Þjóðviljinn - 22.01.1956, Qupperneq 4

§) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 22. janúar 1956
1?rajnleiðsluaukning í þunga-
K- iðnaði Sovétrikjanna (fram-
leiðslu stáls, eldneytis og
orku) nam í fyrstu fimm-
áraáætlunum Sovétrikjanna
um 100%, þ.e. þessi undir-
stöðuframleiðsla tvöfaldaðist
á hverjum fimm árum. Sú
varð einnig raunin á í fyrstu
ffimm ára áætluninni eftir
stríðið, en aukningin nam hins
vegar um 70% i næstu áætlun
(1951-1955) og sama aukning
er ráðgerð á árunum 1956-
1960. Ráðgerð aukning nemur
því um 12% á ári og hefur
verið sýnt fram á, að sú aukn-
ing er tvöfalt-þrefalt meiri en
aukningin í auðvaldslöndunum
nú. Haldist það hlutfall er
augljóst, að þar hlýtur að
koma, að Sovétrikin ná tak-
markinu „að jafnast á við
og fara fram úr háþróuðustu
auðvaldslöndum í iðnaðar-
framleiðslu". Ekkert bendir til
þess að hlutfa.llið raskist auð-
valdslöndunum í vil, og spurn-
ingin er því aðeins, hvenær
að því muni koma að iðn-
aðarframleiðsla Sovétríkjanna
verði meiri en framleiðsla
Bandaríkjanna og ríkja Vest-
ur-Evrópu.
Oovétríkin framleiddu þegar
■ árið 1951 jafnmikið stál og
: Bretland, Frakkland, Belgia
í og Svíþjóð til samans, og á
síðasta ári var stálframleiðsl-
> an í Sovétríkjunum (45 millj.
lestir) aðeins örlitlu minni en
i 'hún var í öllum ríkjum Vest-
■ ur-Evrópu árið 1949 (47 millj.
. lestir). Hins vegar var fram-
í leiðsla kola, olíu og rafmagns
miklu meiri í Sovétríkjunum
| árið 1955 en hún var í ríkj-
i um Vestur-Evrópu 1949. Ef
í gert er ráð fyrir þeirri til-
. tölulega miklu aukningu fram-
> leiðslunnar sem hefur orðið í
i Vestur-Evrópu síðan 1949 og
> reiknað með að hún haldi
| áfram með álíka hraða á
; næstu árum, munú Sovétrík-
in varla fara fram úr Vest-
■ ur-Evrópu í framleiðslu stáls
I fyrr en á fyrsta eða öðru ári
! eftir 1960. Hins vegar munu
! þau nær áreiðanlega þegar á
> tímabilinu 1955-1960 fara
I fram úr Vestur-Evrópu sam-
! anlagðri í framleiðslu kola, og
• framleiðsla þeirra af olíu og
i rafmagni er þegar orðin
. meiri.
”egar rætt er um friðsam-
lega samkeppni hinna tveggja
efnahagskerfa, sem nú takast
á í heiminum, sósíalismans og
kapítalismans, verður að sjálf-
Yfirburðir sósialismans verða
ekki duldir til lengdar

í hinni nýju finmi ára áætlun Sovétríkjanna er gert ráð fyrir að f jöldi tæknilærðra manna og
kvenna í ölliun iðngreinum tvöfaldist á næstu fimm árum og verkfræðingar og aðrir háskóla-
menntaðir starfsmenn í þungaiðnaðiuum verða hálfu öðru sinni fleiri árið 1960 en í ár. Hvergi
er lögð jafnmlkU áher/.la á menntun þjóðarinnar og í Sovctríkjunum, enda er þar að miklu leyti
skýringin á liinum stórstígu framföruin í landinu. — Myndin: Kennslustund í Ihinum nýja há-
skóla í Moskva.
sögðu fyrst og fremst að bera
saman framleiðslugetu Sovét-
rikjanna og Bandaríkjanna.
Bandaríkin framleiddu árið
1948 593 millj. lestir af kol-
um, 80 millj. lestir af stáli,
273 millj. lestir af olíu og
afköst raforkustöðva námu
337 milljónum kílóvatta. Árið
1960 munu Sovétríkin hafa
komizt jafnlangt og Banda-
ríkin voru 1948 í framleiðslu
kola og rafmagns, en hins
vegar enn skorta nokkuð á
að stálframleiðslan verði jöfn
(68 millj. lestir á móti 80
millj. lestum) og enn meira
hil á milli í olíuframleiðsl-
unni (135 millj. lestir móti
273 millj. lestum). Haldi
aukning framleiðslunnar í
Bandaríkjimum áfram með
sama hraða og hún hefur
gert undanfarin ár, en nokk-
ur ástæða er til að vefengja
það, mun framleiðsla Sovét-
ríkjanna á stáli, kolum, olíu
og rafmagni jafnast á við
framleiðslu Bandaríkjanna í
þessum undirstöðugreinum
iðnaðarins einhvern tíma á ár-
unum eftir 1970. í útreikn-
ingi sem gerður var 1953 og
m.a. byggður á áætlunuin um
framtíðarhorfur í bandarísk-
um iðnaði, gerðum af efna-
hagsráðunautum bandafísku
stjórnarinnar árið 1948, var
ekki gert ráð fyrir að fram-
leiðsluaukningin í Bandaríkj-
unum yrði svo hröð þegar til
lengdar léti og var niðurstað-
an sú, að Sovétríkin myndu
fara fram úr Bandaríkjun-
um í áðurnefndum undirstöðu-
greinum á fyrstu árunum eftir
1960. Þar var hins vegar
reiknað með 15% árlegri
aukningu í Sovétríkjunum, en
ekki 12%, eins og gert er
ráð fyrir í fimm ára áætlun-
inni og hér hefur veríð reikn-
að með. Að öllu athuguðu má
telja þá tilgátu líklega að
Sovétríkin verði á fyrstu ár-
unum eftir 1970 orðin jöfn
Bandaríkjunum í framleiðslu
undirstöðugreina iðnaðarins
og muni upp frá því fara
fram úr þeim hröðum skref-
um.
verið miðað við heildarfram-
leiðslu, en ekki framleiðsluna
á íbúa. Þar sem íbúar Sovét-
rikjanna eni færri en allra
ríkja Vestur-Evrópu saman-
lagðra má búast við að þau
verði komin fram úr Vestur-
Evrópu í framleiðslu stáls,
eldsneytis og orku þegar í
lok hinnar nýju áætlunar, en
hins vegar munu þau fara
nokkrum árum seinna fram úr
Bandaríkjunum í framleiðslu
á ibúa heldur en í heildar-
framleiðslu, þar sem íbúar
Bandaríkjanna eru mun færri
en Sovétríkjanna, ca. 160
milljónir móti ca. 210 millj-
ónum.
Þó
1
þessum samanburði hefur
Ætlunin er að tvöfalda íbúðabyggingar í Sovétríkjunum á næstu flmm árum og er þar um að
ræða þær byggingar sem ríkið sjálft reisir. Ibúðalmsum sem einstaklingar byggja með ríkis-
styrk verður fjölgað miklu meira og íbúðahúsum sem verksmiðjur byggja yfir verkamenn sína
[ einnig. — Myndin: Ibúðahús fyrir verkamenn bflaverksmiðjanna í Gorki.
o verður að fcaka fram, að
hér hefur ekki verið gert ráð
fyrir að efnahagskreppa verði
í auðvaldslöndunum á þessum
tima. Fæstir mimu telja, að
slík kreppa sé nú yfirvofandi,
en hins vegar er ekkert lík-
legra, en að á þeim tæpum
tveim áratugum sem hér er
um að ræða muni alvarlegir
afturkippir verða í efnahags-
lífi auðvaldslandanna sem
geti raskað verulega þehn
samanburði, sem hér hefur
verið gerður, auðvaldslöndun-
um í óhag. Enn meiri ástæða
er til að hafa þennan mögu-
leika í huga af því að ekkert
bendir til þess að iðnaðurinn
í Sovétríkjunum haldi ekki
áfram að þróast jafnört og
hann hefur gert hingað til.
Hin jafna, skipulagða og á-
fallalausa þróun er einmitt
einkenni hins sósíalíska efna-
hagskerfis. Það er einnig á-
stæða til að ætla, að hagnýt-
ing kjarnorkunnar, sem á
næstu áratugum mun skipa æ
meira rúm í efnahagslífi allra
iðnaðarþjóða, muni reynast
auðveldari og vænlegri til ár-
angurs í Sovétríkjunum en
t.d. i Bandaríkjunum. Liggja
til þess ýmsar ástæður og er
sú helzt, að I Sovétríkjunum
eru engir einkahagsmunir í
vegi fyrir hagnýtingu nýrrar
tækni og nýrra auðlinda, eins
og oft vill verða í auðvalds-
löndunum. Sósíalískt þjóðfélag,
þar sem öll atvinnutæki eru
í ríkiseign og rekin með hags-
muni almennings fyrir aug-
um, er miklu betur fallið til
að hagnýta kjarnorkuna til
friðarþarfa en auðvaldsþjóð-
félag, þar sem slík hagnýt-
ing hlýtur að brjóta í bága
við hagsmuni þeirra auðfyrir-
tækja sem ráða yfir öðrum
orkulindum. Auk þess krefst
kjarnorkan svo gifurlegrar
fjárfestingar sem ekki gefur
af sér arð fyrr en eftir til-
töluléga langan tíma, að hag-
nýting ) hennar er einkafyrir-
tækjum, þó auðug séu, um
megn. Þetta tvennt — likur
á a.m.k. tímabundnum sam-
drætti í efnahagslSfi auðvalds-
landanna og auðveldari hag-
nýting kjamorkunnar í sósí-
alísku þjóðfélagi — gefur á-
stæðu til að ætla að Sovét-
ríkin muni fara fram úr auð-
valdslöndunum í iðnaðarfram-
leiðslu á enn skemmri tima
en talið var líklegt hér að
framan.
Jlrað er þvi ekki að furða
að borgaralegum hagfræðing-
um á vesturlöndum þyki á-
stæða til að vara auðstéttina
við hinum miklu og öru fram-
förum í efnahagslífi Sovét-
ríkjanna og þyki ástæða til
að tala um „yfirburði komm-
únismans í efnahagsmálum“.
Eftir einn til tvo áratugi
verða þessir j'firburðir orðnir
svo augljósir að þeir verða
ekki duldir fyrir almenningi á
vesturlöndum. Brezka borg-
arablaðið News Chroaieíe
sagði á mánudaginn, daginn
eftir að uppkast hinnar nýju
fimm ára áætlunar birtist £
Pravda: „Þeir dagar eru liðn-
ir þegar hinum sovézku fimm
ára áætlunum var tekið utan
Sovétríkjanna með gaman-
semi og yfirlæti. Það er einn-
ig ástæða til að forðast hina
öfgana, að rjúka upp í ofboði
og örvæntingu. En samt er
vafasamt, hvort viðbrögð
Breta a.m.k. við hinum sov-
ézku áætlunum eru nægilega
raunhæf". Þ\ó má bæta við
þessi orð borgarablaðsins, að
brezka þjóðin og aðrar þjóðir
auðvaldslanda hafa enga á-
stæðu til að örvænta vegna
hinna miklu og einstæðu fram-
fara í Sovétríkjunum. Miklu
heldur hafa þær ástæðu til að
gleðjast yfir þeim. Þjóðir
Sovétríkjanna munu, ef friður
helzt, á næstu áratugum sýna
öllu mannkyni og sanna £
verki yfirburði hins samvirka
þjóðfélags og þannig grafa
auðvaldsskipulaginu þá gröf,
sem lengi hefur beðið þess.
ás.