Þjóðviljinn - 07.01.1954, Blaðsíða 2

2) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagurs 7. janúar 1954
1 1 dag er fiminíudagurir.n 7.
^ janúar. Knútur hertogi. Eid-
bjargarmessa. — 7. dagur ársins.
Tungl í hásuðri kl. 14:4ú. — Ar-
degisíiæði kl. 6:45. Síðdegtsfiæði
kl. 19:05.
Þeir sauma fyrir
sumar aernar
Minni ásrtundan hafa Austfirð-
ingar Iagrt á að eignast góðar
kýr, heldur en að bæta f járbragð-
ið, þó l;afa mean gjört sér það
að reglu, að ala baeði gvaðunga
og kvigukálfa undan bezíu kú:n
sínum, en mjög fáir hafa gjört
sér far um fá kálfa til cldis
bjá sveiíungum sinuia, sem
betri mjökurkýr áttu esi þ-eir.
Géldneyti hafa Austfirðingar
ekki '?afí í langan aldur, erda
mundu þau kostnaðarm-siri og
ábataminni en sauðir. Aftur
hafa menn á seir.ni árum tekið
það til bragðs, til að fjölga sauð-
unum, að sauma fyrir fleiri eðá
færrl af ám sín.um og haft >ær
til frálags á hausfcnm í sauða
stað; er þetta einltar liagfert
þax, sem útbeit er gvl á veír-
um, en máLnyt af ám lítil; velja
menn helzt til þess 5—6 vetra
gamlar ær og þær, sem lakastar
þykja til mjó'kur, en þó er þetta
því aðeins gjört, að eftir séu
nógu margar ær til undaneldis,
en þá þykja þær nógu margar,
þegar ekki er von til að geta
komið fram fleiri lömbum en
ætla má að heimtist á iiaustum
undan þeim.
(Austurland I).
TJTV.ARPSSKÁKIN
1. borð'
31. leikúr Reykvikinga Kgl—fl
2. borö
31. leikur Reykvrkinga He8xHd8
Mæðrastyrksnefnd
vill vekja athygli á þvi að fata-
gjafirnar að Amtmannsyítig 1
verða afhentar frá deginum S dag
til laugardagsins 9. þm. alla þrjá
dagana kl. 2—6 e.h. J>ær konur,
sem áttu eftir að fá föt, eru vin-
samlega beðr.ar að.athuga þetta.
Námsflokltar Reykjavikur
kennsla hefst aftur í kvöld sam-
kvæmt stundaskrá.
Kjörskrá
liggur frammi í kosningaskrif-
stofu Sósíalistaflokksins, Þórsg. 1,
sími 7510.
Trésmiðafélag Reykjavíkuj
heldur jólatrésfagnað sinn í
Sjálfstæðishúsinu föstudag-
inh 8. janúar.
Næturvarzla
er i Reykjavíkurapóteki. Sími 1760
Mynd úr ballettinum Ég bið að heilsa, er sýndur vérður
skólabörnum í kvöld fyrir hálfviröi. Miin það vera séifi-
asta sýning Þjóðleikhússins á ballettinúm.
Til fjölskyidunnar á Helðl
'Frá Guðnýju kr. 200. — Frá N.N.
kr. 100.
Nýlega opinberuðu
trú-'ofun sína ung-
frú Helga Aðal-
steinsdóttir Sunnu-
braut 15 Akranesi,
og Huidar Ágústs-
son, sjómaður Sól-
mundarhöfða við Akranes.
Kl. 8:00 Mörgunút-
varp. 9:10 Veður-
fregnir. 12:10 Há-
degisútvarp. 15:30
Miðdegisútvarp. —
16:30 Veðurfregnir.
18:00 Dönskukennsla II. fl. 18:25
Veðurfregnir. 18:30 Enskukennsla
I. fl. 18:55 Framburðarkennsla í
dönsku og esperanto. 19:15 í>ing-
fréttir. Tónleikar. 19:35 Lesin dag-
skrá næstu viku. 19:45 Auglýsing-
ar. 20:00 Fréttir. 20:30 Erindi:
Persónuleiki og námsgeta skóia-
bamsins (dr. Matthias Jónasson).
20:55 Tónleikar (pl.): Barnalög
fyrir píanó op. 39 eftir Tschai-
kowsky. 21:10 íslenzk málþróun
(Halldór Halldórsson dósent). —
21:25 Einsöngur: Mario Lanza
syngur (pl.) 21:40 Vettvangur
kvenna. Upplestur: Úr dulrænum
sögnum BrynjóJfs á Minna-Núpi
(frú Halla Loftsdóttir). 22:00
Fréttir og veðurfregnir. 22:10 Sin-
fónískir tónleikar (pl,): a) Píánó-
konsert í Es-dúr (K482) eftir Moz-
art (Edwin Fischer og Sinfóníu-
hljómsveitin í London leika). b)
Matthias málari, sinfónía eftir
Hindemith. 23:05 Dagsltrárlok.
Bókmenntagetraun.
BirtUm i gær 2 erindi úr 12. flokki
Sóieyjarkvæðis Jóhannesar úr
Kötium. Hver þekkir nú?
Haidið ekki
að á brjóstum ástvinu minnar
séu tveir rósahnappar
eins og á brjóstum annarra kvenna.
Nei — þegar ástvina mín fæddist
braut Guð
hinn Almáttugi
rauðan mána haustnæturinnar
í tvo hluta
og skreýtti með þeim brjóst
Jionnn r. .
Calvero hinn mildi, öðru nafni
Chaplin. Mynd úr Sviðljósi.
Nefna má sögulestur
á kvöldum
Skemmtanir.
Iíjálpi mér! eru fáar og þykir
hvorki vera föng eða tími tK
þeirra. Nefna má sögulestur á
kvöldum á einstaka bæ. AI-
V
metmari er rímnakveðskapur,
einkum síðan rímnaélið kom
að sunnait og færði okkur
prentaðu rímui-rar. Margir
ungir menn verja tómstundum
sinum t:i að læra að skrifa, og
mun mega segja að helmingur
karhnauna yfir Í6 ára séu
skrifandi, en af kvenfólki
miklu færra. Einstaka ma2ur
strndar Uka dönsku-lestur og
slrlja þeir allvel danska tungu
á bók.
Siðferði og trúarbragðaþekk-
i*ig má segja að heklur fari
fram hér í sveit. Eru Vopn
firðingar fastlyndir og tryggir.
en nokkuð einþykkir og ófyrir-
látssamir og mun bezt að fara
vel að þcim, ef maður vill
koaia nokkru tii leiðar við þá.
Líka eru Þeir hjálpsamir og
góðgeríasamir.
(Úr lýsingu Hofssóknar J
i Vopnáfibá 184pX
j .kxjinim 6n-r/ fló
Kjöiskrá
liggur frammi i kosningaskrif-
stofu Sósíalistaflokksins, Þórsg. 1,
sími 7510.
Svo e,r héma molbúasaga frá
Brasllíu:
Jói og Jörgen voru fiskimenn.
Einn dag sigldu þeir á ný mlð
og jusu upp íiskinum. Þá sagði
Jói:
Merktu nú staðlnn svo við flnn-
um liann aftur á morgun.
Jörgen tók upp krítarmola og
setti s.tórt X á annan kinnung
bátsins. Síðan héldu þeir tií
Iands, og er þeir nálguðust strönd-
ina ítrekaði Jói það hvort Jörgen
hefði nú merkt staðlnn nógu
vandlega.
Sjáðu þama X-ið á bátnum, svar-
aði Jörgen.
fíflið þitt, sagði þá fé-
hans: við sem verðum með
bát á morgun,
BVísir segir í gær
í. stærstu fyrirsögn
sinni að „kommún-
istastjórnir A-Evr-
ópu‘‘ séu „á und-
anhaldi gagnvart
bændum“. Sönnun-
in kemur fram í undlrfyrlrsögn
um ungversku stjómina: „Gerir
minni kröfur til framleiðslunnar".
Það er sýnllega að skapi Vísis að
gera lltlar ltröfur til framleiðsl-
unnar. — Á sömu síðu blaðsins
stendur: „Það er fyrirsjáanlegt,
að Tito og stjórn hans verða að
taka á öllum, vins;eldum sínum á
þeim erfiðleikatímum, sem fram-
undan eru“. Og er þairnig allt á
eina bókina lært um ináisnilld
þessa blaðs.
Skipaútgcrð ríldsins.
Hekla verður væntanlega á Akur-
eyri í dag á vesturieið. Esja er
á Austfjörðum á suðui-leið. Herðu-
breið er væntnnleg til Reykjavík-
ur i dag frá Austfjörðum. Skjald-
breið er á Húnaflóa á austurleið.
Þyriil verður væntan’e' a í Hval-
firði í kvöld. SkaftfeUmgur á að
fara frá Reykjavík á morgun til
Vestmannaeyja.
Skipadeild S.f.S.
Hvassafell lestar í Helsingíors.
Arnarfell fór frá Hafnarfirði 26.
des. til Rio de Janeiro. Jöku'fell
fór frá Fáskrúðsfirði 4. þm. á-
leiðis til Boulogne. Dísarfell fór
frá Leith 5. þm. áleiðis til Rvík-
ur. Bláfell fór frá Norðfirði í gær
til Finnlands.
Eimskip.
Brúarfoss er i Reykjavík. Detti-
foss fór frá Antverpen í gær til
Bremen, Hamborgar, Rotteram og
Reykjavíkur. Goðafoss er í Vent-
spiels í Lettlandi; fer þaðan til
Heisingfors, Hamborgar, Rotter-
dam, Antverpen og Hull. Gullfoss
fór frá Kaupmannahöfn 5. þm.
til Leith og Reylcjavikur. Lagar-
foss fór frá Reykjavík í gær-
kvöldi til New York. Reykjafoss
fór frá Siglufirði í gær til Isa-
fjarðar. Selfoss fór frá Hamborg
i gær til Reykjavikur. Tröllafoss
fór frá Reykjavik 27. des. til
Prince Edward Island, Norfolk og
New York. Tungufoss fór frá
Ahus 5. þm. til Helsingfors, Kot-
ka, Hull og Reykjavikur. Vatna-
jökull fór frá New York 29. des.
til Reykjavíkur.
Krossgáta nr. 266.
Lárétt: 1 krefst 7 likamshluta 8
óska 9 skip 11 alþjóðleg skst. 12
ármynni 14 fréttastofa 15 ná i
17 slcst. 18 borða 20 ílátið.
Lóðrétt: 1 höfuðfat 2 vafa 3 leyf-
ist 4 kristni 5 kvennafn 6 gorta
10 beita árum 13 skrapa 15 tölu-
orð 16 skst. 17 keyrðu 19 ending.
Lausn á nr. 265.
Lárétt: 1 karla 4 nú 5 KR 7 aka
9 met 10 raf 11 agg 13 ró 15 ar
16 prest.
Lóðrétt: 1 kú 2 rok 3 ak 4 nemur
6 rofar 7 ata 8 arg 12 GRE 14
óp 15 at.
¥
Borgararnir kölluðu: Klér var ekki dœmd-
ur tU að brennast vi6 hœg-an loga, heidur
við sterkan eld. Böðulsskepna, b’-ástu í e’d-
inp; F.ýttu þérl
Rauður logi blossaði upp úr reykhafínu. —
Nú deyr hann, sagði ckkjan. Guð minn
og herra, sýndu hinum saklausa manni
miskunnsemi.
Satína faðmáði Ugluspegii að sér. Þau voru
lostin þöpn. en þau grétu ekkl. Hann varð
var þess heita elds er logaði í brjóstj móður
hans.
Bið, sagði Néla við Ugluspegii, og létii hon-
um tálnaband. En hann túldi ekki biðja,
því' að' tölúrnar höfðú á sinní tíð veríð
b'essaðar af páfanum.
Fimmtudagur 7. janúar 1934 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Yfirheyrslur yfir íslenzk-
um sgámönnum
Framhald af 1. síðu.
kvæmdar yfirlieyrslur og njósn-
ir í landi, menn ljósmyndaoir
og fingraför þeirra tekin, eins
og rakið hefur verið hér í blað-
inu undanfarið. Og síðan hafa
þeir menn miskunnarlaust ver-
ið reknir í land sem ekki hafa
fundið náð fyrir augum banda-
ríska sendiráðsins. Er þetta al-
gert einsdæmi, og sýnir flestu
'betur hversu aiger er orðin
niðurlæging íslecizkra stjómar-
valda.
• Gengið til liðs við
verstu afturhalds-
öflin
Hemájnsflokkamir allir bera
sameiginlega ábyrgð á þessari
Lærfarík
• p
Starfsroenn íslenzkiit biaða
eru ekkl margir, og þelikir þar
hver annan, þannlg að litii
hætta ætti að vera á misskiln-
ingL Þó hafa þau tíðbidi gerzt
undanfarna daga að blaðameiut
afturhaldsblaðanna hafa aug-
iýst verulega auknlngu í stétt-
inni. Þelr halda því nú frani
dag eftlr dag að fjórir efstu
rnenn á llsta Sósíalistaflokks-
ins séu alUr blaðatnenn við
Þjóðvlljann, þótt alkunnugt sé,
og þeir viti monna bezt, að
aðeins Guðmundur Vlgfússon
starfar vió bhiðið.
Eklti er Ijóst í hverju skynl
þessl saga er búin tll. Þó mun
skýringin vera sú að blaða-
menn afturhaldsblaðantta blygð !
ist sín aUir fyrlr stiirf sín
í þágu ósamtiuda pg biekklnga
og telji l>að mikla mlnnlcun að
heyra tll stéttinni. Blaðamenn
Þjóðviljans hafa hins vegar
aldrel þurft að finna til þeirr-
ar kenndar. En Jtessi skrif
afturhaldsblaðanna eru mjög
lærdómsrík iátnlng tun and-
lega liðan þeirra sem þar
starfa, og séu þau hugsuð
frambjóðendum sósíaiista tll
vanvirðu liltta þau ttpphafs-
mennlna beint í hjartastað.
stórfelldu hneysu, en fyrst og
fremst ber þó aö nefna í þessu
sambandi Bjama Benediktsson
dómsmálaráðherra, Kristin
Guðmundsson utanrikisráð-
hen-a, thorsarana sem ráða
Eimskip, Vilhjálm Þór sem ræð-
ur yfir Jöklunum og stjóm
Sjómarmafélags Reykjavíkur.
Með þessu atferli er verið að
ganga til liðs við verstu aftur-
haldsöfl Bandaríkjanna, þá sem
ganga vilja enn lengra en Tru-
man og félagar hans. Og síðast
en ekki sízt er verið að brjóta
stjómarskrá íslands með því að
framkvæma bandarísk lög hér
á landi og niðurlægja þjóðina
með þvi að láta erlenda menn
ráða sjómenn á skip. Þetta er
hneysa sem þjóðki má ekki þola
degi lengur, ef hún vill halda
einhverri sjálfsvirðingu.
9 íslendingar borga
Það liefur oft verið minnzt
á njósnir Bandaríkjanna hér í
blaðinu, og það er vert að
miiona á það einu sinni cnn að
þessi smán er óll greidd með
fé Islendinga. Það var eitt á-
kvæði marsjalllaganna að
sendiráð Bandarikjanna skyldi
fá 5% af þfú fé sem tekið er
af íslendingum og lagt i svo-
nefndan mótvirðisstjóð. Þessi
upphæð mun nú nema um 25
milljónum. Hún ór notuð til að
standa straum að njósnum
sendiráðsins, íslendingar borga
sjálfir kostnaðinn við að láta
bandaríska erindreka yfirheyra
Í3lenzka sjómenn, njósna um þá
og rcka þá af skipum. íslend-
ii tgar greiða skatt til þess að
stjómarskrá þeirra sé brotin og
þjóðin niðurlægð með því að
beita hér bandrískum fasista-
lögum. Er ekki támi til kominn
að sjómenn knýi stjórn félags
sí-ns til að taka í taumana, er
seiana vænna að þjóðin krefj-
ist þess að æðstu embættis-
menn hennar hegði sér að
minnsta kosti eins siðlega og
ríkisstjómir hinna Vestur-
evrópulandanna ?
Pósfurinn i desembermánuSi:
230 tonn czi bréfum og böge
Á snaifiað Iiundracl Iiréfberar þegíir mesí var
gera eg nær Hfl manns siisfidisrlesi.isi8?
flesílr á tvöföldum vekfiiiifi. —
1
Það er ekkert smáræði sem póstmennirnir í Reykjavik fá að
starfa dagana fyrir jólin. í desembermánuði voru keypt hér
290 þús. innanbæjarfrímerki. Útborgaðar póstávisanir voru í
mánuðinum á 12. millj. kr. eða nær þrem millj. hærri en mánuð-
inn næstan á úhdan.
Bréfapóstur í des. varð 62 tonn og bögglapóstur 169 tonn.
Við útburð hér í bænum unnu á annað hutidrað bréfberar á
mesta annatímanum og 56 manns við sundurlestur, flestir tvö-
faldar vuktir.
Þjóðviljinn hefur fengið eftirfarandi greinargerð um „jóla-
póstirjn“ hjá Magnúsi Jochumssymi, póstmeistaranum í Rvík.
Póststoían í Réy-kjavík hafð'
með mestu móti að gera um
nýafstað.'n jói, og reyndar meg-
inio af desembermánuði öllum.
Hér fara á eftir nokkur atrið'
úr póstrekstrinum í Reykjavík í
desembermánuði 1953.,
Frímerki fyrir 903,4 þús. kr.
des. ’53. selt samt. kr. 903,4 þus.
des. '52. — —- — 796,4 þús.
des. '51. — — —- 658,5 þus.
l>ess ber að geta, að árið 1951
voru burðargjöldin innanlands
og til útlanda nokkru lægri en
tvö siðastliðin ár (til útl. kr. 1,50
nú kr. 1J5, innanlands kr. 1,00
nú kr. 1.25, innanbæjar kr. 0,50
nú kr. 0,75).
Burðargjaldstekjumar eru þó
nokkuð hærri en þetta, cr liggur
1 þvi, að allmörg meiriháttar
fyrirtæki' nota nú frímerkjavéúir
í stað frímerkja og greiða burð-
argjaldið beint til póststjómar-
innar og koma þær tekjur ekk
til réiknings hjá póststofunni. í
þessar vélar var keypt i desem-
bermánuði fyrir 82 þús. kr.
290 þús. iimanbæjarfríntei-ki.
Algengustu merkin í notkun
innanlands eru 75 aura (innan-
bæjarburðargjald) og kr. 1,25
(landsburðargjald og til Norður-
landa). Af þessum merkjum hef-
ur selzt:
Ckitdð ú hæsta tind jorðar
MÁL 0G MENNIHG hefur tryggt
sér útgáfurétt á hinni frægu
og glæsilegu bók um Everest-
leiðangurinn eftir fararstjórann
J0HN HUNT.
Bókin er þýdd og komin í prentun.
Biðjið bóksala yðar að trygga
yður hana.
GERIZT ÁSKRIFENDUR
Bókabúð Méis og menningar
Skólavörðustíg 21, sími 5055
75 aura:
des. ’53 290000 st. . lcr. 217500
des. ’52 235000 — ...... — 176250
kr. 1,75:
des. ‘53 135000 st.... kr. 168750
des. ’52 108000 st.... — 135000
50 aura
des. '51 300500 st..... kr. 150250
kr. 1,00:
dés. '51 110000 st. ...kr. 110000
Sala þessara 2 tegurtda, síðustu
4 mánuði ársins hafa verið sem
hér segir:
des. 1953 — 75 aura 290000 st.
nóv 1953 — 75 aura 35000 st.
okt. 1953 — 75 aura 30000 st.
sep. 1953 — 75 aura 35000 st.
des. 1953 — kr. 1,25 135000 st.
nóv. 1953 — kr. 1.25 40000 st.
okt. 1953 — kr. 1,25 40000 st.
sep. 1953 — kr. 3,25 40000 st.
Aukn-ng síðasta mánaðár 'síáf-
ar öll frá jólá.söiu.
Póstávisanadeiid póststofunná'r
hcfur einn:g,haft nokkru meiru
að siroia i desémber en aðra
mánuði ársins. Mönnum sklst
óðum að það er hagkvæmara og
óhættuminna að senda.peninga í
póstávísun, þótt um smáfjárhæð-
ir sé að ræða, en að smokka
þeim í iólabréf ábyrgðarlaust
sem og ]íka er óheimilt lögum
samkvæmt.
Útborgaðar pósiávísamr
11 milljónir kr.
Inn og útborganir póstávísana-
fjár hafa verið þessar:
Innborgað:
<fes. 1953 kr. 1.763.400,00 — nóv.
1953 kr. 1.231.800,00 — ókt. 1953
kr. 1.365.000,00 — sept. 1953 kr.
1.435.300,00.
Úíborgað:
des. 1953 kr. 11.453.500,00 — nóv.
1953 kr. 8.734.000,00 — okt. 1853
kr. 9.232.200,00 — scpt. 1953 kr.
8.936.900,00.
62 tomi af bréfuni
i iólamánuðimmi
Um mánaðamótn nóv.-des.
byrjuðu jólabögglar að berast til
landsins írá útlöndum og þegar
kom imdir miðjan mánuðinn þá
ennig bréfapóstur tilheyrandi
jólum. Sundurliðun á læssum
sendingum milli eig nlegra jóla-
sendinga og annarrra, er ekki
auðið að láta í té.
Póstmagn- það sem póststofan
(ailar deildir) hefur haft til með-
ferðar í desembermán.uSí 1953 ex
sem hér segir:
I. Bréfapóstur (bréf, prent og
biöð):
Til innl. st. 1643 pok. 27.100 kg.
frá innl. st. 1020 pok. 10.000 kg.
Til útl. sjól. 146 pok. 3.700 kg.
T:I útl. loft. 158 pok. 1.300 kg.
304 pok. 5.500 kg.
Frá útl. sjól. 692 jxtk. 37:000 kg.
Frá útl. !oft. 229 pok. 2.700 kg.
921 pok. 19.700 kg.
Samtals 3888 pok. 62.300 kg.
163 tonn af jólabögglum
II, Bögglapóstur:
pokar böggiar lcg.
Til innl. st. 1611 11280 48600
frá innl. st. 926 8010 27800-
til útl. 273 2784 7900
frá útl. 752 4600 22900
Samtals 3562 26674 107200'
Sanitals hefur því póststcfan
haft t:l mcðferðar:
Bréfapóst 3888 poka 62,300 kg.
Bögglap. 3562 poka 307.200 kg.
Samtals 7450 poka .109.500 kg.
Framhald á 11. síðu.
iésigH!
mannaeyiiiga fimmtagnr i dsg
Benóný Friðriksson skipstjóri
í Vest mannaeyj um cr fimmtug-
ur í dag.
Hann er Vestmannaeríngur
í húð og hár, sonur Oddnýjar
Benediktsdóttur og Friðriks
Benónýssonar í Gröf í Vest-
mannaeyjum.
Benóný hefu.r verið formað-
ur i um 30 ára sk’eið og alltaf
með aflahæstu mönnum, lengst
af aflakcngur þeirra Eyjabúa.
Hann er einnig bjargmaður
með afbrigðum, skytta góð,
veiðimaður í húð og hár. Síð-
ast í haust beindist athygli
flestra síldveiðimanna við Suð-
urland að honum þegar hann
tók upp á því að smala sainan
háhymingum með lítilli hvala-
byssu er hann hafði um borð
og rak síðan háhymingsvöðuna
undan sér langt til hafs!
Benóný er með afbrigðum
vinsæll meðal sinna skips-
manna, enda er hann laus við
allan skipherrahroka. Hann hef
ur aldrei misst mann af skip-
um sínum.