Þjóðviljinn - 24.09.1954, Síða 8

8) — ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 24. september 1954
i
N0E3/EN A F£ L A GIÐ
Jörgen Bukdahl rithöíundur
heldvr fyrirlestur um
HandritcmáliS
í Tjarnarbíó í dag, föstudaginn 24. sept. kí. 18.00
stundvíslega.
Aðgöngumiðar hjá Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar
og við innganginn ef eitthvað verður óselt. '
Fjölbreytt úrval af enskum alullarefnum fyrirliggj-
asidi. Tökum á móti pöntunum daglega. — Saumum
elnnig úr tillögðum efnum.
Aiiderseii og Sólbergs
Laugavegi 118 — Súni 7413
BðTiSALA
Mjög ódýris; biítar
Týsgötu 1. — Sími 2335.
DRENGJÁSKYRTUR
á 5—10 ára, smágallaðar, seljast í dag og næstu daga
á aðeins 50 krónur stykkið.
ðDÝ-BI MARRADURINN,
Templarasundi 3 og Laugavegi 143.
——-------------—---•--->-■--------
lltanríkismál og erkibiskupsstóil
Framháld af 7. síðu.
að koma upp norskum erki-
stól, sem hefði drottinvald yf-
ir þeim löndum, sem lutu
norsku krúnunni, og æski-
legt var að það drottinvald
næði einnig til íslendinga og
Grænlendingd og þessar þjóðir
yrðu þannig innlimaðar að
nokkru í norska ríkið. Að þeim
áfanga náðum hlaut eftrrleik ■
urinn að verða auðveldur. En
með þessu er ekki allt talið.
Þyngst á metunum hjá fram-
sj'masta hluta novskrar yfir-
stéttar var það að slíta kon-
ungsvaldið að fullu úr tengs’-
um við þing og þjóð. Konung-
ar landsins voru enn hylltir á
allsherjarþingum og kjörnir tií
tignar af fólkinu, en kirkjúnn-
ar mönnum og 'eikum stór-
höfðingjum var slík skipan
ærinn þyrnir í augum. Þeirra
hagsmunum var bezt borgið
með því, að ríkið væri erfða-
konungsdæmi og konungur
þægi völd sín af kirkjnni, væri
konungur af guðs náð, krýnd-
ur til tignarinnar með guðs-
orða lestri, pompi og prakt,
sem ægði almúganum svo, að
hann fyndi til smæ’ðar sinnar
og umkomuleysis frammi fyrii’
hátign þeirra, sem höfðu rænt
hann löndum og lausura aur-
um. Ef mönnum sýndist ein-
hver blettur á hátigninni og
vildu þeir standa á rétti sín-
um gegn hinum nýju herrum,
þá var þeim að vísu ekki ógn-
að með Rússum og kommúnist-
um, því að menn voru ekki
búnir að finna upp þau heim-
ilistæki í pólitískri baráttu.
Engu að síður áttu þeir skæð
vopn í hinni pólitísku baráttu.
Árið 1153 var erkistóll settur
í Niðarósi, og náði umdæmi
hans yfir norska ríkið, ísland
og Grænland. Með stofnun
hins norska erkistóls hafði ís-
lenzka kirkjan eignazt hús-
bónda, er var að sama skapi
ráðríkari hér úti sem aðsetur
hans lá betur við samgöngum
hingað en erkistóllinn í Lundi.
Nú var ekki langt að bíða þess,
að hin stríðandi kaþólska
kirkja tæki að marki að hlut-
ast til um íslenzk málefni og
beita áhrifum sínum til þess
að vinna á íslenzka þjóðveld-
inu. Skeið hinna sjálfglöðu
höfðingjabiskupa hér úti var
á enda kljáð.
r
f ÞRÓTTIR
RlTSTJÓRl. FRÍMANN HELGASON
Fréttobréf frá Frimanni Helgasyni
Valur sigraði úrvals
sambands Holfseta
Oldesloe 19.9. ’54.
Þriðji leikur Vals var í Old-
esloe við úrval úr Knattspyrnu-
samb. Hoitsetalands og Sles-
víkur. Nær hérað þetta yfir
svæði sem hefur 125 þús. íbúa.
Var liðið valið úr sex félög-
um af svæðinu. Veður var sér-
staklega gott, hiti um 17 gráð-
ur og logn.
Völiurinn var líka sléttur og
góður eða sá bezti sem Vals-
menn hafa leikið á hingað til.
í gær og í dag hefur verið
hér mikil íþróttahátíð fyrir
unglinga, bæði drengi og stúlk-
ur. Keppt hefur verið í ýms-
um greinum m.a. frjálsum í-
þróttum, handknattleik og
knattspyrnu. Meðan flokkaleik-
irnir fara fram inn á grænum
grasteppunum eru hlaup og
stökk framkvæmd samtímis á
brautum og við stökkgryfjur.
Leikur Vals var því einn
þátturinn í þessum hátíðahöld-
um. Alls voru um 400 þátttak-
endur í keppni þessa móts.
Til að byrja með var leik-
urinn nokkuð jafn, báðir aðilj-
ar dálítið taugaóstyrkir, en
þegar hrollurinn fór að fara
úr þeim mátti oft sjá góð til-
þrif hjá báðum. Valur átti á-
gæt áhlaup og vantaði ekki
nema herzlumuninn. Þjóðverjar
eiga líka áhlaup og góð tæki-
færi cn þeir eru klaufar að
notfæra sér þau og Grétar í
markinu varði líka vel.
Það skemmtilega var að upp-
bygging Valsmanna var betri,
jafnvel þó manni fyndist Þjóð-
verjarnir vera ágengari við
markið. Það fór líka svo að
Valur gerði fyrstu tvö mörkin.
Sigurður Ámundason óð með
sínum alkunna hraða fram
völlinn lék á tvo menn og sendi
Hreini knöttinn, en Hreinn lék
á einn Þjóðverjanna og skaut
síðan upp undir netþakið 1:0.
Hitt markið gerði Guðmundur
Aronsson mjög laglega.
Síðari hálfleikur var ekki
eins góður af Vals hálfu en
vörnin var sterk. Þó gerðu
þeir mörg hættuleg áhlaup.
Það lá meira á Val í þessum
hálfleik en það vantaði sameig-
inlega átakið þegar upp ao
marki kom.
Þýzkur knattspyrnusérfræð-
ingur sem hjá mér sat áleit
úrslitin sanngjörn ef tekið væri
tillit til skipulegs ‘ leiks og
tækni, þó segja megi að í síð-
ari hálfleik hafi legið meira á
Val. Mark Þjóðverjanna kom
þegar sjö mín. voru eftir af
leik.
Árni Njálsson, Grétar Geirs-
son, Hilmar Magnússon og
Páll Áronsson voru beztu menn
Valsliðsins.
Eins og geta má nærri er
gleði í hópnum yfir þeim á-
rangri sem náðzt hefur en hann
hefur frómt frá sagt farið
langt fram úr því sem við
þorðum að vona. Piltarnir hafa
barizt hetjulegri baráttu og
lagt sig alla fram í leikjum
þessum.
íþróttaskóli —- Eystrasalt.
, I niórgun,. ,var. farið ~ með
flokkinn í bifreið, til 'að skoða
íþróttaskóla knattspyrnusam-
bandsins og hvíldarheimili sem
er þar skammt frá. Hvortveggja
eru þetta glæsileg mannvirki.
Skólinn stendur á sérlega
fögrum stað við miklu útsýni
yfir vötn og skógi þakta ása.
Sögðu Þjóðverjarnir að þessi
landshluti væri stundum kall-
aður „Sviss“ Slesvíkur. Að
vísu er hæsta hæðin ekki nema
164 m.!
Þaðan var haldið til bað-
strandar út við Norðursjóinn,
sem logntær og sléttur teygði
sig upp á hvíta baðströndina,
Danmörk-Sviss 1:1
Danir og Svisslendingar háðu
landsleik í knattspyrnu sl.
sunnudag. Fór leikurinn fram í
Kaupmannahöfn og lauk með
jafntefli 1-1. Danir urðu fyrri
til að skora mark og tókst
.Svisslendingunum ekki að jafna
fyrr en aðeins 3 mínútur voru
eftir af leiknum.
Marciano sigraði
— en illa litleikinn
Rocky Marciano varði heims-
meistaratitil sinn í þungavigt
sl. föstudag. Andstæðingurinn
var Ezzard Charles, fyrrum
heimsmeistari. Marciano sigraði
á rothöggi í 8. lotu. Heims-
meistarinn var illa útleikinn
eftir keppnina, hafði mikinn
skurð á nefi og enni.
sem ekki var mannmörg enda
snemma morguns og tekið að
hausta. Er mikið af gistihús-
um þarna og fögrum görðum.
Þar gat líka að líta spilahús
eitt mikið, og sjálfsagt getur
lánið leikið þar við menn, en
ekki kv.að, það einhlítt öllum
þeim er inn ganga.
Léleg uppskera.
Það er sunnudagur, og þó
eru víðsvegar fjöldi manna að
vinna að uppskeru á ökrum.
Uppskera hefur mjög eyðilagzt
í Þýzkalandi í sumar af völd-
um rigninga, og hafði þetta
svæði orðið einna verst úti. Var
talið að sumstaðar fengju
bændur varla til útsæðis. —
Ekið var í gegnum Trave-
munde og framhjá Lúbeckborg.
Ræðismaðurinn kom ekki.
Umhverfi Lúbeck og land
það sem við förum um er mjög
fagurt. Við vissum að í þessari
fögru borg byggi Árni Siemsen
ræðismaður Islands. Fararstjór-
inn Gísli Sigurbjörnsson sagð-
ist hafa gert honum orð, að
í Oldesloe færi fram í dag leik-
ur íslenzkra æskumanna við
úrval úr héraðinu. Við gerðum,
ráð fyrir að þessi erindreki Is-
lands mundi koma til leiksins
og vera viístaddur. En það
skeði að ræðismaðurinn lét
ekki sjá sig. Urðu það nokkur
vonbrigði þar sem þessir ungu
menn komu nú þarna í fýrsta
sinn fram sem fulitr. æskunnar
á íslandi. Þeir voru þarna á
næsta leiti við fulltrúa Islands,
og töldu ekki óviðeigandi að
hann heilsaði upp á þá og tæki
á sinn hátt þátt í þessu kynn-
ingarstarfi. Okkur virtist það
vera í hans verkahring. —
Góð líðan — Kærar kveðjur.
Frímann.