Þjóðviljinn - 21.05.1954, Page 10

20) — ÞJÓÐVIL.JINN — Föstudagur 21. maí Í954 --—
INNAN
VIÐ
MÚRVEGGINN
EFTIR A. J. CRONIN
7.
fastur þessa dagana i slæmu asthmakasti — hann var
tóbakskaupma'öur og framleiddi sígarettur, og nikótín-
rykiö hafði slæm áhnf á hann — en hin vitnin tvö voru
flutt til Liverpool. Þar þekktu þau föður þinn hiklaust úr
stórum hópi manna, sem manninn er þau hefðu seð
morðkvöldið. Þau voru óhugnanlega viss í sinni sök.
Edward Collins hrópaði: „Sem ég er lifandi, þá er þetta
maðurinn!“ en unga stúlkan, Lovísa Burt, fann sárt til
ábyrgðarinnar sem á henni hvíldi og fór að hágráta. „Ég
veit að ég læt snöruna um háls honum,“ hrópaði hún.
„En þetta er hann.“
„Almenningsálitið snerist hastarlega gegn fanganum
— til þess að forða honum undan æði mannfjöldans var
hann tekinn úr lestinni sem flutti hann og farið með
hann í lokuðum vagni í fangelsið í Wortley. Guð veit,
góði Páll minn, að ég er búinn að reyna meira en nóg.á
þig nú þegar. Réttarhöldin hófust hinn fimmtánda des-
ember í dómsalnum í Wortley og dómari var herra
Oman. Þetta voru miklir skelfingardagar. Hvert vitnið
’war kallað á eftir öðru til að flytja framburð föður þín-
um í óhag. Leit í töskum föður þíns hafði leitt í ljós, að
rskhnífur hans gat verið morðvopnið. Rithandarsér-
fræðingur hélt því iram að þvælda bréfmiðann sem
fannst í íbúð stúlkunnar, hefði faðir þinn skrifað með
vinstri hendi. Hann hafði oft sézt í blómabúðinni að
kaupa sér blóm í hnappagatið, og hafði þá talað fjör-
lega við ungfrú Spurimg. Þannig hélt þetta áfram. Fyr-
iihuguð ferð hans til Argentínu var notuð gegn honum.
En það sem reið baggamuninn var misheppnuð tilraun
hans til að koma sér upp fjarverusönnun með aðstoð
Rocca. Og þegar hann kom sjálfur í vitnastúkuna reynd-
i?t hann lélegt vitni. komst í mótsögn við sjálfan sig,
sleppti sér í reiði, hrópaði jafnvel skammaryrði til dóm-
arans. Hann gat ekki sannað hvar hann hefði verið
þegar glæpurinn var framinn og fullyrti að hann hefði
verið í kvikmyndahúsinu hluta af kvöldinu. En ákær-
andinn tætti þá fullyrðingu hans niður. Aðeins eitt var
honum örlítið í hag. Albert Prusty viðurkenndi að vísu
að faðir þinn líktist manninum sem kom hlaupandi út
úr íbúðinni, en hann vildi ekki sverja að hann væri sami
maðurinn. En í ljós kom, að Prusty var sjóndapur, og
þegar hann var spurður spjörunum úr, kom á daginn að
hann hafði móðgazt yfir því að vera ekki kallaður til
Liverpool með Collins og Lovísu Burt.
„Yfirlit dómarans var mjög óhagstætt hinum ákærða.
Kviðdómurinn dró sig í hlé klukkan þrjú hinn tuttug-
asta og þriðja september. Hann var fjarverandi í einar
fjörutíu mínútur. Úrskuröur hans var „Sekur“. Ég var
í dómsalnum — móðir þín treysti scr ekki vegna
lasleika — og meðan ég lifi gleymi ég ekki hinu hræði-
iega augnabliki, þegar dómarinn setti upp svörtu húf-
una, kvað upp dóminn og fól sál föður þíns miskunn
drottins. Um leið og verðirnir drógu föður þinn út úr
salnum, barðist hann um á hæl og hnakka og hrópaöi:
„Það er enginn guð til. Vei miskunn hans og þinni. Ég
bið um hvorugt."
„Drottinn lætur ekki að sér hæða, Páll minn. En þó
hefur það ef til vill verið sem svar við þessu guölasti að
Drottinn sýndi syndaranum miskunn. Þótt enginn þyrði
að búast við því var líflátsdómi föður þíns breytt í ævi-
iangan fangelsisdóm. og hann var fluttur í fangelsið í
Stoneheath.“
Þegar presturinn hafði lokið hinni raunalegu frásögn
sinni varð dauðaþögn 1 herberginu. Mennirnir tveir vör-
uðust að lít'a hvor á annan. Páll sat í hnipri í stólnum,
þurrkaði sér um ennið með vasaklút sem hann hélt á 1
rakri hendinni.
„Lifir hann enn?“
„J4-“
„Hefur enginn séð hann .... síðan hann fór þangað?”
Presturinn stundi þungan.
„Fyrst í stað reyndi ég að halda sambandi við hann
meö aðstoð fangelsLsprestsins, en hann tók tilraunum
mínum með svo mikilli andúð — fjandskap liggur mér
við að segja — að ég neyddist til að hætta þeirn. Hvað
móður þína snertir .... já, Páll minn .... þá fannst
henni honum hafa farizt svívirðilega við sig. Og um-
fram allt þurfti hún að hugsa um framtíð þína. Hún
taldi heppilegast að þurrka þennan hræðilega kafla
burt úr lífi þínu. Það skiptir engu máli aö henni tókst
það ekki til fulls. Þú ert orðinn nógu þroskaður til að
mæta þessu áfalli, og þess vegna hef ég sagt þér allt
af létta í stað þess að segja þér hálfan sannleika. En
nú er því lokið, og ég vil að þú hreinsir huga þinn af
því. Þú ert sjálfum þér ráðandi og framtíðin er þín. Þú
verður að lifa lífinu eins og allt það sem ég hef nú sagt
þér, hafi altírei komið fyrir, lifa lífinu ekki eingöngu
i trú heldur og í gleymsku.“
Fjóröi kafli
Vika var liðin frá samtalinu í skrifstofu Flemings.
Það var sunnudagur og Merrion sunnudagaskólanum
var nýlokið. Börnin voru farin og Ella stóð við útidyrnar
og beið eftir Páli, í fallggasta bláa kjólnum sínum og
með snyrtilegan stráhatt sem hún hafði sjálf bryddað
bláum boröum. Hann reis stirðlega á fætur og gekk
milli auðra bekkjanna og til hennar. Þótt hann sæti í
íímum þarna eingöngu til að þóknast móður sinni,
hafði hann venjulega gaman af því, en 1 dag var hugur
hans í uppnámi og hann var með suðu fyrir eyrunum
eftir svefnlausa nótt — og honum var ráðgáta, hvernig
hann hafði þolað þetta 1 dag.
Ella yi’ti kurteislega á hann.
„Þú ert sjálfsagt ekki í skapi til aö spila, Páll. En nú
er svo gott veður, og við gætum ef til vill gengið út
eins og venjulega."
Venjulega settist hann við orgelið stutta stund áður
en þau fóru í sunnudagsgöngu, og lék nokkui’ lög fyr-
ir hana: Hann lék allvel á hljóðfæri og þekkti smekk
s ........ "" . """ .......'—‘
QC GAM^i
Disraeli var í miklix eftirlarti
ihjá Viktoríu drottningu um
skeið, en Gladstone í ónáð.
Disraeli skýrði þetta þannig:
Gladstone talar við drottning-
una eins og hún væri ráðuneyti,
en ég ta’a við hana sem konu.
Er Cook skipstjóri fann Ástra’-
íu fundu menn hans á landi
dýr sem þeir höfðu aldrci séð
áður. Cook sendi þá aftur í
.land til að spyrja hina inn-
fæddu hvað þeir nefndu dýrið.
Er þeir komu aftur sögðu þeir:
Þetta er kengúra.
Það kom ekki upp fyrr en
mörgum árum síðar að þegar
hinir innfæddu svöruðu spurn-
ingu sjómannanna höfðu þeir að
vísu sagt kengúra — en það
var ekki nafn á neinu dýri,
lie’diir spurðu þeir á móti á
sínu máli: Hvað segið þið?
Eg hef átt yndis’egt kvöld, sagði
gamanleikarinn Marx eitt sinn
á heimleið úr veizlu — en það
var ekki í kvöld.
Eernard Shaw fékk eitt sinn
svohijóðandi heimboð frá einni
hefðarfrú:
Frú X mun verða heima næst-
komandi þriðjudag.
Bemard Shaw sVaraði:
Bernard Shaw mun iíka verða
heima næstkomandi þriðjudag.
—o—
Ælskan er dásamlegur tjmi,
sagði Shaw eitt sinn — það er
skömm að þurfa að sóa henni
allri á ungiinga.
Rendur í sfofunum
Röndótt efni
eru mikið not-
uð í húsgagna-
áklæði, og þau
eru mörg hent-
ug og falleg. —
Skærröndótt
efni getur iífg-
að upp svip-
lausa stofu. Ef
húsgögn eru slit
in og af sér
gengin geíur
röndótt efni
vakið þá at-
hygli sem þarf til þess að
gallar stofunnar sjá:st ekki.
Ef fóllt er að koma sér upp
nýjum húsgögnum eru röndóttu
efnin freistandi. En jað þarf
að vanda valið. Þótt lífga
þurfi upp á dagstofuna með
nýjum litum, er elcki ævinlega
nóg að kaupa sér röndótt
gardínuefni í von um að það
gefi stofunni nýjan svip. Ef
veggfóðrið er mynstrað og gólf
teppið rósott geta einmitt rönd-
óttar gardínur einm:tt eyði-
lagrt róiegan heildarsvip stof-
unnar. Rendur eru sterkar og
þær fara bezt í stofum, þar
sem mest ber á einlitum, ró
legum flötum. Ekki má hafa
röndcttan sófa upp við vegg
með rósóttu veggfóðri cg ef
fleiri en einn hlutur í sömu
stofu er röndóttur er bezt að
hafa þá í góðri fjarlægð hvern
frá öðrum. Röndóttur hæginda-**,
stóll sem stendur við einlitan
vegg getur vel samrýmst rönd-
óttum gluggatjöldum á veggn-
um á móti.
Nærtækast er að nota rönd-
óttu efn:n sem áklæði; bæði er
það fallegt og auk þess hent-
ugt, því að lítið ber á blettum
á þeim efnum. Á myndinni sést
horn úr herbergi, sem sofið er
í á nóttinni en notað sem setu-
stofa á daginn. Rúmið er með
röndóttu áklæði sem er mjög
fallegt, en mynstraða teppið
fyrir framan dregur úr áhrif-
um þess. Teppið er með randa-
mynstri og er ljómandi snot-
urt, en á ekki við fyrir fram-
an röndóttan sófa.
Nú eru zebraröndótt efni
mjög í tízku sem áklæði. Þau
eru glæsileg og geta verið
ljómandi falleg en þau njóta
sín J>ezt ;á stórum flötum.
Mynstrið er líka dálítið óró-
legt og getur verið óþægilegt
fyrir augað og því ber að nota
það þar sem maður er ekki
tilneyddur að horfa á það.
Toflurnar sera gera
þvoSlóu! hvstan
Þvottaefni hafa verið mikið
á dagskrá að undanförnu og
í útiendu blaði rákumst við á
jýsingu á litlum töflum sem
seldar hafa verið í þeim til-
gangi að gefa þvottinum livít-
an blæ. Hægt hefur verið að
kaupa þessar töflur stakar og
numar verksmiðjur láta þær
fylgja þvottaefnispökkunum.
En hvernig eru nú þessar
töflur? Eru þær skaðiegar
þvottmum? Og gera þær hann
í raun og. veru hvítari ?
Sjálfar eru töflurnar skað-
lausar. Þegar þær leysast upp
sezt upplausnin utaná þræði
efnisins og hún hefur þann eig-
inleika að hún endurvarpar
hinum ósýnilegu útfjólubláu
geislum sem sýni’egu bláu
ljósi, og þegar það blandast
hinum gulleita blæ sem tí ’nm
kemur á hvítt efni sýn:st
manni efnið skjannahvítt —
vel að merkja í dagsbirtu og
helzt í sóiskini. í rafmagns-
Ijósi sést sáralítill munur.
Kosturinn við þessar töflur
er sá að andstætt bleikiefnun-
um upplita þær efnið sjálft
ekki neitt, og e;na áhættan er
að nota þær í þvottavélum sem
í eru koparstykki, svo sem píp-
ur eða hanar. Þá geta töflurn-
ar gengið í kemiskt samband
við koparinn og áhrifin verða
öfug við það sem til var ætl-
azt.
Til eru nokkrar gerðir af
þessum töf.um. Sumar eru létn-
ar í sjálft þvottavatnið, aðrar
í skolvatnið. Þær síðar ncfndu
eru taldar betri og fullkomnari.