Þjóðviljinn - 06.12.1955, Síða 4

4) — ÞJÓÐVTLJINN — Þriðjudagur 6. desember 1955
tvek IfóS'
1 Guðni Þórðarson blaðamað-
ur og ljósmyndabraskari skrif-
ar í blað sitt 12. nóvember
ævintýralitaða frásögn af
hæstaréttardómum i ljósmynd-
myndamálum hans og Hjálm-
ars R. Bárðarsonar skipaskoð-
unarstjóra.
I greininni telur Guðni þá
sökudólgana vera í stjórn hins
ísl. ljósmyndarafélags, Hjálm-
ar form. og sjálfan sig ritara.
Nafnið á" félagi þeirra getur
tæplega staðizt, því að til þess
að bera slíkt nafn þurfa menn
þeir, sem í því eru, að vera
ljósmyndarar, þ.e. hafa próf
frá iðnskóla og taka verk-
legt próf í iðninni. Auk þess
j verða menn að greiða fé til að
j öðlast þessi réttindi.
j Það er vitað mál að hér
eru tugir áhugaljósmyndara,
sem reyna að seija vinnu sína,
; til þess að bæta svolítið tekj-
ur sínar. Auðvitað er þetta
í misjafnlega stórum stíl, en
þessir fyrrnefndu félagar hafa
haft af slíkri vinnu geysimikl-
ar tekjur.T.d. hafði Ljósmynd-
arafélag Islands kært Guðna
nokkru áður fyrir að taka og
selja myndir af samsettu
spjaldi af Reykholtsskólanem-
endum og fleira, en það hefur
ékæruvaldinu ekki þótt ástæða
til að taka til dórns, svo fé-
j laginu sé kunnugt.
Meðal annars blaðurs um
hæstaréttardómana reynir G.
Þ. að blanda saman við þessi
mál óslcyldu máli um höfund-
arrétt, en kæran var aðeins
út af broti á iðnlöggjöfinni og
atvinnurétti sem hún veit-
ir. Hér verður birtur útdrátt-
ur úr hæstaréttardómnum í
máli Guðna, en Hjálmari
sleppt, vegna þess að dómuit^
í máli hans er að mestu sam-
hljóða.
„Árið 1955, miðvikudaginn
9. nóvember, var í Hæstarétti
í málinu nr. 25/1955:
Ákæruvaldið gegn Guðna
Þórðarsyni uppkveðinn svo-
hljóðandi dómur:
I ákæruskjali, dags. 3. júní
1954, er ákærða gefið að sök,
að hann hafi stundað Ijós-
myndagerð í atvinnuskyni
nokkur undanfarin ár án þess
að hafa atvinnuréttindi sem
ljósmyndari. í málinu hefur
verið leitt í ljós, að ákærði
tók að sér árið 1952 eftir
beiðni framkvæmdastjóra Iðn-
sýningarinnar, sem haldin var
í Reykjavík nefnt ár, að
stækka nokkrar ljósmyndir,
sem hafa átti á veggjum sýn-
ingarhússins. Vann hann verk
þetta að nokkru leyti einn og
að nokkru leyti ásamt öðrum
nafngreindum manni. Fyrir
starf þetta tók ákærði
greiðslu, og eru reikningar
hans fyrir það dagsettir í
september 1952. Ennfremur
liveðst ákæri hafa tekið Jjós-
myndir fyrir allmarga fleiri
aðilja gegn gjaldi, en þar sem
ekkert hefur verið frekar
grennslazt eftir þvi í prófun
málsins, hvenær þetta hafi átt
sér stað né um nánari atvik
að því, kemur ekki til álita
að meta ákærða það til sakar.
Með ákvæðum 2. málsgr. 2.
gr. og 1. töluliðs 3 málsgr.
15. gr. laga nr. 10/1936 um
breytingu á lögum nr. 18/1927
er lögð refsing við því að
reka iðnað án þess að full-
nægja skilyrðum iaganna um
iðnréttindi. Verk ]iað, sem
ákærði vann fyrir Iðnsýning-
iinii, þykir iit af fyrir sig
ekld nægja til að telja hann
liafa rekið iðnað í merkingu
nefndra lagagreina. Og þar
sem ekki er lcitt í Ijós, að
Svar til
Guðna Þórðarsonar,
blaðamanns við
Tímann
ákærði hafi lagt stund á Ijós-
myndagerð með þeim hætti,
að talið verði til iðnrekstrar,
ber að sýkna hann af kröfum
ákæruvaldsins í máli þessu.
Eftir þessum úrslitum ber
að leggja á ríkissjóð greiðslu
alls sakarkostnaðar, bæði í
héraði og fyrir Hæstarétti,
þar með talin laun sækjanda
fyrir Hæstarétti, kr. 1000.00,
og laun verjanda ákærða í
héraði og fyrir Hæstarétti,
samtals kr. 1700.00.
Dómsorð:
Ákæröi, Guðni Þórðarson,
á að vera sýkn af kröfum á-
kæruvaldsins í máli þessu.
Allur kostnaður sakarinn-
ar, bæði í héraði og fyrir
Hæstarétti, greiðist úr ríkis-
sjóði, þar með talin málflutn-
ingslaun sækjanda málsins í
Hæstrétti, Gústafs A. Sveins-
sonar hæstaréttarlögmanns,
kr.1000.00, og málflutnings-
laun verjanda ákærða í hér-
aði og fyrir Hæstarétti, Krist-
jáns Guðlaugssonar hæsta-
réttarlögmanns, samtals kr.
1700.00“.
★ ★
„Sératkvæði hrd. Jóns Ás-
björnssonar í hæstaréttaiTnál-
inu nr. 25/1955: Ákæruvaldið
gegn Guðna Þórðarsyni.
Mál þetta er mjög vanpróf-
að í héraði. Eigi sést, að reikn
ingar þeir, sem lagðir liafa
verið fram í málinu, hafi ver-
ið bornir undir ákærða né
liann spurður að því hvernig
fjárhæð þeirra var skipt milli
hans og Hjálmars Bárðarson-
ar. Þá hafa forstöðumenn Iðn-
sýningarinnar 1952 eigi verið
kvaddir vættis í málinu, til
að spyrja þá um skipti þeirra
við ákærða.. Loks hefur á-
kærði ekki verið spurður ræki-
lega um • tilkostnað hans við
ljósmyndagerð fyrir Iðnsýn-
ingu þessa, sem þó var á-
stæða til.
Ákærði hefur kannast við
að hafa tekið ljósmyndir fyrir
allmarga aðilja og hafa haft
nokkrar tekjur af því, en eigi
hefur þetta verið rannsakað
nánar.
Þá hefur vitnið Sigurður
Guðmundsson skýrt frá því,
að það hafi haft spurnir af,
að ákærði haíi tekið myndir
fyrir Samband ísl. samvinnu-
félaga, en eigi sést, að ákærði
hafi verið um þetta spurður
né það rannsakað á amian
hátt. Loks hefði þurft að afla
gagna um, hversu miklu tekj-
Frh. á 10. síðu.
nýja sölnbúð
á horni Pósthússtrætis og Tryggvagötu
(rétt norðanvert viö hina eldri sölubúð vora)
Verða þar á boðstólom:
r
U tgerðarvörur
Vinnufatnaður
í hinni eldri sölubúð vorrí
verða til sölu:
Verkfæri
- Málningarvörur
Vélaþéttingar
Verzlun
O. ElSlngsesií h.f.
Elzta og stærsta veiöarfœraverzlun landsins
a «_« U ■ * H ■■■■■■ ■ ■ ■ »_■
■ ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■Hw
Auglýsið í Þjóðviljanum
■ ■ ■ ■ ■
W.W.
HRÓLFUR skrifar: „Víxil-
fals er fremur fátítt afbrot
hér á landi. Menn, sem þó ekki
kalla allt ömmu sína, líta með
fyrirlitningu á þá vesalinga,
sern slíkt fremja og það af
þeirri ástæðu að þetta er fyrst
og fremst heimskulegt afbrot.
Venjulega jafngildir það því
að stinga sjálfur höfðinu í
snöruna. Líkurnar eru svo
hverfandi fyrir því að fyrir-
tækið lánist. Enda eru varla
dæmi til að menn grípi til
slíks fyrr en í fullkominni ör-
væntingu, þegar engra kosta
er völ og allir tilburðir verða
fálm eitt.
Útvarpshlustendur urðu vitni
að einni slíkri örvæntingartil-
raun í kvöld.
ÞA£> ER öllum ljóst að her-
námsmenn eru komnir í al-
ger þrot með sinn víxil. í upp-
hafi fengu þeir hann uppá-
skrifaðan af yfir 40 þingmönn-
um, að vísu sem einstakling-
um, en ekki í umboði Alþingis
og þaðan af síður þjóðarinnar,
og á fölskum forsendum, en
það var þó talið nægilegt. En
það hefur orðið æ Ijósara
eftir því, sem lengur hefur
liðið, hvert giapræði þarna var
framið — að maður ekki nefni
Ijótara orð —. Andstæðingum
hernámsins hefur því farið ört
fjölgandi og nú er svo komið
að margir þeirra, sem gáfu
Víxilfals — Örvæntingartilraun hermangara — „Ég
er Fjallkonan” — Orðsending til happdrættis-
neíndarinnar.
sitt jáyrði þegar herinn kom,
heimta hann nú fluttan burt.
Ábyrgðarmennirnir frá 1951
eru sem sé hver af öðrum farn-
ir að neila að skrifa upp á
framlengingu víxilsins.
HERNÁMSMENN og her-
mangarar eru því komnir í
hvínandi vandræði. Yfir þeim
vofir, að þjóðin heimti greiðslu,
„víxillinn“, verði afsagður.
Hvar á nú að fá ábyrgðar-
menn? spyrja þeir í örvænt-
ingu. Og þeirra nauð hefur
gengið skáldinu frá Skriðu-
klaustri nær hjarta. Hinir lög-
giltu vinir menningarinnar
voru illa staddir og hverjum
stóð þá nær en sjálfu skáld-
inu að koma til hjálpar? Og
að kvöldi 1. desember stendur
har.n upp og segir af sínum
mikla myndugleik: Ég er
Fjallkonan, ég skal skrifa á
yíxilinn! Ég, Fjallkonan, lýsi
yfir að að beroámið sé nauð-
syn. Og um leið lýsti hann
því, hve honum, Fjallkonunni,
væru öll börn sín jafn kær,
jafnt þau sem svikju sig eins
og hin. Var þetta augljós hugg-
un fyrir þá, sem tryggt hafa
sér stað í sögunni við hlið
ýmsra fyrri tíma misyndis-
manna.
Hermangararnir munu nú
segja, sigri hrósandi: „Jæja,
ætlið þið að neita þessum á-
byrgðarmanni, sjálfri Fjallkon-
unni“.
EN HÆTT er við að hér
fari eins og þegar einhver
auðnuleysinginn kemur í banka
með falsað nafn góðs viðskipta-
manns bankans. Það er hætt
við að þjóðin svari: „Nei, herr-
ar mínir, þetta er ekki hönd
Fjallkonunnar. Þið hafið nú
aðeins bætt gráu ofan á svart
með því að svívirða hennar
nafn. Nú er nóg komið, nú
verður að ykkur gengið.“
1/12 ’55 Hrólfur
HÉR ER SVO annað bréf
um óskylt efni.
Akurnesingur skrifar: „Kæri
Bæjarpóstur — ég skrifa þér
aðeins nokkrar línur, mest
vegna þess að ég vorkenni þér
að þurfa að skrifa allan bæj-
arpóstinn sjálfur (fyrirgefðu).
Og auðvitað ætla ég að láta
þessar línur fjalla um happ-
drættið okkar — og það sem
ég vil segja er þetta: Mér finnst
að vel mætti leggja meiri á-
herzlu á sölu happdrættismið-
anna á stöðum utan Reykja-
víkur — eins og t. d. Hafnar-
firði — Keflavík — Sandgerði
— og Akranesi með því að
senda Happdrættisbílana —•
svo sem einn dag á hvom slað,
— svo fólki gefist kostur á að
skoða gripina, en binda þá
ekki eingöngu fasta við Reykja-
víkursvæðið. Þetta myndi án
efa gefa góða raun og vekja
meiri athygli á happdrættinu
á þessum stöðum.
Með kveðju, Alcurnesingur
E.s. — Og svo væri það mik-
il skyssa hjá okkur ef við
gleymdum Kópavoginum í baka-
leiðinni frá Sandgerði — því
þar eru félagsfræðingar og
margir þjóðkunnir skörungar
sem tefla stundum á tæpasta
vaðið. Sami.
VONANDI tekur happdrætt-
isnefndin tillögu Akurnesings
til athugunar.