Þjóðviljinn - 26.04.1953, Side 7

Þjóðviljinn - 26.04.1953, Side 7
í — Það er ræs! — Það er ræs! segir bassarödd í eyrað á mér. Ég rumska og sný mér um leið burt úr draumaland- inu. — Þá finn ég veltinginn á kojunni og heyri vélina slá ‘ ta'ktinn með gamalkunnu : hljóði um ieið og hún breyt- ir olíumii í orku. Ég hlusta á öldugjálfrið við kinnunginn okki nema tæpt fet frá [ cyranu, og skyndilega man ég I allt og kemst til veruleikans. Ég er bara háseti á síld- veiðiskipi, einn af nokkrum , hundruðum og á að fara áj vakt eftir tíu mínútur. Gamlaí skipsklukkan er bráðum þrjú | að nóttu, ég og minn vaktfé-, iagi skulum upp í rórhús, vaka þar og vera forsjón skipsins í þrjá tíma. Bollarnir skralla og pott- arnir daldra í eldhúsinu og blásarinn við eldavélina suð- ar svo værðarlega að augna-j lokin min verða þung eins og 700 rnjiíii torfá í nótinni. Þaðk er glas, er sagt í stiganum, — já mikið rétt, klukkan er þrjú, ekki til setunnar boðið. Ég ákakklappast fram úr niðui’ á bekkinn og í nauðsyn- iegan galla, fæ mér kaffisopa í eldhúsinu. — Veðrið? — Þokubræla austan —, er svarið. Nokkuð sérstakt að gera ? — Vekja kallinn um hálf- fimm, vorum að pumpa bát- iinn. Ég fer upp á dekkið, þar þvælast nokkrar síldar fram og aftur og út á hlið eftir velt- ingi bátsins. Við erum enn austur á Digranesflakinu, það er þokubræla austan og hálf- rokkið, eitt og eitt ljós grillir í kring. Við erum í flotanum, 56 tonna ,,blöðrubátur“ byggð ur í Svíþjóð í lok heimsstyrj- aldarinnar númer tvö. Nú var lestin full af síld. Það rifjast allt upp fyrir mér á leiðinni aftur eftir dekkinu. Við koraum á fullri ferð í fyrramorgun, beint frá Rauf- inni hafandi landað þar smá- slatta. Á útleið þaðan er skip- stjórinn í talstöðinni. — Nú hlaða þeij- út af Vopnafirði, segir haein þung- búinn og setur á fulla ferð fyrir Langanes áleiðis suður á bóginn í síldina. Við mætum drekkhlöðnum bátum hverjum eftir annan. — Smári er vel í því núna, og Helga fullhlaðin í morgun. — Það er ekki andskotalaust að við skulum aldrei vera réttu megin í því, bætir skip- stjórinn við. Og við stímum á fullri ferð suður á bóginn, með Fontinn afturundan í stjór. Um há!f- sex á fimmtudagsmorgun nálg umst við flotann. Kallinn, sem er uppi í -bassaskýli, skipar að Alttaf fá einhverjir síld, ?þó mest öll þjóðin sé farin ; að tráa á síldarleysið. Nóg ! hefur birzt af greinum umj! vöntun á síld. Hér ItemurJ íein hressileg sjómannagrein Jum síld, en höfundurinn vill ekki heita annað en KIDDI !;fyrst um sinn. Sendið greinar úr lífi al- þýðunnar til Þ jóðvúl jans, j Skóíavörðustíg 19, Reykja- vík. Sunnudagur 26. apríl 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (7 Úr lífi alþýðunnar setja nótabátinn á síðuna. Við erum handfljótir að því. Síð- an stend ég við stýrið með tal- pípuna við eyrað, en hinn end- inn á 'þeirri málpípu er í bassaskýlinu uppi á stýris- húsinu og við liann stendur kallinn og skimar eftir.síld og kallar annað slagið: Bcygðu í bak! Þetta beint! Stýrðu í vestur! Betur í stjór! og margt fleira, sem syfjulegum háseta við stýrið finnst mesta fjarstæða, en hlýðir þó í blindni, það er þó aiténd Skip- stjórinn, sem ræður og vei þeim sem óhlýðnast. Ég læt hugann reika (hef annað augað á áttavitanum), hugsa um ljóshærðu stúlkuna mína á Ráufinni, og livað við skulum dansa villt í gráa asb- esthúsinu þar -í næstu land- legu eða kannski það hafi ver- ið skolhærða braggadísin á Sigló sem .... Fulla ferð! Beygðu í stjór, er öskrað í eyrað á mér, það er kallinn. Ailar síldarmeyjar eru um leið huldar bláma fjarlægðar- innar, því nú þarf snör hand- síldin var ofmikij, allt fyllt- ist, öllum var kalt í frost- nepju skarnmdegisins, nema kannski útgerðarmanninum og frú. Ilann var á Fagrakletti og auraði saman rúmum 30 þús- und krcnum, hverjar hurfn ekis og þrýstiloft út í geim- inn í staðinn fyrir hótcl, vín, bíla, kvenfólk og hver veit hvað? Minn vin var sko ungui þá. Hann sagði margt frá þvi spcrti Suðurnesjamánna a? stela frá ameríkananum. — Það er sko eng'a synd að stela frá helvítis kananum útskýrði hann. Kvennafarssögur hans skiptu tugum. Drýgðu hór, svo þú verðir stór, ráðlagði hann mér og ýmislegt fleira spjölluðum við, það stytti hundvaktina. Nú kom stýr'maðurinn upp til okkar, ungur, nj’trúlofaður, útsofinn. — Þurfum bara að fylla dallint.i, ég þarf að fá mér hús- gögn í haust, strákar. Hann blandar sér í samtalið, ymgsti og léttlyndasti stýri- ,I>arna kcmur Víðir“ ir sig í tveim köstum, Ilelga cr orðin hlaðin í anaað sinn, en við? Nei ,,okkar“ torfa læt- ur ekki sjá sig. Það er böivuð þoka og þreytandi að ltíkja stöðugt eftir sporðaköstum þeirrar siliruðu. Við drekkum kaffið, bölv- um okkar ágæta kokki, hlust- um á Utvarp Reykjavík, töl- um um Kóreustríðið. Við er- um tveir um borð, sem höfum samúð ineð Norðurkóreum og tök en ekkert fót. Þama kem- ur Víðir, Eskifirði, á fullri ferð, fírar bátunum og byrjar að kasta. Það er argað .fyrir ofan mig: Klárir í bátana! 'Skipstjórinn, sem jafnframt er maðurinn í flotanum, svo okk- ur leiðist ekki það sem eftir cr vaktarinnar. Vekjum kall- inn hálffimm, hann spýr um veðrið og liggur síðan áfram. Pumpum bátinn, liitum á kcnn „Dekjkið og skipið oklcar sígur undir niilljónum síI<La“ nótabassi, kemur í einu stökki ofan af stýrishúsinu og tek- ur við stýrinu af mér. Við köstum á laglega torfu og hún liggur inni, sem sagt 300 mál, full lestin eftir tveggja tima erfiðí. Síðan höfum yið hringsólað, ekkert séð, aldrei kastað, von- daufir með meiri veiði. Allt þetta rifjast upp fyrir mér í úlfgrárri morgunsimu verðandi föstudags. Vakt-fé- lagi minn kemur líka upp, við höngum hálfsofandi uppi í stýrishúsi horfum út í þokuna hlustum á gjálfur bárunnar við bátssíðuna eilíft^.og öm- urlegt eins og líkhringingu. Hann segir mér sögur úr Hvalf jarðarsíldinni ,þegar unni, og kl. sex skríðum við aftur í koju, en næsta vakt kemur upp. Við sofnum svefni hinna réttlátu, dreymir sildartcrfur, heytorfur, kind- ur, kveirfóik og allt þar á milli, undarlega hvað mana dreymir mikið á sjó. Iílukkan 12 erum við ræstir í mat og aftur á vakt (við er- um scx hásetar tveir á vakt í einu í þrjá tíina hvert sinn). Það cr alls konar matur á borðum, en beztar eru þó síld- arbollurnar luans Jónsa kokks, segjum að réttast væri að fara og hjálpa þeim í þeirra frelssistríði.... — Látið mig vita áður en þið farið drengir, segir einn sjálfstæðishásetinn. —■ Og til hvers mér er spurn ? —Ég fæ mér byssu cg kála vkkur áður en þið fariö að hjálpa þeim djöfuls rauðu hundum puh svei. Og hann tekur hressilega í sitt stórkostlega nef. — Nei það sera þeir áttu ao gera var að henda atóm- spreugjunni beint á helvítis Rússann strax í stírðslok, það var það sem hefði dugað, bæt- ir hann við. Við, rauðu kommarnir, segj- utíi raárgt þcásu í mót, en rök snúa eklci hásetanura vini okkar frá sinu m’Ujónamorði drýgðu i huganum austur á sléttum Rússlands. Annars er hann friðsamur náuugi, bnra helzt til ákafur að ná sér í Moggann, ura leið og stungið er stafni við land og hefur þaðan sitt andlega veganesti. Binhver stingur upp á að fara í ema „bertu“, auðvitað samþvkkt einum rcmi. Ég veit ekki Iivern'g síldveiðisjóraena- irnir hefðu farið að undon- farih veiðileyaisár. ef heir hefðu ekki haft ,.br'ss>ð“ t.U þess að gle'Tiia s.'r við í laad- legum og bo’v’”n Austnrlands- ., jns. Enda eru þeir margir orðn ir slyngir að spila, bæði grönd- in þrjú og að pvína kell’ng- úr spikfeitrí valinni Norðun- unnj framhjá s:uum rétta landssíld. eiginnmnni. Nú er leitað og skimað, Jæja, við ræddum spilin, beygt í bak eða stjór, stímað drukkum kaffi, sváfum og í aust eða vest og glápt eftir vorurn uppi til skipt’s. rýnd- síldinni. Steinunn gamla fyll- utn tit. í sortann blautir af þokupíriagnum, skapleiðir, dauðlegir menn, vinnandi að framleiðslustörfum fyrir þjóð- félagið. Vitandi það að gróð- ina af okkar striti (ef nokkur yrði) færi mestur framlijá okkar vösum og í vasa þeirra ríku, svo þeir gætu gefið ein- um hundraokalli meira í Vetr- arhjálpina fyrir jólin! Engin torfa, ekki einu sinni peðringur á okkar stefnulausa flakki, stýrimaðurinn oroinn vondaufur með húsgagnakaup if.i og er þó léttlyndasti stýrsi í flotanum, sem vitað er um! Klukkan er rúmt 9 (eða 21) búnar útvarpsfregnir af næl- onsokkum, Birni err, og Jcni Jónssyni, sem dó fyrir hönd vandamanna sinna um dag- inn. Ég er á leið að þvo máf vopaaður sápu og handklæðí. Klárir í bátana! heyi’ist hróp- að af dekkinu í hitasóttar,- kenndum æsingi. Klárir! Ég hendi handklæðinu frá mér, dríf mig í bússurnar innan um iðandi kcs manna sem líka eru að fara í búss- ur. Hvaða djöfuls æsingur er þetta heyrist úr þvögunni, þú ert komian í mitt stígvcl. — Allir flýta sér samt upp á dekk, og þarna er torfr i fram an við báíinn. Lagl. flekkur segir einhver sem -vft hefur á, hinir hraðá sér þegjandi hver á sinn stað. Þrír út í nóta- bátinn, tve’r fram á að taka á móti baujunni, vclstjórinn að spilinu, ég fer líka að spilinu, á að yfirhala saurpuvírinn af því, svo hann renni liðlega út um leið og kastað er. Skip- stjórinn er við stýrið, bát- ver.iar eru búnir að kasta út bau'unni, hún drcgst xneð bátmim, nú ,.e>gum“ við þó - tcrú.ma, hvernig pcm -kastið tekst, reyndar er ekkert skip sjáanlegt til að véfengja eignarétt ckkar, ea vissara er að vera við öllu búinn, því „margt býr í þokunni". -— Ut með pokann, segir skipstjór'nn. Þeir í bátnum framkvæma það eins fljétt cg þe'r geta, liocvja qí^avi á. houinn. — Allt. klá'rt? snvr sk'.p- st’árhn, T”lárf! er svarað. Enn er lónað ofurlitla stuad yfir sporðaköstum síid- arinnar. — Laggo! er hrópað frá stýrinu og nótin byrjar að rcnna út, fyrst hægt en síðan hraðar. Allir vinna verk sín af hraða og örygg', nokkur æsandi augnablik líða. Hring- urinn lokast. Baujra er tekin Framhald á 11. síðu.

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.