Þjóðviljinn - 07.03.1956, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 7. febrúar 1956 — 21. árgangur — 56, tölublað
Eínahagslegar framfarir oc velmeg-
nn þróast miög ört í Sovétríkjnnnm
I Sovézk herseta |
! iKefbvk? I
Ef tillögur Eisenhowers i
E um gagnkvæmt eftirlit Sov- |
j étríkjanna og Bandaríkj- j
í anna með herbúnaði og her- i
: stöðvum hvors annars yrðu j
■
: að veruleika, myndu þær j
; meðal annars hafa í förmeð j
■
; sér að sovézk eftirlitssveit j
: settist að á Keflavíkurflug-
: velli.
5 Væri það eftir öðru ráðs-
» Iagi þeirra sem afhentu
• Bandaríkjamönnum fsland
ir • | r i 1 * ' 1 • *’| * • jt. i • • ipi : Bandankjamonnum Isiana
Pessi þroun oýour heim storaukeum milli ríkjavioskiptum, segir Eggert | fyrir herstöð, að hér yrði
Þorbjarnarson í viðtali um 20. þing sovézka Kommúnistaflokksins
20. þing sovézka kommúnistaílokksins mótaðist
ai stórhug og raunsærri bjartsýni, sagði Eggert Þor-
bjamarson í viðtali við Þjóðviljann í gær. Þar vai
lýst miklum árangri og boðuð enn stórfelldari þróur
í friðsamlegri keppni við auðvaldsríkin.
Eins- og í>jóðviljinn hefur
skýrt frá sátu .þeir Eggert Þor-
bjamarson ög Kristinn E. And-
résson 20. þing sovézka Komm-
únistafloksins sem gestir. Þeir
komu heim á sunnudagskvöldið.
Hefur Þjóðviljinn beðið Eggert
að segja lesendum blaðsins frá
störfum þingsins en síðar mun
birtast viðtal við Kristinn um
önnur atriði sem þar komu fram.
Eer hér á eftir það sem Eggert
skýrði frá í viðtalinu:
ir Stóð nærri tvær
vikur
Þingið hófst 14. febrúar og
stóð í hartnær tvær vikui’. Það
var til húsa í einni af höllum
Kreml- Töluvert á annað þúsund
fulltrúa sátu þingið auk gesta
frá 55 löndum.
í upphafi þingsins minntist
Krustjoff Stalíns, Gottvalds og
annara forystumanna sósíalism-
ans, er látizt höfðu á tímabilinu
milli þinga og reis þingheimur
úr sætum til virðingar við minn-
ingu þeirra. Setning þingsins
gekk mjög greiðlega, en síðan
var gengið til dagskrár, sem var
fyrst og fremst skýrsla mið-
stjórnarinnar, er Krustjoff flutti
og i öðru lagi skýrsla um hina
nýju, sjöttu fimm ára áæflun, en
hana flutti Búlganín.
Þingfundir stóðu frá kl. 10 til
7 dag hvern með tveim hléum.
Það setti strax dálitið skemmti-
legan blæ á þingið, að á fyrsta
daginum, þegar forystumenn
flokksins gengu til sætis og þing-
fultrúar stóðu allir upp, spurði
Krustjoff þingfulltrúa, hvort þeir
vildi ekki sættast á að hætta
að standa upp þegar forystu-
mennirnir gengju í salinn, en
létu sér nægja að klappa, ef þeir
vildu'.
★ 35. sýning á Silfur-
túnglinu
Á þinginu sáum við fjölda
þekktra manna meðal annars
ýmsa, sem auðvaldsblöðin höfðu
fuilyrt að væru með öllu „horfn-
ir“ eins og t. d. Timosjenko. sem
frægur varð í síðari heimsstyrj-
öldinni.
Frá upphafi til enda einkennd-
ist þingið af áberandi bjartsýni,
hreinskilni og eindrægni.
Hvað okkur, íslenzku gestina
snerti, þá bjuggum við á „Hótel
Sovétskaja" og nutum hinnar
mestu gestrisni og fyrirgreiðslu
í hvívetna. Flest kvöld var okkui
boðið í leikliús, þar sem við sá-
um m.a. 35. sýningu á Silfur-
túngli Laxness, en auk þess
balletta eins og Svanavatnið o.
fl.
Þá lituðumst við nokkuð um
í borginni og skoðuðum m. a.
hinn mikilfenglega nýja háskóla
Við hittum einnig ýmsa lista-
menn er höfðu heimsótt ísland
og þágum m. ,a. héimboð rithöf-
undarins Sofronoffs, er hingað
kom fyrir fáum árum, en er nú
ritstjóri tímaritsins Ogonjoks,
sem gefið er út í 1.8 milljónum
eintaka og hefur m. a. birt ýmsar
smásögur Halldórs Stefánssonar,
Gunnars Gunnarssonar o. fi.
Þá heimsóttum við íslenzku
sendiherrahjónin og tóku þau
okkur með mikilli gestrisni og
alúð.
ir Fjöldafundir eftir______
þingið
Daginn eftir þingið fóru flestir
erlendu fulltrúamir á fjölda-
fundi sem haldnir voru í verk-
smiðjum og vinnustöðvum víðs-
vegar um borgina.
fyrir þeirra tslverknað sov-
: ézk lierseta samhliða hinni
■
: bandarísku.
Gagnk væmt ellirlit
í öllnm herstöðvum
tilkga Eisenhowers í bréfi til Búlganins
Tillaga um aö’ Sovétríkin og Bandaríkin komi upp gagn-
kvæmu eftirlitskerfi með herstöövum sínum í öðrum lönd-
um er borin fram í bréfi sem Eisenhower forseti sendi
Búlganín forsætisráðherra i fyrradag.
Eggert Þorbjamarson
Fór ég á útifund, sem starfs-
fólkið í annarri stærstu prent-
smiðju Moskvuborgar hélt til
þess að fagna ákvörðunum þings-
ins. Á þeim fundi töluðu ýmsir
úr hópi prentara og bókbindara,
einnig menntamálaráðherra
landsins, Mikhailoff. Eg sagði þar
nokkur orð um vinsamleg sam-
skipti íslenzku þjóðarinnar við
þjóðir Sovétríkjanna. Þessi fund-
ur sem var fjölsóttur af æsku-
fólki er mér einkar minnisstæður
vegna þess ríka skilnings á fram-
farastefnu flokksins og sam-
þykktum þingsins í efnahags-
og menningarmálum, sein lýsti
sér í viðmóti og viðtölum hins
Framhald á 3. síðu
Bréf Eisenhowers, sem var
afhent í Kreml í fyrradag og
birt í Washington og Moskva í
gær, er svar við bréfi sem
Búlganin skrifaði honum fyrir
mánuði. Itrekaði Búlganín þar
tillögu sína um að Bandaríkin
og Sovétríkin geri með sér vin-
áttusáttmála.
Takmörkun vopnabúnaðar
gangi fyrir
Eisenhower vikur ekki beint
að því máli, en kveðst muni
halda áfram bréfaskriftunum ef
hann hafi eitthvað fram að
færa, sem hann telji að geti
orðið til að bæta sambúð ríkj-
anna.
Bréf forsetans f jallar einkum
um afvopnunarmálin. Kveðst
kanu álíta, að hægt sé að sam-
ræma tillögu sína um gagn-
kvæmt eftirlit úr lofti yfir ríkj-
unum og tillögu Búlganins um
eftirlitssveitir í samgöngumið-
stöðvum sem fylgist með her-
flutningum. Að sínu áliti myndi
þetta útiloka skyndiárás, en
það sem mestu máli skipti sé
að eyða óttanum við hana.
Sjálfsagt er að þetta gagn-
kvæma eftirlit nái einnig til
herstöðva rikjanna erlendis,
segir Eisenhower.
Hann kveður Bandaríkin til-
leiðanleg til að taka upp samn-
inga um að tekið verði fyrir
frekari smíði kjamorkuvopna
ef áður hafi verið komið á
eftirlitskerfi í samráði við til-
lögur sínar. Sitt álit sé, að leið-
in til afvopnunar sé að byrja
á því að takmarka vopnabúnað,
ekki sé gerlegt að fækka í herj-
um meðan ástandið í heimin-
um, einkum Austur-Asiu, sé
ekki tryggara en nú.
Húsnæðismálafnimvarp Mnars Olgeirssonar til 2. umræðu
Vilja menn hafa húsnæðismálalög-
gjöf eins og hún hefur verið bezf
Bankastjórar Landsbankans felja að jboð hefði ,,geigvœn-
legar afleiðingar" að auka að mun lán til ibuðabygginga
Vilja menn haía löggjöí um húsnæðismál áfram
á þann veg sem hún hefur bezt verið á unaanförn-
um áraíuguin,
— eða vilja menn halda áfram að rýra þann rétt
sem íslendingar hafa haft til að njóta aðstoðar við
að eignast íbúðarhúsnæði?
Um þetta er raunverulega verið að greiða atkvæði
begar þingmenn greiða atkvæði um frumvarp þetta,
sagði Einar Olgeirsson, við 2. umræðu frumvarps
hans ,,um rétt manna til byggingar íbúðarhúsa í
kaupstöðum og kauptúnum og opinbera aðstoð í því
skyni".
Sá óvenjulegi atburður gerðist
á Alþingi í gær að fulltrúar
stjórnarflokkanna í lieilbrigðis-
og félagsmálanefnd neðri deild-
ar afgreiddu málið. Leggja þeir
til að þessum mikla írumvarps-
bálki verði vísað til ríkisstjórn-
arinnar. Segja nefndarmenn held-
ur fátt um frumvarpið í nefnd-
aráliti frá eigin brjósti, en skjóta
sér bakvið álit „húsnæðismáia-
stjórnar", utidirritað af Jóhann-
esi Nordal, og Landsbankans,
undirritað af bankastjórunum
Gunnari Viðar og Jóni G. Mar-
íussyni.
Þá gerðist einnig sá óvenju-
legi atburður að framsögumað-
ur meirihluta nefndarinnar, Gísii
Guðmundsson, hélt klukkutíma
ræðu og talaði allan tímann um
það mál sem til umræðu var,
húsnæðismálin, og mætti það
gefa vísbendingu um að ein-
hverjir þingmanna stjórnarflokk-
anna væru farnir að skiija að
ekki þýðir að víkja sér undan
því að ræða í fullri alvöru hin-
ar gagnmerku tillögur sósialista
um lausn á vandamálum þjóðar-
innar.
Rakti Gísli nokkuð lágasetn-
ingu hér á landi um liúsnæðis-
mál, en tók að lokum unc’ir þá
skoðun bankastjóra L-mdsi-ahk-
ans, að „aukin útlán Scðlatank-
ans‘‘ (mundu) „hafa lúnar geig-
yænlegustu afleiðingn r“,
Hannibal Valdimarsson lýsti
því áliti sínu, sem minnihluti
heilbrigðis- og félagsmálanefnd-
ar. að í frumvarpi Einar.s væru
hin þörfustu ákva'ði og telcli
hann nauðsyn að það yrði sam-
þykkt. Færði hann skýr rök að
Framhald á 10. síðu.