Þjóðviljinn - 11.01.1958, Qupperneq 7

Laugardagur 11. janúar 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (7
Gtóðir fundarmenn: K
Menn eru að sjálfsögðu ó-ll
sammála um margt í sam-P
bandi við kosningar og stjóm-‘|
málaátök. En um eitt hygg 'S
ég að ekki sé deilt hér í j
Reykjavík: Og það er að höf- •
uðátök í bæjarstjómarkosn-
ingunum 26. janúar verði ;
milli Alþýðubandalagsins ann- j
ara vegar og íhaldsins hins
vegar.
sprökkum og íhaldinu með því
að kasta atkvæðum símim á
glæ. SÞeirra framlag kemur
því aðeins að gagni að At-
þýðubandaiagið sé eflt gegn
ikaldinu.
og öfluga vinstri hreyfingu
í Reykjavík, undir forustu al-
þýðustéttanna, aðferðin til að
sigra íhaldið.
Hefjum nýja sókn
fyrir vexti Alpýöu-
bandaZagsins
Þetta er raunar svo aug-
Ijóst mál að vart þarf um
að ræða. Ihaldið hefur verið
stærsti stjóramálaflokkur bæj-
arins um langa hríð og var
það einnig í alþingiskosning-
unum sumarið 1956. En hin ð
nýstofnuðu samtök sósíalista,
vinstri jafnaðarmanna og ann-
arra vinstri manna, Alþýðu-
bandalagið, söfnuðu um sig
jafn miklu fylgi og allir hinir
flokkamir til samans. Alþýðu-
bandalagið fékk hér í Reykja-
vík 8240 akvæði og hefði sam-
kvæmt því fengið 4 menn
kjöma í bæjarstjóm. Nú er
það verkefni okkar allra að
tryggja ekki aðeins það fylgi
í bæjarstjómarkosningunum,
heldur að hefja nýja sókn
fyrir vexti Alþýðubandalags-
ins og auknum áhrifum, fyrir
því að fella íhaldið frá völd-
uin í Reykjavík.
Á þessu eiga að vera fullir
möguleikar, ef við leggjum
okkur öll fram í starfinu og
baráttunni, sem nú er fram-
undan. Alþýðuflokkurinn er í
slíkri aðstöðu, eftir að hafa
hafnað sann4nnu í bæ ja r-
stjómarkosningunum, en tekið
höndum saman við íhaldið og
atvinnurekendur í vcrkalýðs-
félögunum að enginn heiðar-
legur jafnaðarmaður eða
verkalýðssinni g-etur léð hon-
um fylgi. Hann hefur snúið
baki við allri sinni fortíð og
gerzt fótþurrka íhaldsins —
handlangari þess í sjálfum
i'erkalýðsfélöguhum, sem eru
grundvöllur þess stjórnarsam-
starfs sem flokkurinn tekur
þó að nafninu til þátt í. Slík
óheilindi eru ekki líkleg til
að Iaða að sér lieilbrigt hugs-
andi vinstri menn eða annað
alþýðufólk. Enda eru spá-
dómarnir þeir, að hægri menn
Alþýðuflokksins megi þakka
fyrir fái þeir einn mann kjör-
inn í bæjarstjórn.
Það er útilokað að Fram-
sókn fái nema einn mann
kjörinn. Hvert atkvæði sem
hún fær þar fram yfir fellur
da,ut,t og er aðeins til hjálpar
íhaldinu. Bezta framlag vinstri
sinnaðra. Framsóknarmanna
tál baráttunnar gegn íhaldinu
er því aft fy)k,ia, sér um Al-
þýftuban da lagið.
Hvert atkvæði sem sprengi-
framboð Þjóðvarnar fær er
greinileg aðstoð við íhaldið.
Þjóðvörn átti engan fulltrúa, í
bæjarstjórn samkvæmt úrslit-
um alþingiskosninganna. Hún
hefur gefizt upp í þessum
kosjúngum allsstaðar utan
Reykjavikur. Forkólfarnir
telja greinilega. bezt við eig-
andi að flokkurinn taki and-
vörpin á einum stað.
Vinstri menn sem kunna
að hafa fylgt Þjóðvörn í síð-
ustu kosningum munu ekki
skemmta misvitrum for-
Enginn launþegi eða
millistéttarmaður get-
ur lengur stutt brask-
araflokk íhaldsins
Öll rök hníga nú einnig að
jþví að fjöldi Reykvíkinga,
Fjármálastjórn bœj-
arstjórna.nhaldsiris —
loforö og efndir
En höfuðátökin í bæjar-
stjórnarkosningunum fara
ekki aðeins fram milli íhalds-
ins og Alþýðubandalagsins af
því einu að þessi tvenn stjórn-
verður með aukinni dýrtíð í
stjórnartíð höfuðspámanns
Sjálfstæð’Sflokksins, Ólafs
Tliors, og skal þó sízt dreg-
ið úr þætti hans í að auka
útgjöld bæjarfélagsins og í-
þyngja skattþegnum þess.
Það eru dæmi þess að
kostnaður við einstakar bæj-
arskrifstofur hafi aukizt um
190 % síðan 1954, og er þá
miðað við áætlun fyrir yfir-
standandi ár.
Fjárhagsáætlun bæjarins
hefur hækkað á tímabilinu úr
Alþýða Reykjavíkur heíur
mikil örlög í sínum höndum
un voni þau 86,4 millj. 1954
en eru áætluð nær 200 millj.
1958 Þaft er 131% luekikun.
Við, sem skipum lista Al-
þýðubandalagsins, og starfað
höfum í bæinrstjórn að und-
anförnu. höfum baldið því
fram að bæjarstjórnin yrði
að gæta þess að íbyngja eaki
almennmgi i bænum né at-
vinnurekstrinum að óþörfu.
Þess vegna yrði að endur-
skoða relcstur bæjarins og
stofnana hans og koma hon-
um í heilbrifrt og hagkvæmt
horf í stað þess að auka sí-
fellt álögurnar, án þess að
ganga ur skugga um alla
sparnaðar í
ou öðmm
umfangsmikla
Kæða Guðmundar Vigfússonar á
kjósendafundi Alþýðubandalagsins í
Austurbæjarbíói í fyrrakvöld.
sem hingað til hafa stutt
Sjálfstæðisflokkinn, snúi nú
við honum baki. Kemúr þar
hvorttveggja til greina: Al-
gert ábyrgðarleysi, augljóst
lýðskrum og beint skemmdar-
starf forastumanna hans í
landsmálum siðan flokkurinn
valt úr valdasessi — og enn-
fremur að óreiðustjóm hans
4 bæjarmálum Reykjavíkur
hefur aldrei verið auðsærri
en að loknu þessu kjörtíma-
bili, og aldrei valdið alþýðu
og millistéttum Reykjavíkur
þyngri búsifjum.
Að þeim efnum munu aðrir
ræðumenn víkja nánar hér í
kvöld. En ég fullyrði, að þús-
umdir af fyrri kjósendum
5 jálf stæðisflokksins hér, úr
hópi launþega og millistéttar-
fóíks, eiga ekki lengur neina
má.lefnalega samstöðu með
þeirri úrræðalausu en ófyrir-
leitnu klíku sem hefur hrifs-
a.ft tit sín öll völd í Sjálfstæð-
isfloklcnum. Þetta fólk á mál-
efnalega samstöðu með þeim
þúsundum verkafólks, alþýðu
og millistétta, sem styðja Al-
þýðubandalagið, og gerðu það
þegar í fyrstu kosningunum
að næst stærsta stjómmála-
flokki þjóðarinnar.
Enginn launþegi efta milli-
stéttarmaftur má skafta, sjálf-
a.n sig, stétt sína, bæjarfélág,
efta þjóðfélag í heild meft því
að stjðja Iengur braskara-
fíokk íhaldsins, eftir aft hann
er opinber aft algeru ábýrgð-
arleysi í stjórnaranclstcðunni
og beinum skemmdarverkum
gögn hagsmunum lands og
þjóðar. Og sízt sæti það á
reykvísku alþýðu- og milli-
stéttarfólki að veita íhaldinu
syndakvittun og áframhald-
andi valdáaðstöðu í bæjar
málum eftir alla þá van-
rækslu, valdaníðslii og óstjórn
sem við blasir eftir langanj
valdaferil þess í bæjarstjórn
Reykjartkiir.
Allir þeir, sem gera sér
þessa afstöðu ihaldsins Ijósa,
eiga nú að fylkja sér um að-
alandstöðuflobk þess, Alþýðu-
bandalagið og efla það sem
rnest í kosningunum. Þaft er
leiðin til að byggja upp sterka
málasamtök eru fjölmennust
og sterkust. Stefnuágreining-
urinn er einnig skýrastur milli
þessara tveggja aðalflokka
bæjarstjórnarinnar.
Eg kemst ekki hjá að
minnast á fjármálastjórn í-
haldsins og skal þó vera
stuttorður. Bláabókin 1954
lofaði gætni og varúð í fjár-
málastjórn bæjarfélagsins,
dregið skyldi úr rekstrarút-
gjöldum eftir fremsta megni
og borgurunum ekki íþyngt
með álögum, umfram það,
sem brýn nauðsyn krefðist.
Þetta voru loforð íhaldsins
fyrir fjórum ámm. Og hvað
svo um efndirnar:
Rekstrarútgjöldin hafa
hækkað langt fram yfir það
sem eðlilegt er eða rökstutt
möguleika t.:l
skrifstofuhaldi
þáttum hina
bæjarreksturs.
Um þetta hefur tekizt að
slcapa, samst'ðu andstæðinga
íhaldsins. En allar tillögur í
þessa átt hefur ihaldið fellt
í krafti flokkseinræðisins.
Ihaldið stendur ] ví vörð um
gmndvöll h;nna síhækkandi
útgjalda. Þar má engu við
hreyfa og engu breyta.. Úrelt
vinnubrögð og augljós óreiða
er varin fram í rauðan dauð-
ann. Og þó er íhaldið orðið
svo óttaslegið að það hefur
stofnað ráðdeildarskrifstofu.
En hér fæst engin varan-
leg bót á ráðin, nema íhald-
inu sé velt frá völdum. Það
verður haldið áfram að auka
skrifstofubálcnið og ónauð-
synleg útgjöld, meðan íhald-
ið má ráða. Og kostnaðinum
verður velt yfir á alþýðuna
og millistéttirnar í áfram-
haldandi útsvarshækkunum.
105 millj. kr. í 224 millj. eða
nm 113%.
Útsvörin hafa hækkað
um 131% á kjör-
tímabilinu
Útsvörin, sem em aðal-
tekjustofninn, hafa þó hækk-
að mun betur. Miðað við áætl-
Stefna íhaldsins:
Sem minnst afskipti
af atvinnumálunum
Ég skal þá næst vílcja nokkuð
að atvinnu- og húsnæðismál-
unum. Alþýðubandalagið tel-
ur, eins og Sósíalistaflolckur-
Framhald á 8. síðu.
Sfá<h~77rtriá&2sT*ízéá
I harðri sókn
gegn stefnu sinni
★ Heimdellingurinn í þriðja
sætí Alþýðuflokkslistans, Lúð-
vik Gizurarson, kvað það um
daginn mestu meinsemdina í
Reykjavík að tekin væru veltu-
útsvör af einkabraski; hins veg-
ar nyti samvinnuverzlun allt of
mikilla fríðinda. f gær-skrifar
pilturinn nýja grein um þjóð-
nýtingu og segir: „í frarn-
kvæmd liefur þaft verið þann-
ig, þar sem Alþýðuflokksmenn
hafa haft meirihluta erlendis
og gretað framkvæmt stefnu
sína, aft mjög varlega hefur
verift farift í að þjóðnýta. Flest
allir Alþýðuflokksmenn crli
andvigir algerri þjóðnýtingu".
★ Ójá, fiestallir Alþýðu-
flokksmenn eru þannig and-
vígir stefnu Alþýðuflokksins.
Enda væri það ekki efnilegt
fyrir Lúðvík Gizurarson ef far-
ið væri að þjóðnýta bílabrask.
Nú
er tækifærið
j
★ Morgunblaðið segir í gær
að það sé heitasta óhugamál
vrnnuveitenda að .verkamönn-
itm verfti tryggft föst atvinnu-
ráðning“; hins vegar strandi
þetta á hinni kommúnistísku
stjóm Dagsbrúnar sem þver-
neiti „að gera minnstu ráð-
stafanir til að rétta hlut verka-
majuia“.
★ En er nú ekki einstætt
tækifæri til !að kúska Dags-
brúnarstjórnina? Vinnuveitend-
ur neita einfaldlega að taka
nokkum verkamann í vinnu
nema hann fallist á að láta
fastráða sig. Er ekki bezt að
byrja strax í dag?
Það skyldi
þó ekki vera
★ Miklar áhyggjur sækja
nú að sumum ráðamönnum
Sjálfstæðisflokksins ut af hin-
um skjóta frama Áka Jakobs-
sonar á snærum Vinnuveit-
endasambandsins. Ýmsir þeirra
telja að því fari fjarri að Áki
hafi yfirgefið barnatni sína,
sem talin var „hrollvekjandi" í
Verkamannablaðinu á dögun-
um, heldur hafi honum aðeins
verið falin ný verkefni.
★ Einn þeirra sagði: ITafa
menn gleymt því hvemig
Stefán Pétursson fór að því að
lama Alþýðuflokkinn innanfrá
með framúrskarandi snjöllu og
þrautseigu starfi?
Ætli hún
\
hafi nokkuð að pera?
ár Framundan e>-u nú bæði
Dagsbrúnarkosuin"pv og bæi-
arstjórnarkocningar o" víðtæk-
ur undirbúnin!íur. Á hinum
glæsilega fundi Albvðubanda-
lagsins í fyrradag slcvrði Guð-
mundur J. Gnðmundsson frá
því hvemig viðbvmnði Albýðu-
flokksins væri háttað. Venju-
lega starfa á ve«nm flokks-
ins eiinn karlmaðnr og eini
skrifstofustúlka: . nú eru að
störfum sex kariupov,^ og ein
skrlfstofustúlka. Kpvlmennimir
starfa allir í Dae'bvúnarkosn-
ingunum, á sk’-ifv-tofn heirrl
sem Vinnuveitendpvpmband fs-
lands hefur ormaft. og beir
þiggja laun biá ív>rlöinu. Með-
al þeirra er framkværndastióri
flokksins, Vilhelm Tngimund-
arson, off vmsir h"1vtu framá-
menn Albvðuflokks’rs í ve.rk-
lýðshrevfineunni; beir bnf a
flutt öll kosningao'öffn A1bvðu-
flokksins með sér. merkinffar
og spjaldskrár og afhent íhald-
inu.
★ Skrifs'ofustúlVsri vir>mir
að bæjarstjórnarkosningunum.