Þjóðviljinn - 21.04.1956, Blaðsíða 3

JÞJÓDVIIaJINN — Laugardagur 21. apríl 1956 — (3
Vandaðir hátíðartónleikar Sinfóníu-
hljómsveitarinnar á þriðjudag
N.k. þriójudagskvöld heldur Sinfóníuhljómsveit íslands
hátíöartónleika í Þjóðleikhúsinu og verða þeir helgaöir
200 ára afmæli Mozarts.
Sumardagurinn fyrstL er einn af mestu bátíðardögum Islendinga. Myndin er af mannf jöldanum I
Lækjargötu á fimmtudaginn var.
Hátíðardag
Suviarið er komið. Og sumardagnrinn fyrsti — barna-
dagurinn — er að veröa einskonar pjöðhátíð íslendinga.
Á hverju ári fjölgar peim Reykvíkingum sem taka pátt í
hátíð barnanna á sumardaginn fyrstgog' hafa aldrei ver-
ið fleiri en nú.
Seint að kvöldi hins síðasta
vetrardags lítur ' máður inn til
gamals vinar til að þakka fyr-
ir veturinn. Og það er kominn
nýr dagur í almanakinu þegar
maður kemur út aftur. Það teyg-
ir sig trjágrein út yfir gangstétt-
ina, móti ljóskerinu, og býður
gleðilegt sumar með fagnandi
blöðum sem hafa verið að
springa út. Sumarið er komið.
/ Barnadagurinn heilsaði ekki
með björtu sólskini, heldur hlýju,
skýjuðu „gróðrarveðri“. Og börn-
in flýttu sér fagnandi til skól-
■anna tveggja, í skrúðgöngurnar
og báru litlu íslenzku fánana
sína glöð og kát.
SkrúðgöngUrnar námu staðar
í Lækjargötu. Þangað kom vor-
dísin í blómskrýddum vagni og
ílutti vorljóð. Setti Vordísin sér-
stakan hátíðasvip á daginn, og
hefur svo verið síðan Sumargjöf
tók upp þennan þátt í hátíða-
höldin. Lúðrasveit og þjóðkórinn
slfemmtu börnunum um stund,
en mörgum þeirra mun hafa
þótt það gaman allt of stutt.
Hinu var aftur á móti fagnað af
flestum að sleppt var ræðuhöld-
. um. Þótt viðeigandi sé að flutt
sé ávarp, einmitt þennan dag, er
enginn ræðumaður þó betra en
löng og þreytandi ræða.
Skömmu síðar hófust svo
skemmtanir í samkomuhúsum
bæjarins, þar sem börnin voru
sjálf aðalskemmtikraftarnir víð-
ast hvar. Það er sagt að börnin
séu tillitslausustu gagnrýnendur
— og þau skemmtu sér ágætlega
Það sýnir að skemmtiatriðin flest
hafa verið við þeirra hæfi. Það
var t.d. glaður og hressilegur
hópur í Austurbæjarbíói er söng
þar fullum hálsi *eð forsöngv-
ara sínum og stjórnanda, Sigurði
Ólafssyni söngvara.
★
i
Mannfjöldi á útisamkomu
barnadagsins mun aldrei hafa
verið meiri en nú. Það er ekki
blekking, heldur veruleiki, að
flestum Reykvíkingum þykir
vænt um börn. En það er ekki
nóg að vera það í hjarta sínú
og koma saman til að skemmta
börnunum einn dag á ári. Við
þurfuni að sýn'p það betur í
verki. Enn búa bundruð barna í
bröggum, kjöllurum og öðru hús-
næði óhæfu fyrir börn. Það eru
margar fallegar lóðir í Reykja-
vík, —- en börnin eru rekin frá
blómum og gróðri út í göturyk-
ið. Og það eru alltof fáir leik-
vellir í Reykjavík. Og ótaldir
eru þeir húseigendur i Reykja
vík — sem vafalítið kaupa merki
barnadagsins á sumardaginn
fyrsta — er úthýsa börnum. Séu
væntanlegir leigjendur með
börn, nei „því miður“, þá geta
þeir ekki leigt.
Jafnframt því að sumardagur-
inn fyrsti er hátíðardagur barn-
anna, er hann fjársöfnunardagur
Sumargjafar. Þann dag safnar
hún fé til starfsemi sinnar. Og
Reykvíkingar hafa ætíð sýnt í
verki að þeir kunna að meta
starf Sumargjafar. Sumargjöf
hefur undanfarin ár starfrækt
mörg barnaheimili. En alltaf
verður þó að synja fjölda barna
um dvöl á heimilum félagsins.
því þau eru alltof fá.
Nú stendur fyrir dyrum að
koma upp nýju barnaheimili í
stað Tjarnarborgar,- sem félagið
lætur af höndum. Á sumardag-
inn fyrsta var strengdur borði
þvert yfir Austurstræti og á
hann letrað: Ný Suðurborg. Og
á sama tíma og verið er að
skrapa saman í fimmköllum fé
til barnaheimila Sumargjafar
rísa óðfluga víða um bæinn upp
milljónahallir auðstéttarinnar, —
eins og t.d. Morgunbíaðshöllin
sem gnæfði að baki þessum
borða. Þannig hefur steinninn
stundum mál.
Það er ekki nóg að þykja vænt
um börn og kaupa merki Sum-
argjafar. Með því hefur þú ekki
greitt skuldina við hinn fallega
barnahón cr þú sást á sumardag-
inn fyrsta, framtíðina. Á hátíða-
höldum i arnadagsins varð ég á-
heyrandi að tali tveggja manna
á götunni. Annar bar fram þessa
einkennilegu spurningu: „Hvern-
ig barnadagur ætli koSningadag-
urinn verði?“
,Bamadagur?!“ spurði hinn á
móti, dolfollinn.
„Já. Verður hann barnadag-
ur í þeim skilningi að margt af
þessu barnelska fólki sem hér er
statt geri sig þá að þeim börn-
um að kjósa íulltrúa þeirrar
stefnu og þeirra flokka sem allt-
af .bjarga' lanöinu með nýjum á-
lögum á aimenning, sem ailtaf
rýra tekjur hins almenna manns
og valda því þar með að islenzk
börn fá minni mjólk, búa í verra
Framhaíd á 10. síðu.
Þetta verða fyrstu alménnu
tónleikar hinnar endurreistu
hljómsveitar og hefur mjög ver-
ið tii þeirra vandað. Hljómsveit-
arstjóri er Ró-
bert A. Ottós-
sön, einleikari
á píanó Gísli
Magnússon og
einsöngvarar
Guðrún Á Sím-
onar, Guðm.
Jónsson, Jón
Sigurbjörnsson
og Kristinn
íallsson. Bjarni
Benediktsson menntamálaráð-
herra flytur ávarp áður en tón-
leikarnir hefjast.
Viðfangsefnin verða að sjálf-
sögðu öll eftir Mozart og hefur
ekkert þeirra verið fiutt hér op-
inberlega áður. Fyrst verður
leikin Sorgaróður (Adagio), en
síðan Pianókonsert í C-dúr og
er Gísii Magnússon einleikarinn.
Að loknu hléi verður leikin Sin-

Á sania tíma. og verið er að skrapa saman í fimmkölhun fé til
baruaheiinila, Sumargjaf'ar rísa óðfluga upp milljónahallir auð-
stéttarinnar, eins og Morgunblaðshöllin er gnæfir við enda göt-
unnar að baM borðans á inyndinni.
Djúpið blátt eftir Rattigan
frumsýnt n.k. miðvikudag
Leikstjóri verður Baldvin Halldórssoit, eit
Karl tsfeid þýddi leikinn
Næst verkefni Þjóöleikhússins ér ’sjónleikurinn Djúpi'ö
blátt, eftir enska leikritahöfundinn Terence Rattigan, og
verður það frumsýnt miövikudaginn 25. þ.m.
Leikrit þetta gerist í Englandi
skömmu eftir stríðslok og fjall-
ar um hjónabandsvandamál.
Söguhetjan er reynsluflugmaður
er Valur Gísla-
son leikur, konu
hans leikur
Helga Valtýs-
Idóttir, en „kær-
asta“ hennar
Róbert Arn-
finnsson. Önnur
hlutverk eru 5
að tölu, og fara
með þau Helgi
Skúlason, Mar-
grét Guðmunds-
dóttir, Regína Þórðardóttir, Jón
Aðils og Klemens Jónsson. Leik-
Rattigan
urinn er í þrem þátturn, og tek-
ur sýningin um 2fc kiukkustund.
Leiktjöld hefur Magnús Pálsson
gert.
Eins og áður segir er Baldvin
Halldórsson leikstjóri, en Karl
ísfeld þýðandi.
Terence Rattigan er einn
kunnasti leikritahöfundur i Eng-
landi þessi árin; eru verk hans
vinsæl á sviði, enda ágætlega
gerð, þótt höfundurinn verði
vart talin til stórskálda. Ýms
leikrit hafa einnig verið kvik-
mynduð; myndir eftir leikritun
The Browning-Version og The
Winslow-Boy hefa verið sýndar i
Reykjavik, en þau leikrit hafa
einnig verið flutt í útvarpið.
fónia nr. 33 i B-dúr og loks
flutt atriði úr lokaþætti óper-
unnar Don Giovanni. Guðmúnd-
ur syngur þar hiutverk Giovann-
is, Kristinn kemur fram sem
Leporello, Guðrún sem Donna
Elvira og Jón sem II Commend-
atore.
Söngvarana þarf ekki að
kynna, þeir eru allir þjöðkunnir,
en , Gísli Magnússon er einn af
efnilegustu yrigri pianóieikvirum
okkar. Hann hefur einu sinni
áður leikið með Sinfóníuhljóm-
sveitinni, auk þess haldið sjálf-
stséða tónleika á vegum Tón-
listarfélagsins og hlotið einróma
lof fyrir leik sinn. Á s.l. ári
dvaidist hann. við framhaldsnám
á Ítalíu og kemur nú i fyrsta
skipti fram á tónleikum eftir þá
námsdvöl.
Þar sem sérstaklega er vandað
til þessara tónleika verður að-
göngumiðaverð nokkru hærra en
verið hefur að hljómsveitartón-
ieikum undanfarið: 20 og 35 kr.
Hins vegar mun verð aðgöngu-
miða að tónieikum Sinfóníu-
hljómsveitarinnar framvegis
verða hið sama og áður: 15 og
25 kr.
Frá skákmótinu
í Amsterdam
Keres velur óvenjuiega vöm
við drottningarbragði Smisloffs,
afbrigði það sem kennt er' við
Tarrasch, og fáir hafa þorað
að beita á skákþingum undan-
farin ár. Smisloif fær betra
tafi, en Keresi tekst þó að
forða sér frá áföllum.
Smisloff — Keres
1. d2—d4 c!7—tl5 2. c2—c4 e7—
e6 3. Rbl—c3 c7—c5 4. c4xd5
e6xd5 5. Rgl—f3 Rb8—c6 6.
g2—g3 Rg8—f6 7. Bfl—g2 c5x
d4 8. Rf3xd4 Bf8—c5 9. Rd4xc6
b7xc6 10. o——o o—o 11. Rc3—a4
Bc5—b6 12. Ddl—c2 Hf8—e8
13. Ra4xb6 Dd8xb6 14. Bcl—e3
Db6—b5 15. Hal—cl Bc8—g4
lö.Hfl—el He8—e6 17. a2—a4
Db5—a6 18. h2—h3 Bg4—h5 19.
b2—b3 Ha8—b8 20. Bg2—fl
Da6—b7 21. Be3—d4. Jafntefli,
Keres álitur 12. leik sinn
ekki góðan, hann telur sig hafa
góða stöðu eftir 12. — Bd7.
Euwe segir að Smisloff hefði
getað gert svarti örðugt fyrir
með 15. a4 Da6 16. Hfcl.
Útför Jóns Sæ-
mundssonar í dag
Á miðvikudaginn var fannst
lík Jóns Sæmundssonar múrara-
meistara rekið upp úr Hvítá.
Fer útför Jóns fram í dag.
Jón Sæmundsson drukknaði í
Hvítá skömmu fyrir jól í vetur,
ásamt K'ristni bróður sínum.
Lík Jóns Sæmundssonar verð-
ur jarðsett að Torfastöðum í
Biskupstungum.
> ÚTBREIÐIÐ *
^ * ÞJÓDVIUANN * >1