Þjóðviljinn - 24.11.1953, Qupperneq 5

Þriðjudagnr 24. nóvember 1953 — ÞJÖÐVILJINN — (5
Brezkir íhaidsmenn saka Bandaríkin um
að ásælast brezka heimsveldið
t Bandarisk heimsvaidastefna fordœmd i þingrœðum
og ihaldsblöðum i London
Svo er nú komiö í Bretlandi aö meira aö segja þing- ugg við heimsókn Eisenhowers
menn og' blöð íhaldsflokksins eru farin aö gagnrýna
Bandaríkin harölega og þá einkum það atferli banda-
riski’a ráöamanna að reyna aö leysa brezka heimsveldið
sundur og hirða sjálfir reiturnar.
í umræðum um hásætisræðu
drottningar' á brezka þinginu
í fyrri viku var einum degi var-
ið til að ræða utanríkismál.
Það sem einkenndi umræðurn-
ar var gagnrýni þingmanna úr
báðum aðal þingflokkunum á
stefnu Bandaríkjanria. Verka-
mannaflokksþingmenn sökuðu
Bandaríkjastjórn um að úti-
loka stórveldafund með því að
reka eftir hervæðingu Vestur-
Þýzkalands. íhaldsþingmenn
réðust á framkomu Bandaríkja-
manna gagnvart Bretum.
Látlaus sókn gegn
heimsveldinu.
J. Enosh Powell, íhaldsþing-
rnaður frá Wolverhampton,
sagði að í áratug hefði stefna
Bandaríkjastjórnar látlaust
miðað að því að slita sundur
og eyðileggja þau bönd, sem
binda brezka samveldið og
heimsveldið saman.
„Við skulum athuga sókn
bandarísku heimsvaldastefn-
unnar í Miðausturlöndum,
þar sem þeir eru að reyna
að stökkva okkur á brott“,
sagði þingmaðurinn.
„Þeir eru að byrja að
koma sér upp flotastöð
við Suvla flóa á Krít,
menn og hergögn frá þeim
streyma stöðugt til Malta og
þeir eru að koma sér fyrir á
Sínaiskaga.“
Reynt að stjaka Bretum
fil hliðar.
Powell hélt áfram: „Samtím-
is því sem Bandaríkin eru að
koma sér fyrir í herstöðvum
á landi fullvalda ríkja eins og
Grikklands og Spánar, láta þau
ekki við það sitja að halda
að sér höndum heldur hjálpa
íAhald er mælir
gæði fisks
Vísindamenn í vatnslífs-;
rannsóknarstofu Max Planck-i
stofnunarinnar í Siésvík-Hol-
ste-in í Vestur-Þýzkalandi hafa;
smíðað rafmagnsáhald, semj
hægt er að mæla með riá-i
kvæmle.ga, hve nýr veiddur
fiskur er.
Áhaldið byggist á því, aði
fiskurinn leiðir því betur raf-
magn því eldri og signari semj
hann er.
Þekkt vesturþýzk raítækia-;
verksmiðja er nú að undir-l
^búa framleiðslu þessá áhalds!
í stórum stíl. Það verður eink-
um not fyrir það á fiskmörk-i
;; uðum, þar sem oft koma upp!
ji deilur um gæði fisks-ins.
til við að stjaka okkur á brott
frá Súes, herstöð sém yið höf-
urn haldið í þágu Bandaríkja-
manna jafnt og sjálfra okkar
með blóði herliðs heimsveldisins
í tveimur heimstyrjöldum.“
Brezkir hetmsveklissinnar
gegn bandarískum.
Annar ihaldsþingmaður, Jul-
ian Amery, vék einnig í um-
ræðunum að ágengni Banda-
ríkjanna við Bretland. ' Þykja
ræður hans og Powells bera
vitni vaxandi ug-g hárðsvíruð-
ustu heimsveldissinnanna í
Ihaldsflokknum yfir útþenslu
áhrifasvæðis Bandaríkjanna á
kostnað brezka heimsveldisins.
Times uin Bandaríkjamenn
í Iran.
Times, viroulegasta borgara-
.blað Bretlands, hefur upp á!
síðkastið tekið ao senda Banda-
ríkjunum sneiðar fyrir ágengni
lið Breta. Til dæmis komst
það svo að orði eftir för Her-
bert Hoövers jxigra, sonar
fyrrverandi forséta Bandaríkj-
anaa, til Teheran, að ljóst vffiri
að Bandaríkjamenn ætluðu sér
meginhlutann af olíuverzlun Ir-
ans ef samningar tækjust við
nýju stjómina þar. Blaðið bæt-
ir við að síðustu þrjú árín hafi
„hlutur pundsins í olíuverzlun
Miðausturlanda minnkað úr
helmingi niður í þriðjung borið
saman við dollarinn‘“.
Samveldlslönðln tæld frá
Brétum.
I annarri ritstjórnargrein í
síðustu viku ræðir Times um
vaxaadi áhrif Bandaríkjamanna
á Miðjarðarhafi og í löndunum
sem að því liggja. Kemst blað
ið að þeirri niðurstöðu að lokið
só tveggja alda yfirráðum
brezka flotans á Miðjarðarhafi,
Bandaríkjamenn hafi stjakað
honum til hliðar.
Hörðust gagnrýni á yfir-
gang Bandaríkjanna við Bret-
land kemur þó fram í þeim
íhaldsblöðmn, sem eru í eigu
Beaverbrooks lávarðar. Til
dæmis segir Daily Express að
allir sannir unnendur brezka
heimsveldisins liljóti að fyllast
Bandaríkjaforseta til Kanada.
Þar sé rædd hernaðarsamvinna
Bandaríkjanna og þessa brezka
samveldislands áa þess að Bret-
ar séu spurðir ráða eða leyft
nærri að koma. Ber blaðið það
saman við Kyrraliafsbandalag
Ástralíu og Nýja Sjálands við
Bandaríkin. Bretlandi hefur
verið meinuð þátttaka í því
bandalagi þrátt fyrir ítrekaðar
tilraunir Churchills til að fá
inngöngu fyrir það.
Kina veitir
Kóreu aðstðð
Útvarpið í Peking skýrði trá
því í -gær að þar hefði verið i.nd-
irrltaður s.amningur um etna-
hagslega og menningarlega sam-
vinnu Kina o" Norður-Kóreu.
Kim Ir Sen forsætisráðherra og
aðrir ráðamenn Norður-Kóreu
haía undanfarið dvalið í Peking
og rætt við stjórn Kína.
E;tt atriði samningsins er það
að Kína mun á næstu þrem ár-
um veita Norður-Kóreu verulega
efnahagsaðstoð til endurreisnar
landsins úr rústum stríðsins.
Þegar ósiðlegt þótti að
gengju í
Sá heppni fékk
7000 betlibréf
Þýzkur járnsmiður í Koblenz,
Herman Rosenberg, vann fyrir
skömmu 635,757 mörk i get-
raunum, en það er hæsti vinn-
ingur sem um getur í Vestur-
Þýzkalandi. Síðan það fréttist
a'ð hann hefði hlotið vinninginn
hafa honum borizt 7000 betli-
bréf. 3000 þeirra voru send í
ábyrgð, og Rosenberg hefur
haft ærið nóg að gera að kvitta
fyrir móttöku þeirra.
Blað danskra klæðskera, Stof
og Sa.ks, rakti nýiega sögu þeirra
þöríu klæðaplagga sem neínast
buxur. í Evrópu tóku karlmenn
að klæðást í buxur á miðöldum.
Ástæðan er talin vera sú að
brynjur riddaraaldarinnar voru
ekki beinlínis þægilegar að vera
í hið næsta sér svo að fyrsta
hlutverk karlmannabuxnanna var
að forða afrifum af völdum járns
og stáls. Svo þegar þær voru
orðnar algengar var næsta
skrefið að riddararnir tóku að
ganga á nærbuxunum þegar þeir
köstuðu brynjunum. Buxnatízk-
an breiddist óðfluga út og menn
kepptust um að hafa þessar
spjarir sem mest áberandi. Það
þótti t:l dæmis mjög mikil
glæsimennska að ganga í mislit-
um buxum,.haf,a t.d. aðra skálm
ina hárauða en hina skærgula.
Margar -aldir liðu frá því að
buxurnar urðu algengur karl-
mannafatnaður -í Evrópu þangað
til konur klæddust slíkri flík.
Einróma álit allra siðaprédik-
ara úr hópi karlmanna var að
það væri brot gegn góðu sið-
ferðj og blátt áfram ónáttúrlegt
að konur gengju í buxum. Til
dæmis fara sögur af því að ein
snjallasta dansmær Danmerkur
á 18. öld v-ar næstum búin ' að
missa mannorðið fyrir þá sök.
Hún var á sýningarferðalagi úti
á landi og hafði verið svo létt-
úðug að klæðast buxum án þess
að hugsa út í það að í dansin-
um sveifluðust pilsin æði hátt
Skyldurækinn lögreglustjóri, sem
sat á fremsta bekk, sá hversu
dansmærin hafði brotið gegn
opinberu siðgæði og lét kalla
hana fyrir sig strax eftir sýn-
inguna. Hann sýndi henni fram
á villu hennar vegar og á sýn-
ingunni næsta kvöld gat lög-
reglustjórinn og aðrir áhorfend-
ur séð nieð eigin -augum að
dansmærin bar enga hneykslan-
lega fúk.
Það var ekki fyrr en á 19. öld
að konur fóru almennt að ganga
í buxum.
á ies°iia!agi
Elísabet Bretadrottning og'
maður hennar lögðu í gær af
stað í ferðai-ag um brezk sam-
veldislönd og nýlendur. Munu
þau verða misseri á ferðalaglnú
og íara 100.000 kilómetra leið.
Fyrsti áíangastaðuririn er Vest-
ur-Indíur, Bermúdaeyjar og
Jamaica.
Meðvilimdarlaus
í sjö vikiir
Dönsk hárgreiðslustúlka, Ebba
Östergaard í Árhus, er búin að
vera meðvitundarlaus i hálfan
annan mánuð. Hún varð 26. sept-
ember íyrir bil þriggia drukkinna
bílþjófa og hefir ekki komið
t'il sjálfrar sín síðan. Þetta er
langlengsta meðvitundarleysi, er
danskir læknar h.afa h:aft kynni
af. Stúlkan er 22 ára gömul.
Franskur irerkalýðs.
forlngi fangelsaður
Bcnoit Frachen haíði íarið huidu höfði
í átta mánuði
Franski verkalýöslei'ðtoginn Benoit Frachon var fang-
elsaöur í gær eftir aö hann hafði fariö huldu höföi í
átta mánuöi til að forðast handtöku.
Frachon er aðalritari Ál- yggi“ franska ríkisins. Byggist
þýðusámbands Frakklands,
CGT, og handtaka hans var
fyrirskipuð í marz síðasliðnum
þegar frönsku ýfirvöldin hófu
herferð gegn forystumönnum
róttækra f jöldasamtaka í Frakk
landi. Hann tilkynnti þá að
hann mj'ndi fara huldu höfði
eins og á hernámsár’.mum og
síðan hefur lögreglan leitað
hans.
Allir hinir látnir lausir.
Þegar lögreglan handtók Fra-
chon var hann að koma út úr
byggingu CGT í París.
Allir þeir sem handteknir
voru í marz þegar fyrirskipun-
in um handtöku Frachons vá
gefin út, hafa nú verið látnir
lausir að boði dómstólanna. í
þeim hópi eru forystumean
franskm æskulýðssamtaka og
fulltrúaráðs verkalýðsfélaga í
Paris. Menn þessir eru ákærðir
fyrir „samsæri gegn ytra ör
ákæran á því að þeir hafa bar-
izt gegn sttyrjöldinni í Indó
Kina og krafizt þess að friðar-
samningar séu teknir upp við
sjálfstæ'ðishreyfingu landsbúa.. i
Benoit Frachon

-Í'V*.