Þjóðviljinn - 21.06.1951, Qupperneq 7

iFimmtudagur 21. júní 1951 — ÞJÖÐVILJINN — (7
Dragt
(lítið númer) til sölu, ódýrt.
Kárastíg 1 (Frakkastígs-
megin).
Seljum
allskonar húsgögn o.fl. undir
hálfvirði.
PAKKHÚSSALAN,
Ingólfsstræti 11. Sími 4663.
Samúðarkort
Slysavarnafélags Isl. kaupa
flestir. Fást hjá slysavarna-
deildum um allt land. I
Reykjavík afgreidd í síma
4897.
Gólfteppi
keypt og tekið í umboðsölu.
sími 6682. Fornsalan Lauga-
veg 47.
Kaupum — Seljum
allskonar verkfæri. Vöruvelt^
an Ilverfisgötu 59, sími 6922
Almenna
Fasteignasalan,
Ingólfsstræti 3. Sími 81320.
Kaup — Sala
Umboðssala:
Útvarpsfónar, útvarpstæki,
gólfteppi, karlmannafatnað-
ur, gamlar bækur og fleira.
Verzlunin Grettisgötu 31,
Sími 3562.
Daglega ný egg,
soðin og hrá. — Kaffisalan,
Hafnarstræti 16.
orot
Herraföt — Húsgögnj
Kaupum og seljum ný og
notuð húsgögn, karlmanna-
föt o. m. fl. — Sækjum —
Sendum. — Söluskálinn,
Klappai’stíg 11, sími 2926.
Munið kaffisöluna
í Hafnarstræti 16.

Ferðaskrifstofan efnir tii
eftirtaldra ferða um næstu,
helgi: Þórsmer'kurferð 1 Vi
dagur. Lagt af stað á laugai
dag kl. 13,30. Komið heim á
surinudagskvöld. Hin ferðin
er 4ra daga ferð austur í
Skaftafellssýslu. Lagt af
stað lcí. 14- á laugardag
Komið heim á þriðjudags-
kvöld.

Nýja efnalaugin,
Höfðatúni 2, Laugaveg 20B, -
sími 7264.
Sendibílastöðin h. f., |
Ingólfsstræti 11. Sími 5113.!
Húsgagnaviðgerðir ;
Tökum að okkur viðgerðir;
á allskonar bólstruðum hús-;
gögnum. Bólstraraverkstæð-'
ið Áfram, Laugaveg 55,;
(ba'khús) sími 3919.
Togarasamningarnir og Sjómanna-
félagsstjórnin
Lögfræðingar:
Áki Jakobsson og Kristján;;
Eiríksson, Laugaveg 27, 1.;
hæð. -— Sími 1453.
Viðgerðir
á allskonar stoppuðum hús-!
gögnum. — Húsgagnaverk-;
smiðjan Bergþórugötu 11.
Ragnar Ólafsson
hæstaréttarlögmaður og lög-
giltur endurskoðandi: —
Lögfræðistörf, endurskoðun!
og fasteignasala. — Vonar-{
stræti 12. Sími 5999.
Gúmmíviðgerðir
Stórholti 27.
Móttaka einnig í Kamp Knox;
G-9.
Útvarpsviðgerðir
Radíóvinnustofan,
Laugaveg 166.
Nýja sendibílastöðin
Aðalstræti 16. Sími 1395
Hekla
fer frá Reykjavík ítl. 20 í kvöld
til Glasgow. Farþegar þurfa að
vera kornnir i tollskýlið á hafn-
arbakkanum , kl.. 19. v , ■
Hornafjarðarvertíð
Framhald af 8. síðu.
Raufarhöfn, 4 frá Neskaupstað,
1 frá Eskifirði og 1 frá Fá-
-skrúesfirði. Fyrstu 6 bátarnir
hófu róðra í janúarmánuði og
fóru ails 19 róðra, var áflinn
mjög tregur, en gæftir sæmi-
legar. Almennir róðrar hófust í
febrúar, var aflinn enn tregur,
þó gæftir væru með betra móti,
slæmar gæftir voru í marz og
svo til fiskilaust, sama er að
segja um apríl og maí, gæftir
yfirleitt slæmar og tregur fisk-
ur. Mikil loðna’ var á fiskimið-
um en gekk ekki inní fjörðinn
á þessari vertíð.
Síðasti bátur hætti veiðum
25. maí, var það m.b. Aucbjörg
frá Neskaupstað, en flesta
róðra á vertíðinni fór m.b. Guð-
björg frá Neskaupstað, eCa 54
róðra, sem skiptust þannig: I.
janúar 7 róðra, í febrúar 13, í
marz 11, í apríl 10 og í maí
13 róðra. Meðalróðrafjöldi á
vertíðinni voru 32 róðrar.
Síld, er bá.tarnir notuðu t.il
beitu, varð 89 tonn. Af gotu
voru hirtir um 20 þús. litrar og
seldu bátarnir Kaupfélagi Aust-
ur-Skaftfellinga og Einari Ei-
ríkSsyni gotuna, en hún verkað-
ist þannig: Kaupfélag Austur-
Skaftfellinga sykursaltaði 90
tunnur, grófsaltaði 56 tunnur,
en Einar Eiríksson grófsaltaði
um 40 tunnur. Lifrar- og gotu-y
verð var áætlað og greitt út á
lifrarlítir kr. 1.50, en á gotu-
lítir, kr. 1.00.
Frarah. af 5. síðu
marks enda eindæma klaufa-
legar. Vissulega eru gjörðir
stjórnarinnar þær sömu þótt
svo færi að sjómenn felldu
samkomulagið. — Skilja það
allir, sem eitthvað þekkja
til samninga og verkalýðs-
samtaka yfirleitt, að öll að-
staða verkalýðsins er önnur og
verri þegar þeir sem forustu
eiga að hafa fyrir samtökun-
um bregðast og ganga erinda
atvinnurekenda. Eru sjómanna-
samtökin hér engin undantekn-
ing frá reglunni, enda hafa sjó-
menn fengið af því marga erfiða
og dýrkeypta reynslu, hvern-
ig er að standa í verföllum
og réttindabaráttu við útgerð-
arauðvaldið, með stjórn síns
eigin félags sem bandamenn
þeirra sem hún átti að sjórna
baráttunni við. Minnast reyk-
vískir sjómenn þess ekki sízt
frá síðustu togaradeilu, þegar
þeir urðu að standa jöfnum
höndum í hörðum slag við
stjórn síns eigin félags og tog-
araeigendur, og voru að lok-
um neyddir til að ganga að
stórgölluðum samningum vegna
þess að þeir sem forustu áttu
að veita höfðu gjörsamlega
gengið yfir til andstæðinganna,
og ráku erindi þeirra leynt og
ljóst.
I. júní og 15. nóvember.
Allir togarasjómenn eru sam-
mála um, að vart geti óheppi-
legri uppsagnartíma fyrir þá en
hásumarið. Þá er afli óvissast-
ur og yfirleitt tregur. Um há-
sumarið er varla um isfisk-
markáð að ræða erlendis. Út-
gerðarmenn voru rólegir í
fyrrasumar þótt togaranir
stöðvuðust um margra mánaða
skeið. Þessi er reynsla sjómanna
af þeim tíma sem G. J. óg
félagar hans vilja nú skammta
sjómönnum. En Garðar kann
ráð við þessu. Hann segir í
grein sinni í Alþbl. að togara-
sjómenn geti farið á síld eða
í verksmiðjuvinnu ef til stöv-
unar komi að sumri og þykir
sá tími ólíkt álitlegri en 15.
nóv. Sjálfsagt hefur formaður
S. R. hér í huga þau „glæsi-
Iegu“ kjör sem sjómenn búa
við á sfldveiðum eftir að „fyrsta
stjórn Alþýðuflokksins“ vann
það afrek að eyðileggja sjó-
veðsrétt síldveiðisjómanna. Þyk
ir G. J. hlutur síldveiðisjó-
manna svo eftirsóknarverður
nú síðustu árin, að hann sé
beinlinis lokkandi fyrir togara-
sjómenn? Og veit G. J. ekki
neitt um þá miklu og vaxandi
eftirspurn sem orðiii' er eftir
atvinnu við síldarverksmiðjurn-
ar að sumrinu?' Sá maður sem
beitir svona rökum vonlausum
málstað sér til framdráttar, er
annaðlivort of ókunnugur at-
vinnulífinu nú og kjörum
verkalýðsins til þess að vera
'lilutgengur til þess starfs sem
liann á að gegna, eða þá hitt,
að hann gengur vitandi vits og
að yfirlögðu ráði erinda þeirra
atvinnurekenda. sem sjómenn
þurfa að sækja rétt sinn und-
ir. Verður hver að gera það
upp við sjálfan sig hvort held-
ur mnni ganga G. J. til þeklc-
ingarleysið eða þjónslundin við
stórútgerðarauðvaldið.
En í sambandi við þá feikna
áherzlu, sem G. J. leggur á
það, að vinna sjómenn til fylg-
is við 1. júní sem uppsagnar-
dag, verður ekiki hjá því komizt
að spyrja formann S.R. eftirfar-
andi spurningar:
Hver er ástæðan til þess, að
G. J. og stjórn S. R. leggur
svona fast að sjómönnum að
velja 1. júní, eir.mitt þann tíma
ársins, sem reynslan hefur ó-
véfengjanlega sannað, að er tog
araeigendum hagstæðastur?
Vonandi stendur ekki á skil-
merkilegu og ótvíræðu svari
hjá formanni Sjómannafélags
Reykjavíkur og enginn vafi er
á, að eftir því svari mun verða
tekið af togarasjómönnum.
Sjálfir munu togarasjómenn
i engum vafa um, að uppsagnar-
tíminn fyrir þá er allt annar
og sigurstranglegri 15. nóv.
heldur en 1. júní. Þá er yfir
fftandandi eða framundan bezti
ísfiskmarkaður ársins. Þeir
þekkja vel hugsunarhátt tog-
araeigendanna og vita gerzt að
gróðann af ísfisksölunni vilja
þeir sízt missa. Og þótt G. J.
virðist halda að sjómenn stofni
til uppsagnar samninga til þess
,,að taka sér frí“ og leggi ekki
mikið uppúr því hvort stöðvun
stendur lengur eða skemur þá
er það mikill og háskalegur
misskilningur. Enn búa íslenzk-
ir togarasjómenn ekki við það
kaupgjald að löng stöðvun
flotans sé þeim nokkurt
skemmtiefni eða gamanmál. Af-
koma þeirra og hagsmunir
kref jast þess vissulega, eins og
annarra vinnandi stétta, að
ekki sé gerður leikur að því,
að verkfall standi lengur en
brýnasta þörf er á. Þetta ætti
stjórn S. R. að vita, þótt starf
hennar beri vðtt um hið gagn-
stæða. Hún' virðist hins' vegar
ekki telja það neinu skipta þótt
sjómenn standi mánuðum sam-
an í verkfalli vegna klaufa-
skapar hennar og glópsku. Sýn-
ir þetta enn hve mikið djúp er
staðfest milli landherranna í
stjórn Sjómannafélagsins og
hinna starfandi sjómanna
sjálfra, og þeirra hagsmuna.
S. R. vantar dugandi
forustu.
Grein sinni lýkur G. J. með
neyðarópi til sjómanna um að
þjappa sér fastar um stjórn
S. R. Ekki mun henni af veita
og hrekkur þó óp G. J. áreið-
anlega skammt í því efni.
Starfandi sjómcnn þekkja vel
starfshætti landherranna í S.
R., bæði þeirra sem setið hafa
að undanförnu í stjórninni og
þeirra, sem dubbaðir voru upp
í vetur eftir að Sæmundur &
Co. höfðu gengið sér til húðar.
Sár reynsla sjómanna hefur
kennt þeim að í hverri vinnu-
deilu þurfa þeir ekki síður að
standa á verði um hagsmuni
sína gagnvart- sinni eigin stjórn
en gagnvart hinum opinbera
andstæðingi'. Þetta er sú raun,
sem reykvísk sjómannastétt,
bæði togarasjómenn og aðrir,
hafa orðið að búa við um langa
hríð. Á þessu eru sjómenn
orðnir langþreyttir sem von er
tií. Þeir kjósa ekkert fremur
en að sameinast um rétt sinn
og hagsmuni og geta treyst
félagsstjórn sinni og forustu.
En með hverju árinu sem líður
sannfærast sífellt fleiri og fleiri
stapfandi sjómenn ‘um það, að
starf og stefna félags þeirra
í brýnustu kjaramálum stétt-
arinnar verður ekki með þessum
nauðsynlega og æskilega hætti,
fyrr en þeir hafa hrifið félag
sitt úr höndum landherranna
og skapað því dugandi forustu
úr hópi starfandi sjómanna
sjálfra. Atburðir eins og leyni-
makkið við togaraeigendur nú
og framlenging samninga sem
sjómenn telja stórgallaða, væru
óhugsandi eftir slíka breytingu
á forustunni. Og áreiðanlega
verður þessi nýjasta frammi-
staða Sjómannafélagsstjórnar-
innar í kjaramálum stéttarinn-
ar til þess að flýta fyrir þeirri
þróun. Draumur allra sjó-
manna, sem vilja veg og gengi
stéttar sinnar sem mest, er að
sjá stéttarfélag sitt fremst í
flokki þeirra verkalýðssamtaka
sem lengst eru komin í að bæta
kjör meðlima sinna og skapa
þeim mannsæmandi lífskjör,
þeirra verkalýðssamtaka sem
vaka á verði í hagsmunabar-
áttunni og er stjómað í sam-
ræmi við vilja og brýnustu hags-
muni meðlimanna sem byggt
hafa upp félagsskapinn og bera
hann uppi. Þessa óska sjó-
menn sínum samtökum til
handa og að þessu marki eru
þeir staðráðnir að keppa af
vaxandi þunga í nánustu fram-
tíð, hvort sem G. J. og fé-
lögum hans í liði landherranna
líkar betur eða ver.
Saltfiskurinn
Framhald af 8. síðu.
farið hálft ár að það geti ekki
selt birgðir þær sem nú liggja
undir skemmdum. Engu að síður
er framleiðendum sjáli'um harð
bannað að sel.ia fiskinn, þar
sem það myndi rjúfa einokunina.
Ef hagsmunir thorsaraklík-
unnar eru í húfi, skiptir hitt
auðsjáanlega engu máli. þótt
milljónaverðmæti fari forgörð-
um.
Það er þetta sem afturhalds-
stjórnin kallar viðskiptafrelsi.
Páll hiason
Framhald af 8, síðu.
um kunnugri á þeim slóðum. 1
sumar ætlar Páll heldur ekki
að bregða út af vananum og
áætlar 13 daga ferð á þessar
slóðir. Ferðin hefst um miðjan
júlí. Verður e'kið norður yfir
Kjöl til Akureyrar. Þaðan um
Mývatnssveit yfir Ódáðahraun
og dvalið tvo daga'í Öskju. Úr
Öskju verður farið í Herðu-
breiðarlindir og haldið þar
kyrru fyrir í aðra tvo d-aga. Úr
lindunum verður ekið suður að
Vatnajökli og dvalið við jökul-
inn í tvo daga, en farnar þaðan
göngufeiðir á Bárðarbungu og
Trölladyngju. Komið verður tii
byggða í Bárðardál og þaðan
farin hin vénjulega leið um
Akureyri til Reykjavíkur..
KerUngafjcll — Nauthagi.
Þriðja öræfaferðin hefst í
byrjun ágúst, en það er viku-
dvöl í Kcrlingafjöllum, og við
suðurjaðar I-Iofsjökuls. Fyrst
verður ekið í Kerlingafjöll og
dvalið þar í tvo daga. Úr Kerl-
ingafjöllum verður ekið nð
Nauthaga og dvalið í 3 daga
sunnanundir Hofsjckli. Þaðan
verður gengið á Arnarfell. Frá
Hofsjökli verður ekið niður meö
Þjórsá og ofan í Þjórsárdal,
en þaðan til Reykjavíkur.