Þjóðviljinn - 03.05.1952, Qupperneq 4

4) —■ ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 3. maí 1952
Laugardagur 3. maí 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (5
þlÓÐVIUlNN
Útg-efandi: Sameiningarflokkur alþýðuSósíalistaflokkurinn.
Rltstjórar: Magnús Kjártansson tiiá), Sigupður Guðmu'ndsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraidsson. ..
Ritstjórn, afgreiðsla, augiýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustig
19. —Sími 7300 (3 línur). ‘s-V:. •„
Askriftarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 16
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eíntakið.
Prentsmiðja Þjóðviljáns h..f.
flFræðimenn$kau Ólaís Björnssonar
Þann 1. maí voru fluttar þrjár ræður í ríkisútvarplð.
Og eins og vænta mátti í hersetnu marsjalllandi voru
ræðumenn valdir úr hópi þægustu þjóna þess erlenda
kúgunarvalds sem fótumtreður frelsi og sjálfstæði ís-
lendinga. Steingrímur Steinþórsson félagsmálaráðherra
liinnar bandarísku leppstjórnar boðaði gagngeröar breyt-
ingar á vinnulöggjöfinni og skerðingu verkfallsréttarins.
Hinn ísfirzki verkfallsbrjótur þakkaði yfirbóðurum sínum
í ríkisstjórninni fyrir túkallinn frá 1950 og breytingar á
gen gislækkuna'rlögunum verkalýðnum til hagsbota!
Seinni hluti ræðu Helga Hannessonar var svo ómengaður
marsjalláróður og svívirðingar um sósíalisma og verkalýðs-
hreyfingu, fluttur af þeirri áfergju og þeim skriðdýrshætti
ssm keyptum þjónum einum er lagin,
Ræða Ólafs Björns,sonar var endurtekning á þeim furðu-
legu kenningum, sem hann flutti 1. maí í fyrra óg gerðu
' bann ,þá að viöundri í vitund allra skynbærra manna. Enn
reyndi þessi misheppnaði .,visindamaður“ aö telja laun-
þegum trú um, að allar kjarabætur og launahækkanir
síðustu ára hefðu orðið þeim áðeins tii bölvunar. Þrátt
fyrir þær og jafnvel vegna þeirra hefðu lífskjörin versnáð.
Sami Ólafur Björnsson hélt þeirri kenningu fram þegar
gengislækkunarlögin voru sett að vísitölugreiðslur lag-
anna væru ákveðnar með hagsmuni launþega í huga og
sem trygging fyrir því að ekki yrði gengið á þeirra hlut.
Um áramótin 1950—1951 afnam ríkisstjórnin vísitölu-
greiðslurnar. Þá gekk ,,vísindamaðurinn“ Ólafur Björns-
son fram fyrir skjöldu ssm verjandi þessa athæfis og fuil
yrti að vísitöluuppbætumar væru eklci aðeins haldláusar,
heldur beinlínis skaðlegar og afnám þeirra kjarabót fyrir
laimþegana!
Nokkrum mánuðum síðar sendi stjóm Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja frá sér ályktun um dýrtíðar- og verð-
lagsmálin. Þar var þess eindrégiö krafizt að verðbólgan
yröi stöðvuð. Yrði það ekki gert krefðust opinberir starfs-
menn mánaðarlegrar vísitölugreiðslu. Fyrstur allra stjóm-
armeðlima skrifaði „vísindamaðúrinn“ Ólafur Bjomsson
undir þessa áskorun.
Næst gerðist það að Ólafur Bjömsson geystist fram á
ritvöll Morgunblaðeins og lýsti þvi yfir í allmörgum rit-
' smiðum að krafa þeirra samtaka sem hann væri formaður
fyrir (og sem hann sjálfur hafði undirritað) væri einber
vitleysa og að engu hafandi. Bað hann stjórnarvöldin að
hafa kröfuna að engu.
í 1. maí-ávarpi aiþýðusamtakanna 1951 var m. a. lögð
áherzla á kröfuna um atvinnu, baráttu gegn dýrtíð og
hverskonai’ kjaraskerðingu og krafizt „fullrar mánaðar-
legrar dýrtíðaruppbótar ó kaup“. Fyrstur á eftir 1. maí-
nefnd verkalýðsrélaganna skrifaði undir þetta ávarp „vís-
indamaöurinn" Ólafur Björnssón prófessor. -
Að kvöldi 1. maí kom „vísindamaðufinn“ fram í útvaxp
inu. Aðalinntak ræðu hans var að vísitöluuppbætur til
launþega væm hin mesta fjarstæða og hættulegar hags-
munum þeirra. Sama sagan endurtekur sig svo í ár. Ólaf-
ur Björnsson fUllyrðir enn að barátta launþegasamtak-
anna og þar með þeirra, sem'hann sjálfur veitir forstöðu,
íyrir dýrtíðamppbót á laun sé eintóm vitleysa og skað-
leg hagsmunum launastéttanna. Sá hringlandaháttur
sem Ólafur Björnsson hefur gert sig beran að er næsta
fágætur, enda er svo komið að fáir fást til að taka þennan
misheppnaöa „vísindamann" alvarlega.
Hitt er svo skiljanlegt að Sjálfstæðisflokknum þyki
þægilegt að eiga svona verkfæri á að skipa. Þeir menn em
ekki á hverju strái sem hafa nautn af því að Iáta nota
sig til að „sanna á vísindalegan há,tt“ hvað sem farið er
fram á, þetta í dag og hitt á morgun. En við því flökrar
Ólafi Björnssyni hvergi. Hann er reiðubúinn hvenær sem
kallið kemur. Sjálfstæðisflokkurinn og ríkisstjórnin skip-
ar, — og það stendur aldrei á Ólafi Björnssyni að fara í
gegnum sjálfan sig og verða sér til skammar frammi fyrir
alþjóð,
Mikil er sú raun sem opinberir starfsménn verða að
þola að búa við slíkan trúð í fnrmannssæti samtAka. .qinna
Og ekki er hlutur Háskóla Ísland3 öfundsverður meðan
Olafur Björnsson heiðrar • stofnunina með þeirri. fræði-
mennsku sem hér hefur. verið rakin. i
Naeturvarzla er, í Lyfjabúðinní
Iðunni. Sírúi 7£Al..1-,T\ '
Læknavarðstoiau Au.sturbæjarskól-,
anum. Sími 5030. Kvöldvörður og
pæturvörður. .
Iðnaður
í skíðaskála — Strætisvagnar
UNG KONA kom til mín wtri leigja Sýningargjugga málaT-
daginn og ságði mér heldur --- «*-•- ■***^-~
leiðmlega páskasögu. Hún fór
í skíðaskála íþróttafélags eins
með dóttur sína 8 ára gamla
til þess að eyða þar páskaleyfi
sínu. Hafði hún ekki farið
slíka ferð í 9 ár. Áður hafði
ahs. Enh kemur Isitnzktirriðh-
aður manni á óvart. Um þess-
ar mundir eru sýndir þar dúk- p z )
ar úr till, sem ég hefði svarið varizt
fyrír að væru Islenzkir. Verk- rækt. AlifugíaríÉkt. íivers vegna
sníiðjan heitir líka SVO ein- ekki votheysturna? Ræktunarhita-
kennilegu. nafni að vafamál strengir. Hvað á að bera.á? SÓIÓ-
Freyr, 9. tbl. þ.á.
hefur borizt. Þess-
ar gTeinar eru í
héftinji: Frá Bún-
aðárþingi.' ' Giftu-
drjúg störf (um
Á norðurslóð, ferðasaga
iantbabróðsóttina. -Vatna-,
að varan. sé innlend.
hún verið mjög áhugasöm. um er, hvört allir átti sig á því .miffetöð^reldaveiin. Jiusamæ^ðra-
skíðaferðir og meðal annar3
átt þátt í að reisa þenoan.
skála.. ; -. . •; jj. .
Eins og venja er var þama
mest af úrígu fólki, 15—20
ára, og einstaka „gamal-
menni“, 30 ára og þar yfir.
I fyrstu fannst henni ekki
laust við að hinn gamli fé-
lagsandi hefði breytzt, um-
þáttur. Spurningár ög svör. Mol-
ar. — Úígefandi Freýs er Bún-
aðarfélag fslands og Stéttarsam-
band bænda. — Læknablaðið, 7.
tbl. 1952. Efnii' Lobotomia, eftir
Alfreð Gíslason, Ejama Oddsson
og Kristján Þorvarðsson. Þess
skal getið, ólærðum til skýringar,
að lobotomia er heilaaðgerð á
geðsjúklingum. — Þá hafa einnig
borizt ný hefti af Heimillsritlnu
Samtíðinni'og Stjörnum, og boðar.
hið síðásttalda fegurðarsamkeppni
í ljósmyrtdúm.' Annars fátt að
frétta úr ritum þessum.
1. maí opinberuðu
trúlofun sína, ung-
frú Vera Aðal-
björnsdóttir, Ný-
lendugötu 15 B og
Ragnar Gunnars-
gengai- öll með meira hirðu-
leýsi, gengið inn á skónum Laugardagur 3. maí. 124. dagur
. osfrv., en allt breytist og lét ársitls- — Krossmessa a vor. —
h-ún það ekki á sig fá. Vmnuhjuasklidagi hinn forni. -
Um kvoldið atti að vera fló8 kl 1220 L4gfjara kl. 1832.
kvöidvaka með ymsum skemti- . ...
atriðum og þegar fólkið fór Eimskip
að tínast niður varð dóttur Brúarfoss fór i gær frá Rvik
konunnar starsýnt á 16 ára tii Kefiavikur og Akraness. Detti-
pilt. „Af hverju er hann svona foss fer 1 da% frá N. Y. tii Rvík-
skrítinn, manuna?" en strákur ur' Go3afoss for fra Húsavík 30.
var draugfullur. Lítið varð um þm' U1 Lond011- Gulifoss fer í das gengisSKRANING.
1 -„j -1 u : ' , ix frá Khöfn tii Leith og Rvíkur.
kvoldvoku, þvt er a leið upp- „ , . . _ . & Tr .
, , ’ ' , ' , Reyk.iafoss, Trollafoss og Vatna-
hofst almennt fyllen meðal j6kull eru f Rvík. Selfoss fór frá
barnanna; ,,gamalmsnnin Akur«>yri 29. fm. til Isafjarðar,
voru edrú. Bolungavíkur, Flateyrar og Rvík-
ur. Straumey fer frá Skagaströnd
í gærkvöldi til Rvxkur.
KLUKKAN að ganga þrjú tók
þeim gömlu að leiðast þófið R!!Usskif. ■ . .
og mæltust til þess að fa , , .... .
° f austur um land 1 hringferð. Skjaid-
svefnfnð, og svarið var stutt j-,rejg fer fr4 RVfk á mánudaginn
lággott: „haltu kjafti . fjj Húnaflóahafha. Oddur er á
Fannst konunni þetta að von- ieið tii Rvíkur frá Skagafirði.
um , harla skrýtin íþrótta- Ármann fór frá Rvík í gærkvöldi
mennska, Margir foreldrar eru til Vestmannaeyja.
eflaust glöð að vita sa börn-
um sínum í skíðaskálum um Fiugfelag isiands:
... , I dag verðuv flogxð til Ak., Ve.,
e gar og a i ar s Blönduóss, Sauðárkróks og Isa- kirkjan. Messa kl. 11 f. h. Séra
husa Reykjavikur- og þa er tjarðar
Á morgun til Ak. og Ve. Þorsteinn Björnsson. Ath. breytt-
þetta svona. Jafnvel iþrottir an messutíma. NesprestakaiL
son, Háteig-sveg 28.
1 £
100 norskax kr.
1 S USA
100 danskar kr.
100 tékkn. kr.
100 gyllini
100 svissn.fr.
100 sænskar kr.
100 finnsk mörk
100 belsk. frankar
1000 fr. frankar
kr. 45.70
kr. 228.50
kr. 16.32
kr. 236,30
kr. 32.64
kr. 429.90
kr. 373.70
kr. 315.50
kr. 7.00
kr. .32.67
kr 46.83
T,augar neskl rk ja.
Messa kl. 10.30 f.h.
Sx’. Garðar Svav-
arssön. Messá ki.
2 é(h. Sr. Garðar
SVavarsson. — Frí-
eru notaðar að skálkasjcjóli.
Þá eru vissir þættir í lífi
karla og kvenna sem. sið-
menntuðu fólki finnst smekk-
•legra að i'ari leynt, sagái kona
þeSSÍ. r;
★
bert Arnfinnsson. ieikari). 18.30
Dönskiikennsla;- II. fi. 19.00 Ensku-
NYLEGA var karlinn á kass- kennsia; x fl. 13.30 Tónleikar:
anum að kveða nokkra presta Samsöngur (pi.) 20.30 Leikrit:
niðotr í sótsvart VÍti Og lá ekki „Ævisaga" eftir S. Behrmann.
lágt rómur. Á horninu hjá Leikfélag Akureyrar flytur (af
Útvegsbankanum stóð óli segulbandi). Leikstj.: Ágúst Kvar-
blaðasali og kallaði í sífellu au- 22.20. Danslög (pl.) til 24.00.
ekki heldur lágróma. „Máau jjaflnagtlstakm-jrkunjIl j jag
dagsblaðið, hryllileg meðferð HafnarfjörSur
og nágrenoi. —
a hænsnum! Dúett? Reykjánes: •
Fastir liðir eins og Ferming (j. póhfikirkjuxxni, kl. 2 e;
venjulega. Kl. 18.00 n. Séra ■ Jón 'Thorárensen.
Útvarþssaga barn- 0 v-'- ' '■■
anna: „Vinir um FARFUGLARÍ Skíðaferð yfir
r-lld ,all£f . !£Ur Kjöl á sunnudag. Ekið inn í Hval-
_ _J!'5!nf-°rd’ 1 f jörð og gengið yfir -Kjöl; (787. m)
xngu HaHdors Kristjanssonar (Ro- ^ j Mngvallaaveit. - Uppl;
í V.R. í dag, kl. 4—5. . "
1
Nýlega voru
gefin , samán í
hjónaband af
sr. Emiil Björns
syni - Friðbjörg
Elísabet, Þor-
•[■ep'BljsÓru^ I UJSAtJ go .13
i[iuii3H ■ (ouuossuoCjnSig) uos
-sj0u.1v Jti)eAq3is So usSequnjp
otpajehje'pi m.tssujofa IíuiH. us
Sigurlás Kr. Nikulásson, Lindarg. puuqeuo.rq t uetues utjaS iuca
BÆJARPÓSTURINN er orðiun 36, ; starfsmaður á Rannsóknar- I13111 ’t uuu<x •ix[3.\3n[jJtui5A'e[j3K
einskonar strætisvagnafjandi. stofu Háskólans, varð 70 ára í ?
Hér er enn eitt bréf um stræt- 2. mat. -& So 1 mWPS J.JjopsmQjs
isvagna. K. J. skrifar: Á leið-
inni frá Skerjafirðd inn í .bæ .
einu atriði varðándi stöpp-
stöðvar. StoppstÖðvar eru við 95 dagur
Hringbraut og næst við Iðn-
skólann, en vagnstjórar hafa
leyfi jtil- þess að stoppa við
Skothúsveg sé þess óskað.
Mér hefur vlrzt að það fari
mikið eftir því, hvernig skapi
vagnstj. eru í hvort þeir
stoppi þaraa eða ekki, því að
æði er það misjafnt, hvernig
þeir taka beiðnum um það.
Ætli maður upp á Laufásveg
eða þar ura slóðir munar það
talsv.erðu að komast úr þarna,
sérstáklega ef maður er lítil-
fjörlegur til göngu. Vona ég
að þetta breytist til batnaðar
og að vagnstjórarnir taki.allt-
af vel beiðnum um að komast
út við Skothúsveg, — K. J. i
1 Vio trumbuna var bundinn stemn, sem
1 ^ sióst við hana svo buidi í. Asninn hvíaði
af hræðsiu, og geystist af stað þvert yfir
ÞJÓÐRÁÐ vár . hjá islenzkum torgið, en því hraðar sem hann hljóp því ?
iðáaðar- og iöarekendutn aðgeigvænlegar buldi í trumbuani, • "
RœSa Jóns Rafnssonar á úfifundí verkalýSssamtakanna 1. mai:
Vér horfum ekki lengur án aðgerða á þús
mannaganga
Samtök alþýðunnar og bandamenn þeirra verða að marka stefnuna í íslenzkum þjöðmálum
Verkafólk, góðir áheyrendur.
Fyrir 7 árum komum vér
saman þennan dag á þessum
stað. Þá fögnuðum vér því, að
öfl frelsis og framfara voru
að nálgast fullnaðarsigur ýfir
fasismanum, í ægilegustu styrj-
öld sögunnar. Kjörorðin voru
þá: Aldrei framar atvinnuleysi
— efling og nýsköpun atvinnu-
veganna og vernd hins ný-
fengna sjálfstæðis. Og óskir
vorar runnu þá saman við al-
heimskórið mikia í kjörorðinu:
Aldrei aftur stríð.
’ En það kjörorð, sem fól í sér
öll hin, allar óskir og þrár
miiJjónanna • sem unni'ð höfðu
stríðið með bióðfórnum, það
hijóðaði svona: Vinnum friðinn.
Þeir, sem lifað höfðu styrj-
öldina 1918, kreppuna, vand-
ræðin, atvinnuleysið og eymd
ina eftir þá styrjöld, sigur fas-
ismans í ýmsum Evrópulöndum
og siðan aðra heimsstyrjöld
með ógnum hennar og glæp-
um, — þeir höfðu fengið að
þreifa á því hvað hann kost-
aði ósigur mannanna í bar-
áttunni um friðinn, þeir skildu.
að sú harátta mundi standa
milli alþýðunnar, sem á allt
undir því að mega njóta gæða
3ands síns í friðsömu starfi,
annars végar, og hins vegar
hinna örfáu, er komizt hafa i
]>á þjóðfélagsaðstöðu að, raka
saman auði á kostnað ajþýðu,
skipuleggja kreppur, atvinnu-
ieysi og dýrtíð í gróðaskvni,
framleiða morðvopn í gróða-
skyni og koma af stað styrj-
öldum í gróðaskvni.
Þeir höfðu í huga þau sann-
indi, að ef baráttan, sem nú
hófst, færði þessum skugga-
legu öfhtm sigurinn, mundi
hörmungarsagan éndurtaka sig.
Með öðrium, orðum:
Baráttan um friðinn, að
unnu stríði. var í rauniiuii
barátta alþýðunnar fyrír
rétti sínum til starfs og hag-
sældaé, baráttan um það,
hvort mætti sín meir um
mörkun stefnu í þjóðarbú-
skapnum hin vinnandi þjóð
eða hinir sárafáu húnings-
menn hennnr og f jendur.
Og vér komum saman á þess-
tun stað 1. maí 1945, undir
blaktandi fánum, pg megin-
kröfurnar voru: Aldrei framar
atvinnuleysi, nýsköpun atvinnu-
veganna og efling sjálfstæðis.
Þannig skyldum við vinna frið-
inn.
Islenzk alþýða var einhuga
og sterk. Hún reyndi3t, í krafti
stéttarsámtaka sinna ,þess um-
komin að láta áhrifa sinna
gæta um mörkun stefnu í þjóð-
arbúskapnum.
Álitíegri milljónafúlgu af
stríðsgróðanum var varið til
nýsköpunar atvinnuiífsins. -
Stórvirk, glæsileg fram-
leiðslutæki fluttust til lands-
ins. Gamlir erlendir einok-
unarfjötrar voru sprengdir
af útflutningsverzlun vorri,
með þeim árangri að skyndi-
lega, hækkaði verð á aðal
útflutningsvöru vorri um
helming og meir. I landinu
reis meiri velmegun en nokk-
ur dæmi þekktust til áður í
sögu landsins.
Samtök íslenzkrar alþýðu
höfðu eigin hendi brotið blað
í sögu þjóðarinnar.
Hvað ber nú fyrir augu i
heiminum á þessum alþjóðlega
baráttudegi vinnandi fóiks? —
Það, sem einkum setur svip á
daginn í löndum, sem alþýð-
an ræður, er hrifni friðsamlegr-
ar uppbyggingar og vaxandi
hagsældar, annarsvegar og hins
vegar krafan um að fá að
búa í friði að sínu.
1 auðvaldslöndunum hinsveg-
ar mótast sviþur dagsins eink-
um af mótmælum alþýðu gegn
atvinnuleysi, gegn dýrtíð og
hervæðingu og striðsæfintýrum
auð'va’dsins, jafnframt kröfunni
um vinnu; brauð og frið.
En lítum oss nær og sjá:
það, sem hæst ber í svip dags-
ins hér er einnig mótmæli gegn
atvinnuleysi gegn dýrtíð og
launaráni, gegn lánsf járhöftum,
gegn erlendri einokun í við-
skiptamálum, gegn þjóðemis-
legu ófrelsi osfrv.
Hverju sætir þetta ? — Svar-
ið blasir við:
Nýsköpun atvinnufífsins
varð, því miður, allt of
skammlíf;. atvinnulif lands-
. ins er stór lamað. Hín kalda
loppa atvinnuleyslsins hefur
lagzt á þjóðlífið eins og
mara, Dýrtíðin er komln í al-
gleyming. — Lífsbjör al-
þýðu, þ.e. alls þorra vlnn-
andi þjóðar, em fallin nið-
ué á eymdarstig krepputím-
anna milli stríða. — Dýr-
mætir útflutningsmarkaðir
eru ýmist tapaðir eða lokað-
ir af framandi hönd. Fjar-
stýrð lánsf járkreppa hefur
gripið íslenzkan iðnað kverka
taki á meðan eriendur vahn-
ingur fyllir íslenzkar vöra-
stóðu oss til boða svona tímar,
en vér fengum í þess stað
mestu vermegunartíma í sögu
landsins, af þeirri einföldú á-
stæðu, að einhuga, markvís
verkalýðssamtök mörkuðu þá
stefnuna næstu árin, en ekki
afturhaldsklíkur og dýrtíðar-
spekúlantar.
Það er mála sannast, að
skemmur. — Erlendur her
gerir sig heimakonn í
landi voru og býst þar um
sem heima væri. Og nú þykir
ekkert ráð ráðið í þjóðarbú-
skap vorum, nema til komi
umsögn og íhiutun erlends
valds.
Hvílík umskipti. — Hvílík yf-
irþyrming.,
En til eru menn, . sem af-*
greiða márið þann Vþg, að
tímarnir séu nú svona og við
því sé ekkert áð gera.
Þessa ágætu menn vil ég
minna á það, að strax 1944

I gistiskálanum urðu menn iostnir. ótta og
spurðu hver -annan í æsingu, hvers vegna
■ ti'umbur væru slegnar ■ á þessum tima
. dags — hvoð hefði< eiginlega gferzt? ..
1 sama bili komu nokkrir tugir kameldýra
inn á torgið, hlaijin postulini og kopar. Þau
fældust við hávaðanr. og. þustu í. ailar
áttir, en postulínið og koparinn tvístraðist
viðs vegar. " „
Torgið og nærliggjandi götur varð gripið
æðisgenginni skelfingu. Vein, óp, hnegg,
brothijóð, öskur, glamur og spark — allt
varð' að einni hryllilégfi þórdyhu; og eng-
inn vissi sitt rjúkandi- ráð.
menjoirnir skapa tímana. Hrein-
skiinislega sagt:
Baráttan um friðinu er
barátta um góða eða vonda
tíma, og þótt samtökin
hafi unntð marga góða
sigra hefur, um stund,
hallað á alþýðuna í þess-
ari baráttu. Heiihi hefur
vertð bolað frá áhrifum
á gang þjóðmálanna. Auð-
stéttarklíkur hafa markað
stefnuna-
— Hreinskilni vor gagnvart
þessari staðreynd er þeim
mun nanðsynlegri sem Ijóst
er, að hvert ófarnaðarspor,
sem vér höfum orðið að
stíga í efnahúgsbaráttunni
hefur verið • fylgispor stvax-
andi takmarkána á sjálf-
stæði voru.
Krafan um starf og brauð,
menningu og hagsæid verður
ekki uppfyllt í landi, sem verð-
ur að lúta erlendu va’.di um
búskaparhætti, með þjóð, • sem
glatar i samningum sjálfsfor-
ræði í viðskiptum. Sagan hef-
ur sannað að þjóðerriislegt ó-
frelsi og vandræðatímar hald-
ast í hendur. Jafnvel það, sem
á máli þjóðarkúgarans kall-
ast atvinna handa nauðstöddum
lýð er meiai b’.andið. — Eða
hvers vegna er* nú haldið að
íslenzkum atvinnuleysingjum
atvinnu við að koma fyrir í
landi voru erlendum vigtólum?
Vegna þess að þjóðernis-
legt ófrelsi hefur aldrei al-
þýðu annað að bjóða en eitt-
hvað i þágu dauðans.
Ttl áð ráða fram úr vanda,
tjáir ekki annað en að horfast
í augu við hann í fullri eiu-
urið, kynna sér rót hans og
rök. Og rótin er þessi: Vér
höfum faliö þjóðarforystu þeim,
sem höfðu ekki hagsmuna að
gæta með alþýðunni, með þjóð-
inni, með íslenzku sjálfstæði.
Það er sannfæring mín, að
vér séum megnugir þess að
leysa þennan vanda, hríía ör-
lög Isiands úr tröllahöndum,
skapa góða tíma, vinna friðinn.
Frelsun verkalýðsins verður að
vera hans eigið verk. Og þeg-
ar að er gætt, er hér á lándi
sem annars staðar í heiminum
svo mikill liðsmunur réttlæt-
inu í vil að bjarga má því sem
tapazt hefur. — Og í því efni
höfum vér eitt lausnarorð, að-
eins eitt: Eining og aftur ein-
ing.
Vér getum deilt heiðarlega
um lífsskoðanir ýmsar og
stjórnspebi. En eitt getum
vér ekki uin deilt, og eitt á
öll alþýða sameiginlegt: húa
á heimtingu á að starfa og
lifa mannsæmandi lífi og
land hennar hefur nóg að
bjóða til að svo megi verða.
Um þessa frumkröfu lífsíns
getum vér og verðum að
standa sameinuð og láta
skoðanamun um fjarskyld-
ari efni vtkja fyrir því.
Alþýðumaður, alþýðukona,
hvar sem þú skipar þér í fiokk.
Gerðu þér Ijóst, að þú ert
hluti af voldiigri ósigrandi
heild, svo framariega sem vér
ekki missum af hönd hvers
annars og stöndum .samaiti.
Vökum öll yfir þessari einingu
og gerum oss ljóst, að hver,
sem vill vinna henni skaða,
er ándstæðingiu; hverju
nafni sem hann nefnist. —
Á afstöðunni til þessarar
einingar skulum vér læra að
þekkja óvini frá vinnm,
hversu fagurlega sem þeir
tala.
Gerðu þér Ijóst, að hér eftir
eins og hingað til verður reynt
að fá oss til að deila imibvrð-
is um fjárskyld efni, á þeim
augnablikum sem veiferð vor
allra liggur við að vér stönd-
mn saman. Stöndum vörð um
þessa einingu. — Húa er fjör-
egg vort.
Það ræður af líkum, að i
dag erum vér hér saman komin,
ekki einungis til að sýna kröf-
ur vorar og liðstyrk, heldur
einnig til að samstilla hugina ■
fyrir daginn á morgun og
komandi tíma, að mikilvægum
verkefnum, sem krefjast úr-
lausnar.
Vér horfum ekki lengur
4n aðgerða á þúsundir ,
vinnufúsra manna ganga at-
vinnulausar á meðan fjöl-
skyldur þeirf*a líða skort.
Vér líðum ekki lengur htu
neikvæðu og spillandi áhrif
atvinnuleysisins á hina gtæsi-
legu æskulýðskjTvslýð vora.
Vér líðum ekki lengur, að
erlendum iðnaði sé rutt inn í
landið, á meðan innlendur iðn-
aður, sanikeppnisfær, er lagð-
ur í auðn.
Fyrir því er boðorð' dagsins,:
Aukin barátta gegn atvinnu-
leysinu, gegu dýrtiðinni og fyr-
ir aflétting lánsfjárhaftanna
Endurvakning atvinnuiífsins
Framhald á 6. síðu.