Þjóðviljinn - 09.10.1954, Blaðsíða 10

30) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 9. október 1954
Stigamaðurinn
Eftlr
Giuseppe Berto
20. cLagur
' Loks gerði móðir mín sig líklega til að að loka dyrun-
um. Michele Rende sneri sér snöggt að henni. „Ég vil
ekki aö neinn fari út úr þessu húsi,“ sagði hann.
„Ég ætla að loka dyrunum,“ svaraði móðir mín án
þess að stanza.
Eftir þetta vissi enginn hvaö hann átti af sér að gera.
Said hljóp í sífellu á milli mín og Michele Rende og
það var eins og hann væri að spyrja okkur hvers vegna
við værum ekká eins ánægðir og hann. En við stóðum
þarna öll og biðum eftir einhverju og við forðuðumst
jafnvel að líta hvert á annað. Loks lagði faðir minn
byssuna frá sér á hliðarborðið. „Fáðu þér sæti,“ sagði
hann.
Hann settist sjálfur fyrst, á sinn stað við borðsend-
ann.
Michele Rende settist ekki strax. „Hvert liggja þessar
dyr?“ spurði hann.
Hann bar fram spurninguna hvassri röddu eins og
við stæðum honum neðar á einhvern hátt. Faðir minn
tók fram pípu sína og fór að fylla hana í mestu mak-
indum. „Inn í gripahúsið,“ svaraði ég.
„Og þessar?“ spurði Michele Rende án þess að snúa
sér að mér.
„Að stiganum sem liggur upp á loftið,“ svaraði ég.
Hann settist við langhliðina á borðinu, sneri bakinu
að veggnum sem engar dyr voru á. Um leið og hann
settist lagði hann byssuna á borðið. Og með annarri
hendi þurrkaði hann regnvætuna af enni sér með
þreytulegri hreyfingu. En allt í einu harðnaði svipur
hans aö nýju. Ég sat á móti honum og vissi ekki hvað
ég átti að gera. Ef mér datt eitthvað í hug vax það
eitthvað fáránlegt. Hann virtist ekki hafa áhuga á
neinu okkar. Faðir minn var farinn að reykja og hall-
aði sér fram á borðið meðari hann beið. Miliella sat nú
við hliðina á Michele Rende. Hún var aftur búin að taka
upp handavinnu sína og fingur hennar hreyfðust mark-
visst og örugglega. Feimni hennar var horfin. Nú hafði
hún jafnvel öðru hverju hugrekki til að líta upp og®.
h'orfa á hann; hún leyfði sér að horfa á hann rólegu,
hugsandi augnaráði, en það var ómögulegt að sjá á
henni hvað hún hugsaði, hvort hún var gagntekin undr-
un, samúð með manni sem hafði ef til vill orðiö öðrum
manni aö bana, eða einhverri annarri tilfinningu sem
erfitt var aö lýsa. Michele Rende veitti henni enga at-
hygli. Hann tók ekki eftir neinu í kringum sig held-
ur sat þarna svo niðursokkinn í hugsanir sínar, að það'
lá við að okkur liði illa. Hann hefði átt að láta sér skilj-
ast, að það var ekki skemmtilegt fyrir föður minn að
hafa í húsi sínu mann sem sloppið hafði úr fangelsi.
Faðir minn var gæddur mikilli þolinmæði, en það kæmi
að því fyrr eða síðar aö hann neyddist til að lýsa því
yfir að hann væri húsbóndi á sínu heimili. Ég fór aft-
ur að óttast að eitthvað óheppilegt kæmi fyrir. Og móð-
ir mín virtist gripin sama ótta, því að þegar þögnin var
orðin óbærileg, sagði hún fljótmælt: „Ef til vill langar
hann í eitthvað að borða.“
' Þaö var augljóst að hún var að ávarpa föður minn, en|
faðir minn lét sem hann heyrði það ekki. Og eftir and-
artak varð Michele Rende fyrir svörum. „Já, þökk fyr-
ir,“ svaraði hann án þess að líta upp.
„Ég gæti soðið handa þér nokkur bjúgu,“ sagði móð-
ir mín. „Og egg.“
„Já, þökk fyrir,“ svaraði Michele Rende aftur. En í
þessum þrem oröum vottaði hvorki fyrir þakklæti né
auðmýkt. Það var einhver stirðleiki í fasi hans sem
breyttist ekki þótt við sýndum honum góðvild. Þaö
virtist helzt sem hann væri okkur gramur. En hvers
vegna hafði hann þá komiö til okkar? Ef til vill var
þessi framkoma hans sprottin upp úr illgirni og órétt-
læti mannanna sem höfðu sent hann í fangelsi. En það
var ekki okkur að kenna. Við höfðum hvorki sett hann
í fangelsi né vitnað gegn honum. Ég hafði sjálfur þjáðst
vegna ógæfu hans og hafði gert allt sem ég gat til að
hjálpa honum; en ef hann leit á mig þá var augnaráð
hans ískalt og hart, rétt eins og ég væri honum aló-
kunnugur. Hann kærði sig ekki um samúð mína né
annarra. En þótt hann segði ekkert við mig, hefði hann :
átt að segja eitthvað við föður minn, gefa einhverja j
skýringu á návist sinni, fyrst hann var kominn inn á j
heimili okkar. En þess 1 stað sat hann þarna þegjandi j
eins og hami væri húsbóndinn og við værum ekki til. j
Ilmurinn af bjúgunum var farinn að berast um her- j
bergið og hann var góður. MilieUa lagði frá sér vinn- j
una og lagði á borð handa honum og vandaði hverja j
hreyfingu sína. Hún kom meira að segja með stóran j
brauðhleif og hníf, svo að hann gæti skorið handa sér j
eins mikið og hann vildi. Michele Rende leit ekki einu j
sinni á hana. Hann horfði á hendur sínar sem hvíldu j
á borðinu; og þær sýndust óeðlilega stórar og úlnlið- •
irnir stóðu framundan ermunum sem voru allof stuttar. S
■
Og Miliella sagði við hann: „Ef þú vilt fara úr jakkan- 5
um, getum við þurrkað hann við eldinn.“
Ekkert okkar hafði búizt við að hún legði orð í belg E
og sízt hann; hann leit upp ósjálfrátt, en leit sam- 5
stundis niður aftur. „Það er óþarfi,“ sagði hann.
„En það er betra að þurrka hann,“ sagði Miliella. 5
„Það er óþarfi,“ endurtók Michele Rende með hörku- j
legri rödd.
Miliella settist; hún þorði ekki að líta upp. Ég var j
gramur — ég vissi ekki hvort það var við hana fyrir j
afskipti hennar eða við Michele Rende fyrir svar hans. E
Mér hafði ekki dottið í hug að stinga upp á því að hann 5
færi úr jakkanum, enda virtist það ekki skipta neinu j
máli.
Móðir mín flýtti sér að setja á borðið leirskálina með 5
bjúgum og eggjum. Michele Rende skar sér stóra brauð- j
sneið og hellti víni í krukku handa sér. Svo fór hann [
að borða. Þáð leyridi sér ekki að hann var mjög svang- E
ur. Brátt tók hann eftir því að Said horfði á hann von- j
araugum, svo að hann fleygði til hans bita. Said greip [
hann á lofti og beið síðan eftir meiru. Michele Rende [
fleygði til hans öðrum bita.
„Farðu burt, Said,“ sagði móðir mín.
Said fór ekki burt, en Michele Rende hélt áfram að S
borða án þess að veita honum meiri athygli. Faðir minn [
horfði á hann. Það var dautt í pípunni hans og hann j
kveikti ekki aftur í henni, þótt eldspýturnar væru á j
borðinu fyrir framan hann. Hann beið þolinmóðm’ eft- E
ir því að Michele Rende lyki við að borða og það kæmi j
í ljós hvort hann ætlaði að leysa frá skjóðunni eða j
fara burt. En Michele Rende lauk við að boröa, þreifaöi |
kæruleysislega niður í vasa sinn eftir sígarettu og j
kveikti í henni. Faðir minn ræskti sig. „Ertu langt að j
kominn?“ spurði hann.
Michele Rende þagði andartak áður en hann svaraði. [
„Já, langt að,“ sagði hann áhugalaust. :
GLVJHS
OC CAA4ÞN
Góð og guðhrædd frænka
hins mikla ameríska náttúru-
fræðings Thoreau, spurði hann
á banasænginni hvort hann
hefði fengið frið við guð.
— Ég veit ekki til að við
séum á kanti, svaraði Thoreau.
Manning kardináli sat eitt
sinn miðdegisveizlu og lenti þar
við hlið æðsta prestsins. Er-
honum hafði verið skenktur
fleskbiti á diskinn, sneri hann
sér að æðsta prestinum og
sagði:
— En að hugsa sér, að þér
megið ekki borða þetta.
Æðsti presturinn svaraði
þurrlega:
— Ég mun fúslega brjóta
regluna í brúðkaupsveizlu yðar.
Mannæta: — Rétt í þessu
náðum við í leikara.
Höfðingi: — Húrra, mig lang-
aði einmitt í góða samloku.
Það skiptir ekki máli hvaða
konu maður velur sér. Maður
kemst hvort eð er alltaf áð.
því, að hún var ekki sú rétta..
Til
liggnx leiðin
Peysur með pokasziiði
/ sýning u í Kelvin Hall í Glasgow, par sem skozkur iðn-
aður sýnir framleiðslugetu sína verður m.a. sýndur pessi
eldhúsvaskur, par sem pvottavél er innbyggð við hliðina
á sjálfum vaskinum.
Stundum er nauðsynlegt að
þvo þvottasnúruna. Þið skuluð
þó ekki láta hana beint niður
í þvottabalann. Vefjið henni í
staðinn um þvottabrettið og
skrúbbið hana vel báðum
megin. Látið snúnina vera á
brettinu þangað til hún er orð-
in þurr.
Pokasnið á kjólum er yfir-
leitt dæmalaust ólánlegt. En á
peysum og golftreyjum getur
það litið vel út. Hér er ný-
tízku frönsk módeltreyja, sem
er mjög snotur þótt á henni
sé pokasnið. Takið eftir að
prjónapeysan er með leggingar
úr taui. Það getur verið fallegt
og þá hugmynd getur verið
hægt að notfæra sér, ef maður
á gamla peysu sem farin er að
trosna á jöðrunum.