Þjóðviljinn - 17.09.1955, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 17.09.1955, Blaðsíða 3
— Laugardagur 17. september 195i — ÞJÓÐVILJINN — (3 EMIL BJÖRNSSON: .*,( Mirkjudagurinn á morgun ! Nýr norðurlandasamningur um félagslegt öryggi Hinn 15. þ. m. var undirritaður í Kaupmannahöfn samning-ur milli íslands, Danmerkur, Finnlands, Noregs og Svíþjóð'ar um félagslegt öryggi. Steingrímur Steinþórsson, fé- lagsmálaráðherra undirritaði samnmginn fyrir Islands hönd, en hann sat fund félagsmála- ráðherra Norðurlanda ásamt Hjálmari Vilhjálmssyni, skrif- stofustjóra félagsmálaráðuneyt- isins og Haraldi Guðmundssyni, forstjóra Tryggingastofnunar ríkisins. Samningur þessi kemur í stað eldri samninga um gagnkvæm réttindi Norðurlandabúa á sviði félagsmála, og auk þess fjallar hann um atriði, sem þessi ríki hafa ekki samið um áður sín í tnilli. Þegar samningurinn gengur í gildi má segja að þvi marki sé náð, að ríkisborgarar Norðurlandanna fimm hafi í meginatriðum öðlazt sama rétt til bóta samkvæmt almanna- tryggingalögum og framfærslu- lögum og borgarar þess ríkis, sem þeir dvelja í. Eftir heimsstyrjöldina síðari hóf Island virka þátttöku i samvinnu Norðurlanda í íélags- málum, sem þá var tekin upp að nýju eftir einangrun stríðs- áranna. Þegar félagsmálanefnd Norð- urlanda tók til starfa var Is- land orðið aðili að samningum við hin Norðurlöndin um gagn- kvæm réttindi varðandi slysa- tryggingar. Jafmrétti um félagslegt öryggi Meginregla nýja samningsins kemur fram í inngangi hans, en þar segir að ríkisstjórnir samningsríkjanna séu þeirrar skoðunar, að ríkisborgarar sér- hvers samningsríkis eigi í öðru samningsríki að njóta í megin- atriðum jafnréttis við þess rík- is borgara, að því er varðar löggjöf um félagslegt öryggi og að þær vilji að þetta jafn- rétti taki til allra þátta fé- lagslegs öryggis. Þá segir enn fremur í 1. grein samningsins að hann taki til greiðslna, sem samkvæmt gildandi félagsmála- löggjöf á hverjum tíma, eru inntar af hendi í hlutaðeigandi ríki vegna elli, skertrar starfs- hæfni eða örorku, veikinda, slysa- og atvinnusjúkdóma, at- vinnuleysis og barnsburðar, svo og greiðslna, sem inntar eru af hendi til eftirlifandi maka og bama og til bágstaddra. Það skal tekið fram að með greiðsl- tun er hér ekki einungis átt við greíðslur í reiðufé heldur einn- ig hvers konar þjónustu og Fjósa- meniiskn- námskeió Fjósamennska virðist nú aft- ur vera farin að njóta virðingar sem starf er þurfi kunnáttu til. Boðað hefur verið að á þessum vetri verði haldin f jósa- mannanámskeið við búnaðar- skólana og standi þau 7 mán- aða tíma og hefjist 1. októbcr n. k. Aðeins tveir geta komizt að í hvorum skóla. hjálpargögn, sem látin eru í té samkvæmt viðeigandi lögum. Lífeyrisgreiðslur bundnar skilyrðum Greiðslur ellilífeyris, örorku- lífeyris, ekknalífeyris og greiðsl ur til ekkna og ekkla með börn, sem fjallað er um í fyrsta kafla samningsins eru bundnar skilyrði um dvalartíma, sem al- mennt er fimm síðustu árin áð- ur en sótt er um lífeyri. Aðrar reglur koma þar og til greina. Flutningur milli sjúkrasamlaga Samningurinn frá 1953 um flutning milli sjúkrasamlaga og sjúkrahjálp vegna dvalar um stundarsakir, var ekki felldur inn í heildarsamninginn þar sem hann þótti of umfangs- mikill til þess og að ýmsu frá- brugðinn hinum samningunum. Grundvallaratriði hans voru því tekin upp í heildarsamninginn og gert ráð fyrir nánari regl- um í öðrum samningi. Menn, sem eru sjúkratryggðir í samn- ingsríki og flvtja búferlum til annars samningsríkis eiga rétt á að ganga inn í sjúkratrygg- ingarnar í nýja aðsetursríkinu í samræmi við reglur, sem byggð- ar skulu á grundvallarákvæð- um um flutning milli sjúkra- samlaga þar í landi. 1 öðru lagi er svo kveðið á, að þegar maður, sem er sjúkratryggður í samningsríki, verður skyndi- lega veikur og þarfnast læknis- hjálpar eða sjúkrahúsvistar, er hann dvelur um stundarsakir í öðru samningsríki, á hann rétt á sjúkrahjálp frá sjúkra- tryggingunum þar. Slysatryggingar Um tryggingar gegn slysum við vinnu og atvinnusjúkdóm- um er það aðalreglan að farið skal eftir lögum og reglum, sem gilda í landi þar sem verk- ið er unnið. Frá þessari reglu eru þó nokkrar undantekningar og hefur samningurinn að geyma allýtarlegar reglur um þær. Gagnkvæmur réttur til at- vinnuleysisstyrkja Eitt af nýmælum samnings- ins eru ákvæðin um gagn- kvæman rétt Norðurlandabúa til greiðslna vegna atvinnuleys- is. Hér á landi hefur ekki enn- þá verið sett löggjöf um at- vinnuleysistryggingar, en und- irbúningur er nú hafinn að setningu laga um það efni. Þegar þau lög ganga í gildi falla þau undir samningirm. Fjölskyldubætur Konur, sem eru ríkisborgarar í samningsríki eiga rétt á greiðslum vegna barnsburðar í öðru samningsríki með sömu skilyrðum og eftir sömu regl- um og borgarar dvalarlands- ins. Greiðslur barnastyrkja, þ. e. fjölskyldubóta og bamalífeyris má binda því skilyrði að barn- ið eða annað hvort foreldranna hafi dvalizt í hlutaðeigandi ríki samfleytt a. m. k. síðustu sex mánuðina áður en umsókn um styrk er lögð fram og að bam- ið sé hjá manni, sem er bú- settur í ríkinu. Barnsmeðlög Það er nýmæli í samningnum að ógiftar mæður og fráskild- ar konur, sem hafa í höndum meðlagsúrskurð eða annað skjal, sem í heimalandi þeirra er hægt að byggja á innheimtu meðlags geta snúið sér til hlut- aðeigandi stjórnarvalda í samn- ingsríki þar sem þær dvelja og fengið meðlag greitt þar eftir sömu reglum og gilda fyrir borgara dvalarlandsins. Framfærsluhjálp Samkvæmt samningnum eiga borgarar samningsríkjanna sama rétt til framfærsluhjálpar og borgarar þess samningsrík- is, sem þeir dvelja í. Sé slík hjálp aðeins veitt um stundar- sakir, er ekki hægt að krefj- ast heimsendingar hins bág- stadda, en sé hjálpin til lang- frama getur ríkið, sem hjálp- ina veitir krafizt þess að heima- landið taki við styrkþeganum. Þessi réttur til að krefjast. heimsendingar er þó allmiklum takmörkunum háður. Þannig er ekki hægt að krefjast heim- sendingar manns, sem dvalið hefur í landinu í fimm ár eða lengur án þess að fá styrk og þótt ekkert sé því til fyrirstöou samkvæmt ákvæðum samnings- ins að maður verði fluttur til heimalands síns, skal þó at- huga hvort einhverjar ástæður mæla með því að svo verði ekki gert. Skal við ákvörðun þessa atriðis einkum gætt mannúðar og ekki skal fram- kvæma heimflutning ef hann hefur í för með sér aðskilnað náinna venzlamanna, eða hinn bágstaddi maður er orðinn roskinn eða hætt er við að hann bíði heilsutjón af flutn- ingnum. Hvert ríki ber greiddan kostnað Hvert samningsríki skal bera kostnað þann, sem það hefur innt af hendi samkvæmt samn- ingi þessum og getur ekki kraf- ið heimaland bótaþegans um endurgreiðslu. Þess ber að gæta að samn- ingurinn veitir ríkisborgurum annars samningsríkis aldrei meiri rétt en borgarar ríkisins njóta og þeim ber að greiða iðgjöld til trygginganna í landi þar sem þeir dvelja. Framkvæmdur tveim mánuðum eftír fullgildingu Samningurinn gengoir í gildi tveim mánuðum eftir að öll samningsrikin hafa fullgilt hann og samtímis falla úr gildi eldri samningar um þau atriði, sem hann fjallar um. Hér hefur aðeins verið drep- ið á nokkur aðalatriði samn- ingsins, en nauðsynlegt er fyr- ir þá, sem flytja til annars samningsríkis að kynna sér nánar hvaða réttindi hann veit- ir í landi þar sem þeir setjast að, svo að þeir glati ekki rétti sem þeim ber samkvæmt á- kvæðum samningsins. (FVá félagsmálaráðuneytinu). Kirkjudagur Óháða fríkirkju-1 safnaðarins er á morgun, en hann er eins og kunnugt er kynningardagur kirkjulegs starfs og einnig fjáröflunar- dagur safnaðarins. Kl. 10.30 í fyrramálið verður barna- skemmtun í Gamla bíó, kl. 2 e. h. verður guðsþjónusta í Að- ventkirkjunni, og eftir messu hafa konur úr Kvenfélagi safn- aðarins kaffisölu í Góðtempl- arahúsinu. Ég skrifa þessar fáu línur til þess að þakka öllum þeim, sem unnið hafa af fórnfýsi og dugnaði á kirkjudögum safnað- arins undanfarin ár, ekki sízt konunum sem séð hafa um kafíisöluna með svo miklum myndarbrag, að orð er á gert. En auk þess vildi ég nota tækifærið og heita á safnaðar- fólk og aðra að leggja enn málefni safnaðarins lið og fjöl- menna á morgun. Barnaskemmtunin í fyrra- málið er nýr liður á dagskrá kirkjudagsins, tekinn upp vegna þess hve lítið er um almennar barnaskemmtanir, ekki sízt á þessum tíma árs. Verður leit- azt við að hafa þá skemmtun sem allra fjölbreyttasta, bæði til uppbyggingar og gleði'-fyr- ir börnin. Það skal tekið fram Róðramót á Sherjaíirði Septembermót RóSrardeildar Ármanns verður háð í dag á Skerjafirði og hefst kl. 3 síð- degis. Keppt verður í fjögra manna bátum af innri gerð (f jórir ræð- arar og stýrimaður), en vega- lengdin er 1000 metrar. Að þessu sinni sendir Róðrarfélag Reykjavíkur 2 sveitir til keppni og Róðrardeild Ármanns 4, þannig að keppt verður í tveim riðlum. Endamarkið er í Naut- hólsvík. I dag verður keppt í fimmta sinn um bikar, sem Róðrarfélag Reykjavikur vann í tvö fyrstu skiptin, en Ármann hefur unn- ið tvö s.I. ár Bikar þennan vinn- ur það félag til eignar sem sigr- ar í mótinu 5 sinnum alls eða þrisvar í röð. Á morgun verður unglinga- keppni í 1000 metra róðri. Keppa þá sveitir frá Róðrarfé- lagi Reykjavíkur og Ármanni, sín sveitin frá hvoru félagi. vegna allra, sem spyrjast fyrir"tv um það, að aðgöngumiðasala verður við innganginn frá kl. 10 í fyrramálið, og að sjálf- sögðu er fullorðnu fólki, sem vill styrkja söfnuðinn, heimilt að koma líka. Það er von mín að þessi skemmtun verði vel sótt þótt ekki væri unnt að hafa hana á heppilegri tíma. En þótt ég veki sérstaka at- hygli á barnaskemmtuninni, af því að hún er nýr dagskrárlið- ur, er okkur öllum, sem að kirkjudeginum stöndum að sjálfsögðu kært að sjá sem allra flesta, unga og gamla, við öll tækifæri á morgun. Einkum er það einlæg von mín, að enginn, sem er í söfnuðinum, gleymi kirkjudeginum að þessu sinni. Sýnið enn áhuga ykkar í verki, það hlýtur að koma að því fyrr eða síðar að við fáum leyfi til að hefja kirkju- bygginguna. Aðalritari Rotary staddurhérálandi George Means, aðalritari heimssambands Rotary-klúbb- anna (Rotary International), hefur dvalizt hér á landi nokkra undanfarna daga og m. a. heimsótt Rotary-klúbba í ná- grenni Reykjavíkur. Kom hann hingað s. 1. miðvikudag en flýg- ur í dag áleiðis til Ziirich I Sviss, þar sem hann mun sitja fundi Rotary-samtakanna. Helgi Elíasson fræðslumála- stjóri, umdæmisstjóri Rotary á Islandi, mun einnig mæta á fundunum í Ziirich og fer hana utan í dag. Alls eru nú starfandi rúm- lega 8800 Rotary-klúbbar í heiminum með um y2 milljóa félagsmanna. Hér á landi ení klúbbarnir 13 og félagarnir 370. 1 fjölmennasta klúbbnum (|j Reykjavík) eru félagsmenn 51«, J Foiseta Finna og Sovéi...« Framhald af 1. síðu. fylgist af mikilli athygli með viðræðunum í Moskva. Er það von Finna að Sovétríkin látl af hendi flotastöðina Porkkala, sem þau fengu til 50 ára með friðarsamningunum 1944. Það er hald margra í Helsinki að sovétstjórnin muni bjóða Finn- landi að gerast aðili að Eystra- saltsbandalagi. Óskilamunir Framvegis fer afgreiðsla óskilamuna fram hér í skrifstofunni á Fríkirkjuvegi 11 einungis kl. 2—4 síðdegis alla virka daga nema laugardaga. SAKADÓMARI WHniiamiiiiHii*i»ii*iiiMiiiiiiiiumiiimuuHmiiiiMiM(iiuiiiii*Hiiiii*iii Innilegt þakklœti til állra þeirra, sem heiðr- uðu mig með gjöfum og heimsóknum á fimmtugs- afmœlinu. ÁSGEIR JAKOBSSON /

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.