Þjóðviljinn - 29.12.1955, Qupperneq 3

Fimmtudagnr 29. desember 1955 — ÞJÓÐ-VTLJINN — (3
Uppeldis- og hjúkrunarheimiliö að Skáiatúni.
nú starfað í tæptvö ár
Vistbörnin þar eru 20 talsins
í gær var blaöamönnum boöiö að skoó'a. uppeldis- og
hjúkrunarheimili þaö, sem starfrækt ér aS Skálatúni í
Mosfellssveit fyrir andlega. vanþroska börn ög íávita. Gafst
þá noltkur kostur að kynnast örlítiö því gagnmerka starfi,
sem þar hefur veriö unniö í kyrrþey nú um nærri tveggja
ára skeiö.
Hér í blaðinu í gær var greint
frá fyrsta undirbúningi að
Stofnun Skólatúnsheimilisins og
þeirri þörf sem hér er fyrir
slíkt vistheimili.
Templarar höfðu forgöngu
Heimilið var stofnað af Um-
dæmisstúkunni nr. 1 en er nú
rekið sem sjálfseignarstofnun
undir stjóm sérstakrar nefnd-
ar, er stúkan kýs. 1 stjórnar-
nefndinni eiga sæti Jón Gunn-
laugsson formaður, Páll Kol-
beins gjaldkeri, Þorsteinn Þor-
steinsson ritari og meðstjóm-
endur María Albertsdóttir og
Guðrún. Sigurðardóttir.
Rúm fyrir 22 böra
Það var í ársbyrjun 1953 sem
kaup vom fest á Skálatúni,
nýbýli frá Lágafelli, í þeim til-
gangi að koma þar upp fávita-
hæli. Síðan var unnið að lag-
færingu og breytingum á húsa-
kynnum þar, en 30. janúar
1954 tók heimilið til starfa.
Vistböm geta verið þar 22 og
hefur oftast nær verið fullskip-
áé. Nú ém bömin 20 talsins,
flest úr Reykjavík, og á aldr-
inum 6-14 ára.
Átta starfsstxilkur vinna við
heimilið og einn kennari, en auk
þess starfa 3 karlmenn við bú-
rekstur: í Skálatúni em um
30 gripir í fjósi og á þriðja
liundrað liænsni. Forstöðukona
er Kristín Beckemeier, þýzk
stúlka, sem rnikla reynslu hef-
ur í hjúknni bama og dvalizt
hefur liér á landi xim nokkurra.
ára skeið. Kennari er Markús-
ina G. Þorvarðardóttir, yfir-
læknir Kristján Þorvarðsson og
bústjóri Lárus Hermannsson.
Skálatúnsheimílið hefur notið
60 þús. kx-óna árlegs bygging-
arstyrks á fjárlögxxm að undan-
förnu og Reykjavikurbær hefur
lagt fram 100 þús. kr. vaxta-
laust lán til húsakaupa. Auk
þess greiðir ríkissjóður 44 kx-ón-
ur af 60 króna daggjaldi hvers
vistbarns, en sveitar- og bæj-
arfélög 12 krónur. Afganginn
greiða vandamenn bamanna.
Ýmsir aðilar, félagasamtök
og einstaklingar. hafa styrkt
Skálatúnsheimilið með fégjöf-
um. T.d. gaf Liknarsjóður ís-
lands 30 þús. krónur til heim-
ilisstofnxxnarinnar, Bamavernd-
Ffh. á 10. síðxi.
Leipzig.er á ný að verða mið-
stöð heimsviðskiptanna
Að afstöönnm tveim vel heppnúöum kaupstefnum í
Leipzig á þessu ári og' vegna bættrar sambúðar ríkja á
alþjóðavettvangi, hefur ennþá oröiö vart við aukinn á-
huga vestrænna ríkja fyrir Kaupstefnunni í Leipzig sem
haldin veröur dagana 26. febrúar til 8. marz 1956.
Enn sem fyrr munu hinar yf-
irgripsmiklu vömsýningar Sov-
étríkjanna, Kína og alþýðulýð-
veldanna í Evrópu gefa til
kynna áætlanir þessara landa
um útflutning sinn.
Belgía, Stórabretland, Frakk-
land og í fyrsta sinn eftir stríð
Finnland, munu bjóða vömr
sínar á samsýningum.
Sérstaklega mun indverska
sýningin verða miklu yfirgrips-
meiri en áður. Auk þess sýna
f jölmörg einkafyrirtæki þessara
landa vömr sínar í hinuxh ýmsu
sýningarhöllum kaupstefnunn-
ar.
Nú þegar hefur kaupstefn-
unni borizt sægur pantana á
sýningarsvæðxxm frá ýmsum
einkafyrirtækjum í Stórabret-
landi, Frakklandi, Belgíu, Lux-
emburg, Hollandi, Danmörku,
Noregi, Svíþjóð, Irlandi, Sviss,
ítalíu, Austurríki, Bandaríkjum
Norður-Ameríku, Umguay og
Jamaika. Daglega streyma inn
pantanir livaðanæva úr heimin-
um til skrifstofu kaupstefn-
unnar í Leipzig.
Víðkunn fyrirtæki þungaiðn-
aðarins, efnaiðnaðarins, flutn-
ingaiðnaðarins og léttaiðnaðar-
ins eru meðal fjölmargra sýn-
enda frá Vestur-Þýzkalandi.
Framhald ó 6. síðu.
K|ötmagnið jjókst um 55,7 prés.
435 jbíis. díikum slátrað á $l. hausfi -
Mesta sláfrun á síSustu 12 árum
Á s.l. ha-usti var slátrað 435.304 dilkum er lögöu sig á
6.174.726 kg. Er þetta 154 þús. 731 dilk fleira en haustiö
1954 og 2 millj. 210 þús. 43 kg. meira. kjöt en þá. Kjöt-
magnið hefur því vaxiö um 55.7 %. Þetta er mesta slátr-
un í sláturhúsum frá því haustiö 1943.
Samkvæmt upplýsingum frá
Fi'amleiðslxii'áði landbúnaðarins
var meðalþxmgd dilka á öllu
landinu 14,18 kg sl. haust en
í fyrra var hún 14,13 kg og
virtist því sem hin rýra meðal-
vigt fjár á óþun'kasvæðimi í
sumar hafi jafnazt fyllilega upp
með meiri dilkþunga í öðrum
hénxðum landsins.
“^'SamkVæmt bi'áðabirgðatölum
var á síðastliðnu hausti slátrað
435.304 dilkum, kjötþungi
þeirra samtals 6.174.726 kg og
er það 3.964.683 kg eða 55,7ú
meira en í fyrra. Samtals var
af geldfé 11.924, að kjötmagni
279.345 kg eða 115.353 kg
meira en í fyrra, aukningin
70,3%. Slátrað var 18.979 ám
og hrútum, kjötþxxngi þeimx
samtals 371.271 kg, sem er
Enn nm skolp-
ræsavit Ihaldsins
Þjóðviljanum barst i gær eft-
irfarandi:
í tilefni af grein í Þjóðvilj-
anum í dag um „skolpræsa-
framkvæmdir borgarstjóra", vil
ég taka fram eftirfarandi:
Eins og kunnugt er liggja und-
ir einni af brautum Reykjavik-
ui'flugvallar holræsi fyrir hluta
af Skerjafjarðarbyggð. Holræsi
þessi liggja út í sjó við eiida
flugbrautarinnar.
Úlndanfarin ár hefur verið
að því unnið að verjá ströndina
fyrir sjávargangi og þá jafix-
framt breikka veginn, er ligg-
ur við enda flugbrautarinnar,
með því að flytja þangað grjót,
er til hefur fallið við bæjarfram-
kvæmdir.
Eftir því sem uppfyllingin hef-
ur aukizt hafa áðxxrnefnd ræsi
verið framlengd og þá stuðlað
að því að stíflun ætti ser ekki
stað, enda er mér ekki kunnugt
um slíkt.
Verk sem þetta eru fram-
kvæmd af vinnuflokkum bæjar-
ins án þess að vera borin undir
borgarstjóra og bæjarráð, enda
hafa þessir aðilar engin afskipti
af því haft.
Bæjarverkfræðingurinn í
Reykjavík, 28. des. 1955
Bollí Thoroddscn
Framanskráð athugasemd bæj-
arverkfræðings staðfestir frá-
sögn Þjóðviljans, nema gengið
er framhjá aðalatriðinu: fyrst
var fyllt upp með grjóti, en
síðan farið að lengja ræsið, og
það fyrst eftir að íbúar hverfis-
höfðu gert kröfu um það. At-
hugasemd bæjarverkfræðings
virðist helzt sprottin af þeirri
mannúð hans að reyna að þvo
svolítið þann ágæta borgarstjóra
sem lætur skolp sitt renna út
í Tjörnina.
224 þús. 87 kg, eða 152,2%
meii'a en i fyrra.
Framhald af 1. síðu.
band næðist við fi'amkvæmda-
stjói'ana.
Skildir eftir á
bryggjunni
Skipverjárnir 15 fóru því um
boi’ð í Jón Þorláksson og sváfu
þar um nóttina. Á aðfangadags-
morgun fyrir ki. 9 eru þeir
vaktir og þeim tjáð að fyrst
þeir vilji ekki halda veiðum
áfi-am hafi þeir ekkert leyfi til
að vei'a á skipinu! Sjómenn-
imir fóru þá upp á bryggjuna,
sumir hálfilla klæddir og naum-
ast fuilvaknaðii'. Lagði þá Jón
Þorláksson frá bryggju og
sigldi bi’ott, en þeir stóðu eftir.
Einnig sviknir um
kaup
Þegar þeir komu suðxxr í gær
og ætluðu að fá kaup sitt greitt
var haldið eftir kr. 500 af kaupi
hvers manns og neitað að
greiða það. (Einhverjir köst-
uðu því fram að það ætti að
koma upp í fargjaldið á Skúla
Magnxxssyni!)
íhaldið klórar í
bakkann
Þjóðviljanum barst í gær eft-
irfarandi, sem skipstjórinn mun
liafa samið að undii'lagi íhalds-
ins og „sjómannafélaga“ nr.
521. Einkum mun skipverjum
á Jóni Þoi-Iákssyni þykja
skemmtilegt að lesa það:
„Reykjavík, 28, des. 1955.
Ritstjóri Þjóðviljans,
Reykjavík.
Að gefnu tilefni vii ég undir-
ritaður skipstjóri á b.v. Jóni
Þoi-lákssyni taka fram eftir-
farandi:
Þegar b.v. Jón Þorláksson var
að fara frá Flateyri kl. 00,40
laugardaginn 24. des. yfirgáfu
15 skipverjar skipið án míns
leyfis og neituðu að koma um
borð aftur. Hafði skipið þá leg-
ið á Flateyri i 30 klukkustund-
ir og tekið þar vatn og vistir,
-en landaði engum fiski þar.
Hinn 19. des. hafði skipið
landað 20 tonnum af ísfiski á
Þingeyri.
Þrátt fyrir ítrekaðar tilraun-
ir til þess að fá mennina um
borð aftui’, tókst það ekki. Var
þá ekki annað að gera en að
halda til heimahafnar.
Um kl. 8,30 að morgni að-
fangadags átti ég tal við Haf-
stein Bergþórsson framkvæmda-
stjóra í síma og skýrði honum
frá hvemig komið var. Var
hann sammála mér um það að
ekki væri annað til fyrir hendi
en að sigla skipinu til Reykja-
víkur.
Eins og að framan greinir
voru hásetamir þá famir frá
borði.
Sumarslátrun var einnig
meiri nú. Slátrað var yfir 15
þús. dilkum og nokkru af geld-
fé og ám og var kjötmagnið
162.234 kg meira í sumar en í
fyrra. Alls varð sauðfjárkjöt-
framleiðslan á þessu ári ,2387
tonnum meiri en tefyrra.
Enginn þeirra óskaði eftir því
að fá íar með skipinu og er al-
gerlega tilhæfulaust að nokkr-
um þeirra hafi verið um þáð
neitað.
Ólafur Kristjánsson
skipstjóri“
Sömu svikin á Skúla
Það er sömu svikasöguna að
segja af Skúla Magnússyni. Há-
setum á honum var einnig heit-
ið því að vera heima xxm jólin.
T. d!. vora tveir menn ráðnir á
haínarbakkanum við brottlör
skipsins, gegn því skilyTði að
konnð yrði aftur tii Reykja-
víkur fyrir jól.
Svikin uppgötvuð
Það var ekki fyrr en daginn
fyrir Þorláksdag er Skúli var
kominn inn til Flateyrar, að
skipverjar sáu að átti að svíkja
þá, þegar farið var að kaupa
vistir til jólanna. Skiifuðu þá
um 20 hásetar undir uppsagn-
ai’tilkynningu, ef ekki yrði
haldið heitið um að vera heima
um jól.
Laug fram á aðfanga-
dag
Hér syðra gerðist það að
konur einhverra skipverjanna
hringdu til „sjómannafélaga“
nr. 521 og spurðu um hvenær
menn sínir kæmu heim. Kon-
unum var sagt að Skúli Magn-
ússon yrði heima um jólin —
allt þar til síðdegis á aðfanga-
dag, að Jón Axel sagði hiklaust
að Skúli kæmi ekki heim,
Skúli kallaður heim
Á Þorláksmessumorgun fér
Skúli frá bryggju á Flateyri
og lá skammt fyrir utan fram
á aðfangadagsmorgun. Þá var
siglt út á mið til veiða, unz
aftur var siglt inn á Önundar-
fjörð. Tók sú för um sólar-
hring. í fyrramorgun var enn
haldið út á mið, en áður en
veiðar væru hafnar var snúið
við, siglt inn á Flateyri og
skipverjamir 15 er skildir vom
eftir af Jóni Þorlákssyni tekn-
ir þar og síðan haldið beint til
Reykjavíkur.
Ætla ekki að þoia
svik
Sjómennirnir á togurnnum
þrem hafa sýnt að sjómenn
ætla ekki að láta útgerðar-
möimum haldast uppi að hunza
bröfu sína um að vera beima
á jólxim.
Brigðmælgi sú er knúið hef-
nr skipverja á þrem togurura
til uppsagnar er ekki fyrstu
svik útgerðarmanna, Sjómenn
hafa hvað eftir anixað verið
gabbaðir og sviknir á skipunum.
Þeir hafa sýnt í verki að nú
Iætía þeir ekki lengur að þola
svik togaraeigenda.
§|éiiieiiifiii'ifiir vaklir ii|i|i . . .