Þjóðviljinn - 19.07.1953, Blaðsíða 5

Sunnuaagur 19. júlí 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Scmtdráttur í milliríkjaverzluzt
auðvaidslandcinncx og harðn-
andi samkeppni þeirra
FróBlegur samanhurSur í hag skýrslum S.Þ.
I maí-hefti hagskýrslna Sameinuðu þjóðanna, U.N. Monthly
BulJetin of Statistics, eru ýmsar athyglisverðar tölur um milli-
ríkjaverziun auðvaldslandanna og skiptingu hennar þeirra á
milli. Bera þær hvort tveggja með sér, að milliríkjaverzlun
þeirra er að dragast saman og að samkeppni innbyrðis er að
harðna.
Eins og 'tafla I ber með sér,
hefur samanlagður útflutningur
auðvaldslandanna dregizt saman
um 4% í fyrra. Sú staðreynd
verður enn athyglisverðari, þeg-
ar fekið er t'llit til þess, að
milliríkj averzlun auðvaldsland-
anna með hergögn óx mjög á ár-
inu. Vopnaútflutningur Banda-
ríkjanna á árinu óx um 67%
og nam 2.6 milljörðum dollara.
Samdrátturinn í miilliríkjaverzl-
uninni ágerðist, þegar leið á ár-
ið. Síðari hluta ársins 1952 var
milliríkjaverzlun auðvaldsland-
anna 6% minni en árið 1951.
Tafla I
MilUríkjaverzlun auðvalds-
landaiuia
1951 1952 1952
Millj.arðar sem
dollara %tala
af1951
titflutningur 75.4 72.5 96.0
Innflutningur 80.2 79.1 98.6
Samanliágt 155.6 151.6 97.4
Tafla II
Skipting miMiríkjaverzlunar
auðvaldslandanna
'Hundraðstölur
byrðis fer harðnandi. Hlutur
Bandarí'kjanna í heimsverzlun-
inn vex ört, en Bretar standa
höllum faeti. Frakkland hefur
heldur bætt aðstöðu sína miðað
við 1937. Vestur-CÞýzkaland er að
Bandaríkjafímg
lækkar f jár-
veitingar
Undirnefnd fjárveitínganefnd-
ar fulltrúadeildar Bandaríkja •
þings sem fjallar um aðstoð til
erlendra ríkja hefur lagt til
að lækku'ð verði fjárveiting til
erle.ndrar aðstoðar á næsta fjár
hagsári um 1135 xniiljónir doll-
ara frá því sem kveðið er á
í heimildarlögum, en sú upp-
hæð var tveim milljörðum doll-
ara lægri en upphafiega var
lagt til í fjáriagaboðskap for-
setans. Gert er ráð fýrir 800
milljóna lækkun á hemaðaraö-
stoð og 335 milljóna lækkun á
efnahagsaðstoð. Fullskipuð fjár
veitinganefnd tekur afstöðu til
tillögu undirnefndarinnar á
morg.un.
1937 1951 1952
Bandaríkin 14.0 19.7 20.7
Bretland 11.0 9.6 10.0
Frakkland 4.1 5.0 5.4
V-Þýzkaland 7.2 4.6 5.6
ítalia 2.3 2.2 1.9
Japan 5.1 1.8 1.8
Kanada 4.3 5.0 6.1
Af töflu II má ráða, að sam-
keppni auðvaldsiandanna inn-
vinna aftur gömlu markaði sina
og þá um leið að bægja öðrum
frá þeim. Japan hefur hins veg-
ar ekki ennþá hafið sókn sina.
en hún hlýtur óhjákvæmilega að
standa fyrir dyrum. Þessar að-
stæður benda ekki tií þess, að
auðvaldsrikjunum verði létt um
samvinnu á næstu árum.
Ráðstefna ítala og arabaríkj-
anna í Barí
ítalska stjórnin hefur boðið arabaríkjunum til ráðstefnu í
Barí 26. — 30. september. Viðfangsefni ráðstefnunnar verður
efling viðskiptalegra og menningarlegra samskipta ítalíu og
srabaríkjanna.
Italir hafa að undan- Italir voru hinir fyrstu til að
förnu u.nnið kappsamlcga að kaupa oliu af Persum eftir
þvi að vinna aftur markaði
sína i arabalöndunum og hin
gömlu áhrif sín meðal þeirra.
Gengu þeir á l.igið ,þegar deil-
ur Breta og Frakka við araba-
ríkin ágerðust.
Italir bjóða aröbum iðn-
aðamörur meS hagkvæmum
greiðslusk'Jmálum á lægra
verði en Bretar og Frakkar.
að þeir þjóðnýttu ouuli.ndir
þær, sem verið liöfðu í eigu
brezk-íranska olíufélagsins.
Benda ítölsk blöð á, að Ital-
ir eigi nú í vök að verjast
á mörkuðum heimsins og hafi
ekki efni á að vera hörund-
sárir ,þótt andi köldu i þeirra-
garð frá Bretlandi.
iELaiJ&x.
I kandaríska kvik-
myndaiðnaMniiisi í ald
aip mi
ISISB
iít fyrlr laisd-
steims Ba»dariii|aniMi
Fyrir nokkrum árum efndi bandarísk þingnefnd til rann-
sóknar á stjórnmálaskoðun þeirra, sem við kvikmyndaiðnaðinn
viojia, með það markmið fyrir augum, að eigin sögh, ,,að upp-
;æta kommúnismann í Hollywood“.
Rannsókn sú var upphaf atvinnukúgunar í kvikmyndaiðnað-
inum, sem smám saman hefur verið að komast í algleyming.
Eru þeir, sem grunaðir eru um róttækar skoðanir, ekki aðeins
sviftir stöðum sínum, heldur jaftivel ofsóttir langt út fyrir
landssteinana.
I brezka samvinnubl aðinu
Kej-nolds Nevvs 5. júlí segir
Tom Driberg frá því í viku’eg-
um pistli sínum, hvernig kvik-
myndatökustjórinn Julés Dassin
vTar fiæmdur burt frá Holly-
wood og síðan gert ókleift að
hefja starf sitt aftur í öðru
landi .
Juies Dassin, sem er Banda-
ríkjamaður af frönskum ættum,
er víðkunnur kvikmyndagerðar-
maSur. Meðal mynda hans má
nefna ,,The Naked City“ og
Takcist vopnahléssamningarnir i Kóreu?
Fyrir nokkru framlengdu
Indland og Pólland viðskipta-
samning siíín frá síðasta ári
til 31. desember 1954. Sam-
kvæmt samningi þessum selja
Pólverjar Indverjum ýmis
konar vélar, gler, pappír og
áðrar iðnaðarvörur en fá í
staðinn manganese og aðra
málma.
rerMM 3
«ver
Þrjár milljónir verkamanna
í Japan efndu um síð-
ustu helgi til mótmæla verk-
falls í fimm klukkustundir
gegn hinni fyrirliuguðu vinnu-
málalöggjöf ,sem stjórn Jós-
ida hefur nú í undirbúningi.
Styrjöldin í Kóreu hefur nú
staðið yfir á fjórða ár, en
vopnahléssamningarnir hátt á
annað ár. Um allan heim vona
menn, að vopaahléssamning-
amir takist og endi verði þann
ig bundinn á blóðsúthellingar
þessar.
En forseti stjómar þeirrar,
sem hóf styrjöldina, hefur háð
hana af hinni mestu grimmd.
Syngman Rhee segist þó ekki
geta fallizt á vopnahlc., nema
Kórea verði sameinuð undir
stjórn hans. Hótanir hans eru
þó aðeins orðin tóm, ef Banda-
ríkin standa ekki að baki þeim
— þvi að vopnaframleiðsla er
nær engin í Suður-Kóreu, sem
hefur þessvegna ekkj aðstöðu
til að heyja styrjöld upp á
eigin spýtur.
Á myndinni hér að ofan
sjást nokkrir fangar Suður-
Kóreumanna fluttir til af-
tökustaðar. Myndin er úr
Picture Post.
,,Brute Force“. Stöðu sína
missti hann fyrir ári, þegar
tvö vitni MeCarthynefndarinnar
báru, að hann væri kommúnisti.
Auk þess vann hann sér það
til óhelgi að taka á heimili sitt
börn eins vinar síns, sem fang-
elsáður var, sökum þess að
hann neitaði að bera vitni fyrir
rétti um stjómmáiaskoðanir
nokkurra félaga sinna.
Þegar fréttist um brottvikn-
ingu Dassiiis ,bauð franska
kvikmyndafélagið Cité-film
honum að gera kvikmynd með
gamanleikaranum Fernandel í
aðalhlutverkinu. Fyrsba verk-
efni hans var að ráða ensku-
mælandi leikkonu til áð leika
á móti Fernandel. Varð Yvonne
de Carlo fyrir valinu.
I þann mynd sem taka mynd.
arinnar skvldi hefjast, barst
Yvonne de Carlo símskeyti frá
umboðsmanni sínum, þar scm
hún var vöruð við að leika í
mynd Dassins, þar eð hann
væri á svarta listanum í Holly-
wood. Gæti það gert henni erf-
itt fyrir að fá síðar hlutverk
við kvikmyndir í Hollywood:
Töku myndarinnar var þá
frestáð, meðan ungfrúin réð
ráðum sínum.
Þegar Dassin tók að lengjá
eftir svari, ákvað hann að bjóða
Zsa 2sa Gabor hlutverkið, ef
Yvonne de Carlo léti hugfali.
ast. Varð það að samti. milli
þeirra. En þegar á átti að herða
fór allt á sömu leið og fyrr. Zsa
Zsa Gabor var vöruð við að
leika í kvikmynd undir stjórn
Dassins. Fór hún þá fram á að
vera leyst frá samningi sínum
við kvikmyndafélagið.
Þegar liér var komið, hafði
Yvonne de Carlo hert upp hug-
ann og tekið þá ákvörðun að
leika í mynd Dassins, hvað sem
öllum viðvörunum liði. En þá
tók ekki betra Við. Fernandel
var bent á, að honum mundi
sennilega reynast ókleift að fá
vegabréfsáritun til Bandaríkj-
anna, ef hann hæfi samstarf við
Dassin. Fernandel, sem hafa
mun hug á Bandaríkjaferð,
baðst þá undan að leika í kvik-
mynd þessari. Dassin sagði þ4
starfi sínu lausu til að torvelda
ekki kvikmyndafélaginu töku
myndarinnar.