Þjóðviljinn - 14.05.1953, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 14 maí 1953 — ÞJÓÐVILJINN ~ (7
Vekjaraklukkan er auðvitað
þarfaþing, til síns , ibrúks, og
mörgum manninum ómissandi.
— En, drottinn minn dýri, að
rífa tiltölulega vanafastan barna
kennara upp úr sætum svefni
kl. 5 — og það á sunnudags-
morgni í marz — er það nú
ekki fullmikið? Ég spratt upp
með andfælum;. hvað var á
seyði? Hér hlaut að vera um
einhvern misskiJning að ræða
— æ, nei, nú mundi ég það
allt í einu: við ætluðum á sjó.
Á sjó — já, á sjó; það var lóðið.
Tveir 'barnakennarar og einn
trésmáðameistari.
Ég get ekki neitað því, að í
svipinn fannst mér þetta fremur
.asnaleigt fyrirtæki, en reyndi
þó að hressa mig upp með
idjótiskum orðskviðum: morg-
unstund gefur gull í mund —
æ, hver skyldi hafa fundið upp
annað eins kjaftæði? Það var
iþó ekki fyrr e.n ég var að ljúka
við seinni kaffibollann og far-
inn að raula með sjálfum mér
heyrið morgunsöng á sænum,
að vekjaranum hafði hlotnazt
full fyrirgefning af minni hálfu.
Klukkan 5.45 vorum við
mættir niðri í hrófum, en þar
stóð uppi fjórróinn skjöktbátur,
sem við höfðum fengið lánað-
an. Við ilétum færin og annan
farangur í bátinn og fórum svo
að setja. Það var dálítið erfitt
að koma honum á flot, 'því að
iþetta var mesti kláfur. Þó gekk
það allt um síðir, með því að
trésmiðurinn var maður vel
fær. En það sem á skorti afl
okkar hinna, vannst að nokkru
upp með vígalegum tiiburðum
og eggjunarprðum: samtaka nú!
— Og við 'gátum svo sem vað-
ið með fieytunni út leirumar,
iþvi að vitanlega voriun við í
klofháum gúmmístígvélum eins
og ,,aðrir“ sjómenn.
iÞegar skjöktarinn var kominn
á flot var sezt undir árar og
réri einn með tveimur; ég ætla
það hafi verið Björn smiður.
Var svo róið sem leið liggur
austur undir Klettsnef og stefn-
an siðan t.ekin innan (vestan)
við Elliðaey, í áttina að Land-
eýjasandi. Áttum við 6—7 mílna
róður fyrir höndum inn undir
sandinn og fórum því með gát
að öllu. Þegar fram í sótti fór
ég þó að finna fyrir því, að
árin væri mér ótamari en penn-
inn og töflukrítin.
Veður var stiHt og ládauður
sjór og sóttist því róðurinn
furðuvel, þótt hvorki væri fleyt-
an gangleg né grettisbragur á
ræðurunum. Þarn.a kom igulhvít
súla ilr háalofti og stakk sér í
sjóinn, rétt eins og Sanktipétur
eða einhver þar uppi hefði ver-
ið á helgidagsskytteríi og skot-
ið henni af nýtízku. byssu-, svo
var hraðinn mikiill og öryggið.
Og raunar kom hún úr djúp-
inu með silfurglitrandi hafsíld
í gininiu, suls bassana, hinn ægi-
fagri fugl norðursins. — Og
þama var Pálsnef á Eiliðaey;
það var þar, sem Jón „d.vnk-
ur“ fédl fyrir sextugt bjarg og
i sjó niður. Þegar leitarmenn
komu á báti að fiska hann upp,
sagði Jón þessi, sem frægt er
orðið: heyrðuð þið ekki dynk,
piltar? — og ekki greinir sag-
an, að honum hafi orðið meint
af byitunni né voilkinu — held-
ur fór hann til Amríku eins
og ívar og Daði Hjörvar.
Við létum trésmiðinn um að-
alerfiðið af þessum krossburði
— þ. e. a. s. róðrinum (það
hefur skeð áður, svo sem kunn-
ugt er) enda náðu kraftar okk-
ar hinna ekki lengra — nema
kannski að við höfum sparað
ögn af þeim, unz kæmi að hin-
um mikla fiskidrætti. Og fyrr
en varði vorum við komnir inn
á fjóra faðma — það tók rúm-
ar tvær klukkustundir.
Árarnar voru dregnar inn o'g
færunum varpað í sjóinn. Sökk-
urnar voru allar tvíálma, og
allir urðum við varir svo að
segja samtímis og drógum, sína
tvo þors'kana hver. Siðan aftur
tvo — tvo — tvo. Við vorum
farnir að halda, að við ætluð-
um að fylla þennan ágæta
skjökt'bát á hálftíma — en eft-
ir fimm mínútur fengum við
ekki bein. Hvað hafði gerzt?
Jú, það að með þessari eyði-
'legu strönd lágu straumar ým-
ist austur eða vestur. Nú lá
straumurinn vestur; okkur rak
af þessum líflega „neista" og
Séö yfir Vestmannaeyjakaupstaö og höfnlna
ARNI UR EYJUM:
UR LIFI ALÞÝÐUNNAR
Tveir barncskennarcsr og einn
trésmiður róa til fiskfar
við tók ördeyða, þar sem ekki
fékkst bein úr sjó.
Upphófst þá eitt hið ægileg-
asta puð, sem ég hef lifað, en
það var að róa móti sjávarfali-
inu til þess að komast aftur á
neistann. En raunar skeði
kraftaverkið á ný: aftur tveir
Árni úr Eyjum liefur oft
skrifað góðar greinar í
Þjóðviljann. Hann segir í
bréfi með þessari grein:
Ég er fæddur í Vest-
mannaeyjum 1913, og alinn
þar upp. Var kennari þar
1931—32 og 1935—47. Hef
verið sjúklingur á Vífil-
stöðum nokkur siðustu ár-
in.
Þá sja dan ég sting niður
penna skrifa ég undir
nafninu Árni úr Eyjuin
(en það er uppnefni, sem
mér hlotnaðist í Kennara-
skólanura). Annars hciti
ég upp 'á kristilegan máta
Árni Guðmundsson.
Sendið greinar úr lífí al-
þýðunnar til Þjóðviljans,
Skólavörðustíg 19, Reykja-
vík.
— tveir — tveir o. s. frv. —
unz enn var ekki neitt. Auð-
vitað gaf enginn sér tíma til
þess að andæfa gegn straumn-
um, svo að sama sagan endur-
tók sig hvað eftir annað: 'ýmist
tveir, tveir, tveir — eða ekki
neitt. Og svo aftur sama puðið
í löðrandi svitabaði.
Loks vann hungrið og þreyt-
an bug á veiðigræðginni. Við
settumst niður, létum re-ka og
átum nestið: flatkökur með ís-
lenzku smjöri — annan eins
rétt höfðum við aldrei smakkað,
og þreytan lak jafnframt bless-
unarlega úr ibeinum og vöðv-
um. Þegar við köstuðum færun-
um aftur, mikliu vestar, vorum
við komnir á nýjan neista og
fiskunum í bátnum fjölgaði
stöðugt, eftir bví sem á. leið
guðspjall dagsins. Og um það
leyti sem séra Sigurjón myndi
vera að ijúka niáli sínu, höfð-
um við fengið í bátinn hæfilegt
aflamagn til þess að flytja
heim. Við Kalli stríddum Birni .
á 'því, að hpnum fær.i illa að;
sitja hér við dorg — meðlimi
i Vestmannaeyjadeild hinnar
evangclisk-lúthersku þjóðkirkju,
meðan Brynjúlfur Sigfússon
spilaði útgöngusálminn og Krist
ján frændi minn í Klöpp hringdi
þeim engelsku koparklukkum
í Landakirkju. Björn gat lítið
sagt, þvií .að bá vorum við Kalli
nýbúnir að segja okkur úr fá-
laginu (kirkiunni) og vorum
því ábyrgðarlausir gagnvart.
öllu he!gihaldi.
■En þá reis upp eitt vont
spursmál: í þessum fyrirmynd-.
arskjöktara, fjórrónum, reynd-
aast ekki vera nein skiirúm.
Þau voru öll á bak og burt,
og fiskkösin flaut frá stafni'
aftur í slcut, rétt eins og guð.
hefði skapað hana al'a sama
daginn. Og ofan á állt annað
var hann farinn að bræla á
austan — en það gat orðið
okkur dýrt spaug’, ef einhver
alvara yrðí úr iþví. Já, satt að
segja veit ég ekki, hvað úr
okkur eða um okkur hefði orð-
ið, ef.sá góði ibátur, „Mýrdæl-
ingur“ hefði ekki rekizt á okk-
ur itvni á Ál. Hann var að
koma úr netum, vestur með
sandinum og tók okkur strax
„á slef“. Vorum við, kcmpurn-
ar, innbyrtir en skjciktarinn,
með af'a forsvaranlega bundinn
aftan í. Þarr.a \x>ru góðir menn
um borð: sá ágæt.i skips.tjóri,
Guðfinnur frá Kirkjuhóli, ung-
ur og áhugasairmr, Guðjóri
■Hafliðason á Skaptafelli — og
ég man ekki betur en Ingvar í
Birtin.gaholti hafi verið einn
þeirra. Fengum við ilmandi
ketilkaffi, sem hefur . þann á-
gæta eiginleika að gera jafnyel •
aumustu •landkrabba , færa í
flestan sjó, enda fundum við
hreint ekki lítið til okkar, þeg-
ar við höfðum tæmt 2—3 fanta
hver.
Við Klettsnef var okkur
sleppt, með því að ekki yo.ru
talin tök á því. að halda undan
inn Víkina með bátinn íueftir-j
dragi, svo að vel mætti fara.
Sú góða fleyta var þá nærri
fuill, að jöfnu af fiski og sjó
■—- allt í einu rúmi. En við,
hetjurnar stigum í bátinn og
gripum til ára. Áttum við þá
fyrir höndurn nokkur þundruð
metra róður inn að hafnargarði
— en að fara þá leið á hálf-
fullium árabáti með einum tré-
að þetta hafi eingöngu verið
sport, skal frá því greint, að
fyrir aflann fékk hver okkar
kr. 123.00, (kaup barnakennara
mun þá ihafa verið 3—4 hundr-
uð krónur á mánuði) sem var
hreint ekki svo lítið búsílag.
Þó held ég, að það hafi ekki
verið fj.áraflavonin fyrst og
fremst, sem rak okkur á sjó á
sunnudögum, þegar fært var —
heldur þráin eftir einhvers kon-
ar átöikum við náttúruöflin, sú
hin sama, sem beinir för fja'Il-
göngumannsins upp á öræfin,
leiðir laxveiðimanninn að sinni
iðju — og barnið í leik.

rv&fí)6<\$
• v. ..- , , ' -Jr Her eða ekki her? Það er enn
smiði og oðrum barnakennara *
. , . , , „ —. spumingln sem Hanníbal veltir
ii austanbrælu, það myndi vera 1
* „ r V , , . T ■ fyrir sér. Amian daginn skrifar
svipað osg að ferðast fra Jeru-
. , - i Alþýðublaðið gegn herstofnunar-
safem til Jenko an þess .að fyr
. , ... , , c . , hugsjón Hermaiuis og lijama.
mhitta nokkurn Samverja (ef „ _
« Hinn daginn mælir hiaðið ein-
ílla fæn).
' dregið með því að herinn verðl
En þetta var sunnudagur á stofna5ur> sbr> ,.urif eins lielzta
netavertíð og var því margt lelðtoga AlþýðufloUksins í Hafn-
fólk á Skansinum, ýmist til að arflrðl fyrir sUömmu. Petta er í
viðra sparifötin í goða veðiinu fullu samræmi við fortíð Alþýðu-
eða (og kannski fremiur) til fiokkshis. „Kjósið á móti afsali
iþess að sjá siómenn dagsins ]andsréttinda. x-A“, stóð skýrum
koma að landi. Og við, trésmið- stöfum á stórum borða sem fest-
ur og barnakennarar rérum ur var „pp a hlið AJþýðuhússlns
okkar farkosti, ha'if.ullum af kosriiugadaginn 1916. Síðan hófust
fiski og sjó vestur Víkina og svikln. ÁriS 1951 samþykkti öll
allt inn að Básaskersbryggj u. miðstjórn og þingmenn Alþýðu-
Þar var fyrir margt fólk að flokkslns, að Hannibal meðtöld-
taka á roóti fræknum : f-iskur-
um — þar á meðal okkur —-
og við vorurri liinir gleiðustu,
sem vonlegt var, því að sann-
arilega vorum við að fáann. Já,
þelta var frækileg heimkoma,
okkur var veitt athygli a. m. k.
af þeim borgurum bæjarins.
um, hernánt laudsins.
-fc Þeir eru ekki svo fáir Reyk-
víkiilgarnir sem þrá að ná sér
niðri á Xtannvelgu Þorsteinsdóttur
fyrir loddarabrögð hennar í Iiosn-
ingunum 1919 og stórfeUd svik að
þeim ioltnum. Margir kviöu því
sem nenntu austur á Skans eðaj a5 Fi-amr.ikn kymii að draga
inn á Básasker&bryggju á sunnu Eannvelgu til baka af ótta við al-
dögum, til þess að fylgjast með^ menning. X>að var ]>rí gleOibragur
athafnaHfinu. Og svo var hitt: á Reykvíkingum ahnennt í fyrra-
Oddgeir tónskáld, vinur okkar.j dag þegar Tíminn birti iista Fram
hafði róið um morguninn ásamt sókuar með Rannveigu í fyrsta
félögum sínum — en eftir því,
sem við fréttum höfðu 'þeir ekki
farið lengra en á Langabergs-
•kiakik og aflað stútung i eina
fÖt'U.
sæti. En á þessu var þó eiu
undautekning: FramsóknarmenM
voru siálfir niOurlúíir og övenju-
lega daufir í dálkiun! Það ■gar
eins og þeir hefðu eitthvert hug-
£vo að menn haldi nú ekki, boð um hvað í vændum væri.
)