Þjóðviljinn - 08.09.1955, Blaðsíða 6

6) — ÞJÓÐVTLJINN — Fimmtudagur 8. september 1955
Við eigum sfcuM nð gjnMn
Íslendingar hafa nú fœkifœri til aS stuSla i verki aS
friSsamlegri sambuS i heiminum
Fjórmenningarnir sem gengu frá hernámi landsins vorið 1951, pegar Jcalda
stríðið stóð sem hœst, Bandaríkjamennirnir háleitir, íslendingarnir undir-
leitir. — Hernámsmenn eiga nú erfitt með að sœtta sig við þá staðreynd að
kalda stríðinu er að Ijúka, og par með hifa ,,rökin“ fyrir hernáminu fallið.
y-------------------------h
þjómnuiNN
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu
— Sósíalistaflokkurnn —
N-------------------------*
Eining íslenzkrar
alþýðu
Rétt fyrir kosningarnar 1953
birti Morgunblaðið á áberandi
hátt útreikning, sem sýndi, að
rrúðað við kosningarnar næstu
é undan þyrftu ekki að flytjast
tT nema nokkur hundruð at-
'kvæðl í „réttum“ kjördæmum,
t:.i þerjs að Sjálfstæðisflokkur-
ir.n fengi. lireinan meirililuta á
Alþi'g' Ekki dró blaðið þó
þá ályktun af þessum athyglis-
verða útreikningi, að eitthvað
meira en lítið hlyti að vera bog-
ið við kjördæmaskipun Islend-
irga óg kosningahætti, ef það
g eti oltið á tilviljunúm hvort
fiokkur sem mikið vantar á að
haifi fylgi helmings landsmanna,
fc-ngi hreinan meirihluta á Al-
þ’ngi. Ekki var annað að sjá en
Kðræðismálgagnið mikla, Morg-
U xblað;ð, fagnaði þessum mögu-
lc ika. Og síðustu árin hefur
jþrtta verið einn helzti áróðurs-
rratu” íhaldsins.
tæðisflokkurinn telur
s's? hnfa unnið fylgi frá Fram-
£ rHokknum í stjórnarsam-
s: arfinu, hvort sem svo reynist
e >a ekki. Víst er um það að enn
«•’ ein alger undantekning frá
fcelmingaskiptareglu stjórnar-
f 'ókkanna. Þeir hafa ekki komið
s r saman um slík uppskipti á
I: '\sendum og fer þar fram hin
v'i’ta-sta „frjáls samkeppni",
€ *ki sízt um kjósendurna í
e -eitum landsins. Eru Fram-
é'knarmenn hræddir um að
£- mvinnan við íhaldið geti haft
þ. u áhrif, að jafnvel heittrúað-
ir Framsóknarmenn úr hægra
£: minum fari að halla hér að
þ im afturhaldsflokknum sem
s' ærri er, fyrst búið er að venja
þé. við afturhaldspólitík.
Gegn ásókn íhaldsins í illa
f nginn meirihluta á Alþingi og
V' saldómi Framsóknar á alþýða
■íc'ands eitt svar sterkast: Ein-
Irgu alþýðunnar. Eins og nú er
kcmið íslenzkum stjórnmálum
er samfylking verkalýðsins á
Etjómmálasviðinu eina svarið
Ec-m getur á skömmum tima
g rbreytt stjórnmálaástandinu
á íslandi, eina svarið sem getur
íryggt í náinni framtíð íslenzka
Bt jórnarstefnu, stjórnarstefnu
þ-'óðfrelsis og nýsköpunar. Stór
t'uti alþýðu landsins á nú þegar
þá von heitasta að einmitt þetta
gerist. Samfylking einingar-
ar.anna í Alþýðusambandinu er
íhvort tveggja í senn, árangur
8f kröfu fólksins um samstarf
sð hagsmunamálunum, og afl-
vaki til víðtækari samvinnu og
einingar íslenzkrar alþýðu einn-
ig á stjórnmálasviðinu. Það er
Jjví rökrétt framhald af þeirri
s- mvinnu að leita eftir mögu-
iejkum á myndun íslenzkrar
rikisstjórnar, sem ynni í náinni
E ■;mvinnu við alþýðusamtökin
cg samfylkingar sem tryggt
gæti meirihluta í alþingiskosn-
ir.gum.
Ekkert óttast Sjálfstæðis-
f.okkurinn og allt afturhald
lendsins meir en að styrk eining
íþýðunnar tækist einnig á
st jórnmálasviðinu. Og ekkert er
•felenzkri alþýðu meiri nauðsyn
*ins og nú horfir enjað slík ein-
:c:-g takist.
Þróunin í heimsmálunum að
undanförnu hefur vakið gleði
almennings um allan heim.
Það er eins og létt hafi verið
þungu fargi að fólki er það
sér fyrir endann á kalda stríð-
inu, öryggisleysinu, áróðurs-
hríðunum, vígbúnaðarkapp-
hlaupinu. Ekki er það neinum
efa bundið að stefna og starf
hinnar alþjóðlegu friðarhreyf-
ingar hefur átt einna ríkastan
þátt í þeim miklu umskiptum
sem orðið hafa i sambúð
þjóðanna; það var þannig bar-
áttumál friðarhreyfingarinnar
árum saman að leiðtogar stór-
veldanna hittust og ræddu á-
greiningsmálin og sú krafa
var studd með undirskriftum
hundraða millj. manna. Þess-
ari kröfu varð framgengt í
sumar og það var eins og þjóð-
ir heimsins drægju að sér nýtt
andrúmsloít.
Stefna hinnar friðsamlegu
sambúðar er einnig í fyllsta
samræmi við óskir og hags-
muni óbreyttra borgara um
allan heim, hv.ar í landi sem
þeir búa. Það eru auðskilin
, sannindi sem friðarhreyfing-
in mótaði fyrir nökkrum ár-
um í heimsfrægu kjörorði:
Heldur að semja í hundrað ár
en berjast í eina mínútu. Með
þeim drápstækjum sem nú
tíðkast gæti styrjöld haft í
för með sér gereyðingu heims-
byggðarinnar. Allir verða að
horfast í augu við þá stað-
reynd að við verðum að lifa
saman í heiminum, hlið við
hlið, hvað svo sem okkur kann
að greina á um í þjóðfélags-
málum, trúarbrögðum, siðum
og háttum. Friðsamleg sam-
keppni mun að lokum sanna
hvert kerfið er lífvænleg-
ast.
Þetta eru auðskilin sann-
indi sem hver maður tileinkar
sér sem gefur sér tóm til að
hugsa í nokkrar mínútur. En
það eru til menn sem ekki
geta fellt sig við þessi sann-
indi og neita að taka tillit
til þeirra. Þeirra á meðal eru
forsvarsmenn hins kalda stríðs
á íslandi. Allt frá því að það
fyrirbæri hófst í heimsmál-
unum hafa forustumenn her-
námsflokkanna, Bjarni Bene-
diktsson, Eysteinn Jónsson og
Stefán Jóhann Stefánsson,
byggt alla þjóðfélagsstefnu
sína á styrjöld, jafnt í innan-
ríkis- sem utanríkismálum. Og
þeir urðu fyrstir manna til
þess að taka upp þessa stefnu,
eins konar brautryðjendur
kalda stríðsins, þegar þeir af-
hentu Bandaríkjamönnum
Keflavíkurflugvöll þegar 1946
eftir kröfu sem borin var fram
í stríðslok, er allur heimur-
inn trúði á frið og samvinnu.
Á grundveili kalda stríðsins
hömruðu þeir saman bandalag
þríflokkanna og hafa síðan
ekki komið auga á neina aðra
stefnu; þeir eiga engar út-
göngudyr. Kalda stríðið var
hagnýtt til sífelldra árása á
lífskjö.r almennings, til þess að
sundra verlriýðshreyfingunni
og -tryggja afturhaldinu völd-
in þar um skeið; með það að
leiðarljósi voru felld niður
öll viðskipti við Sovétríkin, lif-
að árum saman á bandarísku
mútufé; í þágu kalda stríðs-
ins var hinni rótgrónu hlut-
leysisstelnu Islendinga varpað
fyrir borð, frelsi þjóðarinnar
og fullveldi fórnað fyrir
bandarískt hernám. Og hvert
einasta ilivirki var rökstutt
með kalda striðinu, baráttunni
gegn kommúnismanum. Það
var tilgangsl^ist að deila við
þessa menn, beita skynsemi
og íslenzku mati; svarið var
æviniega eitt og hið sama:
kommúnistar, kommúnistar;
Rússar, Rússar!
En þessir forsvarsmenn kalda
stríðsins á íslandi vita nú
ekki sitt rjúkandi ráð, jörð-
in er að gliðna sundur und-
ir fótum þeim, og þeir harma
hin nýju umskipti í heims-
málunum jafn mikið og allur
almenningur- fagnar þeim.
Fyrstu viðbrögð þeirra hafa
verið að halda því fram að
ekkert hafi breytzt; Sovét-
ríkin hyggi aðeins á svik og
pretti og þess vegna verði
að halda kalda stríðinu áfram
eins og ekkert hafi í skorizt.
Á þessa lund hefur áróður
hemámsblaðanna verið að
undanfömu, þau eru eins og
nátttröll sem dagað hefur uppi.
uppi.
Alþýðublaðið lýsir yfir því
í gær með miklum áhyggju-
hreim að endalok kalda stríðs-
ins séu „stórum hættulegri fyr-
ir samstöðu Vesturveldanna en
nokkuð annað“ og bætir við
með beizkju: „Það þarf ekki
nema nokkrar veltamdar frið-
ardúfur og svo trúum við
strax á frið og friðsamieg við-
horf og minnkum hervarnir i
okkar“. Þau friðsamlegu sam- j
skipti þjóðanna sem allur |
heimur fagnar eru sem sagt j
„stórhættuleg“ að mati Stefáns j
Jóhanns Stefánssonar og ekk- ;
ert háðulegra en að trúa á
„frið og friðsamlega sambúð“.
Hægri klíkan í Alþýðuflokkn-
um hefur ekkert lært, hún er
eins og fjárhættuspilari sem
lagt hefur í hættu allar' eig-
ur sínar — og tapað.
Og ekki er Morgunblaðið
betur á vegi statt. Það reynir í
sífellu að tortryggja allt það
til1:
laga er afflutt, hver atburð-
ur rangfærður. Og það er
greinilegt hvert áhyggjuefni er
rikast. Það er óttinn við það
að friðarþróunin í heiminum
rnuni gera kröfuna um enda-
lok hernámsins ómótstæðiiega,
er öll falsrök síðustu fimm ára
hrynja um koll fyrir stað-
reyndum veruleikans. Hergróða
mennirnir í Sjálfstæðisflokkn-
um fyllast skelfingu er þeir
sjá fram á að mangi þeirfa
kunni senn að ljúka — og
hinar ofsalegu vonir Bjarna
■W
Benediktssonar um „þing-
meirihlutann“ voru einmilt
bundnar því trausti sem felst
i bandarískum byssustingjum.
Þetta birtist. á kynlegan hátt
í leiðara Morgunblaðsins í
gær en þar lýsir blaðið yfir
feitletruðum áhyggjum sínum
út af því „að hernám Rúmen-
íu, Búlgariu og Ungverjaiands
muni haldast óbreytt“. Morg-
unblaðið segist þannig vera
orðið hemámsandstæðingur —
fyrir hönd annarra þjóða! En
auðvitað er þaraa ekki um
sinnaskipti að ræða heldur
réttlætingu; stefna blaðsins
virðist eija að vera sú að með-
an nokkur erlendur her dvelst
með nokkurri erlendri þjóð
nokkurs staðar í heiminum
skuli ísland hemumið éinnig.
Að sjálfsögðu skulum við
íslendingar berjast fyrir þeirri
stefnu að engin þjóð heims
þurfi að hafa erlenda her-
menn innan vérbanda sinna,
en við skulum berjast fyrir
henni í verki með því að krefj-
ast sjálfir réttar okkar og
fulls frelsis. Og á sviði kalda
stríðsins eigum við öðrurn
þjóðum skuld að gjalda. Það
má segja að Keflavíkursamn-
ingurinn við Bandaríkin væri
upphaf kalda stríðsins, fyrsti
áfangi þeirrar stefnu að gera
herstöðvahring kringum Sovét-
ríkin. Með þeim samningi svik-
um við ekki aðeins okkur sjálf,
heldur allar smáþjóðir sem
búa nú við hersetu, eftirleik-
urinn var óvandari er fullur
árangur hafði fengizt hér. Við
Islendingar höfum nú tæki-
færi til að bæta fvrir þessi
alvarlegu mistök með því að
stuðla í verki að friðsamlegri
þróun í heiminum, segja upp
hernámssamningnum tafar-
laust og taka upp aftur hina
fyrri hlutleysisstefnu, eins og
Austurríkismenn hafa þegar
gert. Þetta er sú eina stefna
í alþjóðamálum sem íslenzk
getur talizt, með henni tryggj-
um við ekki aðeins hagsmuni
íslands heldur leggjum fram
allt sem við megum til að
stuðla að friðsamlegri sambúð
í heiminum, þeirri þróun sem
ein er í samræmi við hags-
múni allrar alþýðu, hvar sem
er í heiminum.
<•>-
Brunatryggingcsr
á húsum í smíðum í Reykjavík
IÐGJALDALÆKKUN
Iðgjaldataxtar eru nú sem hér segir:
Steinhús ........ kr. 2,10 pr. þús. á ári
Eldvarin timburhús .... kr. 4,80 pr. þús. á ári
Óeldvarin timburhús.... kr. 6,40 pr. þús. á ári
öll brunatryggingafélögin
í Reykjavík
r-|e. T£<! ibruii r*i6i?j.uohnili tui'- JíJjí
TBnjTÍxcðót^ inrLiinioiiT. icd ðr. \ .... i;. p.
(■HHIMMMIMIIIINI

..i