Þjóðviljinn - 14.05.1953, Blaðsíða 5

—■ Fimmtudagur 14. maí 1953 — ÞJÓÐVILJIIJN — (5
Frakkczr vilja líka
stórveldaráðstefnu
Utann'kismálanefnd franska þjóðþingsins skoraöi í gær
á ríkisst jórnina að lýsa yfir stuöningi sínum við fund
stjórnarleiðtoga stórveldanna fjögurra, Frakklands
Sovétríkianna, Bandaríkjanna og Bretlands.
Franska stjórnin ræddi til-
lögu Cliurchills um stórvelda-
fund einnig í gær og kvisaðist,
Loftleiðafiugvélin Ilekla kemur á Beykjavíkurfluvöll 25. maí í fyrra.
Fargjöld Leftleiða f!ir Htlauzliaf seija
tss eside
Upplausn AlþjóSasambands flugfélaga og hrun cinakunar-
kerfis hess yfirvofandi, segir bandarískt flugtimarif
Samstarf Loftleiða og norska flugfélagsins Braath-
ens Safe um flugferðir milli Evrópu og Bandaríkj-
anna er að kippa stoðunum undan einokunarkerfi
stóru flugfélaqanna um samræmd fargjöld á At-
lanzhaísleiðum Þessi er niðursíaðan í frásögn
bandaríska flugtímaritsins áKfencan Avsatlen af
málinu.
Fargjöld Loftleiða eru tölu-
vert lægri en þau, sem flug-
félög sem standa áð Alþjóða-
sambandi flugfélaga (IATA)
krefjast. Mál þetta getur haft
áhrif um hálfan hnöttinn
vegna þess að Braathens flýgur
alla leið til Hongkong. Hvorki
það félag né Loftleiðir eru í
Alþjóðasambandi flugfélaga.
Vekur mikla aíhygli
American Aviation segir að
mál þetta veki hvarvetna mikla
athygli meðal manna sem við
alþjóSlegar flugsamgöngur fást.
Ekki er nóg með þáð að hin
samræmdu fargjöld stónu félag-
anna á Atlanzhafsleiðum kunna
að ganga úr skorðum. Verið
getur að Alþjóðasamband flug-
félaga leysist upp. SAS, hið
ríkisrekna flugfélag Noregs,
Danmerkur og Svíþjóðar, hefur
állra aðila mest kvartáð undaa
samkeppni Loftleiða og að því
getur relcið að það gangi úr
Alþjóðasambandinu til að vera
ekki lengur bundið af sam-
þykldum þess um fargjöld. Þá
kynni sambandið að lirynja,
segir hið bacidaríska timarit.
spraitaf"
í klaksíöð norska ríkls-
ins í Flödevig-en sprauta
menni penisillíni í þorsk-
ana. — Markmiðið með
þessum tilraunum er að
ganga úr skugga_ um það,
hvort hægt sé að lælcka
dánartölu gotþorsksins.
Alf Dannevig klakstöðv-
arstjóri skýrir frá því,
að þess hafi orðið vart
síðustu árin að þorskur-
inn hafi litla lífsorku til
að bera. Grunur leikur á
að þessu valdi einhver
sýking en reynt er að
vinna gegn henni með
penisillíngjöfunum.
Bandarfsk stjórnarvöld
rannsaka Loftleiðir
SAS hefur borið fram mót-
mæli f Bandaríkjunum gegn
lendingarleyfi Loftleiða þar og
í Noregi gegn aðild Braathens
að Atlanzhafsfluginu. Pan Am-
erican World Airways fylgist
nákvæmlega með öllu sem ger-
ist í málinu.
Þegar Dulles kom til Telaviv
í Israel í gær hafði lögreglan
mikinn viðbúnað. Um 400 lög-
regluþjónar gættu fiúgvallárins
og höfðu hunda í bandi. Hverf-
ið kringum bandaríska sendi-
herrabústaðinn er umkringt
vopnuðum lögregluþjónum.
Boðað var tii þriggja mótmæla
funda í borginni í gærkvöld
vegna komu Dulies.
Franska stjérnm
Fraoska stjórnin samþykkti
á fundi sínum í gær að gera
atkvæðagreiðslu um hverja
einstaka grein fjárlaganna,
sem hún býst til að ieggja fyr-
ir þingið, að fráfararatriði.
Mayer forsætisráðherra lagði
fjárlagafrumvarpið fyrir þing-
ið í fyrradag og voru frönsku
blöðin sammála um í gær, að
einu undanteknu, að þingheim-
ur liefði tekið ræðu hans mjög
fálega, og talið hæpið að frum-
varpið hafist í gegn.
Bandaríska flugmálastjórnin
(CAB) er að kynna sér málið.
Sú stofnun hefur rannsakað
Loftleiðir og heldur þeirri rann-
sókn áfram, segir American
Aviation.
Munu færa út kvíarnar
Stóru flugfélögin eru ekki
svo mjög hrædd við Loftleiðir
og Braatheeis eins og stendur
en þau óttast að þau muni
færa út kvíarnar ef þeim verði
ekki settur stóilinn fyrir dyrn-
ar. Nú fljúga Hekla og önn-
ur DC-4 vél fram og aftur
milli Oslo, Stavanger, Kaup-
mannahafmar, Hamborgar, R-
víkur og New York einu sinni
i viku. Fargjöldin eru allt að
20% lægri en með vélum
flugfélaga sem standa að
samræmingu fargjaldanna. Nú
befi<r Braathenr, samið um
kaup á tveimur Super Constell-
ati"a v.Vum og búizt er við að
æ'Jiuiin sé að nota þær til
ó':3 fjölga fJíugleiðum í sam-
bandi við AtlanzhafSflug Loft-
leiða.
Á þessa leið segir fréttaritari
norsku fréttastofunnar NTB í
New. York frá greininni í Am-
erican Aviation.
Oi
19 Kíkújumenn voru í gær
dæmdir til dauða af hæstarétti
Kenya og aðrir 11 drepnir í
átökum við brezka hermenn og
lögreglu. Lyttelton nýlendu-
málaráðherra kom til nýlend-
unnar í gær i annað skipti á 2
mánuðum.
að ráðherrar hefJu látið í ljós
ugg um, að Churchill hefði ekki
haft Frakkland í huga, þegar
hann talaði um stórveldin; heid
ur aðeins Bretland, Bandaríkin
og Sovétríkin.
Ræða Churchills var enn í
gær helzta umræðuefni heims-
blaöanna. Daily Herald, mál-
gagn brezka Verkamannaflokks
ins, sagði að loks hefðu Bretar
tekið friðarfrumkvæðið í sínar
hendur. Daily Mirror, sem stend
ur náiægt Verkamannaflokkn-
um, hugleiddi, hvort Churchill
hefði átt við Kína, þegar hann
talaði urn fund stórveldanna.
Það sagði, að fyrr eða síðar
yrðu Bandaríkin að horfast í
augu við staðreyndir og seíjast
við sama borð og Kína. Bretar
yrðu að gera allt sem þeir
gæ-tu nú til að opna augu
Bandaríkjanna fyrir þessu. Á
meðan öll biöð Vestur-Evrópu,
einnig má’gögn kommúnista,
fagna tillögum Churchills, er
þeim t.ekið fálega fyrir vestan
haf. Hið útbreidda Daily Mirror
í New York sagði í gær, að
viðhorf þau til alþjóðamála,
sem Churchill liefði sett fram,
mótuðust einungis af því hvað
Bretum kæmi bezt. ,,Bandaríkin
leggja til efnahagsaðstoðina,
Bretar fá viðskiptin og komm-
únistar hafa enn einu sinni
unnið sigur“. Við svipaðan tón
kveður í bandarískum áhrifa-
blöðum, eins og NY Times og
NY Herald Tribune, þó að þau
fari varlegár í sakirnar.
Norsk blöS skýra írá því að stofnað hafi verið norsk-
dansk-færeyskt fiskveiðifélag, sem tryggi Norðmönnum
fiskveiði-iðstöðn í Fa-reyingahöfn á vesturströnd Græn-
lands.
Kórea
Framha’d af 12. síðu.
ekki ganga að þessum tillögum
óbreyttum.
Nam II, formaður samninga-
nefndar þeirrar, sagði í gær,
að tillögur Bandaríkjamanna
væru skref aftur á bak frá
síðustu tillögum þeirra, sem
settar voru fram um miðjan
apríl. Hann bað um 14 stunda
frest og koma nefndirnar sam-
an aftur á fund í dag.
Samningur var undirritaður í
Kaupmannahöfn 20, apríl eftir
viðræður norskra útgerðar-
manna, fulltrúa frá dönsku
Grænlamdsstjóminni og fulltrúa
dansk-grænlenzka félagsing As-
griko og færeyska félagsins
Grönlandsfélagið.
'Hl 15 ára
Nýtt félag fær rétt til að-
stöðu í Færeyingahöfn í fimm-
tán ár fyrst um sinn. Það
verður myndað með tveggja
milljóna norskra króna hluta-
fé og leggur norska félagið
A/L Utrustning fram 800.000
Grönlandsfélagið 800.000 og
Asgriko 400.000.
Fréttaritari frá Sunnmörs-
postcn, sem átti tal við norsltu
samningamennina, sagði að þeir
væru ánægðir með samningana
og þeir hefðu látið á sér skilja
að dönsku stjórnarvöldin hefðu
tekið máli þeirra með skilningi
og velvild.
Framkvæmdir
í Færeyingahöfn
Nýja félagið mun strax í ár
hefja byggingu frystihúss til
geymslu beitusíldar. Síðar verð-
ijr reist stórt frystihús til
fiskvinnslu, saltgeymsla og
bryggjur.
Færeyingar hraða sér nú á
Grænlandsmið að aflolcnu sjó-
mannaverkfallinu. Of seint er
áð hefja samvinnu þá, sem
fyrirhuguð er, í ár.
G rænlandsveiðar nar
þýðingarmiklar
Norsku blöðia.leggja áherzlu
á að veiðarnar í salt við Græn-
land hafi mikla þýðingu fyrir
Norðmenn vegna þess hvernig
veiðarnar við Lofoten brugðust
í ■<Tetur.
Danska fjármáiablaðið Bör-
sen segir að dönsk stjórnar-
völd hafi fallið frá fyrri and-
stöðn sinni gegn norskri þátt-
töku í fiskveiðafranokvæmdum
á Grænlandi vegna þess að þau
hafi komizt að þeirri niður-
stöðu að danskar og ekki síður
færeyskar fiskveiðar við Græn-
land geti haft mikið gott af
reynslu Norðmanna.
Færeyingar hafa 30 tnilljóna
norskra króna tekjur af fisk-
veiðuiium við Grænland á ári
hverju en há hafnargjöld liafa
gleypt verulegan hluta af því.
Nú er búizt við að þau verði
lækK-uð.
en Ssretse.
Ættfiokkurinn Bamangwato í
Bechuanalandi í Afríku hefur
enn einu sinni neitað að kjósa
yfir sig nýjan höfíingja í stað
Seretse Kha-
ma sem þrezka
stjórnin hefur
gert útlægan
úr landi sínu.
Brezk stjóm-
arvöld hafa
beitt öllum
ráðum til að
fá Bamangwa-
tomenn til að
Seretse Khama
- kjosa ser nyj-
an höfðingja en þeir segjast
engan vilja nema Seretse. —
Brezka stjórnin rökstuddi út-
legðarúrskurðinn yfir Seretse
með því að Bamaagwatomenn
væru óánægðir með hann! —
Framhald á 11. síöu.