Þjóðviljinn - 30.05.1956, Blaðsíða 4
4) — ÞJÖÐVILJINN Miðvikudagur 30. maí 1956
TRúmeníu er kvik-
myndaiðnaðurinn á
bernskuskeiði. Það er
ekki fyrr en nú á síðari
árum eftir heimsstyrjöld-
ina seinni að sú iðn-
grein er hafin í landinu.
En svo er um kvik-
myndaiðnaðinn sem
fleira þar eystra, að hon-
ui hefur fleygt fram. Á
þessu ári sýndu Rúmen-
ar þrjár kvikmyndir á
alþjóðakvikmyndahátíð-
inni í Cannes á Frakk-
landi suður. . Þessar
myndir heita á ensku:
The Protar Affair, Mari-
nica’s Screw (teikni-
mynd) og heimildarmynd
um listmálarann Nicolae
Grigorescu. Þá munu
þeir og hafa haft með-
ferðis kvikmyndina Al-
arm in the Mountains,
sem sýnd hefur verið við
góðan orðstír í Rúmeníu
um langt skeið og ber
af fyrri rúmenskum kvik-
myndum hvað leik snert-
ir
Ifyrra tóku Rúmenar
þátt í kvikmyndahá-
tíðinni í Cannes í fyrsta
skipti og sýndu þá að-
eins heimildarkvikmynd-
ina Með söngvum og
dönsum. Hún fjallaði um
auðlegð rúmenskra þjóð-
kvæða,' þjóðlaga og þjóð-
dansa. Hin aukna fjöl-
breytni í myndavali, sem
Rúmenar sýna nú, gefur
til kynna hinar stórstígu
framfarir rúmenska kvik-
myndaiðnaðarms. Kvikr
myndin The Protar Af-
fair er ein af nýjustu
myndum Bucuresti-kvik-
myndaiðjuversins. Hand-
ritið er eftir Sorana
Coroama, sem er rikis-
verðlaunaður, ungur og
efnilegur rithöfundur.
Efnið er tekið úr hinu
alkunna leikriti Rosa-
fréttir eftir Michail Se-
bastian (hefur fengizt í
Aðalhlutverkin leika
beztu og viðurkenndustu
leikarar Rúmena, þeir'
Jónarnir Fintesteanu og
Talianu og ennfremur
Radu Belgian. Með að-
aikvenhlutverkið fer Iona
Rúmeniu
KRON). Þetta leikrit
hefur átt feikna vinsæld-.
um að fagna, ekki aðeins
í Rúmeníu, þar sem það
hefur verið sýnt sam-
Petru Dumitríu
fieytt í nokkur ár, held-
ur líka í Ráðstjómar-
ríkjunum, á Ítalíu og í
fleiri löndum.
Haralambie Boros, sá
sem annaðist töku
myndarinnar er nýút-
skrifaður frá kvikmynda-
stofnuninni í Moskva.
Zlotescu, en hún-er nem-
andi í Caragiale leikskól-
anum í Búkarest. Kvik-
myndin er andrík ádeila
á siðferðið í Rúmeníu
fyrir styrjöldina, auð-
hringana og fjárkúgun-
arblaðamennskuna fyrir
um tuttugu árum.
Iheimildarkvikmyndinni
Nicolae Grigorescu,
sem er í litum og Ion
Bostan hefur skrifað
handrit að og sett á svið,
er lýst lífi og starfi
mesta listmálara Rúm-
ena, listamanns, sem lét
eftir sig ómetanlega arf-
leifð, um 2000 málverk
með margvíslegum blæ.
Hann var einstakur snill-
ingur í að tjá rúmenskt
landslag með litum og
pensli. Myndin er einn
unaðsóður til fegurðar-
innar, gagnsýrð skáld-
legu höfgi hins undur-
fagra Prahova-dals, þar
sem málarinn er barn-
fæddur. Þá eru og í
rryndinni atriði frá
Barbizon og Fontaine-
bleau á Frakklandi, þar
Rúmcnar hafa nýlega lokið við að fullgcra fyrstu litkvikmynd sína. Er bað barnamynd og nefnist
Lilla í Rauðutjörn. Tökuritið er eftir Paul Anghcl og er byggt á kunnri rúmenskri sögu, en mynda-
tökunni stjórnaði G. Tobias. Aðajleikendurnir eru Costache Antoniu, Marieta Sadova, Septimiu Sever
og Aurel Munteanu. Auk þess leika 30 börn í myndinni og af þeim fara lon Munteanu og lldico Breyer
með stœrstu hlutverkin. — Á myndinni hér fyrir ofan sjástín. a. (lengst til hægri) leikstjórinn G. Tobias
og aðalmyndatökuniaðurinn lon Stoica vinna að töku eins atriðis kvikmyndarinnar í þorpinu Balotesti
skammt frá höfuðborg Rúmeníu Búkrest.
sem 'Nikolae Grigorescu
slarfaði í hópi hinna
frægu frönsku landslags-
móiara, T. Rousseau,
Corot, Dia>, Millet og
Troyon.
»úmenskur kvikmynda-
iðnáður hefur tekið
miklum framförum frá
því fyrsta myndin Berg-
mál dalanna kom fram,
en hún fjallaði um ný-
sköpun landsins, og þar
til The Protar Affair er
nú sýnd. Rúmenar hafa
nú náð því marki að
gera kvikmyndir sínar
eftirsóttar erlendis.
^íðastliðið haust fengu
O rúmenskar kvik-
myndir viðurkenningu á
albjóðakvikmyndahátíð-
inni í Edinborg og einnig
voru rúmenskar kvik-
myndir verðlaunaðar á
alþjóðakvikmyndahátíð-
inni í Karlovy Vary í
Tékkóslóvakíu og í Ber-
lm.
i
Arið 1951 hlaut kvik-
myndin í þorpinu
okkar verðlaun. Jean
Georgescu og Victor Ilin
settu hana á svið eftir
samnefndri smásögu
Petru Dumitriu. (Fæst í
KRON). Þá fékk og verð-
laun myndin Mitrea Coc-
or í búningi Marieta
Sadova og Victor Ilin í
Karlovy Vary 1952. Sag-
an er eftir frægasta
lifandi skáld Rúmena,
Mihael Sadoveano (Fæst
í KRON).
Loks fengu rúmensku
gamanmyndirnar.
Frændur innbrotsþjófs-
ins og Hríðin, viðurkenn-
ingu á kvikmyndahátíð-
inni í Karlovy
1954.
Asíðastliðnu ári fram-
leiddu Rúmenar 143
kvikmyndir og frétta-
myndir. í anharri fimm
ára áætluninni, sem haf-
i.n var í byrjun þessa
árs, er gert ráð fyrir að
framleiða 900 kvikmynd-
ir af ýmsum gerðum.
ÆKKUGGI skrifar: „Kæri Bæj-
arpóstur! Viltu gera s\'o vel
og taka þessar línur í dálkinn
þinn; þær eru meinlausar og
nokkurskonar fyrirspurn. Ég
hef að undanförnu verið að
rekast á krakka, sem hafa ver-
ið að selja pésa eða bækling
á götunn-i, eftir Jónas Jónsson
frá Hriflu. Um efni þeirra vil
ég ekkert segja, því að ég hef
ekki lesið þá, en býst þó við,
að ekki svari kostnaði að
kaupa þá, enda þótt Jónas sé
landskunnur maður fyrir
löngu, ekki hvað sízt fyrir rit-
leikni sína. Nú langar mig til
að spyrja: Af hverju leggur
enginn vel ritfær maður, sem
við eigum þó nógu marga, út í
að semja og gefa út bækling
um Jónas Jónsson, þar sem
skróð yrðu helztu afrek hans
til góðs og ills? Náttúrlega yrði
að stikla á stóru, annars yrði
þetta stór bók, en ég hafði
bara hugsað mér smápésa á
stærð við pésana hans sjálfs.
Það mætti minnast á ótal
margt í þessum bæklingi, t. d.
þegar Jónas kallaði áhættu-
þóknun til sjómanna, sem
sigldu á stríðsárunum, hræðslu-
peninga. Og einnig þegar hann
vildi koma því á hér í Reykja-
vík, að fólk sem sökum fá-
tæktar eða heilsuleysis yrði að
leita á náðir bæjarins um
styrk, væri aðgreint frá öðru
fólki með sérstökum búningi,
líkt og í fangabúðum. Margt
mætti einnig telja, sem Jónas
hefur gott gert fyrir land og
i>jóð, sem gleymist, ef það er
Pésar eítir Jónas Jónsson seldir á götunum — Fyrir-
■'ivrr'ít,
spurn til rithöfunda — Pólitískt afturhvarf J. J. —
Yrkingar af því tilefni.
ekki rifjað upp. En eins og
ég sagði í upphafi, þá er þetta
fyrirspurn til rithöfunda um
það, hvort hér sé ekki tækifæri
til að afla sér fjár og frama.“
— Pósturinn getur raunar ekki
svarað fyrirspurninni fyrir
hönd rithöfundanna, en ótrú-
legt þykir honum að nokkur
þeirra treysti sér til að koma
æviferli J. J. fyrir í smápésa.
Það hefur þegar verið skrifað
meira um Jónas en flesta aðra
núlifandi íslendinga, og þótt
mikið af því séu að vísu pers-
ónulegar skammir, þá sýnir
það þó, að andstæðingum hans
hefur þótt ómaksins vert að
eyða dólitlu púðri á hann, en
fáir held ég að hafi riðið feit-
um hesti frá vopnaviðskiptum
■við hann ó þeim vettvangi
meðan hann var og hét* Um
hið pólitíska afíurhvarf Jónasar
hafa m. a. Einar Olgeii > on
og Héðinn Valdimarsson ritað
allrækilega, sbr. Skuldasldl J.
J. við sósíalismann. Og í Þing-
vísum má finna ýmsar stökur,
sem lúta að pólitískum sinna-
skiptum J. J., t. d. þessar;
„Ef að Jónas er þér kær;
ættirðu að lóta ’ann kyrra.
Hann er að verða elliær
ofan á þetta fyrra.
ÞJÓÐSTJÓRNIN fræga var
stundum köilum Jónasína Jen-
sen, og mun þar átt við Jónas
og Thorsarana, og eftirfarandi
vísa lýtur að því, að Jónas
gerðist íhaldssamur með aldr-
inum:
íhaldinu er sálin seld,
— sinnið allt úr skorðum.
Jónas mígur í þann eld,
er hann kveikti forðurn.
Og látum svo útrætt um Jón-
as Jónsson og sorgleg pólitísk
örlög manna að sinni.
Gerum við
sumavélar og skrifstofuvélar.
Sylgja, haufásvegi 19.
Sími 2656, heimasími 82035.
------.... -:---------
Nýbakaðar kökur
með nýmöluðu kaffi.
RÖÐULSBAR
MARKAÐURINN
Hafnarstræti 5
Auglýsing j
| um atkvæðagreiðslu utan kjör-
! fundar í Hafnarfirði I
m
■ *
: Utan venjulegs skrifstofutíma verður skrifstofa embættis- *
■ ins opin vegna utankjörfundar-atkvæðagreiðslu sem hér ii
■ *
| segir:
• ■:
■ ■’
Alla \1rba daga frá kl 20— 22,
nema laugardaga kl. 16—18.
Sunnudaga frá kl. 14—16.
Inngangur um lögreglustöðina. i
■ S!
■
Bæjarfógeiinn í Halnarfirði