Þjóðviljinn - 27.05.1955, Blaðsíða 3

Föstudagiir 27. maí 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Ellefta næsta mánaöar hefst hér í bæ uppeldismálaþing
Sambands íslenzkra barnakennara og Landssambands
framhaldsskólakennara, hið 9. í röðinni. Jafnframt verður
opnuð sýning á allskonar nýjustu kennslutækjum sem
notuð eni hér á landi.
Pálmi Jósefsson, formaður
S.I.B., sem jafnframt er for-
maður sýningarnefndarinnar,
skýrði blaðamönnum frá þessu
í gær.
Um alllangt árabil hefur Sam-
band íslenzkra barnakennara
haldið uppeldismálaþing annað-
hvort ár, — hitt árið hafa
verið fulltrúaþing kennara. í
ár verður uppeldismálaþing og
kennslutækjasýning, og stendur
Landssamband framhaldsskóla-
kennara einnig að því.
Allar niarkverðustu nýungar.
Langt er síðan hér hefur ver-
ið kennslutækjasýning, og kenn-
arar því ekki átt þess kost að
kynnast á einum stað öllum
þeim kennslutækjum og hjálp-
argögnum sem í notkun eru hér
á landi. Or því á sýning þessi
að bæta. Verður sýnt þarna
allt hið markverðasta á þessu
sviði nú. Á síðustu árum hef-
ur margt nýrra tækja verið
tekið í notkun, eins og kvik-
myndavélar, segulbandstæki,
skuggamyndavélar með film-
böndum, handhægir fjölritarar
fyrir skóla, o. fl. o. fl.
Erindaflutningur.
Jafnframt sýningunni munu
sérfróðir menn flytja erindi um
hvern þátt hennar. M. a. mun
Anne Marie Nör\dg, sálfræðing-
ur og skólastjóri tilraunaskól-
ans í Kaupmannahöfn flytja
tvö erindi. — Tilraunaskólinn
í Kaupmannahöfn var stofnað-
ur 1948 og var frú Nörvig
valin skólastjóri hans, er hiin
kunn á Norðurlöndum fyrir
starf sitt.
I mörgum flolíkum.
Sýningin verður í möi'gum
flokkum, eða hver námsgrein
út af fyrir sig. Fyrir tveim ár-
um hafði Landsamband fram-
haldsskólakennara slíka sýn-
ingu og þá í náttúrufræði,
landafræði og eðlisfræði. Einn-
ig verða sýnd þarna skólahús-
gögn.
Svo umfangsmikil sýning sem
þessi er alldýr og hefur mennta
máláráðuneytið veitt nokkurt
fé til þess að hægt væri að
halda hana.
Sýningarnefndin væntir þess
að fyrirtæki og einstaklingar
er vita um nýungar eða hafa
2-3 ungir Islendingar geta fengið
ókeypis skólavist í
Félaginu ísland — Noregur, hefur verið falið, í samráði
viö félagið Norsk-Islands Samband í Oslo aö velja 2-3
unga menn til ókeypis skólavistar í Noregi.
Einn piltur getur fengið skóla-
vist í Búnaðarskólanum á Voss
næsta haust. Námstíminn er 2
vetur. Umsóknir með afritum
af vottorðum um nám og undir-
búning og meðmæli sendist for-
manni félagsins Árna G. Ey-
lands, Reykjavík.
1 eða 2 piltar geta fengið
skólavist í Statens Fiskarfag-
skole Aukre við Molde. Skóli
þessi starfar í þremur deildum:
a. ,,Fiskeskipperlinje“, 10 mán-
aða nám.
b. „Motorlinje“, 5 mánaðanám.
c. „Kokkelinje“, 5 mánaðanám.
Því miður mun nám í a og b-
deíld skólans ekki veita nein sér-
stök réttindi til starfa hér á
landi hliðstætt því sem er í
Noregi, en matreiðslunámið mun
veita starfsaðstöðu eins og hlið-
stætt er hér á landi.
Þeir sem vilja sinna þessu
Garðyrkjufélagið
Leiðrétting
í blaðinu í gær urðu þau leið-
inlegu mistök að línurnar:
„Framanskráðar upplýsingar eru
frá stjórn Garðyrkjufélagsins",
villtust undir frétt úr Kópavogi,
— sem vitanlega var stjórn
Garðyrkjufélagsins með öllu ó-
viðkomandi! Leiðréttist þetta
hérmeö. Það voru upplýsingarn-
ar í greininni um Garðyrkjufé-
lagið 70 ára sem voru frá stjórn
Garðyrkjufélagsins, er það átti
viðtal við blaðamenn.
geta sent umsóknir sínar beint
til skólans, en æskilegt er að
þeir geri íormanni félagsins ís-
land-Noregur Árna G. Eylands
viðvart um leið og þeir sækja
um skólavist þessa, helzt með
því að senda honum afrit af um-
sókn og upplýsingum, sem þeir
kunna að senda skólanum. —
Utanáskrift skólans er Statens
Fiskarfagskole, Aukre pr. Molde,
Norge.
ný kennslutæki láti nefndina
vita. Fyrst um sinn geta menn
hringt um þetta til skrifstofu
fræðslufulltrúa Reykjavikur.
Sýningarnefndin hefur feng-
ið þá Þóri Sigurðsson teikni-
kennara og Ólaf Hjartar kenn-
ara til að annast uppsetningu
og fyrirkomulag sýningarinn-
ar.
1 sýningarnefndinni eru, á-
samt Pálma Jósefssyni: Ámi
Þórðarson, Helgi Þorláksson
formaður Landsamb. framhald-
skólakennara, Ingimar Jóhanns-
son fulltrúi fræðslumálastjóra
og Jónas B. Jónsson fræðslu-
fulltrúi Reykjavíkur.
Iflakkunnnl
Annax ársfjórðungur féll í
gjalðdaga 1. apríl s.l. Greið-
ið flokksgjöld ykkar skilvís-
lega. Skrifstofa Sósíalistafé-
lags Reykjavíkur er í Tjarn-
argötu 20, sími 7511, opin
alla virka daga frá kl. 10-12
og 1-7 síðdegis.
Hljóp burt og
klagaði fyrir
„mommu

Byggingarnefnd Kópavogs-
hrepps hélt nýlega fund og sam-
þykkti þar, samkvæmt samþykkt
hreppsnefndar, að úthluta bygg-
ingalóðum fyrst og fremst til
heimamanna í Kópavogi. Veitti
nefndin um 50 byggingaleyfi,
með þeim fyrirvara að skipulag-
ið staðfesti skipulag húsanna.
Þegar nefndin hafði samþykkt
þetta gengu þeir Ilannes „félags-
fræðingur“ og Jón Gauti af fundi
í mótmælaskyni!
Siðar munu þeir hafa kært
fyrir „mömmu", þ. e. Steingrími
Steinþórssyni ráðherra, það
framferði bygginganefndar að
veita fyrst og fremst Kópavogs-
búum byggingaleyfi!
Frumsýning á nýjum skopleik
í Iðnó á 2. í hvítasunnu
Leikfélag Reykjavíkur fnrmsýnii’ á annan í hvítasunnu
nýjan skopleik í IÖnó.
Er leikurinn eftir Walter Ell-
is, sem er áhorfendum góðkunn-
ur frá því skopleikur hans
„Góðir eiginmenn sofa heima“
var sýndur hér í hittiðfyrra.
Skopleikurinn, sem L. R. hefur
tekið til meðferðar heitir á frum-
málinu „A Little Bit of Fluff“
og er nú einhver vinsælasti skop-
leikur og tíðast sýndi í Englandi,
en eftir nýjustu upplýsingum
hefur hann að sýningatölu
farið fram úr „Frænku Charleys“
í heimalandi sínu. í þýðingunni,
sem Einar Pálsson leikstjóri hef-
ur gert, er leikurinn nefndur
„Inn og út um gluggann".
Með aðalhlutverkin í leiknum
fara þau Árni Tryggvason, Guð-
björg Þorbjarnardóttir og Hauk-
ur Óskarsson. Eru tvö hin síðast
nefndu hjónin í leiknum, en
Árni leikur einkar kyndugan
heimilisvin, Túlla trúboða, sem
lendir í hinum ótrúlegustu vand-
ræðum. Steindór Hjörleifsson
leikur lækninn, Steingrímur
Þórðarson strætisvagnaeftirlits-
mann, en Sigríður Hagalín,
Gerður Hjörleifsdóttir, Ragn-
hildur Steingrímsdóttir og Anna
Stína Þórarinsdóttir leika döm-
ur á ýmsum aldri, sem koma
allmjög við sögu. Leiktjöldin hef-
ur Lothar Grund málað, en leik-
stjóri er Einar Pálsson.
(Frá L. R.)
Hæstiréitur égildir „kínismaf
Heimdallarslefbéraima
Framhald af 12. síðu.
lausu mati“, sem hann hefði lát-
ið trúnaðarmenn sína gera og
sagðist síðan hafa unnið af „sam-
vizkusemi og nákvæmni" úr
skýrslum þeirra. Sjömenningun-
um hefði hann skipað í 2. flokk,
en öðrum vagnstjórum í úrvals-
eða 1. flokk.
• Mjög umrætt mál
— Brottrekstrarmál þetta
vakti á sínum tíma mikla athygli
og umtal í bænum. Einkum
þótti það kynlegt að forstjórinn
neitaði með öllu að benda á
nokkuð sem áfátt hefði verið i
starfi vagnstjóranna brottreknu.
Mun engum er til þekkti hafa
blandast hugur um að þetta svo-
kallaða „hæfnismat'1 var klaufa-
lega dulbúin tylliástæða til þess
að losna við menn er fremstir
höfðu staðið í kjarabaráttu
vagnstjóranna, en átti raunveru-
lega ekkert skylt við hæfni við-
komandi manna til að aka stræt-
isvagni.
• Héraðsdómurinn
sýknaði
Einn af vagnstjórunum 7,
Kristján Jóhannsson höfðaði þá
mál gegn borgarstjóranum i
Reykjavík f. h. bæjarsjóðs og
Eiríki Ásgeirssyni forstjóra SVR
til ómerkingar þeim ummælum
að hann væri 2. flokks vagn-
stjóri. Einnig krafðist hann þess
að honum yrðu dæmdar skaða-
bætur fyrir miska og fjártjón
og að forstjórinn yrði dæmdur
í refsingu fyrir ummæli sin,
Héraðsdómurinn sýknaði Ei-
rík af refsikröfunni og byggði
þá niðurstöðu á því að heimild
til höfðunar einkarefsimáls hefði
verið fallin niður er stefna var
gefin út. Ómerkingar- og skaða-
bótakröfurnar voru heldur ekki
teknar til greina. — Kristján
áfrýjaði þessum dómi.
)
• Án vitundar
vagnstjóranna
eða samþykkis.
Niðurstaða Hæstaréttar varð
önnur. í dómi hans segir m. a.:
„í máli þessu er leitt í ljós,
að eftir að bæjarráð Reykjavík-
ur hafði sagt vagnstjórum Stræt-
isvagna Reykjavíkur, þar á með-
al áfrýjanda, upp starfi frá 1.
okt. 1951, lét stefndi Eiríkur
Guðbj. Ásgeirsson forstjóri, fram-
kvæma svonefnt „hæfnismat" á
vagnstjórunum, þó án vitundar
þeirra eða samþykkis. Sam-
kvæmt því var vagnstjórunum
skipað í þrjá hæfnisflokka, þ. e.
úrvalsflokk, 1. flokk og 2. flokk.
Skýrði stefndi Eirikur að gefnu
tilefni bæjarráði frá flokkun
þessari á bæjarráðsfundi hinn
29. september 1951 og lét þess
þar getið, að hann hefði skipað
áfrýjanda ásamt fleiri vagnstjór-
um í 2. hæfnisflokk. Fengu
vagnstjórarnir fljótlega vitneskju
um þessa flokkun á þeim."
• Ótraustur
grundvöllur
„Stefnda Eiriki var að visu
skylt að gera tillögur um, hverja
úr hópi vagnstjóranna skyldi
endurráða til aksturs strætis-
vagna og hverjum skyldi hafna.
Var honum þá einnig heimilt
að gera bæjarráði grein fyrir í
nvaða atriðum hann teldi ein-
stökum vagnstjórum áfátt í starfi
sínu. En í stað þess að fara þá
leið, skírskotaði hann einungis
til hins svonefnda „hæfnismats“,
sem allsendis er óvíst úm, að
framkvæmt hafi verið á hlut-
lægum og öruggum grundvelli.
Sjálfur hefur stefndi Eiríkur
lýst því yfir í máli þessu að hann
hafi lítið þekkt persónulega til
starfshæfni áfrýjanda, og ekki
hefur hann í málinu bent á eða
borið fram nein atriði, er gæfu
til kynna vanhæfni áfrýjanda til
vagnstjórastarfs." ,
\
• Ummælin
dæmd niðrandi
„Telja verður niðrandi fyrii’
■áfrýjanda, seni haft hafði
akstur strætisvagna að aðal-
starfi og hafði löggildingu til
að stunda bifreiðakennslu, að
honum var skipað í 2. liæfnis-
flokk, hinn sízta af þremur
flokkum alls. Og þar scm eng-
in rök liafa verið færð fram
fyrir þvi, að þetta hafi verið
réttmætt, ber að taka ómerk-
ingarkröfu áfrýjanda til
greina.“
Hæstiréttur tók hinsvegar
ekki fébótakröfu Kristjáns Jó-
hannssonar til greina vegna þess
að „áfrýjandi hefur ekki leitt
nein rök að því, að hann hafi
beðið fjárhagstjón vegna þeirra
ummæla, sem stefnt er út af.“
Þá var málskostnaði skipt á
aðila.
Einn dómenda Hæstaréttar0
Árni Tryggvason, skilaði sérat-
kvæði og vildi staðfesta hór-
aðsdóminn.
Síðasti þjóðsagna*
fyrirlestur próf.
O’Duilearga
Síðari fyririestur próf. Séamus
Ó. Ðuilearga frá Dyflinni verð*
ur í 1. kennslustofu háskólans
í kvöld, föstud. 27. maí kl. 8.30.
í þessum fyrirlestri mun pró-
fessorinn segja frá ýmsurn
merkilegum sagnamönnum, sena
hann hefur kynnzt, frá hintt
merkilega söfnunarstarfi sínu og
frá hinni írsku þjóðfræðastofn-
un.
Fyrirlesturinn verður fluttur á
ensku og er öllurn heimill að-
gangur.
Þýzkir styrkir
Menntamálaráðuneytið hefur
valið þá Hrein Benediktsson,
mag art., Oslo og Jón Á. Giss-
urarson, skólastjóra, Reykjavík,
til þess að þiggja styrki þá, er
Sambandslýðveldið Þýzkaland
veitir tveimur íslendingum ti'i
háskólanáms í Þýzkalandi vetur-
inn 1955—’56.
Hreinn Benediktsson mutí
leggja stund á forngermönsk mál
og almenna ggrmanska saman-
burðarmálfræði. Jón Á. Gissur-
arson mun leggja stund á upp-
eldisvísindi.
(Frá menntamálaráðneytinu L