Þjóðviljinn - 02.12.1954, Blaðsíða 3

Finuntud&gur 2. desember 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Alyktun flokksstjórnar Sósíalistaflokksíns um landbúnaðarmál:
Somvinna bænda við verkalýð ogaðrar
vinnandi stéttir gegn hernáminu og yfir-
drottnun Reykjavíkurauðvaldsins
Til þess oð frygg}a sölu allra framleiSsluvara þarf
oð gera o/urðoverð/ð samkeppnisfœrt
„Aöalfundur flokkstjórnar Sameiningarflokks alþýðu
— Sósíalistaflokksins leggur áherzlu á nauösyn þess, aö
bændastéttin geri bandalag viö verkalyöinn og aörar
vinnandi stéttir þjóöarinnar gegn hernámi Bandaríkj-
anna á íslandi svo og gegn yfirdrottnun Reykjavíkur-
auðvaldsins og til baráttu fyrir sameiginlegum hags-
munamálum alls almennings.
Á flokksstjórnarfundi Sósíalistaflokksins var samþykkt svo-
bljóðandi ályktun um landbúnaðarmál:
Vill fundurinn sérstaklega
benda á það, að sundrung al-
þýðustéttanna er sterkasta vopn
auðstéttarinnar. Sérstaklega hef-
ur af hennar hálfu verið lagt
kapp á að nota aðstöðu bænd-
anna sem smáatvinnurekenda til
að villa þeim sýn og fá þá til
að líta á sig sem stéttarbræður
stóratvinnurekenda og gróða-
manna. Gagnstætt þessu vill
fundurinn undirstrika það, að
bændurnir eru fyrst og fremst
vinnustétt og eiga þess vegna
fullkomlega stéttarlega samstöðu
með öðrum vinnustéttum, þótt
tekjur þeirra séu fengnar frá
eigin smáfyrirtækjum, er þeir
vinna við sjálfir.
Herseta og hernaðarvinna
Bandaríkjanna á íslandi er nú,
auk þess að vera stærsta hættan
fyrir sjálfstæði og menningu
þjóðarinnar, stórhættuleg fyrir
framtíð landbúnaðarins, með þvi
að draga til sín fólkið, einkum
æskulýðinn frá landbúnaðar-
störfum. Þess vegna hlýtur
bændastéttin að fylkja sér til
pólitísks og hagsmunalegs sam-
starfs við verkalýð og aðrar
vinnandi stéttir gegn herset-
unni og þeim klíkum íslenzkra
fjárgróðamanna, er gert hafa
hernám íslands að eigin féþúfu
og nú beita fjármálavaldi sínu
til að ráða stefnu ríkisstjórnar-
innar.
í framhaldi af fyrri ályktun-
um flokksins um málefni land-
búnaðarins, sem fundurinn vís-
ar til, vill hann einnig taka
fram eftirfarandi:
Sósíalistaflokkurinn telur, að

auðvelt sé að tryggja bændum
sölu allrá framleiðsluvara sinna,
jafnt þeirra sem framleiddar
verða fyrir innanlandsmarkað og
þeirra, sem framleiddar verða
til útflutnings. Til þess að
tryggja þannig sölu allra fram-
leiðsluvara landbúnaðarins sé
unnið að því að gera framleiðslu-
verðið Samkeppnisfært með:
1. Fullri hagnýtingu vélaafls
og afk’astagetu framleiðslutækj-
anna, en það þýðir stórkostlega
og skjóta aukningu ræktunar-
innar svo vélaaflið notist til
fulls.
2. Auknum og hagkvæmum
lánum til ræktunar og fram-
leiðsluaukningar.
3. Lækkun þess aukakostnað-
Telpunnar
var leitað
Móðir telpunnar, sem útvarpið
sagði frá í fyrrakvöld að villzt
hefði heiman að frá sér, og Þjóð-
viljinn sagði frá í gær, skýrði
Þjóðviljanum frá því í gær að
hún hefði leitað telpunnar strax
eftir kl. ö í götunni og næstu
húsum þar sem líklegast væri að
telpan væri niður komin. Hafði
móðir telpunnar orðið að bíða
2 stundir eftir afgreiðslu í einni
opinberri stofnun, en hóf leitina
þegar hún kom heim, það er því
ekki rétt að telpunnar hafi ekki
vérið leitað, en hinsvegar rétt
að ekki var leitað aðstoðar lög-
reglunnar.
--------------—---
ar, sem milliliðirnir leggja nú
á framleiðsluna á leið hennar frá
framleiðenda til neytenda.
4. Lögð verði áherzla á að
haga framleiðslunni þannig, að
þegar fullnægt hefur verið inn-
anlandsmarkaði, sé mest áherzla
lögð á framleiðslu vörutegunda,
sem hæst verð fæst fyrir á er-
lendum markaði miðað við fram-
leiðslukostnað.
Sé um framleiðsluvörur að
ræða,- sem líklegt er, að skap-
að geti .arðbæran útflutning,
telur flokkurinn að vel geti
komið til mála, að ríkið tryggi
framleiðendum, um nokkurt
skeið, lágmarksverð fyrir það
magn þeirra, - sem rétt þykir að
Miklu-
KosiS i dag frá klukkan 3—6
Stjórnarkosning er hafin í Sjómannafélagi Reykjavíkur
og verður kosið í dag frá kl. 3 til 6 e.h. Kosningin fcr fram
í skrifstofu Sjómannafélags Reykjavíkur, Hverfisgötu 8-10.
Listi starfandi sjómanna er B-Iisti og er skipaður þessum
mönnum:
Varaféhirðir:
Þorsteinn Sigurjónsson
Langlioltsveg 146.
Meðstjórnendur:
Jón Halldórsson Laufholti
við Ásveg, Sigurður Sveins-
son Vinaminni við Nesveg.
Varamenn:
Diðrilt Jónsson, Kirkjuteig 4,
Magnús Gíslason, Efstasundi
51, Garðar Halldórsson Bar-
ónsstíg 57.
Sjómannafélagar, kjósið starf-
andi sjómenn í stjórn.
Formaður:
Hólmar Magnússon
braut 64.
Varaformaður:
Hreggviður Daníelsson
Digranesveg 35.
Ritari:
Þorsteinn Þorsteinsson
Bræðraborgarstíg 53.
Féhirðir:
Valdimar Björnsson
Gunnarsbraut 34.
4>
Sjómannafélagar. Kjósið starfandi sjómenn í stjórn.
þær raunhæfan framtíðarmark-
að.“
Prestskosningar
Prestkosning á að fara frara
á Siglufirði 12. þm og eru um-
sækjendur 6.
Eru það eftirtaldir guðfræði-,
kandidatar og prestar: Árni.
Pálsson, Árni Sigurðsson, Sig-
xirður Haukur, Rögnvalduf.
Jónsson og Fjalar Lárusson.
Þegar er hafinn mikill við-
búnaður ' fylgismanna hinna
ýmsy ( umsækjenda og virðist
prestkosningin ætla að verða
töluvért hitamál, eins og víða
og oft vill brenna við.
íslenzkar ræður í þúsund ár
Bókaútgáfa Menningarsjóðs hefur nýlega gefið út ritið Mann-
fundi. — íslenzkar ræður í þúsund ár, sem Vilhjálmur Þ. Gísla-
son, útvarpsstjóri, hefur tekið saman.
Þetta er mikið rit, 432 bls. í
Skírnisbroti. I því eru 195 ræð-
ur og ræðubrot eftir 114 ræðu-
menn. 19 myndir eru sérprent-
aðar á myndapappír. M.a. er
þar mynd af hátíðamessu í
Dómkirkjunni 1874 og mynd úr
handriti tslendingabókar (ræðu
Þorgeirs goða).
Safni þessu er ætlað að gefa
flytja út til að vinna upp fyrir yfirsýn um megineinkenni ís-
Blaðið Austurland lýsir því
Hvernig Framsóknarmenn
9?viðhafida jafiivægi í byggð
landsin$f?
í nýútkomnu Austurlandi er birt yfirlit yfir mannfjölda
í Austfirðingafjórðungi á síðustu 30 árum. Hefði íbúum
í Austfirðingafjórðungi fjölgað í hlutfalli við heildarfjölg-
un landmanna, liefði íbúatalan átt að aukast um 13.6
þús., en í þess stað lækkaði hún um 349.
íbúum í sveitum hefur yfir-"
leitt fækkað á síðustu 30 ár-
um, en þó eru einstaka undan-
tekningar. Fjölgað hefur í sjáv-
arþorpunum — nema flóttinn
frá Seyðisfirði hefur haldið á-
fram.
I Skriðdalshreppi hafði fækk-
að um 5. í Vallahreppi er um
fækkun að ræða, en hún á þœr
eðlilegu orsakir að hreppnum
var skipt og nýr hreppur, Eg-
ilsstaðahreppur, myndaður og
hefur fólki á hinu upphaflega
svæði Vallahrepps fjölgað um
71. í Eiðahreppi fækkaði um
66. I Mjófjarðarhreppi fækkaði
um 40. I Norðfjarðarhreppi
fækkaði um 84. í Helgustaða-
hreppi fækkaði um 114. I Eski-
fjarðarhreppi hefur fjölgað um
57 (en þó fækkað um 86 miðað
við það sem íbúatalan komst
hæst 1930). í Reyðarfjarðar-
hreppi (þar er kauptún) hefur
fjölgað frá 1920 um 59. I Fá-
skrúðsfjarðarhreppi fækkaði
um 147. t Búðahreppi (kaup-
tún) hefur fjölgað um 131. I
Stöðvarhreppi fjölgað um 107.
í Breiðdaishreppi fækkað um
107. í Beruneshreppi flfekkað
um 55. I Búlandshreppi fjölgað
um 39. I Geitlandshreppi hafði
einnig fækkað.
Þá kemur röðin að kaup-
stöðunum. Á Seyðisfirði hefur
íbúiim fækkað um 104 síðan
1920, en í Neskaupstað hefur
ibúum fjölgað um 550.
Grein Austurlands lýkur þann-
ig: „Árið 1920 voru íbúar alls
fjórðungsins 9056, árið 1930 voru
þeir 9334, 1940: 8977 og árið 1950
8707. íbúum fjórðungsins hafði
því fækkað um 849 á árunum
1920—1950. Á sama tíma hafði
landsmönnum fjölgað úr 94690 í
142.668 eða um 47.978. — Ef fólki
í Austfirðingafjórðungi hefði
fjölgað í réttu hlutfalli við héild-
arfjölgunina, héfði mannfjöldinn
í fjórðungnum átt að vera 13645
og fjölgunin á árunum .1920—
1950 að nema 4.589, en í þess
stað fækkaði fólkinu um 349.
Þessar tölur eru allar augljós
vottur þess hvernig Framsóknar-
mönnum hefur tekizt að viðhalda
„jafnvægi í byggð landsins“.
lenzkrar ræðumennsku og
marga snjöllustu og sérkenni-
legustu ræðumenn Islendinga í
rúmlega þúsund ár. t bókinni
eru ræður, sem fluttar hafa
verið á alþingi, á manntals-
þingi, á þingmálafundum, í rík-
isráði, í réttarsölum, í kirkjum,
á þjóðhátíðum og héraðshátíð*
um, við vígsluathafnir, í veizl-
um og samkvæmum, við minn-
ingarathafnir og útfarir og víð-
ar.
Þótt oft hafi verið gert úr-
val úr sögum og kvæðum, er
hér í fyrsta sinn reynt að
setja fram í einni bók sýnis-
korn af öllum greinum íslenzkr-
ar ræðugerðar frá upphafi. —>
Bókin á að sýna nokkuð sögu-
lega þróun ræðunnar að efni,
formi og stíltegundum. Ræð-
urnar eru teknar mjög víða að,
úr prentuðum og óprentuðum
heimildum. Þær fjalla um trú-
mál, stjórnmál, réttarfar, sjálf-
stæðisbaráttuna, kvenréttindi,
atvinnu- og fjármál, bókmennt-
ir og listir, skóla -og menning-
armál. Þá eru einnig ræður frá •
ýmsum mannfagnaði ofl. Meðal
ræðumanna eru margir áhrifa-
mestu menn tslandssögunnar og
fjöldi annars fólks úr ýmsum
stéttum og stöðum þjóðfélags-
ins.
Bókin hefst á ritgerð um ís-
lenzkar ræður eftir Vilhjálm .
Þ. Gíslason. Hann hefur einnig
ritað skýringar með ræðunum,
Prentun og bókband anh-
aðist Prentsmiðja Hafnarfjarð-
ar. v
Fagrar dyggðir í orði og verki
Hinn nýi ritstjóri Alþýðu-
blaðsins skýrir svo frá í for-
ustugrein sinni að nú sé mál
að siðbæta blaðmennskuna á
íslandi, halda sér við málefni
og ástunda heiðarleik. Er þetta
mjög ánægjuleg yfirlýsing, ekki
sízt vegna þess að með henni
hefur fögrum dyggðum bætzt
næsta óvæntur liðsmaður.
En eitt er að letra orð á
pappír, annað að breyta eftir
þeim. Það vildi svo til að fyrsta
ritstjórnardag Helga Sæmunds-
sonar var hann látinn ganga
undir próf. Honum barst yfir-
lýsing frá forseta Alþýðusam-
bands íslands, þar sem á. mál-
efnálegan hátt voru tekin við-
horf hans til bannfæringar-
skjals þess sem miðstjórn Al-
þýðuflokksins birti daginn áð-
ur. Ekkert var sjálfsagðara en.
að birta þessa yfirlýsingu út
frá meginreglum þeim sem rit-
stjórinn lofsyngur í forustu-
grein sinni; auk þess sem það
var lágmarkskurteisi við vold-
ugustu samtök íslenzkrar al-
þýðu — og náinn samherja. En
Helgi Sæmundsson lét sig ekki
muna um að kasta yfirlýsing-
unni frá forseta Alþýðusani-
bands Islands í pappírskörfuna,
og síðan hefur hann haldið á- .
fram að skrifa leiðara sinn um.,
fagrar dyggðir í blaðamennsku,,
Þess skal getið að Morgun-
blaðið birti yfirlýsinguna ekkt
heldur. Hins vegar er hún birt
í stjórnarblaðinu Tímanum —
þar sem Helgi Sæmundsson hóJ
blaðamennskuferil sinn