Þjóðviljinn - 22.12.1953, Blaðsíða 1

MtlNIÐ
a3 kaupa í da=; eða á morguti
aðgöngumlða að jólatrésíagn-
aði Sósíalistafélagrsins að itótel
Borff 30. desemlter.
Sriðjudagur 22. desember 1953 — 18. árgangur — 289. tölublað
Sovétstjórnln býður viðræður
n kjcirnorkutillögu U. S. H.
Leggur áherzlu á nauSsyn þess aS banna
kjarnorkuyopn og kjarnorkuhernaS
Sovétstjórnin býðst til a'ð ræöa við Bandaríkjastjórn
tiilögur þær um kjarnorkumál, sem Eisenhower forseti
bar fram nýlega.
Mossadegli í.vrir réttinuin í Tehenm.
Mossadegh dæmd-
ur í 3 ára fangelsi
Herréttur í Teheran kvaö í gær upp dóm yfir Múhameö
Mossadegh, fyrrverandi forsætisráðherra Irans.
Moskvraútvarpið birti í gær
orðsendingu sem var afhent
Charles Bohlen, sendiherra
Bandaríkjanna í Moskva.
Sumt óljóst.
Segist sovétstjómin reiðubúin
að hefja trúnaðarviðræður imi
þá tillögu Eisenhowers að kom-
ið verði á fót alþjóðlegri kjara-
oi-kustofnun á vegum SÞ til að
flýta hagnýtingu kjarnorku til
friðsamlegra þarfa.'
Jafnframt segist sovétstjórn-
in álíta að viss atriði í ræðu
Eisenliowers séu ekki nógu ljós.
Þar sé til dæmis ekki tekin af-
staða til þess viðfangsefnis að
Verkfallsmenn
kref jast þjoð-
nýtingar
Verkfall var í gær í öiliun
holanámum lielgíu. Lögðu
n.imumenn niður vinnu í sólar-
hring til að reka á eftir kröfu
sinni nm að námurnar verði
þjóðnýtiar. Segja þeir að ciii-
staklingar, sem nú eiga uúm-
uriiar, hugsi um það eití að
raka saman sem mestum gróða
á sem stytztum tíma og eyði-
leggi með því nánnirna.r. Fyrir
sköinmu liugðust eigeudur sjö
náitia loka þeim en ríkisstjórnin
liindraði eftir kröfu verka-
manna að af því yrði.
Egypíar hallast
að felutleysi
Blöð í Kairó, höfuðborg Eg-
yptalands, birtu í gær greinar
um að breyting á steinu eg-
vpzku stjóniarinnar i utanrikis-
málum standi fyrir dyrum.
Segja þau að ríkisstjórn Nagu-
ibs hafi ákveðið að undirstrika
hlutleysi sitt í heimsátökunum
með því að taka upp stjómmála-
samband við alþýðustjórn Kína
í Peking.
Fréítaritari Reuters í Kairó
slcýrir frá því að Caffrey
sendiherra Bandaríkjanna í
Kairó, hafi gengiS á fuml Nagu-
ibs og sagí að Bandaríkjastjórn
myndi líia á það sein fjandskap
við sig ef Egyptaland tæki upp
stjómniálasamband við alþýðu-
•stjórn Kína. Það myndi og úti-
loka að viðræðitr Egypta og
Breta um hrottför brezks hers
af Súeseifi bæru árangur-
banna kjarnorkuvopn og kja.ro-
orkuhernað en sovétstjórnimi i
leiki mjög hugur á að fá að
vita skoðanir Bandaríkjastjóm-
ar á því máli.
Reynslan a.f gashernaðarbanni.
Sovétstjóruiii segist sldlja
það vel að Eisenhower, sem
þekktur sé fyrir frábæra her-
stjóm i heimsstyrjöldinni síð-
Jéla&s í 42
stiga liita
1 jólaösinni á götum Syd-
ney í Ástralíu datt fólk nið-
ur meðvitundarlaust í hrönn-
um í gær vegna hita. Á suð-
urhveli jarðar er nú há-
sumar og eindæma hita-
bj'Igja þjáir nú íbúa Suð-
austur-Ástralíu. I Sydney
komst hitinn í gær upp í
42 stig á selsíus og sum-
staðar inni í Iandinu varð
hann 47 stig.
Þúsundir borgarbúa sofa
á baðströndunum til að
njóta svalans af hafinu.
Ítalíustjórn
riðar
Stjórn Ciuseppe Pella á Italíu
stendur nú mjög höllum fæti.
Veldur því klöftiingur í stjóm-
arflokknum, flokki kaþólskra.
Vinstri armur flokksins he-fur
krafizt þess að í'íkisstjórnin
verði endurskipulögð þairnig að
hann fái þar meiri ítök. Pella
hefur haft við orð að segja af
sér vegna þess að hann geti ökki
stjórnað með stuðningi aðc-ins
hálfs fTokksiexs.
>------------------------\
Þeir ®m sendir
fosírt i áag
Þjóðv’ljinn sap.ði á siinnu-
daginn frá noklmim útgerð-
arniönnuni sc:n adluð.i að
verða v'J áskonm bmjar-
stjórnar Reykjavíkur uin að
togarasjómönnum yrði gert
íært að vera heima hjá fjöl-
skyidimi sínum um jólin.
líefur þeirri ákvörðun al-
nienut vcixð fágnað.
En það eru líka aðrir út-
gerðarmenn sem liafa þcssa
ákorun bmjarstjómarirnar og
óskir sjómannanna að engu.
Þannig eru Jön forseti og
Geir sendiv á véiðar í dag,
— tveim dögom fyrir jól!
's.......................^
ari, verði tiðrætt i’.m eyðingar-
mátt kjamorkuvopna. En ein-
mitt vegna hans sé það óafsak-
anlegt ef dregið só úr hömlu
að baiuia notkun og framleiðslu
þessara vbpna. Segist sovét-
stjómin vilja benda á að gas-
og sýklahernaður hafi verið
baimaður með milliríkjasamn-
ingi með þeim árangri að ekk-
ert þeirra rikja, sem var aðili
að sanmingnmn, beitti þessum
Framhald á 5. siðu
litse hétar að
grípa til sinna
ráða
Rhee Suður-ICóreuforseti sagði
í gær að ef Kórea yrði ekki
brátt sameinuð á ráðstefnu
myndi hann grípa til sinna ráða
til að sameina landið. Komst
hann svo að orði að eina ör-
ugga leiðin til að koma Kín-
verjum út úr Norður-Kórcu
væri að reka þá þaðkn.
Af 250 óheimfúsum kí.nversk-
um föngum, sem landar þeirra
ræddu við í gær, féllust 34 á
að hverfa heim. Bandaríkja-
menn hafa hafnað beiðni norð-
anmanna um að viðræðutíminn
sem á að Ijúka í dag, verði
framlengdur. Benda norðan-
menn á að þótt svo hafi verið
til ætlazt að viðræður við fang-
ana til að fá þá til að hverfa
heim stœðu í þrjá mánuði hafi
þeir aðeins rætt við fanga í
43 klukkutíma en fangarnir eru
alls yfir 20 000.
bar Guðmundur Vígfússon fram
Kvoh’.jóðandí tillögu:
..ÚtgerAarráð samþykkir fyr-
ir sitt leyti það, sem feist í
samþylckt bæjarstjómar frá
17. þ. m. og feJuv fram-
kvæmdastjórunum aö unnasí
framkvæmd ]>ess.“
Visað frá
Langt þóf varð á útgerðarráðs-
íundinum út af málinu. Töldu
Saksóknarinn hafði lcrafizt
þess að Mossadegh og Riadhi,
herráðsforseti hans, yrðu báðir
dæmdir til dauða.
Herrétturinn dæmdi Mossa-
degh sem er kominn á áttræðis-
aldur, til þriggja ára fangelsis-
vistar í ekian.grunarklefa. Riad-
framkvæmdastjórarnir öll tor-
merki á að hafa tógarana í höín
um jplin og hafði þó Jón Axel
greitt t'l’ögunni um það atkvæði
í bæjarstjórn! Flutti fulltrúj A!-
þýðuflokksins viðbótartillö.gu við
tillögu Guomundar um að sam-
þykktin skyld; framkvæmd „að
svo miklu lcyti sem fært. væri“
o. s. frv. Fulltrúar í.haldsins, út-
•gerðafmennimir Kjartan Thors,
Sveinn Benediktsson og Ingvar
hi var dæmdur í tveggja ára
cinfalt fangelsi.
Báðir voru ákærðir fyfir
landráð og fyrir að rtyna að
steypa keisaranum af stóli.
Mossadegh iieitaði frá upphafi
að viðurkenna rétt dómstólsins
til að fara með mál sitt.
l'ram frávísunartillögu, sem þcir
samþykktu síðan gegn atkvæðum
Guðmundar Vigfússonar og Al-
þýðuflokksfulltrúans.
Ilelmingurinn á veiðum
í framkvæmd þýð'r þessi
t'jandskapur íhaldsins v:'ð sjó-
mennma og fjölsk.v’-dur þcirra að
helmingurinn af togurum Bæj-
arútgerðarinnar verður á v'eiðum
víir jólahátíðina. Aðeins þeir 4
togarar sem stundað hafa veiðar
í salt eru í höfn og verða þeir
ekki sendir út aftur fyrir jól.
Hinsvegar eru hinir fjórir, þ. e.
Jón Þorláksson, Ingólfur Amar-
Framhald á 3. siðu.
Framkvæmdin á tillögu sósíalista:
I
ii
Ihaidið sýnir 'sjémösmum ©g Ijölskyidura þeirra saraa íjand-
skap ©g aílfiaí áður.
íhaId.HfiiIltrúarnir í Útgerðarráði Reyhjavíkurbæjar samþyhktu
i gær, samkvæmt lillögu Jóns Axels Péiurssonar og Hafsteins
Bergþórssonar, framkvæmdastjóra Bæjafútgerðarinnar, að eng-
ar ráðstafanir skyidu gerðar til þess að ba>jai-togararnir kæmu
í heimahöfn um jóiin. En eins og knnnugt er samþykkti bæjar-
stjórnin tíllögu frá sósíalistum um þetta efni á ftuidi sínu 17. þnv.
Á útgerðarráðsfundi í gær
Vilhjá’msson báru hmsvegar