Þjóðviljinn - 13.09.1953, Blaðsíða 8
8) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 13. september 1953
JOSEPH STAROBIN:
Viet-Nam sækir fram til
sjálrstæðis og frelsis
Htimsvaldasinné-rnir bandarisku gera sig ekki ánægða með,
að „Asíumenn berjist gegn Asíumönnum“ heldur vilja þeir líka
fá „Evrópumenn til að berjast gegn Asíumönnum“, þanmig
vilja hershöfðingjar og hin pólitísku súpermenni hafa það.
Og frönsku stjórnmálamennirnir, allt frá sósíalistunum til
gauiiistanna, hafa alít frá 1947 leikið leik, sem í öllum aðal-
dráttum minnir á leik'nn sem Vichymennirmir léku fyrir áratug
siðar. Þeir héldu að hið frjálsa Viet-Nam yrði molað með banda-
riskr; hjálp og Frökkum mætti takast að komast í sömu aðstöðu
í Viet-Nam og áður. Ætlunin var að slaka sem minnst á við
hina gróðasoltnu áuðvaídsherra Bandaríkja'nna en hafa' sem
mest gagn af tryllingi þeirra gegn kpmmúfiismánum. Hvenær
fem svo virtist rð Frökkum gengi - stríöið í vil, eins og árið
1947, héldu ráðamenn Frakklands því fraip, að þeir ættu meiri
hjálp skilið,. hvenær sem þeir. biðu ósigur, flaug franskur ráð-
herra yfir Atlanzhaf til að heimta meiri peninga og ákveðnari
skuldbindingar, með beirri röksemd að allt væri glatað ef það
fengist ekki.
Til þess að gera Bandaxíkjastjóín hægara fyrir í hræsnis-
afstöðu hennar í nýlendumálum og til að gabba frönsku þjóð-
ina, var Bao Dai veitt sjálfstæði í orði, en þó mun ekki hafa
verið ætlun Frakka að keisaritm afhenti bandarískum hershöfð-
iugjum og bissnessmönnum alltof mikil forréttindi. Frönsku
valds'.mennirnir ætluðu að viðhalda völdum símum eins og frek-
r.st var unnt. „Þetta atriði hefur verið misskilið“, sagði Réné
Mayer forsætisráðherra í Washington í apríl. Veslings misskildi
monsjör Mayer!
V;gna hins nýja heimsástands sem þróazt hefur vorið og
sumarið 1953, verður þessi óþokkaleikur mun erfiðari. Eigi að
herða árásina gega Viet-Nam krefst það meiri hergagna og auk-
ias herliðs tafarlaust. En hvaðan á það að fást? Eru hin 54
herfylki Bao Dai tilbúin ? Ætlar franska þjóðin að látá það
viðgangast að enn fleiri sonum hennar verði fórnað í þetta til-
gangslausa stríð? Er hægt að flytja „bandarísku piltana" frá
Kóreu til Viet-Nam? Hvernig væri hægt að réttlæta slíkt ein-
mitt samtímis því að þjóðir heimsins eru farnar að anda léttar
og óttinn við óhjákvæmilega styrjöld, annað hvort við Sovét-
rikin eða Kína, er að hjaðna niður?
Á hinn bóginn er nú talað mikið um samkomulag, en þar er
pjaldan tekið tillit til þeirra hernaðarlegu og pólitísku árangra
sem unnizt hafa í Viet-Nam. Bandarísku heimsvaldasinnarnir
liafa ekki lagt imkið að sér í þessu stríði, en hafa fyrirfram
vrafizt sætis við samningaborðið. I ræðu um miðjan apríl tengdi
Eisenhower saman samkomulag í Kóreu og vandamál Indó-Kína
^og Malakkaskaga eins og til að troða með því móti Bandaríkj-
unurn inn í samninga, sem þeim koma ekki við. Þar var enn á
íerðinni sami óþokkaskapurinn og áður.
Hvað Frakklana snertir vex þeirri kröfu stöðugt fylgi að hætt
verði stríðinu gegn Viet-Nam. Meira að segja stjórnmálamenn
cins og Edouard Herriot og Edouard Daladier, sem voru sam-
ábyrgir að höfnun skilmál? Hó Chi Minh 1947 og láta stríðið
halda áfram, eru farnir að efast um að það hafi verið skyn-
samleg stefna. Franskir valdamenn hafa gengið svo langt í und-
anláfseminni við Bandaríkin, að þeir eru orðnir smeykir. Þeir
cru ekki vissir um að hagsmunum þeirra verði vel borgið við
samningaborð, þar sem Bandaríkin yrðu þátttakandi. En hvað
geta þeir boðið, sé tekið tillit til ástandsins eins og það er nú
raunverulega ?
Verði hert á striðinu, annað hvort í þeirri fávísu von að hægt
sé a;5 gersigra Hó Chi Minh eða í þeirri enn fávíslegrí von að
komast í betri aðstöðu við endanlega samningagerð, ætti eitt að
vera ljóst af þeirri vitneskju, sem ég hef birt í greinum þessum.
Endanleg úrslit í Viet-Nam hljóta að byggjast á hinum róttæku
breytingum. sem orðnar eru í landinu, er hið gamla og rotna,
hálfiénska arðránskerfi hrynur í rúst, og hin nýju og heilbrigðu
öfl, þau hin skapandi öfl sem hið frjálsa Viet-Nam er fulltrúi
fyrir eflast og styrkjast. Þetta er aðalatriðið, það verða Banda-
ríkjamenn og aðrar þjóðir að skilja.
Hvers vegna hefur Frökkum ekki tekizt að sigra Hó Chi Minh,
þrát4: fyrir þær milljónir dollara og hundruð þúsunda mannslífa,
sem fórnað hefur venð í því skyni. Raunverulegar orsakir þess
liggja dýpra en herstjórnarlist og stjórnmálabrögð. Gamla viet-
namska þjóðfélagið er í upplausn. Sú upplausn verður ekki
stöðvuð með vopnavaldi. I rauninni flýtir styrjöldin fyrir þróun-
Inni, því þjóð Viet-Nam hefur gripið til vopna og veit hvernig
á að beita vopnunum
Frelsishreyfing Hó Chi Minh er ekki neitt „samsæri“ fáeinna
„uppreisnarmanna” sem fara eftir „fvrirskipunum erlendis frá,
ogféL k
SmMshíi íþrótíusambimMð beðið ism
skýrslu mm fríimkmnm þeirra
Stokkhólmsfréttamaður
,,Sportsmanden“ skrifar blaði
sínu á þessa leið: — Ferðalag
bandarísku íþróttamannanna
um Norðurlönd lauk skyndilega
feftir rnótið í Gautaborg. Mr.
Ferris í bandaríska iþrðttasam-
bandlnu kallaði flokkinn heim
með skéyti, 'fyfst'qg 'fremst til
að yfirheyra Mel Whitfield og
Sim Innes sem ekki hafa komið
vel fram a.m.k. ekki í Svíþjóð.
Alværlegasta ákæran gegn
kringlukastaranum Innes er lög
regluskýrsla frá Örebro. Þar
hafði hann komið á veitinga-
,hús útúrfullur, ráðizt að nokkr
um stúlkum er þar sátu með
herrum sínum. Þá hafði hann
gert skemmdarverk á blóma-
skrautkerum á torginu, slegið
mann niður o. s. frv.
Ákæran gegn Whitfield er
meðal annars að hann: 1. neit-
Kúluvarparinn Pat O’Brien var
einn í hópnum. Hann sést hér
kasta kúlunnj 17.61 ni á inóti
í Kaupmannahöfn.
aði að keppa i áður umsamdri
keppni; 2. krafðist greiðslu fyrir
hlaupin á nokkrum st'öðum, og
3. lét opinberiega í ljós óá-
nægju með verðlaun er hann
fékk.
Dan Ferris hefur beðið
sænska íþróttasambandið að
senda skýrslu um atvikin, og
nú er verið að vinna að henni.
Bandecríkin eru lang-
efst, ©g Sovétríkisi
nr. 2
Afrekaskrá sem nýlega hefur
verið gerð um 10 beztu árangra
í hinum ýmsu 'greinum frjálsra
íþrótta sýnir að Bandaríkja-
menn eru þar með langflest stig
miðað við stigagjöfina 10—1.
Haf-a þau fengið 452' stig en So-
vétríkin frá 141 stig.
í Ihástökki eru það .aðeins
Bandaríkjamenn sem korría á
skrá. Norðurlöndin, Finnland og
Svíþjóð sérstaklega, eru framar-
lega, nr. 4 og 7. Noregur kemur
svo nr. 12 og Danmörk er neðst
á skránni af því 21 landi sem
þangað komust. Árangur í stuttu
hlaupunum, frá 100 til 400 m.
er yfirleitt slæmur á Norður-
löndunum.
Þýzkaland er í stöðugri fram-
för o.g er nr. 3. á skránni.
Finnar hafa orðið að láta í
minni pokann fyrir Banda-
mönnum í spjótkasti en um lang-
an aldur hefur spjótkast verið
„finnsk" greip. Nú . eru Banda-
ríkjamenn í 1. og 2. sæti en
Finni í því þriðja.
I 110 m. grindahlaupi eru 8
af 10 Bandaríkjamenn en Ástra-
lía á tvo, nr. 6 og 9. Aftur á mót
koma Bandaríkjamenn ekki á 10
manna listann í 5000 og 10000
m.
'Stig þjóðanna voru þannig
miðað við 25. ágúst:
1. Bandarikin 452 — 2. Sovét-
Framhald á 4. síðu.
Suðurnes
zaæst?
Það er jkunnara en frá þurfi
að segja hv.að 'hin góða frammi
staða Akraness í knattspyrnu
hefur haft að þýða fyrir knatt-
spymuna. Það gefur okkur á-
kveðnar bendingar og vissu fyr-
ir þeirri nauðsyn að þátttaka
verði sem víðast ,að, og get-
an svipuð. 'Það örfar til athafna.
og >að ger.a sitt bezta. Gott dæmi
um það er sú staðreynd að
Reykjavíkurfólögin ná beztu
leikjum sínum igegn Akranesi.
Það má ætla að svona frammi-
staða 'bæjar, sem ekki er stærri
en þetta hvetji til eftirbreytni.
Manni liggur við að álykta að
ungir Suðurnesjamenn hafi tek-
ið Akranes sér til fyrirmyndar,
er þeir „komu sfu og sigruðu44
,á landsmóti II. f . 1 s-b mánuð.i.
Þetta 'gekk áð því leyti betur
hjá þeim að þeir sigra á fyrsta
móti sínu en Akranes varð um
hríð að vaða e.Id mótlætis, én
það þroskar ekki síður. Þessi
sigur Suðurnesja er ilíka að því
leyti merkilegur að þetta er i
fyrsta sinn sem þessi meistara-
titill fer út úr Reykjavík. Þessi
byrjun lofar igóðu og ibendir
ótvírætt ,til þess að Reykjavik
hefur þegar verið „ógnað“ úr
suðri. Knattspyrnunni væri þáð
mikill fengur ef þessir menn
framtíðarinnar héldu hópinn og
kæmu með í þennan skemmti-
lega dans kringum knöttinn.
Þessveigna má þessi þátttaka og
fljótfengni sigur ekki ver.a
stundarfyrirbæri.
En Suðurnesjamenn hafa sýnt
það í fleiri, greinum að þeir
eru ve:l íþróttum búnir. Árang-
ur þeirra í sundi nú síðustu ár-
in hefur verið til mikils sóma
fyrir byggðarlagið, og sýnir að
þar býr kraft-fólk. Hafa ungling-
ar þaðan -— fólk framtíðarinnar
— borið. margan sigur af hólmi
við jafnaldrana úr öðrum
byiggðarlögum, og hér í sund-
höll Reykjavíkur hafa þeir sett
svip á mörg mót.
Þá má ekki gleyma að ibenda
á frjálsar íþróttir, en þar eru
að þroskast úrvals íþrótbamenn
sem hafa sýnt mikinn áhuga
og- þegar náð igóðum árangri í
ýmsum greinum. Þessi vöxtur og
viðangur Suðurnesja 'í íþróttum
er mikið ánægjuefni öllum þeim
sem að því starfa, byggðarlaginu
og íþróttunum í iheild. Þessi
vöxtur færir líka vanda þeim
er bak við standa og' stjórna.
Þeg.ar svo er komið ,að farið
er að senda flokka út úr ihéraði
er mikið undir því komið að
allt samstarf sé mjög gott, um
.allar framkvæmdir. Orðrómur
hefur oft verið á kreiki um það
að forrráðamenn íþróttamálanna
á Suðurnesjum væru ekki sam-
hentir um málin, og að þeir
væru nokkuð þröngt félagslega
Framhald á 4. síðú.