Þjóðviljinn - 29.09.1956, Page 1

Laugardagur 29. september 1956 — 21. árg. — 222. tölublað
Miklar bollaleggingar og getgátur
vegna farar Títós forseta austur
OrSrómur um fund kommúnístaleiÓfoga í Belgrad og
mikilvœgar ákvarÓanir á miSstjórnarfundi i Moskva
Engin áreiðanleg skýring hefur enn fengizt á hinni
skyndilegu og óvæntu för Títós, forseta .Túgóslavíu, í
fyrradag til Sovétríkjanna, þar sem talið er víst að hann
muni eiga viðræður við sovézka ráðamenn og leiðtoga
Kommúnistaflokks Sovétríkjanna, en miklar bollalegg-
ingar eru um ástæðuna til þessarar ferðar hans og marg-
ar getgátur um, hvað hafi valdið henni.
I hinni opinberu júgóslav-
nesku tilkynningu um för Títós
var sagt að hann ætlaði til bað-
staðar við Svartahafsströnd
Sovétríkjanna og hvílast þar
nokkra daga. Sú skýring er
ekki talin fullnægjandi og þyk-
ir víst, að Tító muni þar
eystra halda áfram þeim við-
ræðum, sem hann hafði átt í
vikutíma við Krústjoff, aðalrit-
ará Kommúnistaflokks Sovét-
ríkianna, en hann varð sam-
ferða Tító austur. Sennilegast
er tálið- að förinni hafi verið
heitið til borgarinnar Sotsjí við
Svartahaf, þar sem ýmsir
helztu ráðamenn Sovétríkjanna
háfa dvalizt undanfarna daga.
Afstaða til hlutlausra landa?
Fréttaritari frönsku frétta-
stofunnar á FP í Moskva skýrði
frá því í gær eftir „opinberum
heimildum“ í Moskva, að heim-
sóknir Krústjoffs til Júgóslavíu
og Títós til Sovétríkjanna
séu í ákveðnu sambandi við
mikilvægan miðstjórnarfund
sem haida á í Kommúnista-
flokki Sovétríkianna í haust. Á
þeim fundi, segir fréttaritarinn,
Sifcaruppgjef í
S^tríklHBHM
Tilkynnt var í Moskva í gær,
að öllum sovézkum hermönnum
sem dæmdir vöru fyrir að hafa
gefizt upp fyrir þýzka hernum í
síðasta stríði hefði verið veitt
sakaruppgjöf. Þeir sem enn af-
plánuðu refsingar í fangelsum
hafa verið látnir lausir og þeir
sem sviptir voru borgararéttind-
um hafa fengið þau aftur. f
fyrra var svipuð sakaruppgjöf
veitt þeim, sem unnið höfðu með
Þjóðverjum í hernumdum hér-
uðum Sovétríkjanna á stríðsár-
unum.
Brinkir herneÐn
í5' -"««# á FCýpiar
Tveir brezkir hermenn voru
skotnir til ban,a á fjölfarinni
götu í miðbiki Nicosia, höfuð-
borgar Kýpur, í gær, en sá þriðji
særðist. Tilræðismennirnir kom-
ust undan á flótta.
Síðustu viku hafa sex brezkir
hermenn að þessum meðtöldum
fallið fyrir vopnum skæruliða á
Kýpur.
á að taka ákvarðanir, sem
varða alla hina kommúnistísku
flokka heims og tengsl Sovét-
ríkjanna við hin hlutlausu riki
í Asíu og Afríku.
Ástæðan til þess, að leiðtog-
ar Kommúnistaflokks Sovét-
ríkjanna vilja eiga samráð við
Tító forseta, áður en þær á-
kvarðanir eru teknar, er ekki
sízt sú, segir fréttaritarinn, að
Júgóslavía hefur sérstaklega
vinsamlegt samband við þessi
ríki, og þá einkum Indland og
Egyptaland.
Hann bætir því við, að í
Moskva sé talið, að þær við-
Svíargangaí„not-
3ndasantöku með
Átlyrðam
Sænska stjómin tilkynnti í
gær, að hún hefði ákveðið að
gerast aðili að „notendasamtök-
um Súezskurðarins“ með þeim
skilyrðum, að þau samtök fjalli
aðeins um lausn hagnýtra at-
riða varðandi siglingar um
skurðinn og að aðild að samtök-
unum feli ekki í sér neinar
skuldbindingar fyrir hana eða
sænsk skipafélög.
Sendiherrar þeirra ríkja sem
gerast aðilar að samtökunum
koma saman á fund í London á
mánudaginn til að ganga frá
| formlegri stofnun þeirra. Svör
hafa enn ekki borizt frá öllum
þeim ríkjum sem boðin var þátt-
taka, en ekkert þeirra hefur
heldur neitað.
Skipið sem var 1250 lestir
að stærð var á leið frá Santos til
Rio de Janeiro með 182 menn
um borð. Skömmu eftir að það
lagði af stað frá Santos kom upp
éldur í því.
Brezkt skip kom á vettvang og
tókst að koma vír milli skipanna
og var ætlunin að draga hið
ræður, sem nú eiga sér stað,
muni lagðar til grundvallar
þeim ákvörðunum sem teknar
verða á miðstjómarfundi
Kommúnistaflokks Sovétríkj-
anna innan skamms.
Fundur kommúnistaleiðtoga
í Belgrad?
Fréttaritari Reuters í Bel-
grad færir fram aðrar ástæður
fyrir þessum viðræðum. Hann
símaði í gær, að allt benti til
þess, að í Belgrad verði haldin
ráðstefna leiðtoga kommúnista-
flokka í ýmsum löndum Evrópu
seint í næstu viku, þegar Tító
Mannskæð ornsta
í Austur-Alsír
Franska stjórnin í Alsír til-
kynnti í gær, iað 105 „uppreisn-
armenn“ hefðu fallið í bardaga í
austurhluta Alsír í fyrradag, en
5 aðrir verið handteknir. Frakk-
ar segjast hafa misst 3 menn,
en 8 aðrir hafi særzt.
Það er þó tekið fram, að
gjaldeyrisnefnd egypzku stjóra-
arinnar geti veitt heimild til að
viðskiptin fari fram í öðrum
gjaldeyri en þessum.
brennandi skip aftur til Santos,
þar sem auðveldara yrði að ráða
niðurlögum eldsins. En á leiðinni
til Santos varð mikil sprenging
í skipinu og varð það brátt al-
elda. Þegar síðast fréttist hafði
79 mönnum verið bjargað, en
óttazt var að allir hinir hefðu
orðið eldinum að bráð.
komi aftur úr för sinni til
Sovétríkjanna. Hann bætir því
við, að frétzt hafi, að leiðtogar
kommúnistaflokka Búlgaríu,
Kosið verður í skrifstofu fé-
lagsiris í Kirkjuhvoli.
A-listi, listi stjórnar og trún-
aðaráðs er skipaður eftirtöld-
um mönnum:
Aðalfulltrúar: Snorri Jóns-
son, Kristinn Ág. Eiríksson,
Kristján Húseby, Guðjón Jóns-
Utanríkisviðskipti Egypta-
lands fóru áður en Súezdeilan
reis nær eingöngu fram í sterl-
ingspundum, en strax eftir
þjóðnýtingu Súezskurðarfélags-
ins var sterlingsreikningum Eg-
ypta í Bretlandi lokað. Þessi á-
kvörðun egypzku stjóraarinnar
er mótleikur við þeirri ráðstöf-
un Breta.
Bolsjojballettirai
fer af stað í dag
Leikdansflokkurinn frá Bol-
sjojleikhúsinu í Moskva er
væntanlegur til Bretlands nú
um helgina. Hluti hans fer í
dag með flugvél frá Moskva og
búizt er við hinum á morgun.
Sovézka sendiráðið í London
heimilaði í gær, að hafinn yrði
flutningur leiksviðsútbúnaðar
flokksins úr höfninni í London
til Covent Garden, þar sem
flokkurinn mun halda sýningar
sínar.
HHPPDRfETTl D.lílfWliií jS
Það var góður skriður á af-
mælishappdrættinu í gær, fleirl
en áður koniu á afgreiðslur.a og
skrifstofu blaðsins og gerðu skil
fyrir seldar blokkir.
BlaðSð vill dnn einu sipnj
vekja atliygíi kaupendanna á
því, að þeir peningar, sem inu
koma þessa dagana koma sér-
staklega í góðar þarfir, þar seni
rekstur happdrættisins er dýr
og margháttaðar greiðslur þola
litla bið.
Þar sem núna fara mánaða-
mót í liönd, vill blaðið vekja
athygli allra, sem geta konvið því
við að gera upp, að koma sem
fyrst eftir helgina. —
Verum samtaka og gerum
þctta afmælisliappdrætti, sem
dregið verður í á 20 ára afmæli
blaðsins að mesta söluhapp-
drætti, sem við liöfunv staðið fyr-
ir. Sé vel unnið eru skilyi'ði fyr-
ir hendí.
son. Varafulltrúar: Hafsteinn
Guðmundsson, Ingimar Björns-
son, Ingimar Sigurðsson, Hanni-
bal Helgason.
B-lista, sem er borinn fram
af íhaldinu og skipaður íhalds-
mönnum einum skipa: Aðal-
fulltrúar: Ármann Sigurðsson,
Loftur Ólafsson, Sigurjón Jóns-
son, Sveinn Hallgrímsson. Vara-
fulltrúar: Björn Stephensen,
Gunnar Heinz, Leifur Friðleifs-
son, Loftur Árnason.
Mikill hugur er í járniðnað-
armönnum að hrinda íhaldinu
myndarlega af höndum sér í
fulltrúakjörinu. Stuðningsmenn
A-listans eru beðnir að kjósa
snemma og vinna síðan ötul-
lega að sem mestum sigri list-
ans.
Vitnaleiðslar í
Poznanmálum
Vitnaleiðslur í Poznanréttar-
höldunum hófust í gær. Jám
brautarverkamaður skýrði rétt-
inum frá því, að hann hefði
séð tvo af þremur unglingum,
sem ákærðir eru fyrir dráp lög-
reglumanns, fremsta í flokkí!
manna, sem misþyrmdu lögreglu-
manninum. Er dómarinn spurðl
hann hvort hann vissi hvernig
á þeirri misþyrmingu hefði stað-
ið, svaraði hann að hann hefðl
heyrt menn hrópa, að þessi lög-
reglumaður hefði skotið konu og
börn til bana. Unglingarnir játa
að hafa misþyrmt lögreglumann-
inum en neita að hafa banað
honum.
Saksóknarinn, Rybicki, skýrðí
frá því i fyrradag, að fimm lög-
reglumönnum, þ. á. m. háttsett-
um foringja, hefði verið vikið úr
störfum vegna þess að þeir
hefðu beitt ákærða ofbeldi í yf-
irheyrslum.
Þrír kunnir lögfræðingar frá
Framhald á 5. síðu.
Rúmlega 100 menn f órust
í skipslirúna á Atlanzhafi
Brennandi skip sprakk í loft upp þegar
verið var að draga það til hafnar
Óttazt er að 103 menn hafi farizt í gær þegar brasílskt
skip sprakk í loft upp skammt undan strönd Brasilíu.
Utanríkisverzlun Egypta
nú í dollurum eða krónum
Egypzkir bankar taka aðeins við greiðsl-
um í dollurum eða Norðurlandagjaldeyri
Stjórn Egyptalands hefur gefið egypzkum bönkum fyr-
irmæli um að taka héðan í frá aðeins við bandarískum
eöa kanadískum dollurum, svissneskum frönkum eða
sænskum, dönskum og norskum krónum af erlendum við-
skiptamönnum.
Framhald á 5. síðu.
Félag IðirmHnaHsBrisianna kýs
lulltrna á Alþ57®^a®£aw*foaiMts-
fiing I dag og á inorgun
AllsherjaEatkvæðagreiðsla fer fram og er
lisfi sfjérnar og trúnaðarráðs A-listi
Allsherjaratkvæöagreiðsla í Félagi járniðnaðarmanna
um kjör fulltrúa félagsins á 25. þing Alþýðusambands ís-
lands hefst á hádegi í dag og stendur til kl. 20 í kvöld.
Á morgun stendur kosning yfir frá kl. 10 til 18 og er þá
lokið.