Þjóðviljinn - 16.01.1958, Blaðsíða 4

4) — ÞJÓÐVIJUINN Fimmtudagur 16. janúar 1958
Ritstjórn: Lojtur Guttormsson (ábm.), Hörður Bercj-
mann, Sigurjón Jóhannsson.
Frá Æskulýðsnefnd
Alþýðubandalagsins
Þa'ö er öllum kunnugt hvernig auövaldiö hér í Reykja-
vík leggur sig nú í líma viö aö hafa sem mest áhríf á
kosningarnar í Dagsbrún, sem fram fara um helgina,
Til þess aö bregða nokkurri birtu á það, sem hér er aö
gerast leitaöi Æskulyössíöan til fjögurra Dagsbrúnar-
manna af yngri kynslóöinni, þeirra Jónasar Hallgríms-
sonar, Halldórs B. Stefánssonar, Ásgeirs Benediktssonar
og Guömundar Valgeirssonar, og bað þá aö segja álit
sitt á kosningunum og listunum.
Hvers vegna er
Alþýða íslands hefur með sam-
takamætli sínum þurft að herj-
ast við sterkt og harðsnúið auð-
Reykjavík, 6. jan. 1958.
Kæri ungi kjósandi!
Æskulýðsnefnd Alþýðubanda-
lagsins leyfir sér að skrifa þér
persónulegt bréf til að sam-
fagna með þér nýju ári og
bjóða þig velkominn í hóp
þeirra, sem kosningarétt hafa
í kosningum til Alþingis og
bæjarstiórna.
Almennur frjáts kosninga-
Tcttur á sér ekki langa sögu
hérlendis og stendur þó Island
í fremstu röð meðal þjóða
he’íms i þeim efnum.
Fyrir 300 árum voru íbúar
Reykjavíkur samtals 1354. en
aðeíns 10 þeirra höfðu kosn-
ingarétt, þvi nð þá var hann
bundirtn við karlmrnn sem
voru orðnir 25 ára gamlir og
áttu áiitlegar eignir.
Nu er kosningarétturinn ekki
lengur bundinn við eien og nú
haí'a konur i’V"-! röu og
karlar og aldursi akmarkið er
21 ár.
Það er bví vert f.vrir þig að
íhuga á þessum merku tíma-
mótum i lífi t)ínu, að það hef-
ur kostað mikia baráttu að
gera kosningaréttinn svo al-
mennan, þrotlausa og fórnfúsa
baráttu almúgans gegn hinum
afturhverfu öflum þjóðfélags-
ins, sem hafa viliað halda i
\
sérréttindi sín og vö’d.
Réttindin, sem fólgin eru í
kosningaréttinum. eru þau, að
þú getur í kjörklefanum lagt
þítt lóð á vogarskálarnar í
þjóðmálabaráttunni og tekið
þannig virkan þátt í ákvörðun
og mörkun þeirrar stefnu, sem
farin er á sviði efnahags- og
menningarmála i þjóðfélaginu.
Atkvæði þeirra kjósenda,
sem nýir eru á kjörskrá, eru
mjög þung á metunum, því að
atkvæði hinna falla flest svíp-
að og þegar síðast var kosið.
Þess vegna getur þitt atkvæði
beinlínis ráðið úrslitum.
Af þessum ástæðum er Þér
Ijóst, hverjar skyldur fylgja
þesum dýrmætu réttindum.
Með atkvæði þinu segir þú til
um, hvaða uppvaxtarskilyrði
þú villt búa ungu kynslóðinni
bæðj hvað snertir menntun og
skemmtanalíf. á hvaða hátt þú
villt sjá samborgurum þínum
fyrir sómasamlegum vistarvcr-
um og hvers konar atvinnuör-
yggi og aívinnukjör þú villt
skapa sjálfum þér og því vinn-
andi fóíki, sem sinnir fram-
leiðslustörfum í landinu. í
stuttu máli er í kosningum
fjallað um líf og hamingju
þjóðarinnar.
Bæjarstjómarkosningar fara
fram í Reykjavík hinn 26. jan-
úar n. k. og verða þá kjörnir
15,, bæjarfulltrúar til 4 ára..
Stjórnmálaflokkarnir bjóða
fram menn sína og máléfni og
hafa uppi þann áróður''sem
þeir mega. Þýðingarmikið er
fyrir þig að kynna þér mála-
tilbúnað þeirra allan sem bezt,
og gera þér glögga grein fyrir
því, sem raunverulega er barizt
um.
Alþýðubandalagið væntir
þess að geta talið þig i hópi
kjósenda sinna eftir að þú hef-
ur kynnt þér málefni þess og
borið þau sarnan við málefni
hinna flokkanna, og að þú
þannig veiti.r brautargengi
þeim málum. som brýnust eru
hagsmuna- og velferðarmál al-
mehnings í bænum.
L'sti Alþýöubandalagsins . er
G-listinn.
Með vinsemd og virðingu,
Jón Baldvin Hannibalsson
Lórens Rafn
Gunnar Guttonnsson
Jóhannes B.jarni Jónsson
Jón Alfreðsson
Jón Böðvarsson
óhæfir til
0
Halldór B. Stefánsson vinnur
sem bifreiðastjóri hjá Vöru-
geymsiu S.Í.S. Ilann tekur
málaleitan okkar vel er við
hittum hann og er ekkert myrk-
ur í máli.
— Jæja, hvað viltu segja
okkur um kosningarnar um
helgina?
— Fyrst vil ég segja það,
að mér finnst eðlilegt, að ein-
hver ágreiningur sé í jafn'stór-
uni.félagsskap, og stjórnín mæti
einhverri andstöðu, en þegar
andstaðan er mótuð af Vinnu-
veitendasambandínu með Birgir
Kjaran, gamlan nazista, að bak-
hjarli, þá kalla ég þetta til-
ræði og ekkert annað. Eg verð
að lýsa hryggð minni yfir því
að sæmitegustu og jafnvcl ágæt
ustu menn láta hafa sig með í
þessum félagsskap, þegar jiað
er svo auðsætt hverjum B-list-
inn þjónar.
— Heldurðu að öllum hafi
verið þetía jafnljóst?
— Nei. og því er ég alveg
sannfærður um að margir af
trúnaðarmönnum B-listans
munu kjósa A-Iistann; ég er
persónulega viss um þrjá trún-
aðarmenn B-listans, sem þegar
hafa ákveðið að kjósa A-Iist-
ann, er þeir sáu hvernig mál-
um var háttað.
— En einiægir fylgjendur
Alþýðuflokksins?
—• Það > yoru einmitt margii’
það hrætt?
Jónasi Hállgrimssyni, bif-
reiðastjóra hjá Olíufélaginu,'
farast svo orð:
Eins og öllum ei’ kunnugt,
fer fram um næstu helgi kosn-
ing til stjórnar og trúnaðar-
ráðs í stærsta verkalýðsfélagi
landsins, Dagsbrún.
f þessum kosningum verður
barizt um það, hvort Dagsbrún
á áfram að vera sú forustusveit
íslenzks verkalýðs, sem hún
heíur verið á undanförnum ár-
um, eða hvort íhaldinu á að
takast fyrir ti’Istilli „krata og
sjálfstæðisverkamanna" að
blínda svo verkalýðinrr, að
hann afhendi því hagsmuna-
samfök sín.
Það er því mjög áríðandi í
því gjörningaveðri, sem ttiú
skellur yfír verkalýðshreyfing-
una, — sérstaklega fyrir yngsta
hluta hennar — að gera sér
ljósa grein fyrir því, hvernig
málum er í raun og veru hátt-
að.
Þau lífsskilyrði ,sem íslenzk
verkalýðsstétt býr við í dag.
eru áunnin af henni sjálfri.
að stjórna
Alþýðuflokksmenn sem stóðu
sig með prýði í verkföllunum
og ég veit að þeir geta ekki
tekið þátt í að leyfa atvinnu-
Halldór B. Stefánsson
rekendum að ná völdum í fé-
laginu. Mér finnst það svo
einnig sýna vaxandi skilning og
félagsþroska hvernig Fram-
sóknarmenn hafa staðið við
hlið okkar og lýst vanþókmui
sinni á íhaldsþjónkuninni.
— Finnst þér B-Iístinn sig-
urstranglegur?
— Nei, þessir menn sem B-
listinn stillir upp eru hreint út
ságt óhæfir til að stjórna fé-
laginu, enda ekkert annað en
viljalaus verkfæri, sem ýtt eí
út í þetta.
Framhald á 10.
vald fyrir hvei’ju því máli, er
■, stuðlað hefur að batnandi kjör-
um hennar.
Ilverjum einasta verkamanni
Jónas Hallgrímsson
ber ávalt að hafa þessar stað-
reyndir hugfastar, ekki sízt nú,
þegar þetta sama auðvald og
ætíð hefur staðið gegn hags-
munabaráttu verkalýðshreyf-
ingarinnar, hyggst teygja lopp-
ur sínar inn í raðir hennar á
þeim forsendum, að það sé til-
leiðanlegt til að staka á and-
stöðu sinni við hinar vinnandi
stéttir. Og ekki einungis það.
he’dur líka hitt, að því sé sér-
stakt keppikefli að gera verka-
mönnum Ijóst, að þeir búi ekki
nánda nærri við þau lífskjör,
sem mannsæmandi eru.
Þegar átburðarásin linígur í
þá átl. að höfuðandstæðingur
verkalýðsins — auðvaldið —
kemur einn góðan veðurdag og
lætur í það skína, að verka-
lýðsstéttin ætti nú oftiraHt sam
an að njóta betri kiara og betri
.aðstæðna í bióðfélaginu, þá er
það bein yfirlýsing auðvaldsins
um, nð bað standi hölium fæti
í hióðmáiabarátlunni Qg sé
hrætt.
Oa hvers vegna er bað
brætt? Auðvaldið á íslandi er
fyrst og fremst hrætt vegna
bess. að það skynjar og sér
daglega, og sérslaklega undan-
farna mánuði, að alþýðu lands-
ins hefur auðnasf að standa
svo þétt saman í stéttaátökun-
um :■><? pólitískur þroski hennár
er svo mikill. að hún hefur sett
auðvaldinu stólinn fyrir dyrnar
og er farin að hafa úrslitaáhrif
á efnahagsbróumna í landinu
og hogkerfið. sem auðvaldið
hefur haft einokunaraðstöðu í.
Og um hvað er auðvaldið
hrætt?
Það er hrætt um, að verði
framgangur mála sá sami og
verið hefur undanfarna mánuði
og alþýða íslands láti enga
falsspámenn villa sér sýn í
göngu sinni á hinu f.aglega og
©
pólitíska sviði ril frekari þátt-
töku í rekstri þjóðarbúsins og
sterkari aðstöðu gagnvart af-
rakstri þess, þá komi sú tíð,
fyrr eða síðar, að verkalýður-
inn skapi sér sjálfur þau lífs-
skilyrði, er hann á rétt til, og
máttur auðvaldsins þverr i
réttu hlutfalli við það.
Það er því ekki svo lítlð í
húfi fyrir auðvaldið í þessum
kosninpum og næsfu átökum.
Þess vegna er það höfuð-
nauðsyn, að hver einasti verka-
maður geri skyldu sina um
næstu helgí með því að greiða
A-listanum í Dagsbrún atkváiði
sitt og afþakka um leið bóð út-
sendara atvinnurekenda um
leiðsögn í verkalýðsmálum.
Fagle?; m pólitísk
naiiSsyn
Guðmundur Valgeirssoji trún-
aðarmaður hjá Dagsbrún, vinn-
ur í Sænsk-íslenzka frystihús-
inu. Við spyrjum hann, hvaða
álit hann hafi á baráttunni,
sem í hönd fer.
Eg vildi aðeins segja það,
segir Guðmundur, að það cr
fagleg og pólitísk nauðsyn, að
Dagsbrún sé í höndum þeirra
manna, sem nú'stjórna féla'g-
inu, Það kann að vera, að ýms-
um, og sérstaklega yngri félög-
unum, þyki nokkur stöðvun
hafa orðið í baráttunni. En það
ber að hafa í huga, að verk-
fallsvopnið eitt megnar ekki að
bæta Hfskjörin. Það er fyrst
og fremst pólitísk eining verka-
lýðsins, sem ber að stefná að,
því að án þeirrar einingar verð-
ur okkur lítið ágengl. Þess
vegna skora ég á hvern góðan
dreng að gera skyldu sina og
kjósa A-listann um helgina.
Pólitík sem segir
sex
Við tökum tali Ásgeir Bene-
diktsson verkamann, sem vinn-
ur á vélaverkstæði S.Í.S. Hon-
um farast svo orð um kosning-
árnar og undirbúning þeirra:
— Já, eins og þið vitið, hefur
afturhaldið úíi allar ldær lil
að hremma Dagsbrún, og beitir
það fyrir sér allt frá gömlum
verkfallsbrjótum niður í gæfu-
litla hægri krata. Áróðurinn er
sá sami og svo *oft áður, öll
málefnaleg rök eru látin sigla
sinn sjó, en í stað þeirra koma
upphrópanir um „ofbeldisstjórn
kommúnista". Allir, sem ekki
vilja selja félagið sitt í hendur
atvinnurekenda, eru stimplaðir
kommúnistar. Með þessu of-
stæki evu þeir að reyna að
reka rýting í bakið á verka-
lýðnum, já og það meira að
segja í nafni lýðræðisins. AHir
vita þó, hvað auðvaldið hefur
virt það mikils í verkföllum
og hagsmunabaráitu síðustu
áratuga, .
— Þeir eru þá líklega ekki
vel séðir af ykkur, hægri krat-
amir, um þessar mundir?
— Nei, það megið þið vita,
Hlutverk þéirra í þessum kosn-
Framháld ó 10. síðu