Þjóðviljinn - 25.11.1955, Blaðsíða 3

Föstudagnr 25. nóvember 1955 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Málgagit utanríkisráálierrans lýsir yffr
Þjóðin verður þegar að búa sig undir
að hernáminu verði aflétt
Hermangararnir vilja selja sjálfstœSi þjóSarinnar
um langa framtiS fyrir gróSa sinn
Tíminn, málgagn utam’íkisráðherrans, birtir langa
grein um hernámsmálin í gær og kemst m.a. a'ö þeirri
niðurstöðu aö aldrei hafi veriö eins friðvænlegt í heim-
inum og nú. Almenningur spyrji því að vonum hvort
forsendur hernámsins séu ekki brott fallnar, en hins
vegar vilji heimangararnir, „hinir nýríku milliliöir á
sviði verzlunar og verktáka“ a'ö hernámiö fái enn sterk-
ari ítök og yfirráö. Niöursta'öa blaösins er sú aö þjóöin
verð'i án tafar aö búa sig undir a'ð losna við hernámið
og gera þær ráðstafanir sem duga til aö tryggja næga
atvinnu án þjónustustarfa fyrir erlendan her.
Þjóðviljanum þykir rétt að
birta meginatriði greinar þess-
arar, þar sem hún birtist í mál-
gagni utanríkisráðherrans, og
túlkar án efa skoðanir sívaxandi
hóps Framsóknarmanna. Hún er
ein sönnun þess að krafan um
vinstri samvinnu til að leysa
vandamál þjóðarinnar verður
einnig æ háværari innan Fram-
sóknarflokksins. Blaðið segir m.
a.:
^ Óheillavænleg
þróun.
„Vamarmálin hafa síðan ver-
ið snar þáttur í daglegu lífi
fólksins í landinu. þ>að er ekki
furða, því að um allmörg ár
hefur álitlegur hluti þjóðarinnar
haft lífsbrauð sitt af störfum
í þágu erlendu vamarherjanna.
Þetta er köld staðreynd sem
meginhluti þjóðarinnar mun
nefna með réttu óheillavænlega
þróun. Sú braut sem farin hefur
verið hefur eðlilega snert at-
vinnulíf þjóðarinnar í vaxandi
mæli og nú er svo komið að
gjaldeyristekjurnar af varnar-
liðinu eru þjóðarbúinu með öllu
ómissandi. Enda er svo að í land-
inu eru sterk öfl, sem láta sér
þessa þróun vel líka og vilja
jafnvel auka vamarliðsfram-
kvæmdimar.“
Hermangarar íhalds-
ins.
„Fremstir í flokki þessum eru
hinir nýríku milliliðir á sviði
verzlunar og verktaka, studdir
af Sjálfstæðisflokknum. Fari svo
að þessi öfl ráði um of stefnunni
hlýtur raunverulegt atvinnulegt
sjálfstæði þjóðarinnar að fara
forgörðum, svo sem dæmi er um
á t. d. Möltu og Hawaii. Þjóð-
in’ni yrðu herstöðvarnar sjálfrar
sín vegna bráðnauðsynlegur at-
vinnuvegur, sem mundi leiða
af sér dvöl varnarliðsins um ó-
vissa framtíð. þ>etta atriði verða
allir að gera sér ljóst og þá
hættu, sem af því stafar, að stór
hluti þjóðarinnar vinnur ekki að
eðlilegri framleiðslu landsins."
^ Allar forsendur
fallnar.
„Margt er breytt síðan 1951,
vopnahlé í Kóreu og Indó-Kína.
Hættuástandið frá 1951 er því
liðið hjá. Stórveldin hafa í vax-
andi mæli farið þá braut að
leysa ágreiningsmálin við samn-
ingaborðið. Mikill árangur hefur
náðst í stórveldasamningum enda
þótt margt sé enn óleyst. Hafnar
eru viðræður um afvopnun og
eðlileg verzlunarviðskipti milli
austurs og vesturs hafin. Allir
eru sammála um að aldrei hafi
verið jafn friðvænlegt í heimin-
um og nú síðan 1945. Þessi
breyttu viðhorf hljóta að vekja
þá spurningu hjá þjóðinni hvort
ekki séu fallnar í brott forsend-
ur fyrir dvöl varnarliðsins hér á
landi. Hernáminu í Þýzkalandi er
lokið og friðarsamningar gerðir
við Vestur-þýzkaland. Þar með
eru allar forsendur Bandaríkj-
anna og túlkun samningsins frá
1941 og 1948 fallnar úr gildi.“
■fa Ástæðulaus dvöl.
„Allar horfur eru á því, að
þörf Atlanzhafsbandalagsins á
varnarliði á Islandi fari síminnk-
andi. Fari sem nú horfir í al-
þjóðamálum hlýtur sú stund að
renna upp innan tíðar að íslend-
ingar geti sannað bandamönnum
síum, að dvöl varnarliðs hér á
landi sé ástæðulaus. Verði það
ekki gert verður litið á það af
hálfu Bandaríkjanna, að íslen'’
ingar hafi í raun og veru sætzt
á kröfur þeirra frá 1945 um
bækistöðvar til langs tíma.“
Trúin á landið.
„Allt þetta kostar dugmikil á-
tök og umsvif í þjóðlífinu. En
þó eru þessi átök sem nú bíða
ekki erfiðari miðað við nútíma-
aðstæður, en þau Grettistök er
aldamótakynslóðin hefur lyft í
landinu.
Trúin á landið á að vera leið-
arljósið og ef hún bilar ekki, þá
á þjóðin bjarta framtíð fyrir
höndum. Ef þjóðin hefur ekki
dug til þess að treysta svo at-
vinnuvegi sína að hún sé fjár-
hagslega sjálfstæð á hún ekkert
annað hlutskipti fyrir höndum
en að þiggja náðarbrauð vin-
veittra þjóða.“
Ný sönglög
Komið er í bókaverzlanir söng-
lagahefti, 5 einsöngslög með
píanóundirleik, eftir Sigurð Á-
gústsson í Birtingaholti. Lögin
eru þessi:
Vísur gamals Ámesings við
texta eftir Eirík Einarsson frá
Hæli, Kvöldvísa við textann
Kvölda tekur, sezt er sól; Vísa
álfkonunnar við texta úr Rauð-
skinnu; Haust við texta eftir höf-
und lagsins, og Landið helga við
texta eftir Einar Benediktsson.
Lögin eru prentuð í Félags-
prentsmiðjunni, og er frágangur
snyrtilegur. Kápumynd hefur
Halldór Pétursson teiknað.
Þetta eru fyrstu lögin sem
prentuð eru eftir Sigurð í Birt-
ingaholti, og hefur Árnesingafé-
lagið í Reykjavík kostað útgáf-
una.
Samþykht Verkalýðsfélagsins Baldurs:
Launabætur alþýðustétt-
anna séu tryggðar
i
Afskiptaleysi ríkisvaldsins af verðlags-
málum harðlega átalið
Verkalýðsfélagið Baldur á ísafirði gerði á fundi sínum
s.l. sunnudag samþykktir, þar sem afskiptaleysi ríkis-
valdsins af verðlagsmálunum er harðlega átalið og því
lýst yfir að verkalýðssamtökin geti alls ekki unað þeim
stöðugu lífskjaraskerðingum, sem alþýðan á nú við að
búa.
Samþykktin er svona:
„Fundur í Verkalýðsfélaginu
Baldri, haldinn 20 nóvember
1955, telur að kauphækkun sú,
sem verkamenn fengu eftir
verkföllin á sl. vori, og sem
nam 11% grunnkaupshækkun,
réttlæti á engan hátt þær stór-
felldu hækkanir á öllu vöru-
verði og þjónustu, sem síðan
hafa átt sér stað.
Átelur fundurinn harðlega
afskiptaleysi ríkisvaldsins af
verðlagsmálunum og harmar
jafnframt, að þeim aðUum, sem
mestu ráða um verðlagsþróun-
ina í landinu, skuli hafa hald-
Stúdentar á Akra-
nesi andvígir ætt-
Þetta er ein af myndum Ásmundar Sveinssonar á samsýningu
Félags íslenzkra myndlistarmanna sem nú stendur yfir í Lista-
mannaskálanum. Myndin heitir Höfuðlausn — og er uppkast að
minnismerki um Egii Skallagrímsson.
Ríltisútgáfan sjái unglingum á
skyldunámsstigi fyrir bókum
arnöfnum
Auk þeirra samþykkta aðal-
■'undar Bandalags kvenna í R-
vík, sem Þjóðviljinn hefur áð-
ur birt, var þessi gerð um
samvinnu skóla og heimila.
„1. Fundurinn skorar á kenn-
arafélög barna- og unglinga-
skólanna í Reykjavík að til-
nefna af sinni hálfu menn í
nefnd til þess að sporna á
móti sælgætisáti barna og ungl-
ínga í bænum og vinna að öðr-
um sameiginlegum áhugamál-
um heimila og skóla, ásamt
þar til kjörinni nefnd frá
Bandalaginu.
2. Fundurinn skorar á Al-
Frh. á 10. síðu.
Á fundi í Stúdentafélaginu á
Akranesi, sem haldinn var í
Saurbæ 19. nóv. s.l., var gerð
samþykkt, þar sem mótmælt
var frumvarpi því um ættar-
nöfn, sem nú liggur fyrir al-
þingi. Fundurinn taldi aukna
notkun ættarnafna varhuga-
verða fyrir íslenzka tungu og
málvitund og brjóta í bág við
aldagamla erfðavenju. Fundur-
inn leit svo á, að fremur beri að
draga úr notkun ættarnafna en
auka hana.
Hinsvegar lýsti fundurinn sig
samþykkan þeim ákvæðum
frumvarpsins, sem lúta að því
að vanda sem mest val skírn-
arnafna.
7 / jin n ituja r.tijiö/ci
' SJ.RS.
. \
izt það uppi að nota fyrr-
greindar launabætur sem
skálkaskjól til gífurlegra árása
á lífskjör alþýðu.
Skorar fundurinn á Alþdngl
og ríkisstjóm að taka verð-
lagsmálin föstum tökum og
tryggja það, að launabætur al-
þýðustéttanna séu ekki að
engu gerðar með ráðstöfunum
þeirra aðilja, sem hafa á hendi
störf milliliðanna í þjóðfélag-
inu.
Telur fundurinn að verka-
lýðssamtökin geti alls ekki un-
að þeim stöðugu lífskjaraskerð-
ingu, sem alþýðan á nú við að
búa, og heitir því fundurinn á
Alþýðusamband Islands að
vinna af alefli að raunhæfri
lausn þessa vandamáls, með því
að leita fulltingis alþingis-
manna um setningu löggjafar,
sem tryggi raunverulegan
kaupmátt launanna og öruggt
verðlagsef tirlit' ‘.
Á sama fundi var þessi sam-
þykkt einnig gerð:
„Fundur 1 Verkalýðsfélaginu
Baldri á Isafirði, haldinn 20.
nóvember 1955, skorar á Al-
þingi það sem nú situr að
samþykkja eftirtalin frumvörp
til laga:
Frv. um orlof verkafólks,
frumvarp um hvíldartíma ís-
lenzkra togaraháseta, frumvarp
um sömu laun kvenna og karla
og frumvarp um aðild verka-
lýðsfélaga að Félagsheimila-
sjóði.
Fundurinn tekur það fram,
að hann telur að hér sé um
að ræða mikilvæg hágsmuna-
og réttindamál alþýðunnar,
mál, sem fyllsta sanngirni mæli
með að löggjafarvaldið láti til
sín taka, og það engu síður
þótt verkalýðssamtökin hafi nú
þegar, með samningum við at-
vinnurekendur, fengið 2 þeirra*,r ,
viðurkennd og framkvæmd“, A