Þjóðviljinn - 26.02.1953, Blaðsíða 6

6)'— ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 26. febrúar 1953
þiófiiyiuiNN
Útgefandi: Sameiningarfiokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttastjóri: Jón Bjarnason. ..
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Magnús Torfi Ólafsson,
Guðmundur Vigfússon.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraidsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg.
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljanc h.f.
V_______________________ '_________________________✓
í fótspor „kækjnliðslns"
Þaö alþýðufólk sem kann að hafa gert sér vonir um að
formennska Hannibals Valdimarssonar í AB-flokknum
boðaði einhverja ,.lífsyenjubreytingu“ í starfsháttum
hans hefur hlotiö dýrkeypta reynslu 1 sambandi við yfir-
standandi stjórnarkjör í verkalýösfélögunum. Þeir sem
bjuggust við því að þrífylkingartímabilinu og afturhalds-
þjónustu AB-flokksins yrði lokið hafa nú fengið ótvírætt
og eftirminnilegt svar frá formanninum og meðstjórnend-
um hans. AB-flokkurinn er ráöinn í að halda áfram því
þjónustuhlutverki viö auöstéttaröflin og sundrungar-
starfsemi þeirra í verkalýðshreyfingunni, sem Stefán Jó-
hann og klíka hans varö verst þokkuð fyrir hjá öllum
þroskuöum verkalýð og heiðarlegum verkalýðssinnum.
Um það bera kosningarnar sem nú standa yfir í verka-
’ lýösfélögunum glöggt vitni.
Skýrasta dæmiö um þetta er kosningin í Félagi járn-
iönaðarmanna. Sameiningarmenn unnu kosninguna sl.
ár með eins atkvæöis mun. Þaö var vitað að enn hlaut aö
veita á örfáum átkvæðum hvort þetta þýðingarmikla
stéttarfélag lyti, heiöarlegri einingarstjórn áfram eöa yröi
afturhaldinu og atvinnurekendaþjónum aö bráð. Þetta
var AB-mönnum jafn kunnugt og öllum öörum. Eigi aö
síöur hikuðu þeir ekki við að skipa sér viö hliö atvinnu-
rekendaagentanna og Sjálfstæðisflokksins í stjórnarkjör-
inu. Liðsmenn AB-flokksins eru fáir í Félagi járniðnaðar-
manna, en þeir eru án efa nógu margir til þess aö á þeirra
afstöðu valt það að félagið hefur nú verið svift dugmik-
illi og heiðarlegri einingarstjórn en fengiö í staðinn auð-
mjúka þjóna íhalds og atvinnurekenda.
Þannig hefur AB-flokkurinn beinlínis afhent íhaldinu
á ný stéttarsamtök reykvískra jámsmiða. Á þennan hátt
birtist 1 framkvæmd alvaran og einlægnin í geipi Hanni-
bals Valdimarssonar og fylgismanna hans um nauðsyn á
einhuga baráttu gegn íhaldinu. Hann fetar nú trúlega í
fótspor þess „værukæra og hugsjónasnauöa hækjuliös"
sem hann talaði um með dýpstri fyrirlitning-u fyrir örfáum
árum. Hin nýja stjórn AB-flokksins er í engu frábrugðin
þeirri sem lá eftir í valnum á flokksþinginu í haust, nema
hvað hræsni hennar og yfirdrepsskapur kemur í stað opin-
skárra og innfjálgra yfirlýsinga Stefáns Jóhanns um nauð-
S3’n sameigirílegrar baráttu AB-flokksins, íhaldsins og
Framsóknar gegn „kommúnismanum", þ.e. einingaröfl-
unum í íslenzkri verkalýðshreyfingu.
Framsókn í kosningahug
Þess má sjá greinilega merki á Tímanum síöustu daga
að kosningar eru í nánd. Og það er eins og Framsóknaraft-
urhaldið geri sér það ljóst að nú sé þörf að halda ma-
ddömimni svolítið til áður en hún gengur fram fyrir kjós-
endm'.
Dag eftir dag er hamrað á því, að það hafi svo sem ekki
verið neinn sældar kostur fyrir jafn umbótasinnaðan flokk
og Framsókn að ganga til stjómarsamstarfs meö Sjálf-
stæðisflokknum! Þetta hafi Framsókn aðeins gert til þess
r,ð forða landinu frá stjómleysi. Og svo koma langar
bollaleggingar um ágreining íhaldanna og upptalning
mála sem þessi fíni „umbótaflokkur“ geti ekki leyst með
núverandi samstarfsflokki sínum.
Mikil er trú Framsóknarafturhaldsjns á gleymsku eða
langlundargeö kjósenda haldi Tíminn að þessi málflutn-
ingur skili tilætluðum árangri. íslenzk alþýða er þess vel
minnug, að gengislækkunin og allt sem henni fylgdi var
beinlínis stefnumál Framsóknar í síðustu kosningum. Hún
hefur fengið tækifæri til að framkvæma þessa stefnu sína
á kjörtímabilinu með fullum stuðningi hins íhaldsins.
Afleiðingarnar blasa nú viö allri þjóöinni og undan dómi
fólksins fær Framsóknarafturhaldiö ekki ilúið að þessu
sinni, hversu hræsnisfulla tilburði sem Tíminn hefur í
frammi til kosninganna í vor.
Óseljanlegar kartöflur eyðiiagðar í toneatali í kai-töfluræktarríkinu
Maine í Bandaríkjunum.
Kreppuhætta í landbúnaði USA
StöSugi verSfall og sölutregSa setja stjórn
Eisenhowers i klipu
T^REPPUR í Bandaríkj-
unum byrja alltaf í
landbúnaðinum. Þetta hefur
reynzt óbrigðul regla ára-
tugum saman. Þegar sala á
matvælum og baðmull fer
að tregðast þrátt fyrir
lækkandi verð og jafnvel
verðhrun er ekki von á góðu
fyrir bandariskt atvinnulif
í heild. Hagfræðingar og
kaupsýslumenn, verkalýðs-
leiðtogar og bændaforingjar
spá nú samdrætti í atvinnu-
lífi Bandaríkjanna og jafm
vel kreppu á næsta ári. Spá-
dóma sína styðja þeir ekki
sízt við þá staðreynd, að
síðan 1950 hafa tekjur
bandarískra bænda lækkað
jafnt og þétt þrátt fyrir
hækkaðar þjóðartekjur. Ár-
ið 1947 voru tekjur bænda
í Bandaríkjunum samtals
16,7 milljarðar dollara en á
síðasta ári voru þær komn-
ar niður í 13,5 milljarða.
Árið 1952 nam lækkun á
verði bandarfskra landbún-
aðarafurða 11%.
"■jEGAR þannig er í pott-
inn búið er að vonum
beðið með mikilli eftirvænt-
ingu eftir því hvaða stefnu
nýja stjórnin í Washington
muni taka upp í málum
bænda. Fyrsta raunverulega
•bending um það kom í fyrri
viku. Þá flutti hinn nýskip-
aði landbúnaSarráðherra
Eisenhowers, Ezra Taft
Benson, ræðu á fundi bænda
í St. Paul í Minnesota. Þar
lét hann á sér skilja, að
nýja stjómin yrði fastheldn-
ari á lán og styrki til bænda
en stjómir demókrata hafa
verið. Áheyrendur ráðherr-
ans tóku þessum orðum
hans illa og í Washington
urðu þingmenn frá landbún-
aðarríkjunum ókvæða við.
Milton Yong, öldungadeild-
armaður frá North Dakota
og flokksbróðir Eisenhowers
og Bensons, sagði að ef for-
setinn hefði látið sér annað
eins um munn fara í kosn-
ingabaráttunni og ráðherr-
ann gerði í ræðu sinni, hefði
hann ekki þurft að vonast
eftir mörgiun atkvæðum
bænda.
■ kreppunni miklu eftir
•*• 1930 var hagur banda-'
rískra bænda skelfilegur.
Víða lá við uppreisnará-
standi, vopnaðir bændur
Eriend
tíðindi
hindruðu með valdi nauðung
aruppbóð á jörðum sveit-
unga sinna. Annarsstaðar
flosnuðu bændur upp tug-
þúsundum saman. Eitt af
fyrstu verkum Franklin
Roosevelts er hann tók við
völdum var að verja opin-
beru fé til að reyna að
tryggja tekjur bænda. Sá
háttur var tekinn upp að
ríkið tryggði ákveðið verð
á ýmsum landbúnaðarvörum
með því að kaupa framleiðsl-
una til að halda uppi verð-
inu ef meira en 10% vant-
aði á að bændur fengju jafn
mikið af nauð'SjTijum sin-
vm fyrír ákveðið magn land-
búnaðarafui'ða og þeir gátu
fengið á tHteknu árabili.
Þetta er nefnt jafnáðarverð.
Leitt hefur verið í lög að
ríkissjóður Bandaríkjanna
láni bændum 75—90% af
jafnaðarværði út á uppskeru,
sem þolir geymsiu, svo sem
korn, baðmull og tóbak.
jpYRIRKOMULAG þetta
hefur reynzt dýrt og
þungt í vöfum auk þess sem
ekki er hægt að beita því
til að haldj^ uppi verði varn-
ings, sem skemmist fljótt,
svo sem kjöts, mjólkuraf-
urða, grænmetis og ávaxta.
Því bar Charles Brannan,
landbúnaðarráðherra í stjóm
Trumans, fram tillögur um
nýtt fyrirkomulag tekju-
tryggíngar bændum til
handa. Hann vildi að verðið
á landbúnaðarvörum yrði
látið lækka á frjálsum mark-
aði án jjess a'ð ríkissjóður
gerði neitt til að halda því
uppi en hinsvegar yrðu
bændum greiddar uppbætur
út á ákveðið framleiðslu-
magn. Við þetta hefði þáð
unnizt að matvælaverð liefði
lækka'ð, fé til niðurgreiðsl-
anna hefði fýrst og fremst
verið tekið með sköttum af
þeim sem hafa ríflegar
tekjur og stórbændum hefðu
ekki verið greiddar uppbæt-
ur, sem þeir hafa enga þörf
fyrir. Kjör lágtekjufólks,
bæði verkamanna og smá-
bænda, hefðu batnað, en auð
menn í bygg'ð og borg misst
spón úr aski sínum, Brann-
an var strax úthrópaður
fyrir að stefna að því að
þjóðnýta landbúnaðinn, stór-
bændur og auðmenn hófu
hatrama áróðursherferð
gegn tijlögum hans og þær
náðu aldrei fram að ganga.
T'KTÚ er það að sýna sig að
■^ •• varnaðarorð Brannans
hafa haft við rök að styðj-
ast. Tugmiiljónum dollara
hefur verið varið til að halda
uppi verði á smjöri, sem fyll-
ir allar birgðaskemmur og
engar líkur þykja til að
hægt verði að koma nokkru
sinni í verð vegna aukinnar
smjörlíkisneyzlu. Nautakjöt
hefur lækkað í verði síían
í fyrra sem sva"ar 1600
krónum á hvert fa'l. Verð-
lækkunin á baðmull á sama
tíma nemur 800 krónum á
baila. Maís hefur lækkað í
verði um 15% síðan í fyrra
og hveitiverðið Iækkar jafnt
.Framhald á 11. ' siðu.