Þjóðviljinn - 19.07.1953, Blaðsíða 8

g) —ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 19. júlí 1953
JOSEPH STAROBIN:
Viet-Nam sækir fram til
sjálfstæðis og frelsis
Heimsókn í aðalstöðvar alþýðuhersins. —
Saga frelsisstríðsins síðan 1941. — Líkhring-
ingin hljómar yfir frönsku heimsvaldastefn-
RITSTJÓRl. FRtMANN HELGASON
Urvalið vanit B-1903 2sl (1:0)
eftir nokkuð jafnan leik
unm.
Vo Ngugen Giap. æðsti hershöíðinginn breiðir marglitt landa-
bré£ yfir grænleitt skrifborðið.
Við erum staddir í höfuðstöðvum alþýðuhers Víet Nams. Þær
eru uppi á reginfjöllum. Bambuskofinn hefur aðeins þrjá veggi.
Blettótt fallhlíf hangir uppi i rjáfrinu. Hún er sigurmerki haust-
bardaganna í Norðvestur Indo-Kína. Þar hangir lika fyrsta raf-
magnsperan sem ég hef augurn litið í margar vikur.
Landabréf yfir sóknina í norðvestri þekur tvo veggi, á hinum
þriðja hanga myndir af Hó Chi Minh, Maó Tse-tung og Stalín.
Myndin af Stalín er földuð svörtu- Rétt hjá stendur varðmaður
vopnaður amerískri hand-vélbyssu.
,.Þetta eru aðalleiðir okkar“, segir hershöfðinginn og bendir á
Otorsti skerfur sem fránski hershöfðinginn de Sattre lagði
til málanna, voru hinar vililmannlegu „hreins'unar“aðgerðir á
oshólrnasvæðinu 1951. í»á var allt kvilst drenið. Frakkar höfðu
svo miltíð álit á þessum liitlersaðferðum, að franski hermála-
ráðherrann de Chevigue fór til Viet Nam og tók þátt í íveim
r.ugarðum. Hér sést hann (fremst) á eftirlitsferð nœrri Haiduong.
götu sem mjókkar eftir því sem innar dregur í skóginn.
Hershöfðinginn kom til mín stundu fyrir nón að bjóða góðan
dag. En þó lá ég og svaf í bambuskofa kippkorn frá.
„Mér lízt svo sem yður líði vel“, sagði hann. Giap er 41 árs
að aldri, grannvaxinn. Hann var klæddur einföldum einkennis-
búningi. Vo Ngugen Giap hefur fallegt höfuð, andiitsdrættirnir
eru reglulegir, — brosmildur er hann og.
Hiti sinn var Giap kennari í Hanoi. Og nú segir hann frá þvi
hvernig fyrstú sveitirnar voru myndaðar, árið 1941, upp á regin-
fjöllum þessum. Ngugen talaði lýtalausa frönsku. Er frönsku ný-
lenduherrarnir höfðu selt Indókína í hendur Japana fól Hó Chi
Mính Giap það verk á hendur að koma þessum sveitum á fót.
(Það var löngu fyrir árásina á Pearl Harbour að Frakkar létu
Indókína af hendi við Japana. í Evrópu vann Vichy stjórnin
sviþuð afrek). Giap er-af bændaættum og var fyrst fangelsaður
13 ára,
„Við voru 34 alls í-fyrstu sveitunum. Vopn okkar voru tinnu-
byssur og þessi fjöll. Þá vorum við aðeins öruggir upp á fjalla-
tindunum. Fjandmennirnir réðu öllu á sléttunum".
• Haustið áður vor uppreisnir sumstaðar við landamærin. Og
um vorið 1941 var sjálfstæðishreyfing Viet Nam (stytt Viet Minh)
stofnuð. í henni voru flokkar bænda og verkamanna, smáskæru-
hópar og Kommúnistaflokkur Indókína.
Þegar árið 1944 sameinaðist Viet Minh-herinn öðrum skæruliða-
her frá landamærasvæðunum. Við það varð .hann raunveruiegur
.valdhafi fjallahéraðann.
Viet Minh-herinn jókst geysilega er Japanir höfðu sett frönsku
leppstjórnirnar af. Þá sá þjóð Viet Nams. hve ormétið franska
nýlenduveldið var. í ágúst brustu Japanir sjálfir og gáfust upp.
Það var jafnsnemma að tvö þúsund manna lið hélt inn í Hanoi og
borgarbúar þar gerðu uppreisn- Þetta var ágústbyltingin. Átján
mánuði var lýðveldið sjálfstætt. Frakkland viðurkenndi það, en
hershöi'ðingjar De Gaulles lögðu sig í framkróka að koma því
Lið B 1903:
Kurt Nielsen, Kurt Hansen,
Börge Oxfeldi, Egon Nielsen,
Poul Andei’sen, Svend Laur-
itsen, Karl Holm, Bent Engel,
Henning Mortensen, Vagn
Birkeland, Bent Mathisen.
Lið Reykjavíkur:
Helgi Danielsson, Karl Guð-
mundsson, Einar Halldórsson,
Sæmundur Gíslason, Sveinn
Helgason, Gunnar Sigurjóns-
son, Gunnar Gunnarsson, Hall-
dór Halldórsson, Þorbjörn
Friðriksson, Bjarnj Guðnason,
Reynir Þórðarcon. Mörkin
settu: Gunnar Gunnarsson fyr.
ir Rvík 2, en Henning Mort-
ensen fyrir B 1903.
Dómari var Guðjón Einars-
. son.
Áhorfendur um 4000.
Varla úar hægt áð hugsa
sér betra veður en þessir
dönsku gestir fengu til að leika
í fyrsta leik sinn, logn og hita.
Að sjálfsögðu má gera ráð fyr-
ir að sjóferð frá Danmörku,
og að leika á hör'ðum malar-
velli, sennilega í fyrsta sinn,
hafi ekki verið sérlega góður
undirbúningur undir leikinn ,en
þeir komu hingað sama dag-
inn og þeir léku. Virtust þeir
þó ná furðu góðu valdi yfir
sendingum og meðferð knatt-
arins. Yfirleitt var leikurinn
nokkuð jafn. 'Úrvali'ð byrjaði
með sókn og átti meira í
byrjun fyrri h'álfleiks ,en Dan-
ir sóttu sig og héldu uppi
sókn er á hálfleikinn leið og
fengu íslendingamir þá engum
samleik náð. Þegar eftir 9 mín.
gera íslendingar fyrra mark
sitt, gerði Gunnar Gunnars það
eftir sendingu þvert yfir frá
Reyni. Bæði liðin höfðu nokkur
tækifæri. Sérstaklega var
Reynir óheppinn er hann var
fyrir opnu marki en skaut
framhjá. Danir áttu og skot
í þverslá. 1 síðari hálfleik var
leikurinn jafnari og áttu báð-
ir þá líka ágæt tækifæri, sér-
staklega Gunnar Gunnarsson
og Bent Mathisen sem hafði
tíma og tækifæri til að ein-
beita sér en skaut framhjá.
Eftir gangi leiksins má telja
þetta nokkuð réttlát úrslit þótt
jafiitefli hefði eins getað orði'ð.
Þetta lið, sem er styrkt með
góðum mönnum er nokkuð
skemmtilegt, leikmenn eiga til
prýðilegan samleik og góðar
stáðsetningar, eru sparkvissir
og fljótir, en skotin virtust
veika hliðin á liðinu. Mörg á-
hlaupin voru bygg'ð upp með
leikni, hugsun og hraða en við
vítateig rann allt útí sandinn.
Þetta lið Reykjavíkur féll nokk
uð vel saman og komu stund-
um lagleg samleiksáhlaup, en
þau voru um of knúin fram
af krafti og dugnaði en ekki
af listrænum tilþrifum og
gagnkvæmum skilningi. Þar
standa okkar menn að baki
þessu liði og öðrum úrvalslið-
um. Spörkin eru of há og villt
og það einkennilega var að
slíkt henti Dani mjög líka. Höf-
uðsök þessara löngu spyrna
er kyrrstaða þeirra sem ekki
eru með knöttinn.
Beztu menn B 1903 voru Vagn
Birkeland vinstri innherji, mið-
framvörður Paul Andersen og
miðframherji iHenning Morten-
sen. Annars var liðið jafnt og
hvergi veila. Helgi j markinu
var ágætur. Karl Guðm. er að
ná sinni fyrrj getur, átti bezta
leik sinn þetta kvöíd. Einar
Halldórs igaf ágæt fyrirheR sem
bakvörður, og hefur raunar sýnt
það áður. Sveinn Helga brást
ekki fremur en fyrri daginn.
Sæmundur og Gunnar Sigurjóns
höfðu ekki alveg nógu örugg
tök. á miðju vallarins, en sluppu
samt allvel frá leiknum. Gunnar
Gunnars er undarlegt sambland
af ágætu og lélegu. Að vísu
skilja meðheriar hans ekki skipt-
ingar hans, þeir hlaupa ekki út
á hans stað þegar Gunnar hleyp-
ur inn, en það er góður og sterk-
ur leikur, svo syndir Gunnars
má líka oft skrifa á samherja
hans sem ekki skilja hann.
Bja-rni var eitthvað miður sin
og kom í ljós að hann var veill
í fæti og varð að yfirgefa völl-
inn en Gunnar Guðmanns kom
í hans stað og sýndi oft tilþrif
sem við vitum að hann getur en
beitir sjaldan. Þorbjörn var
fylginn sér og gaf hvergi eftir
en það var við ofurefli að etja.
Halldór var frískur og duglegur
og vann mikið en nokkuð vant-
aði á að hann og Bjarni kæmu
nóg >til aðstoðar vörninni.
Guðjón Einarsson hafðj góð
tök á leiknum og dæmdi vel.
SKIPAIIÍÍGCBÐ
f j ;-:R:|:lViSIKS,* i
Farþegar, sem pantað hafa
far með skipinu til Glasgow
næstkomandi þriðjudagskvöld,
eru beðnir ao vitja farmiða
sinna á morgun.
Baldnr
fer til Króksfjarðarness, Salt-
hólmavíkur, Slcarðsstöðvar og
Stykkishólms á mánúdagskvöld.
Vörumóttaka’ árdegis.
Heliisgerði 30 ára
30 ára p.frnælis Hellisgeröis veröur minnzt meö
skemmtun í Hellisgerði í dag.
Skemmtunin hefst kl. 3 e. h. Garðurinn opnaöur
kl. 2 e. h.
Dagskrá:
1. HátíÖin sett af formanni Magna, Kristni
Magnússyni, málarameistara.
2 Ræðr: Ólafur Þ. Kristjánsson kennari.
3. Kórsöngur. Karlakórinn Þrestir.
4. Stutt ávörp hvatamanna aö stofnun Hellis-
geröis.
5. Enska dægurlagasöngkonan Honey Brown
syngur.
6. K.K.-sextettinn leikur.
7. Lúörasveit Hafnarfjarðar leikur milli dag-
skiáratriöa og í lok skemmtunarinnar.
Aðgangur fyrir fulloröna kr. 10, fyrir börn kr. 2.
StyrkiÖ Hellisgeröi meö því aö sækja hátíðina.
Stjórn Hellísgeröis.. .
fyrir kattarnef.
Þennan tíma vann Giap við hhð Hós sem innranríkisráðherra.
Er samkomulagið hafði verið gert 6. marz 1946 tók forsetinn sér
ferð á hendur til Frakklands að komá málum í fastar skorður. Giap
varð staðgengill hans.
Þegar í sept 1945 ryðust Frakkar fyrst á lýðveldið. í des. ’46
ráku þeir hersveitir þess út úr Hanoi.
Undir forystu Giaps hélt herinn Upp á öræfin, þaðan sem hann
var kominn áður til að frelsa landið. Sögulegir atburðir hafa
gerzt í þessu héraði. Sagan ljómar í augum þessa manns. Síðan
þetta gerðist hefur Giap átt í höggi við hálfa tylft franskra
hershöfðingja. Þar á meðal eru þeir Le Clerc og marskálkurinn
de Lattre de Tassigny. Árið 1947 var það erfiðast að varðveita
alþýðuherinn óskaddaðan. Það var varnarstigið og 1948 hallaðist
ekki á. Um haustið 1950 vann alþýðuherinn þýðingarmikla sigra
við kínversku landamærin. í dag býr herinn sig undir sókn.