Þjóðviljinn - 01.03.1955, Qupperneq 2

2) _ ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 1. marz 1955
□ I dag er þriðjudagurinn 1.
marz. Albinus. — 60. dagur árs-
ins. — Tungl á fyrsta kvartili
ki. 11.40; hæst á lofti; í hás.uðri
kl. 18.43. — Árdegisháflæði kl.
10.06. Síðdegisháflæði kl. 22.47.
18 00 Dönskuk. I.
fl. 18.25 Veðurfr.
18.30 Enskuk. II.
fl. 18 55 Eramburð-
arkennsla í ensku.
19.15 Þingfréttir.
— Tónleikar. 20.30 Daglegt mál
(Árni Böðva.rSson cand. mag.).
20.35 Erindi: Fjariæg lönd og
framandi þjóðir; I: Koparriddar-
inn (Rannveig Tómasdóttir). 21.05
Tónleikar: Dumky-trió fyrir píanó,
víóiu og selló eftir Dvorák (L.
Kentner, Hoist og Anthony Pini
leika). 21.35 Lestur fornrita:
Sverris saga; XIV. (Lárus H.
Blöndal bóka.vörður). 22.00 Fréttir
og veðurfregnir. 22.10 Passíusálm-
ur (16). 22.20 Úr heimi myndlist-
arinnar — Björn Th. Björnsson
sér um þáttinn. 22.40 Léttir tónar
— Jónas Jónasson sér um þáttinn.
23 20 Dagskrárlok.
Nýlega hafa opin-
berað trúlofun
sína ungfrú Mar-
grét Halldórsdótt-
ir, skrifstofumær
Grenimel 24, og
Ásgeir Sigurgeirsson, kennara-
skólanemi Hverfisgötu 96.
Enski skurðlæknirinn
Arnold Aldis, sem hér er á vegum
Kristilegs stúdentafélags, talar á
almennri samkomu 5 Dómkirkj-
unni í kvöld kl 8.30. Séra Jóhann
Hannesson túlkar.
Á laugardaginn
voru gefin saman
í hjónaband af sr.
Sigurði Pálssyni í
Hraungerði ungfrú
Guðbjörg Bjarna-
dóttir, Litla-Ármóti í Flóa, og
Helgi Tryggvason, kennari Neis-
vegi 17 'Reykjavík.
Losstofa MIR
er opin kl. 17-19 dag'.ega, en ekki
kl. 15-19 eins og staðið hefur
hér á siðunni stundum undan-
farið.
Hjónunum Ingi-
björgu Kristjáns-
dóttur og Gunn-
ari Sigurjónssyni,
Sunnuvegi 1 Sel-
fossi, fæddist 15
Kvenfélagið EDDA
Spilakvöld í kvöld kl. 8.30 í húsi
HIP
Frá Kvöldskóla alþýðu
1 kvöld kl. 8.30 hejdur Þorvald-
ur Þórarinsson lögfræðingur á-
fram að tala um stjórnarskrá þá
sem íslenzka ríkið og þegnar
þess búa við.
Ferðasögur í útvarpinu
1 fyrravetur flutti Rannveig
Tómasdóttir nokkur erindi i út-
varpið, og nefndi þau Fjarlæg
lönd og framandi þjóðir. Það .voru
mjög áheyrileg erindi og fjölluðu
um þjóðir og lönd i Miðameríku.
Nú bvrjar hún í kvöld annan er-
indaflokk undir sama nafni. Ekki
vitum vér hvaðan hún ætlar
að flytja okkur tíðindi að þeásu
sinni, en þvi hefur heyrzt fleygt
að hún muni segja frá Sovétrikj-
unum, en þangað ferðaðist hún
sl. sumar í kvennasendinefnd
Menningar- og friðarsamtaka ís-
lenzkra kvenna.
Só var nú vel með sig
Nú komu þeir úr göngunui, Sobbeggi afi og kunningi hans
og hundurinn, og stönzuðu svolitla stund fyrir utan
dyrnar á Hringbraut 45. Þar var lilla Hegga að leika sér
á gangstéttinni og nokkrir kralíkar með henni. Hund-
urinn fór strax að reyna að láta krakkana taka eftir
sér. Það var eins og honum litist bezt á lillu Heggu.
Hann stanzaði fyrir framan hana og horfði upp á hana.
Sobbeggi afa sýndist hann vera að hugsa: Þetta er íal-
leg stúlka. Skyldi ég getaJ látið henni lítast á mig.
Svo gelti hann nokkur gelt eins og til að heilsa upp á
stúlkuna og hoppaði nokkur hopp upp í loftið til að sýna
henni hvað hann væri flinkur. Þá urðu krakkamir gripn-
ir af ægilegri skelfingu og sópuðust burtu æpandi, allir
nema lilla Hegga. Hún stóð grafkyrr og fylgdi hverri
hreyfingu hundkjánans með augunum. Sá var nú vel með
sig. Nú hljóp hann nokkur skref í burtu og tók milli
skoltanna litla spýtu, sem lá á gangstéttinni, og kom
með hana hlaupandi til lillu Heggu og reyndi að fá hana
hana til að togast á við sig um spýtuna, svo að hún
fyndi hvað hann væri sterkur, því að hann vissi, að fólk
er afarhrifið af öllum, sem eru sterkir. En Iitla manneskj-
an var meira upp á vizkuna og vildi ekki toga. Þá tók
Iiundurinn sig til og hringsneri sér hvern snúninginn á
fætur öðrum liræðilega hart og beit í skottið á sér og
krækti og ýlfraði og gólaði. Þá skellihló litla manneskjan.
Svo stanzaði hvutti allt í einu fast fyrir framan lillu
Heggu og glápti upp á hana másandi með galopnan
munninn og tunguna lafandi út úr og spurði: „Tók ég
mig ekki nógu vel út? Hefurðu nokkurntíma séð svona
smartan hund“?
(Þórbergur Þórðarson: Sálmurinn um blómið).
Gátan
Æfing
í kvöld
kl. 8:30
Styrktarsjóður
munaðarlausra barna, sími 7967.
Læknavarðstofan
er í Austurbæjarbarnaskólanum,
sími 5030.
Næturvarzla
er í Lyfjabúðinni Iðunni, sími
7911.
Leit ég drós eina
dægilega
yggdrasils ask/s
af ættarstofni,
hálsmeni búin
hún var skæru,
þó hlægilega
hegðun bæri,
rak hún í rump sér
rifna fæðu,
hafði hurð fyrir
svo hrynja ei skyldi,
en þá hún hugði
hægðar sér leita,
kastar hún höfði,
um kok uppseldi.
Vinsæl má heita
vel mettuð gyðja.
Þú mátt ráða,
þelss hvað heitir.
Ráðning síðustu gátu: —
GÁTA.
Gen"isskráning:
Kaupgengl
1 sterlingspund .... 4ð,öð kr
1 Bandaríkjadollar .. 16,28 —
1 Kanadadollar ...... 16.26 —
100 danskar krónur .... 235,60 —
100 norskar krónur .... 227,75 —
100 sænskar krónur .... 814,46 —
100 finnsk mörk ......
1000 fransklr frankar .. 46,48 —
100 belgískir frankar .. 32,65 —
100 svissneskir frankar . 873,30 —
100 gyllini ......... 429,70 —
100 tékkneskar krónur . 225,72 —
100 vestur-þýzk mörk .. 387,40 —
1000 lirur ............ 26.04 —
Gengisskráning (sölugengl)
1 sterlingspund .......... 45.70
l bandarískur dollar .... 16.32
l Kanada-dollar .......... 16.90
100 danskar krónur ...... 236.30
100 norskar krónur ....... 228.50
100 sænskar krónur .......315.50
100 finnsk mörk ........... 7.09
1000 franskir frankar..... 46.63
100 belgískir frankar .... 32.75
100 svissneskir frankar .. 374.50
100 gyllini .............. 431.10
100 tékkneskar krónur .... 226.67
100 vesturþýzk mörk....... 388.70
1000 Iírur ............... 26.12
Söfnin eru opin
Bæjarbókasafnlð
Útlán virka daga kl. 2-10 síðdegls.
Laugardaga kl. 2-7. Sunnudaga kl
5-7. Lesstofan er opin virka daga
kl. 10-12 fh. og 1-10 eh. Laugar-
daga kl. 10-12 og 1-7. Sunnudaga
kl. 2-7.
Náttúrugripasafnlð
kL 13:30-15 á sunnudögum, 14-15 á
þriðjudögum og fimmtudögum.
Þjóðmlnjasafnið
kl. 13-16 á sunnudögum, kl. 13-15.
á þriðjudögum, fimmtudögum og
laugardögum.
Þjóðskjaiasafnið
i virkum dögum kl. 10-12 og
14-19.
Land sbókasafnið
kl. 10-12, 13-19 og 20-22 alla virka
iaga nema laugardaga kl 10-12
ig 13-19.
• ÚTBREIÐIÐ
• ÞJÓÐVILJANN
Dagskrá Alþingis
Efri deiid
Landshötn í Keflavíkur- og Njarð-
víkurhreppum.
Neðri deild
1 Lækn:askipunar'.ög.
2 Ættaróðal og erfðaábúð.
3 Útsvör.
4 Iðnskólar,
5 Lifeyrissjóður starfsmanna rík-
isins frv.
6 Lífeyrissjóður barna-
kennara..
8 Erfða'eiga á hluta af prests-
setursjörðum.
Orðaskýringar
l»að var hringt til okkar í gær
út af orðinu hverfill, er notað
var sem þýðing á túrbínu í
blaðinu í fyrradag, og spurt
hvaðan við hefðum það. Við
höfðum það úr Nýyrðasafni I,
sem út kom 1958. Við liöfðum
gaman af að koma þessu orði
á framfæri úr því tækifæri
gafst, en gerum annars ekki
ráð fyrir að það vinni sér
sess í daglegu máli. Til þess
er útlenda orðið of handhægt.
En orðið ferii er notað var í
sömu greln er þýðing á út-
Ienda orðinu process, og er
livorugkynsorð í fleirtölu, er
tekið úr grein er Magnús Ás-
geirsson skrifaði fyrir löngu í
tímaritið Helgafell. En það er
skoðun okkar að það sé gott
orð og líklegt til langlífis í
málinu, því process getur
aldrei orðið íslenzka. Ekki vit-
um við hvort Magnús hefur
búið oi'ðið til, en þeir hefðu
gjarnan mátt taka það upp í
Nýyrðasafnið. Við minnumst
þess ekki að hafa heyrt aimað
orð yfir process. Mei'kingarbiæ-
brigði þess oi'ðs eru mörg í út-
ienzkunni, og það er einkum í
efnafræði sem ferli sýnast
gott orð, sbr. efnafei'li. Bæði
orðin lýsa hreyfingu, þróun
frá einu stigi til annai'S.
hóíninni
Nei, veiztu nú hvað. Það er þess vegna
sem ég hef sofið svo illa undanfarnar
nætur!
FélítgsUf
Þj óðdansaf élag
Reykjavíkur
Unglingafl. Æfing í Eddu-
húsinu í kvöld kl. 6,30.
Sýningarfl. Æfing í samkomu-
sal Gagnfræðaskólans, Hring-
braut 121, í kvöld kl. 8.00.
Stjórnin.
Sanibandsskip
Hvassafell fór frá Austfjörðum 24.
þm. áleiðis til Finnlands. Amar-
fell fór frá Rio de Janeiro 23.
þm. áleiðis til Islands. Jökulfell
á að fara frá Hamborg i kvöld
áleiðis til Islands. Dísarfell fór
frá Akranasi 26. þm. álgiðis til
Rotterdam, Bremen og Hamborg-
ar. Litlafell er á leíð til Faxa-
flóahafna.. Helgafell er í N. Y.
Bes vænta.n'.egt til Isafjarðar í
dag. Ostsee fór frá Torrevieja 23.
þm. áleiðis til Islands. Lise fór
frá Gdynia 22. þm. áleiðis til Ak-
ureyrar. Custis Woods væntanlegt
til Rvíkur í dag. Smeralda fór frá
Odessa 22. þm. áleiðis til Rvikur.
Elfrida væntanlegt til Torrevieja
í dag. Troja væntanlegt til Gdynia
í dag.
Eimskip
Brúarfoss fór frá Rvík í gær-
morgun til Akraness, Vestmanna-
eyja, Newcastle, Grimsby og Ham-
borgar. Dettifoss fór frá Keflavík
22. febrúar til N.Y. Fjallfoss fór
frá Húsavík 25. febrúar til Liver-
pool, Cork, Southamton, Rotter-
dam og Hamborgar. Goðafoss er í
Hafnarfirði. Gullfoss er í Kaup-
mannahöfn. Lagarfoss fór frá
Hull’ í fyrradag til Antvei-pen og
Rotterdam. Reykjafoss fór frá
Norðfitði 26. febrúar til Rotter-
dam og Wismar. Selfoss fór frá
Rotterdam í gæi' til Bremen og
þaða.n aftur til Rotterdam. Trölla-
foss kom til N.Y. í fyrradag frá
Rvík. Tungufoss fór frá Siglu-
firði 24. febrúar til Gdynia og
Ábo. Katla fór frá Akureyri 26.
febr. til Leith, Hirtshals, Lysekil,
Gautaborgar og Khafnar.
Ríkisskii).
Hekla er á Austfjörðum á norður-
leið. Esja fer frá Rvík kl. 13 í
dag vestur um land i hringferð.
Herðubreið er á Austfjörðum á
norðurleið. Skjaldbreið fór frá R-
vik kl. 20 í gærkvöldi vestur um
land til Akureyrar. Þyrill er á
leið frá Reykjavik til Manchester.
Krossgáta nr. 592
□ðaaoi/íiö)
Glióir vel
■ Drjúg!
• pac, ii«ei
Lárétt: 1 þjóðhöfðingja 6 ennþá
7 lík 9 ryk 10 erlend fréttastofa
11 leyfi 12 sérhlj. 14 boðháttur
15 málmur 17 dregur mynd, N.
Lóðrétt: 1 þekktust 2 handsama 3
ekki gömul 4 ónefndur 5 gefur frá
sér hljóð 8 beita 9 söguritara 13
trjátegund 15 ekki 16 skst.
Lausn á nr. 591
Lárétt: 1 SS 3 Ólaf 7 Leo 9 Ása
10 elda 11 il 13 Pá 15 vena 17
tap 19 máð 20 Irma 21 SI.
Lóðrétt: 1 sleppti 2 sel 4 lá 5
asi 6 falsa.ði 8 odd 12 kem 14
áar 16 rás 18 PM.
AUGLtSIÐ
1 ÞJÓÐVILJANUM
Tilkynning nm þátttöku í Varsjármótinu
Nafn: ...................................
Heimili: .................................
Atvinna: .................................
Fœðingardagur og ár: .....................
Félag: ...................................
(Sendist til Eiðs Bergmanns, Skólavörðust. 19, Rvik)

>■•■■■■■■••■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•