Þjóðviljinn - 22.01.1954, Síða 3
2) — ÞJÓÐVTLJINN — Föstudagnr 22. janúar 1954
1.A, I dag er fcísfcudainuilm 22.
' ™ jan. Vieentíusméssa. Bónda-
daffur. TMtCur vetur. í»orri byrjar.
22. dajptr ársins. — Tungt í h&-
su5ri kL 2:53. — Árdeglsháflw&l
ikl. 7:23. SíSdegtsháfbeöl kL 19:40
Jsss=
Sj
jómaður tekur að
veiða flot og tólg
... Þörungur einn, sem ég fann
með rótuin, blöðum og öiltt sam-
an, var hvorki meira né minna
en eítt hundrað þrjátíu og eitt
fet á Sengd. Þarna fyllti ég tunnu
af vatni um nóttina og sigldi
fyrir góðum byr daginn eftir
Eg liafði liins vegar ekki siglt
langa leið, þegar ég var stadd-
ur undan lítilli vík, þar sem ég
sá meiri tó’-g, og hafði þá sömu
aöferð við þetta og áður, varpaði
akkcram og setti bátjim á flot
’eins og fyrr. Alian dagimi var
ýmist rig2t*ng eða fannkoma,
sv'o að það var enginn barna-
Ieíkur að bera tólgina í fanginu
yfir klettana n'ður að bátnurn.
En ég vann af kappi, unz SÆk
I.ÖBHIÐ liaíði fengið fullfermi.
Var ég hinn ánægðasti vegna
vonarinnar um, að geta gert góð
viðskipti síðar á fer&inni, því
að venjur gamalla kaupmanna
skjóta jafnan upp koliimun. Eg
sigidi út úr v.kinni um hádegi.
allur roðittn, tólg frá hvirfíi til
ílja, og um skip mitt var það
að segja, að þa3 hafði einnig
verið siuurt frá kjölsvíni upp á
miðjar siglur. Káetan mín, ekki
síður en Iestin og s-tafnbyrgið,
'var full af tólg, og allt var
smttrt og feitt. (Slocúm: Einn á
báti).
Söfnin eru opinf
I> jóðminjasaínlð:
kl. 13-16 á sunnudögum, \ú. 13-15
á þriðjudögum, fimmtudögum og
láugai-dögum.
Eandsbókasafnlð:
kL 10-12, 13-19, 20-22 alla virka
daga nema laugardaga kl 10-12
og 13-19.
IJstasafn Einars Jónssonar.
er lokað yfir vetrarmánuðlna.
Náttúrugripasafnið:
kl, 13.30-15 á sunnudögum, kl. 14-
lð á þriðjudögum og fimmtudög-
um.
• T'TBKEIÐIB
• ÞJÓÐVILJANJí
MCN'rS
æskfelj'ðsfund CJisíans f
Gamla bíól kl. 9 í kvöld.
M U N I »
æskulyðsíuhd C-Hstans £
GíUnJa bíúi kl. 9 í kvöld
Siðástliðtnn lattg-
ardag opinberuðu
trúfofun sina ung-
fi-ú Þórey Sigur-
bjömsdóttir, Selási
3 Reykjavik, og
Birgir Ágústsson,
húsgagnasmíðanemi frá Fáskrúðs-
firði. (Þessi fregn var birt í gær,
en var þá brengiuð vegna mis-
heymar í síma, og er beðið aísök-
unar á þvi).
Bókmenn tage traun.
Svarið við getraím g»rdagsins
var: 77. erindi hins fræga kvæðís
Lálju eftir Eystein munk ÁSgrims-
son. Hve margir þekkja þetta?
Hér í vörum heyrist bárusnari.
höld ber kaldan öldu vald á fa'di,
sveltupiltar söltum veltast' byllúm,
á sólarbóli róla í njólu gjólu;
jöflgir tefla afl við skelfurefla,
!sem að þeim voga — ix>ga — toga
— soga!
En sumir geyma svíma í drauma-
rúmi,
sofa ofurdofa í stofukofa.
GENGIS8KBÁNING (Sölugengl):
l bandarískur dollar kr. 18,3Í
1 kanadískur dollar 16.82
l enskt pund kr. 4Ö.7C
100 tékkneskar krémir kr. 228,67
100 danskar kr. kr. 236,3C
100 norskar kr. kr. 228,50
L00 sænskar kr. kr. 316,50
tOO finsk mörk kr. 7,0í
100 belglskir írankar kr. 32,67
1000 fransklr írankar kr. 46,65
100 svissn. frankar kr. 373,70
100 þýzk mörk. kr. 389.00
100 gyllini kr. 429.9C
1000 lírur Ur. 28,1!
Næturvarzla
er í Eaugavegsapóteki
viRu. Sími 1818. •
þessa
r:
Kjörskiá
liggur frammi í kosningaskrif-
stofu Sósíalistaflokksins, Þórsg. 1,
sími 7510.
Stöðfirðingar í Reykjavlk
halda fund næstk.omandi laugar-
dagskvöld, í samkomUsal Lands-
smiðjunnar, og hefst hann kl. 20.'
SkúU .... fékk Austur-Skafta-
fellssýslu og hafði þá þrjá vpn
tvítugt .... Kauptíð var aHgóð,
því að Rentukammerið gekk
fast eftir, að sýslumenn skQð-
uðu vöruna, áður seld var ..
Yar nú settur niður of mikill
ofsi og sjálfstæði fyrirmanna,
en illgerðir hóflega refstar, en
flestir embættismenn höfðu til
þarfar sér, og íór þá sæmiiegE’
landsstjórn fram innan lands."
þó einstöku sinnum yrðu mis-
smíði .... Skúli var hár meðal-
maður á vöxt og eigi þrekinn,
kvikur mjög, skarpeygur og
nokkuð varaþykkur, mikíi!
rómurínn og þvi líkast sem
hann biti nokkuð á vörina, er
hann talaði. Hann var óvil-
samur og þótti nokkuð harð-
lyndur, en vinfastur var hann
og þrautgóður i mörgu. —
(Arhækur EspólínS)
í kvöld er ÞorravaJca í útvarpinu. Verður hún aö
mestu helguð Faust, frœgasta verki Göthes frægasta
skálds Þýzkalands. Ingvar Brynjólfsson flytur erindi
um verkið, en síðan hefst „upplestur og samlestw“ úr
leikritinu. Bjarni frá Vogi pyddi fyrri hlutann á sínum
tíma, ennfrémur hefur Magnús Ásgetrsson pýtt nokkuð
af pví. — Göthe var fœddur árið 1749 og lézt árið 1832.
FÉIiAGAR! Komið I skrifstofu
Sósíallstafélagsins og grelðlð
gjöld ykkar. Skrifstofan er op-
ln daglega frá kL 10—12 f. h.
og 1—7 e.h
ÚTVARPSSKÁKIN
2. I>or5
38. leikur Akureyiinga er g2—g3.
•I>að afsakist. að í gœr stóð ,,Akur-
.eyringa" þar sem átti að yefa
..Reykvíkinga". Ýæntanlega hefúr
enginn ruglazt af svo augljósum
mistökum. •
18.00 Islenzku-
kennsla; I. fL 18.30
/- Þýzltuk II. fl. —
18.25 Veðurfr. 18.55
\ Bridgeþáttur (Zóp.
Pétursson). 19.15
Tónieikar. Haimonikulög. 20 00
Þorravaka: Faust, saga, þjóðsaga,
og ská'Idskapur. a) Erindi (Xngv
Brynjólfsson menntaskólakénn-
ari). b) Upplestur og samlestur úr
leikritinu Faust eftir Goethe A.
Björnsson og nemendur úr
Menntaskóianum í Reykjavík
flytja). c) Faust-tónleikax af pí.
21.40 Erindi: Wiiliam Sommerset
Maugham rithöfundUr. (Bjain.i
Guðmundssoii blaðafulltrúi). 2210
Útvarpssagan: Innblásturínn miklí
eftir Sommerseth Maugham; UI.
— sögulok. (Ragnar Jóhannesson
skótóstjóri). 22.35 Dans- og dægor-
lög frá Norðurföndum. pL 23.00
Dagskráriok.
Mæðrafélagtð
fagnar þorrrmum í kvötd lclukltan
8 30 í Aðalstræti 12.
M U N I Ð
æskulýðsfund C-Iistans í
Gatnla bíól id. 9 í kvöld.
KrO.ssgáta nr. 279
•Trá hóítiinni
Eimskip.
Brúai-fosS fór frá Rvík i gær»
morgun t.il Keflavikur, Vestm.<
eyja, Newcastle, HulL Grirn sby,
London, Antverpen og Rotterdn.m.
Dettifoss kom til Rvíkur 19. þm.
frá Rotterdam. Goðafoss kom til
Antverpen í gær, fer þaðan til
Rotterdam, Hull og Rvíkur. GuH-
foss kom til Kaupmannahafnap
í fyrradag frá Leith.. Lagarfosa
fer frá N.Y. 25.-26. þm. tit Rvilc-
ur. Reykjafoss fór frá Liverpool
i fyrradag til Dublin, Rotterdam
og Hamborg. Selfoss fór frá Rvik
19. þm. vestur og norður um
land til útlanda. Tröllafoss fér
væntanlega frá Norfolk í dag tií
N.Y. Tungufoss kom til Rvíkur í
fyrradag frá Hull. Straumey hef-
ur væntanlega farið frá Hull í
fyrradag til Rvikur.
. ; . í
Skipadeiid SIS.
Hvassafell kom til Reyðafjarðar I
gærkvöldi frá Álaborg; fer þaðan
í kvöid til Reykjavíkur. Ai-narfeU
er í Rio de Janeiro- Jökulfell er
í Wismar. Disarfell fór frá Reyð-
arfirði 20. þm. til Amsterdam.
BláfeU fór frá Hangö 20. þm. tií
Gdynia.
Sklpaútgei-B ríldsins:
Hekla fer frá Rvík á mánudagimt
vestur um land í hringferð. Esja
fer frá Rvik kl. 10 árdegis í dag
austur um land i hringférð. Herðu
breið er á Austfj. á norðurieið.
SkjsJdbreið er á Húnaflóa á leið
,til Akureyrar. Þyrill er á leið til
Rvíkur að véstan og norðan.
SkaftfeÍHngur .fer-frá Rvík 'i. dag
til Vestmannaeyja. Baidur fór frá
Rvik síðdegis í gwr'tii Salthólman
víkur.
Lérétt: 1 rissa 4 núna 5 kyrrð 7
fæða.9 sliip 10 rúmföt 11 kvik-
mjTidahús 13 greinir 15 tóif mán.
16 huldumaður
Lóðrétfc: 1 belju 2 grátur 3 ryk-
korn 4 ber sama nafn 6 vonir 7
þýzkur söngvari 8 gling — 12
sksfc 14 hafa hendur i hári 15
ræði
Lautm & nr. 278
Lárétfci 1 sprikla 7 Po 8 náir
áll 11 LNN 12 ak 14 lézt 15 tóra
17 ah, 18 efi 20 heimiUl
Lóðrétfc: 1 spár 2 pól 3 in 4 kál
5 Und 6 Arnór 10 Laó 13 krém 15
•the 16 afl 17 ah 15 il
9521
er símanúmer kbsnlngaskrif-
stofu Sósíalistaflokksins, Strtmd
götu 41, Ilafnarfirði.
Til fóUcsins á Heiðl
Safnazt hafa hjá Rauðakrossinum
í Reykjavik samtals 9655 krónur
til þessa; ennfremur fatnaður.
Söfnunin holdur áfram enn um
hrið.
Minnlngarspjöld Mennlngar-
og minningarsjóðs kvenna
fást í Bókaverzlun Braga Bryn-
jólfssonar, Bókaverzlun Isafoldar
Austurstræti 8, Hljóðfærahúsinu
Bankastrieti 7. .
Kjörskrá
liggur frammi i kosnlngaskrif-
stofu Sósíalistaflokksins, Þórsg. 1,
sími 7510.
*
247. dagur
Biðjum til guös fyrir veslings Katalínu,
sagði Satína. — Ugluspegili, sagði Kata-
lína, vi’tu ná í fjóra jiotta af tvisterku
öli meðan ég baka pönnukökur? UgluspegiU
hélt þegar 4 tinkönnunni í her.dinni. Hún
tók. eínmitt fjóra potta.
Et'tir stutta stuna uiuaoi nua.o ai ponúu-'
kökulykt, og það kom vatn upp i munn-
inn á öT.um, nema hinni hryggu ekkju..
Og Ugluspegill drakk, én Jiann söng ekki.
Óg Néia fór að giáta er henni varð Htið
á Satir.u hvar hún sat, n.iðurlút og sorg-
þrungitt. K.ataJína ein var ;Höð.
Bfctt kvöld, meðan Satína hlustaði á hana,
lét ekkjan einhverjar efasemdir í ljós
varðar.di tal Katalínu. En KataJína sagði:
Fjórtr og þrír, ógæfa undlr stjörnumerki
Satúrnusar, ógæfa undir stjömumerki Ven.
usar. Bndalausar giftíngail Néla á að
eigna&i náann, feClegan mann með k'oiða.
Næstu daga hrakaði Katalínu mjög, og
hún varð föí og mögur. Hún beiniínis
þornaði upp, eins og einhver irmri eldur
brenndi hana. Og hún talaði sífelit í yfir-
spenntri hrifningu og sagði við Nélu: Ég
er gift kona — gift kona skait þú vera lika.
Stjórnarvöldin i þjónustu gróÖabrallaranna:
onir
»
reikningsskilin við spilling-
S einkenni kosninganna
Semeat það sem íslendingar kaupa kostar 205 kr. tonnið frítt um
borð í austurþýzkri höfn. Flutningskostnaður er 113 kr. á tonn. En þegar
hingað er komið hirða einokunarherramir þrír sem fá sementið kr. 212,40
í kostnað og gróða — eða meira en innkaupsverðið allt í Þýzkalandi!
Heildannagnið sem íslendingar kaupa er 50.000 tonn. Það kostar í
gjaldeyri 10 milljónir króna, eða álíka mikið og einn nýsköpunartogari getuí
aflað á ári. Flutningsgjöldin, sem Eimskipafélagið og SÍS hirða, nema
5y2 milljón. En dreifingarkosthaðurinn, í höndum Hallgríms Benedikts-
sonar & Co., Jóns Þorlákssonar & Norðmann og SÍS, verður ásamt skötttum
Eysteins hvorki meira né minna en 10 Va milijón króna!
• Ríkið kaupir —
heildsalarnir
grseða
Þetta er eitt dæmi mn fé-
f lettingu þá sem almenning-
ur veröur að þola, og ekki
sízt þeir sem eru aö berj-
ast í þvi að koma sér upp
húsum. af mikilli atorku en
búa við fullan fjandskap
ráöamanna ríkis og bæjar.
Þetta dæmi er þeim mun
athyglisveröara
sem pað er nú ríkisstjórn-
in sem annast innkaup á
sementiniL öllu eftir við-
skiptasamningana við
Sovétríkin. Heildsalarnir
purfa ekki aö sýna neitt
framtak í pví efni. Ráð-
herrarnir afhenda peim
aðeins allt pað sements-
magn sem peir kaupa fyr-
ir fjánnuni pjóðarinnar
og tryggja peim pannig
óhemjulegan milliliða-
gróöa. Það er ekkert smá-
ræði að skipta 10Vz millj-
ón á milli H. Ben. & Co.,
Jóns Þorlákssonar &
Norðmanns, SÍS og ríkis-
sjóðs á kostnað peirra sem
eru að byggja, — og pað
er auðskiliö mál hvernig
Sjálfstœðisflokkutinn fór
að pví að koma í veg
fyrir framboð Lýðveldis-
flokksins.
• Sömu menn í
flutningunum
Annar stór liöur í þessu
sambandi er flutningskostn-
aðurinn til landsins, en frá
uppljóstrunum fyrir kosn-
ingarnar í sumar þekkja
meim hversu gegndarlausa
féfléttingu skipafélögin. á-
stunda. En pað er athyglis-
vert að par er einnig aö
finna fýrir sömu niennina
sern standa að pví að taka
10Vz milljón af sementinu.
í stjórn Eimskipafélags ís-
lands situr sementssalinn
Hallgrimur Benediktsson,
og sementssalarnir hjá SÍS
eru einnig með sitt skipa-
félag. Þannig eru teknar
óVz milljón sem í flutnings-
kostnað fara og drjúgur
hluti af þeirri upphæö er
hreinn gróöi.
• Sömu menn
í olíunni
ÞjóÖviljinn hefur marg-
sinnis rakið okriö á olíu-
verzluninni, en þar eru aö-
ferðirnar liliðstæðar og í
m í Freyju
Þvottalvvennafélagið Freyja hélt aðalfund sinn í fvrrakvöld
j Baðstofu iðnaðarmanna. Urðu fi'ambjóðendur einingar-
.í.tefnunnar sjálfkjörnir við stjórnarkjörið og var Þuríður
Friðriksdóttir kcsin formaður félagsins í 23. sinn.
Sigríður Friðriksdóttir, sem
verið hefur gjaldkeri jafn lengi
baðst nú eindregið nndaii end-
urkosningu og var Guðrún
Bjömsdóttir kosin í hennar
stað. Ritari var kosin Hulda
Ottesen, varaformaður Guðríð-
ur Einarsdóttir og meðstjóm-
andi Kristín Einarsdóttir.
Fundurinn var vel sóttur og
ríkti á. honum almennur áhugi
fyrir velferðarmálum félagsins.
sementssölunni. Ríkissjóður
kaupir einnig allar olíur og
benzín sem til landsins flytj
asi eftir viöskiptasamning-
ana við Sovétríkin, o'g heild-
salarnir purfa ekkert fyrir
pví að hafa. Öllu magni sem
til landsins flytzt er skipt
á milli peirra til pess að peir
geti hirt gróðann. Það hefui'
verið sannaö t.d. aö hrá-
olían kostar hingað komin
490 kr. tonnið. En útsölu-
verðiö er 840. Þarna er sem
sé dreifingarkostnaður milli-
liðaokraranna 350 kr. á
hvert tonn, og er þaö mjög
hliöstætt sementssölumii.
En í heild taka olíusalarnir
35-40 milljónir af þessari
dreifingu einni saman.
En einnig í auöklíkum
peim sem drottna yfir
oiíusölunni er að finna
sömu mennina og oJcra á
sementinu og flntningun-
um. í stjórn SJiell situr
Haligrímur Benedilctsson
og Vilhjálmur Þór er sem
kunnugt er með sitt olíu-
félag.
• Fulltrúar gróða-
hringanna í
bæjarstjórn
Þetta er aðeins örlítill hluti
af því spillingarneti sem riö-
ið er um þjóðlífið allt.
Ríkisstjórnin starfar opin-
skátt í þjónustu fjárglæfra-
manna, kaupir handa þeim
vörur erlendis og lætur þeim
síöari eftir okrið. í bæjar-
stjórn í’áöa sömu sjónarmið.
Olíusálinn, sementssalinn
og stjórnarmeðlimur Eim-
skips, Hallgrímur Benedikts
son hefur átt par sæti um
langt skeið, en na á sonur
hans Geir að erfa sœtiö —
íyrir þá eina verðleika að
Föstudagur 22. janúar 1954 — ÞJÖÐVILJINN — (2
/-----------------------—>
Morgunblaðið heitir
á Malenkov:
«Upp
með súluna!'4
Bæjarbúum til íuikillar
undrunar fór Morgunbiaðið
í gær að rífast út af því,
hversu Reykvíkingar van-
ræktu að hækka kosninga-
sjóðssúluna okkar.
Þótti raörgum það konia
úr hörðustu átt, að einniitt
Morgunblaðið skyldi taka
upp hanskann fjrir súluna,
eu úrræðið var þó mest
und runarefnið.
Lýsti blaðið þ\i með ná-
kvæmri mynd, hvernig Mal-
enkov gæti hæiíkað súiuna í
mark, og hét á hann T/jitt
og inniiega að bregðast nú
drengilega \ið og h,jálpa
Reykvíkingum að marki.
Já, mikii er trú þín, kona,
ef þú heldur, að Malenkov
sé svoha gjafmildur.
Við C-listamenn berum
ekki slíkt tröllatraust til
þess góða raanns.
Við höftim hugsað okkur
éins og fjlrri daginn að
treysta bara á oldtar eigin
íslenzku krónu, þótt hún sé
íalltaf að smæltka í hönduin
Morgtuiblaðsiiðsins.
Og þar sem við höfum alls
enga von um, að Malenkov
hlýði björgunarkaHi Morg-
unblaðsins, þá er það eiu-
dregin áskorun olikar til
Reykvíkinga, að þeir hlaupi
S skarðið með sínum al-
Jkunna dugnaði og hæklii
isúluna okkar með íslenzkum
krónum í það mark, seni
Morgunblaðið ætlaði Malen-
kov að ná.
vera oröinn meöeigandi í
sama fjárplógshringnum og
frá framtáli hans var sagt í
blaöinu í gær. Fulltrúi Vil-
hjálms Þórs þar er Þórður
Björnsson og heldur .ekki
síöur ötullega á hagsmun-
um yfirboöai'a síns.
• Reikningsskil við
spillinguna
Þannig hefur spilling og
óheiöarleiki gxafiö um sig í
þjóðlífi íslendinga, þar til
sjálft stjórnarkerfiö er tæki
ijárplógsmannanna á opin-
skáasta hátt. Á þessu sviöi
er árangurinn mestur;
gróðabrallarar á borö viö
Bárð Daníelsson, leiötoga
Þjóövarnar í bæjarmálum,
eru smátækir í samanburöi
við þaö. Eins og smásvindi-
snnn er fallinn á verkum
sínum, þarf nú íhaldið sjáh’t
aö falla í Reykjavík. Alþýö-
an .1 bænum veröur aö
sanna á eftirminnilegasta
hátt að hún vill heiöarleika
og almenningsþjónustu í
staö spillingar og milljóna-
gróöa forréttindamannanna.
Síðasti dagur stjórnarkosninganna í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur
Einar Giðjónssoa fisksali í Laxin-
um kaus í gær í Sjómannafélaginu
Það má búast við þvi að í dag verði síðasti kjördag-
ur í stjómarkosningunum í Sjómannafélagi Reykjartk-
ur að þessu sinni, þótt samk\ æmt lögum eigi kosningu
að Ijúka kl. 12 á hádegi daginn fyrir aðalfund, en hann
hefur verið boðaður með auglýsingu í blöðunum í rnorg-
un n.k. sunnudag. Erfitt hefur verið fyrir trúnaðarmanu
B-listans að fá upplýst hjá kjörstjórn hvort kjósa skuli
á morgun eða ekki og rétt áður en blaðið fór í pressuna
fékk hann það eitt svar að hann fengi að vita það á
morgun hvenær kosningu lyki og er ekki skiljanlegt
hvers vegna mennimir láta svona eða kannsko }>að sé
þetta sem þeir kalla lýðræði. En þeir sem hafa ekki enn
kosið í Sjóma nnaJélaginu og \ilja stuðla að falli þessarar
forstjórastjórnar ættu að ljúka þ\i af milli kl. 3-6 í
dag, því á morgun getur það orðið uin seinan. Kosið er
í skrifstofu félagsins Alþýðuhúsinu. Kjósið lista starf-
andi sjómanna B-listaim.
Sjómeiw í stjórn Sjcmannaiélagsins — X B
♦
~4—♦—♦-
-♦—♦-
-♦—♦■♦ ♦
PÓSTHÓLF 594 - REYKJAVÍK - SÍMl 2702
Fyrsta tölublað,
29. árg.
kemur útí dag
Verð árgungsins:
Lausasala kr. 87,00
Áskrift kr. 60,06
Áskriftasíml
2702
■♦- ♦ ♦ ♦-
-♦-♦■♦• ♦ ♦
-»—•—•—»-»■■■» » ♦—*-
♦ ♦ ♦ ♦ ♦
♦■ ♦ ♦ ♦ ■ ♦ ♦ ♦
-»■ ♦■