ákvað stjórn
Irans að láta koma til framkvæmda þegar í stað
lögin um þjóðnýtingu olíuiðnaðar landsins, sem
til þessa hefur verið í höndum Breta. Þessi ákvörð-
un var tekin, eftir að slitnað hafði uppúr samning-
um milli Iransstjórnar og brezka olíufélagsins
Ánglo Iranian.
Að stjórnarfundinum loknum
skýrði dr. Kazemi utanríkis-
ráðherra blaðamönnum frá því,
að skipaðir hefðu verið iranskii
menn til að taka við stjórn
hinna ýmsu deilda Anglo Irani-
an og væru engar ákvarðanir
félagsins hér eftir gildar, nema
þessir menn hefðu undirritað
þær. Nafni félagsins liefur ver-
ið breytt og heitir það hér eftir
Olíufélag irönsku þjóðarinnar.
Allar tekjur félagsins skulu
lagðar á reikning í iranska þjóð-
bankanum og uppiýsingadeild
Anglo Iranian skal leyst upp
þegar í stað. Dr. Kazemi sagði,
að ekki yrði lokað fyrir oliu-
rennslið til olíulireinsunarstöðv-
arinnar í Abadan.
Herráðsforsetinn á
stjór.narfundi.
Morrison utanríkisráðherra
sagði brezka þinginu í gær, aö
brezka stjórnin væri reiðubú
in til að. gera „nauðsynlegar
ráðstafanir til að tryggja ör-
yggi brezkra borgara i Iran*'.
Skýrt var frá því í Súes, aðal-
stöðvum brezka flughersins ’
Miðausturlöndum, i gær, að
brezkum flugher í öllum stöðv-
um í löndum við botn Miðjarð-
arhafs hefði verið skipað að
vera við öllu búnum. Slim mar-
skálkur, forseti licrráðs brezka
heimsveldisins sat aukafund rík-
isstjórnarinnar um olíudeiluna
L London í gær.
Yfirgefa Bretar Iran?
Ihaidsmenn á brezka þinginu
lögðu að Morrison utanríkisráð-
herra, að lýsa yfir, að ekki
vrði gripið til þess ráðs að kalla
alla Breta frá Iran og að olíu-
ítökunum þar yrði ekki sleppt
hvað sem það liostaði. Morri-
son sagði, að það væri óhyggi-
legt að láta nokkuð uppi um
fyrirætlanir stjórnarinnar. —
Brezka þingið ræðir olíudeiluna
í dag.
Talsmaður Anglo Iranian í
Teheran sagði i gær, að ef Ir-
ansmenn tækju aö hlu'tast tii
um rekstur oliuiðnaðarins,
myndu allir Bretar hætta störf-
um við liann. Brezki sendiherr-
ann liefur ráðlagt öllum Bret-
um i Iran að senda fjölskyldur
sínar á brott.
Talið að olíuútflutningur
st<>ð\ist
Aclieson utanríkisráðlierra
Bandaríkjanna sagði í gær, að
Framhald á 6. síðu.
Orðsending
frá Kvenfélagi •:
; Sósíalista :•
■ .
I Gróðursetjum trj.áplöntur.|
[að Heiðmörk í kvöld. —J[
[ Lagt af stað frá Þórsg. l.'kl.{
[7.30. Félagskonur, tilkynn-[[
[ið þátttöku til Sigríðar Frið-Ij
[riksdóttur, sími 4402 og>
[Margrétar Ottósdóttur, sími[*
[7808. Nefndin. í
•r
Sovétstjórnin fús að rœða öll
sín bandalög á fundi
Segist ekki skilja, hvers vegna Vesturveldin óttist
umræður um A-bandalagið
í gær var Vesturveldunum afhent svar sovétstjórnar-
innar viö síöustu orösendingum þeirra um l'jórveldaí'und.
A fundi fulltrúa utanríkis-
ráðherra fjórveldanna i Paris
i gær afhenti Gromiko orðsend-
ingu stjórnar sinnar. Segir þar
að sovétstjórnin sé steinhissa á
hræðslu Vesturvpldanna við að
taka umræður um A-bandalagið
á dagskrá utanríkisráðherra-
fundar. Sjálf hafi sovétstjórn-
in gert ýmsa samninga um
gagnkvæma, liernaðarlega að-
sto\ svo sem við Kína, Pólland
og Tékkóslóvakíu og Bretland
og Frakkland á stríðsárunum.
Hún sé reiðubúin til að taka
alla þessa sáttmála á dagskrs
fjórveldafundar og ræða þá.
1 orðsendingunni segir, að
óhjákvæmilegt sé að ræða her-
stöðvar Bandaríkjanna erlendis
á fjórveldafundi, því að þær
séu meginorsök viðsjánna í
Evrópu.
Framhald á 6 síðu
Togarasjómeiin felldu fram-
lengingu samninga til 1, júni
Atkvæði hal'a nú verið talin l'rá atkvæðagreiíTslu tog-
arasjómanna mn viðbótarsamning stjórnar Sjómannafélags
Reykjavíkur og Félags ísl. botnviirpiiskipaeigeiula, en sam-
kv. Iioniim áttu togarasjómenn að íá greidda dýrtíðarupphót
á káup á sama liátt og landverkafólk — og gihlandi samn-
ingur, sem er iippscgjanlegur miðað við 15. nóv. i haust,
að l'ramleiigjast að öðru leyti óbreyttur til 1. júní 1952.
Togarasjómeiin felldu samning stjórnar S.K. og F.I.B.
með 111-102 atkv. GiUlir því gainli samningtirinn áfrain ó-
brcyttur og hægt að segja honniii upp í haust ef sjómenn
vilja.

Gaullistar i
franska stjórn?
Haft er eftir Queuille, forsætis
ráðherra Frakkands, að þrír
möguleikar séu á stjórnarmynd-
un. Sá fyrsti er samsteypu-
stjórn sósíaldemokrata og borg
araflokkanna annarra en gaull-
ista, annar samsteypustjórn
sósíaldemokrata og allra borg-
araflokkanna og þriðji sam-
stjórn borgaraflokkanna. Queu-
ille biðst ekki lausnar fyrir
stjórn sína fyrren forsetar hins
nýkjörha þings hafa verið
kosnir um niiðjan júlí.
Övíst ör enn um 13 sæti á
franska þinginu. Níu þeirra eru
frá héraðinu Bas Rtain, þar sem
talning lujfur verið vcifengd,
tvö frá nýl. Guayana og í
nýlendunum á Kyrrahafi verða
tveir þingmenn kosnir 1. júlí og
1. séptember.
Fjöldahandtökur koram-
únista í Bandaríkj unum
Truman hefnir þess heimafyrir, sem hallast í
Marshall-Evrópu
Bandaríkjastjórn hefur byrjað fangelsanir forystu-
rnanna kommúnistaflokks Bandaríkjanna á einstökum
stöoum.
J. Edgar Hoover,
Himmler Bandaríkjanna
I.A. varð íslands-
meistari
Akurnesingar unnu Islands-
mótið i kuattspyrnu. Úrslit í
gær urðu þau að Valur vann
Fram 6:1 en Akurnesingar og
Víkingur gerðu jafntefli 2:2.
Akurnesingar gengu því til síð-
asta leiksins sem Islandsmeist-
arar.
þJÓÐVlLJINN

4 áskrifendur í gær -—alls
311 Nú. má engin lægð nálgast
söfnunina fram að mánaðamót-
um. Förum sem lengst fram úi
markinu. Þjóðviljinn er blað
pjóðarinnar. Þjóðviljann inn á
hveri heimili.
Ersíldin að koma?
Sjómenn er stimdn lúðuveið-
ar út af Reykjanesi hal'a séð
síld vaða þar og er nú í athugun
að semla skip út með hringiiót
og herpinót og l'reista hvort vel
aflast.
Særún á Siglul'irði er nú fariii
út til síldárleitar. Norskir sjó-
meiin töldu sig hafa séð síhl
þar nýiega. Gott veður var i
gær á Siglnfirði en strekkingiir
og þokubrsela til hafsins.
Erindrekar bandarísku leyni-
lögreglunnar FBI handtóku í
gær 17 menn í borgunum Nevv
York og Pittsburgh. Var til-
kynnt, að þeir væru allir eða
hefðu verið meðal forystu-
manna kommúnista á þessum
stöðum.
Dómsmálaráðherrann í stjórn
Trumans og J. Edgar Hoover,
yfirmaður FBI, tilkynntu að
menn þessir yrðu ákærðir fyrir
að hafa tekið þátt í að skipu-
leggja Kommúnistaflokk Banda
ríkjanna, en þá starfsemi liefur
Hæstiréttur Bandaríkjanna úr-
skurðað ,;samsæri um að kenna
og mæla með nauðsyn þess að
kollvarpa Bandaríkjastjórn með
valdi og ofbeldi“.
Þegar Hæstiréttur staðfesti
fimm ára fangelsisdóm og 10
þúsund dollara sekt yfir ellefu
mönnum úr miðstjórn Komm-
únistaflokks Bandaríkjanna, til-
kynnti einn af saksóknurum
Bandaríkjastjórnar, að haldið
yrði áfram ofsóknum í stórum
stíl gegn öðrum forystumönn-
um flokksins.
Handtökurnar í gær eru tald-
ar upphaf að fangelsanaherferð
um öli Bandaríkin.
saga frá Belgíu
MacLean og Burgess
sagðir farnir sjóleiðis
tii Sovétríkjanna
Belgíska leynilögreglan til- ■[
kynnti í gær, að lienni hefði',
verið skýrt frá ji\ í, að ein-í
hættismenniniir Mad.ean ogí
Bnrgess úr hrezka ntanríkis-í
ráðuneytinn, sem hurfu 26. ■
inaí hefðu siglt frá belgískuj
hiil'ninni Antwerpen meðj
sovétskipi áleiðis til Sovét-j
ríkjanna. láigreglan kvaðst'
ekki hafa nein ráð til aðj
ganga úr sktigga um sanii- •
leiksgildi þcssamr siigii. ■
-----------------------------------------------