Þjóðviljinn - 02.04.1952, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 2. apríl 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (3
MALGAGN ÆSKULÝÐSFYLKINGARINNAR SAMBANDS UNGRA SÓSlALISTA
ff

mAáí. ,r>„-■> M
RITSTJÓRAR: TRYGGVI SVEINBJÖRNSSON -
---—
STEFÁN YNGVI FINNBOGASON
Atvinnuleysi er blóðlaust morð
SíÖastliðið mánudagskvöld hélt Æskulýösfylkingin í
Reykjavík fjölsóttan félagsfund í Breiðfirðingabúð, þar
sem fulltrúar ísl. alþýðuæsku ræddu hið geigvasnlega
ástand, - sem nú ríkir í atvinnumálum þjóðarinnar. -
Fara hér á eftir kaflar úr ræðum þeim, er fluttar voru
á fundinum.
BJARNI BENEDIKTS-
SON, frá Hofteigi
Fsiagar.
I gíðustu viku
gaf að lesa
á forsíðu Tím-
ans, aðalblaðs
núverandi rík-
isstjórnar Is-
lands, ýtarlega
frásögn af nýj-
asta ódæðinu.
Inntak þess er
að útlendur maður hefur um
stundarsakir rænt íslenzka konu
tveimur börnum, sem hann á
þó að hálfu leyti á móti henni.
Eru þó öll atvik slik að eftir
frásögn Tímans er hér sýnilega
um illvirki að ræða. Hins vegar
greindi Tíminn engin nöfn, og
er það ný hæverska í því
blaði, og ekkert annað blað
hefur minnzt á þetta mál einu
orði. Er nú ýmsa farið að
gruna að hér sé eitthvað mál-
um blandað hjá Tímanum, eins
og stundum áður; og 1 meina
jafnvel sumir að hér sé aðeins
á ferðinni seinasta listaverk
þessa blaðs í æsifregnaflutn-
ingi.
En þegar þetta blað hellir úr
skálum reiði sinnar yfir barna-
ræningja og mannþjófa, hvort
sem þeir eru frumsmíð blaðsins
eða ekki, þá ltoma manni ósjálf-
rátt í hug aðrir barnaræningjar,
aðrir mannþjófar — aðilar sem
stunda þá atvinnu að eyðileggja
íslenzk börn, leggja íslenzkt
fólk í rústir, gera lífið í land-
inu böl og þjáningu, leiða sorg-
ina inn í hjörtu okkar og heim-
ili. Ég á við íslenzk stjórnar-
völd, húsbændur Timans, fram-
kvæmdastjóra atvinnuleysis á
Islandi, forstöðumenn þeirrar
fátæktar sem nú grúfir eins
og skammdegismyrkur yfir
gieði okkar og landi.
Atvinnuleysi, félagar, — hvað
er það? Að vera lítill dreng-
ur og fá ekki nóga mjólk að
drekka. Að vera lítil stúlka og
skjáifa af kulda af því koiin
eru of dýr. Að vera ungur
maður og fá ekki að læra það
sem hugurinn girnist. A'ð vera
ung stúlka og skammast sín
niður í tær fyrir gömlu káp-
una sína. Að vera ung móðir
og bera angist í hjarta út af
heilsu barnsins síns. Að vera
ungur heimilisfaðir og eiga ekki
peninga fyrir næsta málsverði.
Ao hafa lagt al!a krafta sína
fram í þrjátíu ár og standa
allt i einu uppi með tvær hend-
ur tómar. Að hafa þvegið sldt-
inn af skrifstofum höfðingj-
anna í áratugi og eiga að lok-
um tvær knýttar hendur og
vonleysi í svipnum. Að vera
bannað að bjarga. sér, vera út-
lagi í þjóðfélaginu, sæta
grimmri refsingu fyrir líf sitt
og önn.
Ég veit ekki hve margar
milljónir manna hafa fallið í
styrjöldum í heiminum. Hitt
veit ég að miklu fleiri milljónir
hafa fallið úr hungri og hor
á jörðinni; og þó aldrei fleiri
en eftir að auðæfi hennar voru
uppgötvuð, eftir að nýlendu-
skipulagið kom til sögunnar og
ræningjar tóku að sitja yfir
hlut þjóða og landa. Okkur Is-
lendingum eru þau dæmi nær-
tæk. Við þurfum ekki einu
sinni út fyrir landsteinana. At-
vinnuleysi á íslandi er fram-
hald þeirrar kúgunar sem
við þoldum á fyrri tímum,
valdboðið á sama hátt og við
sultum áður vegna einokunar
og ófrelsis. Við vorum ekki
aíilar að síðustu styrjöld. En
því hefur oft verið lýst, og
átakanlega, hvernig við misst-
um hlutfallslega fleiri menn en
sumar styrjaldarþjóðirnar. Það
var hinn fljóti dauði, hið blóð-
uga morð. Atvinnuleysi er hinn
seini dauði, hið blóðlausa
morð. Islenzka þjóðin heyr
stríð í dag, stríð við valdsmenn
sína, stríð við erlenda hús-
bændur þeirra, strið við skipu-
lag sitt, stríð við auðvald sitt.
Og það er mikið mannfall. ■—
Síðan vék Bjarni að atvinnu-
ástandinu í landinu, skýrði frá
tölum atvinnuleysingja, lýsti
baráttu sósíalista á þingi og
í bæjarstjórn fyrir úrbótum í
atvinnumálunum, skýrði frá
stofnun og störfum atvinnu-
málanefndar fulltrúaráðsins,
lýsti viðbrögðum íhaJdsins við
þessum kröfum, rakti orsakir
atvinnuleysisins: stjórnarstefn-
una, þýlyndisafstöðu ríkis-
stjórnarinnar gagnvart erlendu
valdboði, og hið almenna öng-
þveiti kapítalískra stjói;nar-
hátta, og vék að svikum og
undanbrögðum kratanna í hinni
örlagaríku baráttu sem yfir
stendur. Hann lauk ræðu sinni
með þessum orðum:
Við eigum þannig, félagar,
í baráttu á tvennum vígstöðv-
umr við valdhafana í stjórnar-
ráðinu á annan bóginn, við
svikarana í verkalýðshreyfing-
unni á hinn bóginn. Aldrei háð-
um við neina baráttu þyngri en
þá sem í vændum er. En við
erum líka það fólk sem Island
verður enn að treysta á. Og þó
skulum við ekki gleyma því að
stríðið er í ein.u þjóðlegt og
alþjóðlegt, eins og auðskipulag-
ið og hungrið og eymdin eru
bæði íslenzk fyrirbæri og a!-
þjóðleg. I hinni eríiðu baráttu
okkar í framtið verðum við að
láta alla ástriðu aldarinnar
leika um brjóst okkar og hug,
láta hugsjónir samtímans flæða
um hjarta okkar, skýnja okk-
ur sem þátttakendur í lausnar-
stríði mannkynsins, sækja okk-
ur þrek og yndi i hvem sigur
félaga okkar í víðri veröld,
leyfa allri sorg heimsins að-
gang að hug okkar, svo við
verðum heilar manneskjur og
sterkar. Við verðum að skilja
enn dýpri skilningi en nokkru
sinni fyrr að hungur og ör-
birgð eru ekki slagorð, heldur
staðreynd og þvilíkur glæpur
að enginn'má smækka sig á því
að þola hann aðgerðalaus stund-
inni lengur. Ungir sósíalistar
á þessum tíma hljóta að hafa
þáð hlutverk fremst í lífinu ac
skera hvern dag og hverja
stund upp herör gegn því þjóð-
skipulagi kvalar og svívirðu
sem við erum undirseld, þv!
þjóðskipulagi sem af sjálfu
eðli sínu miðar að því að svipta
okkur allri mannlegri reisn og
gera okkur að örbirgum þrælum
í ótta.
SIGURBJÖRG GUÐLAUGS-
DÓTTIR iðnmær
Góðir félagar.
Á haftaárun-
var 'innflutn-
inshöftunum
beitt þannig,
að þau drógu
verulega úr
eðlilegri þróun
innlenda iðn-
áðarins. Þetta
gerðist með þeim hætti að
iðnaðinum var neitað um inn-
flutning nauðsynlegra véla og
einnig með því að neyða iðn-
aðinn til þess að nota óheppi-
leg hráefni til framleiðslu sinn-
ar, sem' gerði það að verkum.
að varan varð í mörgum til-
fellum léleg.
Enn er það svo að ýmsar
greinar iðnaðarins verða að
sæta mjög óhagstæðum inn-
kaupum hráefna ,þegar tilbún-
ar vörur sæta engum hömlum.
Til dæmis má nefna að Feldur-
inn varð að hætta kápusaumi
vegna þess að hann fékk ekki
þau efni sem tízkan heimtaði.
Innflutningi á efnum voru sett-
ar þröngar skorður, en engar
hömlur lagðar á innflutning á
tilbúnum kápi<m. Nú flytur
hann inn tilbúnar kápur. —
Saumastúlkurnar ganga at-
vinnulausar.
Valdhafarnir hafa skellt
skolleyrum við öliu'r tillögum
til úrbóta, og rökstutt afstöðu
sína méð þeirri fáránlegu kenn-
ingu, að þetta lagist í vor.
Slíkar undirtektir við brýnustu
réttlætiskröfur iðnverkafólks,
sýna ljóslega ábyrgðarleysi
ráðamannanna gagnvart hinu
vinnandi fólki.
Og það er brýn nauðsyn, að
verkalýðurinn geri sér ljósa
þá staðreynd, að ekkert nema
traust samfvlking alþýðunnar
sjálfrar, getur knúið fram raun
hæfar aðgerðir til úrbóta, af
hendi valdhafanna.
Ekkert nema slík samfylking,
getur kveðið niður þær árásir,
sem verið er að gtíi’u a lífs-
kjör 'verkalýösins, með tilbúinni
kreppu og skipulögðu atvinnu-
leysi.
MAGNCS ólafsson
verkamaður
Það eru harð-
indi tilbúin
af þeirri hel-
stefnu sem rek
in er hér af
ríkisstjórn
þessa lands
samkv. res-
epti ameríska
auðvaldsins,
sem hefur leitt yfir okkur þær
gjörningahríðar sem nú ræna
okkur því að fá að njóta vor-
sólarinnar að fullu. Það gjöin-
ingaillviðri er marsjallkreppan
sem nú hefur 'lagt atvinnuvegi
landsins oldcar í rústir. Hún
hefur haldið innreið sína inn á
heimili verkamanna, lagt yfir
alla alþýðu þessa ’ands fá-
tækt og örbirgð. Hún hefur
beinlínis svipt okkur réttinum
að mega vinna fyrir okkar lífs-
nauðsynjum, svipt okkur þelm
möguleikum að geta unnið fyrir
daglegu brauði. Dýrtíðarflóðið
af völdum hennar er svo gíf-
urlegt að þó verkamenn hefðu
örugga 8 stunda -vinnu á dag
þá er ekki meir en svo hægt að
lifa af því mannsæmandi lifi.
IE-j nú ér ekki því áð heilsa
al al'ir verkamenn séu svo
llksamir að hafa fulla vinnu
'v.-tri dag. Það er stór hópur
---• ’ r.i.iM'na hér í Reykjavík,
sjÚL! höfuðborginni, sem geng-
ui’ rfvín::u'aus dögum, vikum
-g jaí '.vei mánuðum saman.
I::.ð ciu mikil verðmæti og
mlkll o.ka ccm atvinnulausir
cg atvlnnu itiir vcrkamenn hér
í iieykjavik hafa fórnað í leit
að vinnu handa sér; leit að
daglegu btauöi; hinni sáru
leit sem engan árangur bar.
Það eru mörg sporin er þeir
hafa stigið í vetur í hungur-
göngunum á morgnana hérna
niður að höf ninni, í V erka-
maifnaskýlið, á eftir verkstjór-
unum og út á helztu vir.nn-
staði hvar sem er í bænum og
fá svo ekki annað borið úr
býtum en að hverfa heim
þreyttir og leiðir á líkama óg
sál. Þetta er kuldaleg tilvera
fyrir þá sem hafa byggt fram-
tíðarvonir sínar á þeim grund-
velli áð fá að starfa af fullum
krafti og óhindraðir við þau
ótæmandi verkefni sem landið
á og ræður yfir. Það er sárt
fyrir þá sem enn eru ungir að
árum að sjá nú þær helgu von-
ir sínar hrynja til grunna,
BOLLI SIGURHANSSON
rafvirki
Hverjum þeim
manni sein at-
hugar atvinnu-
ástandið í hin-
um ýmsu iðn-
greinum, verð-
ur það fljót-
iega ljóst. að
horfurnar eru
verstar í þeim
greinum, sem
mikillar fjárfestingar þurfa við
eða eiga afkomu sína að mestu
undir beinni kaupgetu almenn-
ings, svo sem í byggingaiðnað-
inum, nýsmíði skipa og verk-
smiðjutækja, í bókaiðnaði, smíði
og bólstrun húsgagna og öðru
því um líku.
Fleira og fleira alþýðufólk
gerir sér nú ljósa grein fyrir
samhenginu milli áætlana og
aðgerða ríkisvaldsins annars
vegar og ástandsins í atvinnu-
málum þjóðarinnar hins vegar.
Aftaníhnýtingar ameríska
auðvaldsins, sem setið hafa við
stjómvöl íslenzka ríkisins á síð-
ustu árum og sitja á ráðherra-
stólum enn í dag, hafa á skipu-
lagðan hátt og með miklum
tilkostnaði nær því tekið fyrir
alla fjáyfestingu og állar rekst-
ursf járlánveitingar í landinu og
um Iei’ð þrýst lífskjörum alls al-
mennings niður á hörmungar-
stigið.
En íslenzka alþýðan á eftir
að gera upp reikningana við
þessa menn ásamt opinberum
og leynilegum hjálparkokkum
þeirra.
Og þeirra reikningsskila get-
ur ekki verið mjög langt að
bíða því helþróun íslenzkra
þjóðmála hefur í dag náð þeim
ofsahraða sem fyllilega er sam-
boðin tækni nútímans.
Skósveinar erlendra morð-
>ugja hafa á íslandi aldrei ver-
ið álitnir valmenni heldur var-
menns, og þeir menn, sem í dag
eru önrium kafnir við að eyði-
leggja atvinnuvegi lands okk-
ar, við að skipuleggja sult
meðal alþýðunnar, þeir munu
fyrr eða síðar verða þurrkaðir
út úr íslenzkum stjórnmálum.
ÓLAFUR JENS PÉTURS-
SON menntaskólanemandi
Að hverju á
reykvísk skóla
æskaað hverfa
í vor þegar
námi lýkur? —
Hvar á hún að
leita sér vinnu
á þeim tima
þegar atvinnu-
leysi hefur
aldrei verið meira síðan fyrir
stríð? Eru líkur til að nokkur
komist í smiðju, þar sem fjölda
manns hefur verið sagt upp
starfi? Kemst einhver í bygg-
ingavinnu, þar sem ekkert efni
er til að byggja úr? Skyldi
nokkur skólanemandi fá at-
vinnu í hinum lokuðu verk-
smiðjum eða þeim, sem ennþá
eru opnar? Kemst nokkur út á
land, þar sem atvinnuleysi er
engu síður en hér í bænum?
Á síld? Skyldu þeir, sem geng-
ið hafa atvinnulausir á eyrinni
í vetur, skyldu þeir ekki sitja
þar í fyrirrúmi ? — Ég spyr
enn: hvar á reykvísk skóla-
æska að leita sér atvinnu í
vor? Það hefði sannarlega ver-
ið gaman áð fá svar við þess-
ari spurningu á Heimdallarfund
inum úm daginn. Reyndar hefðui
þeir getað leyst úr þessari
spurningu — að nokkru leyti.
því að ýmsir skólanemar munu
fá atvinnu í sumar — meira að
segja'ú allt sumar. En hverjir
eru þeir? Það eru þeir sem
hafa sterk sambönd, eiga
sterka karla að baki sér; þeir.
þurfa engan kvíðboga að bera
fyrir næsta vetri. En hinir?
Anzi er ég hræddur um að
margir hinna verði að hugsa
sig t.visvar um áður en þeir
hefja nám á nýjan leik að
hausti.
TRYGGVI SVEIN-
BJÖRNSSON iðnnemi
Nú skulum við
athuga hvern-
ig afkoniu-
möguleikar iðn.
nema eru sem
engan hefur
gér ti! aðstoð-
ar og ekkert
liítur sér tii
lífs.oðurv rris
annað en sín
lágmarkslaun. Vikulaun hans
á 1. námsári eru nú í kringum
200,00 kr. eða um 850,00 kr. á
mánuði. Þessi upphæð nægir
hvergi nærri fyrir brýnustu
lifsnauðsynjum, eins og sést á
því að fæðið eitt mun hvergi
vera fáanlegt fyrir minna en
750,00 kr. á mán. og eru þá
ekki eftir nema 100.00 kr. fyrir
húsnæði, fatnaði, þjónustu og
öðrum nauðsynjum, svo maður
lali nú ekki um slíkan munað
sem tóbak og skemmtanir.
En eiga nú ekki þessir menn
glæsilega framtið fyrir hönd-
um? Hefur ekki þjóðfélagið
gefið þeinx eftir að þeir hafa
eytt fjórum af beztu áru'm
æfi sirmar til að öðlast þessa
menntun við sultarkjör, trygg-
ingu fyrir öruggri lífsafkomu?
Nei, öðru nær. Flestir ef ekki
allir, þeir sem um þessar mund-
ir Ijúka sínu námi eiga ekki
annað fyrir höndum en að
verða aðnjótandi þeirrar náó-
argjafar, sem ríkjandi þjóð-
skipulag er svo örlátt á, at-
vinnuleysisins. ;