Þjóðviljinn - 21.01.1958, Blaðsíða 3
Þriðjudagur 21. jaaúar 1958 — ÞJÖÐVILJINN — (3
Dýrasta og ofsalegasta árás sem atvinnurekendur
Siafa gert á ísleiizka verklýðshreyfíngu
Dogsbrúnarmenn unnu einn mMdlvœgasfa sigur sinn
andspœnis peningavaldi íhaldsins og svikum hœgri krafa
I þrjá ínánuði liafa atvinnu-
rekendur haft her manns á
launum til þoss að undirbúa
árásina á Dagsbrún Frá því
í byrjun nóvember hafa er-
indrekar verið 10—12 tals-
ins og ekki verið kiipíð af
borgúninni. Um mánaðamótin
nóvember og desember opnuðu
íhaid og liægri kratar sér-
staka skrifstofu í Þingholts-
stræti 1 til þess að skipu-
leggja árásina til lilítar. Þar
var fjöldi fóiks önnum kafinn
dag eftir dag við að vinna úr
upplýsingum sem þangað bár-
ust frá bækistöðvum Sjáif-
stæðisflokksins og Alþýðu-
Maður drukknar
í Vestmanna-
eyjahöfn
Á laugardagskvöldið var
vildi það slvs til í Vestmanna-
eyjum, að Karl Kristjánsson,
kaupmaður og afgreiðslumaður
Flugfélags Islands, drukknaði
í höfninni,
Karl æ-tlaði að fara með
strandferðaskipinu Esju til
Reykjavíkur er átti að leggja
úr höfn síðari hluta nætur. Fór
hann seint um kvöldið heiman
frá sér og ætlaði um borð í
Esju. Á sunnudagsmorguninn
fannst lík hans í höfninni, og
mun talið að slysið hafi gerzt
með þeim hætti að Karl hafi
hrokkið út af bryggjunni er
hann var á leið um borð í Esju
en hált var á bryggjunni og
hvasst í veðri.
flokksins og vinnulistum frá
atvinnurekendum. Síðan var
aimar hópur innum kafinn
við að hagnýta upplýsingarn-
ar í persónulegum viðtöhun
við þá sem taldir voru líklegir,
og var þar ýmist beitt lof-
orðum og gýligjöfum eða liót-
unum eftir því sem við þótti
eiga hverju sinni. Lengi vel
var þessi iðja við það miðuð
að tryggja nægilegan hóp
manna á framboðslistann, en
er það tókst að lokuni með
mikium harmkvælum, sneru
starfsmennirnir sér að undir-
húningi sjálfra kosninganna.
Þá eyddu atvi nnurekend u r
stórfé í annarskonar áróður.
Þeir gáfu út svonefnt „Verka-
sex sinnum, og
í tugatali inn á
iÞ-
att var t.d. erfitt að lsomast
að Breiðfirðingabúð og inátti
þar þekkja lúxusbíla ýmissa
lielztu milljónara bæjarins og
forustumanna í Vinnuveit-
endasambandi íslands. Hve-
nær sem hafðist uppá manni
sem ekki liafði greitt árgjald-
ið sitt í Dagsbrún var send-
ur til lians maður og boðizt
til að greiða fyrir liann, og
sérstakir menn voru á vappi
fyrir utan Alþýðuhúsið með
fjárfúlgur til taks til þess að
leysa úr slíkum vandræðum ef
þau kæmu upp á síðustu
stundu. Það v'ar sem sé ekk-
ert til sparað sem auður og
völd geta látið í té til þess
að freista þess að buga for-
ustufélag íslenzkra alþýðu-
samtaka.
En allt kom fyrir ekki. Listi
atvinnurekenda, listi íliahls og
liægri krata, fékk 300 atkvæð-
nm minna en agentarnir höfðu
merkt sér sein algert lágmark.
Enn einu sinni fengu auð-
mennirnir í Réykjavík að
kynnast því að Dagsbrúnar-
menn eru ekki falir. Andspæn-
is öllu því sem auður og völd
geta teflt fram, andspænis
svikurum Alþýðuflokksins,
liafa Dagsbrúnarmenn iiimið
einn mikilvægasta sigur sögu
sinnar og öll verkalýðshreyf-
ing landsins stendur enn einu
sinni í þakkarskuld við þá og
samfagnar þeim.
Bruni í óvátryggð-
um bilskúr
Slökkviliðið var kvatt út um
3 leytið í gærdag að Árbæjar-
bletti 69. I-Iafði kviknað þar í
bifreiðaverkstæði út frá kola-
ofni og eldurinn komizt inn á
milli lofts og þaks í tréull og
hefilspæni. Varð að rjúfa þekj-
una á nokkrum siöðum og urðu
talsverðar skemmdir af völdum
vatns og elds. Áhö'd og annað
mun hafa verið óvátryg'gt og
gegnir það furðu, s\’o ekki sé
meira sagt.
Slökkviiiðið var einnig kvatt
út seinna um daginn að Tré-
smiðjunni Víði, sem nú er verið
að byggja upp eftir bruna, en
vegfarandi hafði séð • eldglampa,
sem reyndust vera frá koksofn-
um, sem notaðir eru til upphit-
unar í húsum sem eru í smíðum.
mannablað“
sendu það
livern einasta vinnustað í
bænum og sendu það aulc þess
í pósti inu á livert verka-
mannaheimili sein þeir gátu
grafið upp. Öll þessi iðja kost-
aði liundruð þúsunda króna
—aðeins laun starfsmannanna
í kosningunum munu nema um
200.000 kr. — enda, var reitt
liátt til liöggs, nú átti að
vinna það vígi sem hefur að
geyma sjálft fjöregg íslenzkr-
ar verkalýðshreyfingar.
Kosmngaundirbúningurinn
náði hámarki á laugardag og
sunnud. Höíðu íliald og hægri-
kratar opnar hvorkl meira né
miuna en 4 kosningaskrif-
stofur, í Þingholtsstræti 1, í
Breiðfirðingabúð, í Valhöll og
í Alþýðuliúsinu (í heimkynn-
um Alþýðuflokksins!). Bíla-
mergðin var svo mikil að ein-
16.000 kr. af sértekjum konu er vinnur
utan heimilis verði útsvarsfrjálsar
Tillaga AlfreSs Glslasonar I bœjarsfjórn
Á síðasta bæjarstjómarfundi flutti Alfreð Gíslason eftir-
farandi tillögu:
„Bæjarstjóm Reykjavíkur beinir því til niðurjöfnunarnefndar,
að hún við niðurjöfnun á þessu ári beiti þeirri reglu við ákvörð-
un útsvara á hjón, er bæði afla tekna við störf utan heimilis,
að sértekjur konunnar allt að 16000 kr. verði útsvarsfrjálsar.“
1 upphafi framsöguræðu sinn-
ar minnti Alfreð á, að hann
hefði flutt á sl. ári samskonar
Oreiöa rhaldsins:
Framfærslnskrifstofan kostar bæ
inn 1 millj. og 300 þús. kr. á ári
Boigazlæknir hefur þar 33 þús. kr. aukabitling
og 1ÖÖ þús. fara í „aukavinnu" og „eftirvinnu'
Mikið skortir á að svo vel sé búið að þeim, sem þurfa
að lfita framfærslustyrks hjá Reykjavíkurbæ af völd-
uin ómegðar eða sjúkdóma að sæmandi sé. Fjölda af
styrkþegum bæjarins er holað niður í versta hús-
næðinu seni til er í bænum og .ilialdið ætlast til þess að
þeir sem fátækastir em komi krjújiandi að linjám Jæss,
eigi þeii' að fá úrlausn mála sinna.
En ihaldið hefur kunnað að koma sér upp „kerfi“ í
kringum þessa starfsemi. Framfærsluskrifstofan er eitt
stærsía og dýrasta bákn bæjarrekstursins. Þar er hver
silkihúfan upp af annarri: Skrifstofustjóri, yfirfram-
færslufulltrúi, 3 framfærslufulltrúar, að ógleymdum
Eggeri syni Jóns á Akri, Óskari Borg og öðriun slikum.
Samtals taka 18 menn laun á skrifstofunni og fer í það
1 milSj. og 17 þús. kr. samkv. fjárhagsáætlun 1958. Auk
þess fer svo í ,,trúnaðarlækni o. fl.“ 60 þús. kr. en
trúnaðarlæknirinn er Jón Sigurðsson borgarlæknir, einn
af hæst launuðu embættismöimum bæjarins! Gmnnlauu
Jóns 5 þessu „starfi“ eru 18 þús kr. og nemur því
aukabitlingnr lians á þessum stað kr. 32.940,00 með dýr-
tjðamppbót.
Á fraanfærshiskrifstofunní fara 100 þús. á ári í „eftir-
\innu“ og „aukavinnu vegna sumarfría“.
Alls nemur kostnaður bæjarsjóðs við þetta skrifstofii-
bákn 1 millj. og 300 þúsund krónum á ári. Hefur hann
hækkað um 47% á liðnu kjörtimabiii.
Vörusýningiii
mikla í Leipzig
er skortur á vinnuafli, ýmist
nokkurn hluta ársins eins og
t.d. i fiskiðnaðir.um, eða allan
ársins hring eins og í hjúkmn-
arkvennastéttinni. Samþykkt
tillögu sem þessarar myndi örva
giftar konur til að vinna utan
heimilis.
Alfreð Gíslason skýrði enn-
fremur frá því í ræðu sinni
að nokkrir kaupstaðir liefðu
þegar larið inn á liá braut sem
hann legði til í tillögu sinni,
m.a. Iíeflavík, Akranes og
Kópavogur. Næmi ívilnun þessi
þar fríi 10 þús. allt upp í 16
þús. kr.
Magnús Ástmarsson bar frara
viðaukatillögu við tillögu Al-
freðs, þess efnis að hliðstæð
ívilnun yrði veitt fjölskyldum,
þar sem fyrirvinna utan heim-
ilis er ein en húsmcðir gegnir
störfum á heimili sínu. Var
báðum þessum J-illögum, ásamt
tillögu frá Þórði Björnssyni um
tillögu í bæjarstjórn og hefði
henni verið vísað til umsagnar
niðurjöfnunaraefndar; síðan
hefði ekkert heyrzt um af-
greiðslu tillögunnar og væri
hún því flutt að nýju.
Myndi örva giftar konur til
að vinna utan heimilis
Alfreð benti á, að margar
giftar konur hefðu aðstæður til
að vinna utan heimilis að ein-
hverju leyti. Slík vinna gæti
oft komið heimilum vel, t.d.
er ung hjón stofnuðu heimili
eða sérstakar ástæður gerðu
öflun aukinna tekna nauðsyn-
legar. Það gæti einnig orðið
bæjarfélaginu til mikils gagns
að konur störfuðu utan heimilis | útsvarsfríðindi sjómanna vísa®
síns. I ýmsum starfsgreinum til 2. umræðn.
Næsta Leipzigkaupstefna, ■
en liún er stærsta og kunúasta
kaupstefna heims, verður dag-
anna 2,—11. marz n.k. Áhugi
íslenzkra verzlunarmanna. fýr-
ir kaup^tefnu þessari hefur vax-
ið ár frá ári og sóttu hana
á síðasta ári á fjórða hundrað
ísl. verzlunaraianna.
Framkvæmdastjórar Kaup-
stefnunnar í Reykjavik, þeir
ísleifur Högnason og Haukur
Björnsson slcýrðu blaðamönn-
um frá þessu í gær, en þeir era
umboðsmenn Kaupstefnunnar í
Leipzig hér á landi, veita all-
ar upplýsingar og aðgangs-
kort, er gildir jafnframt sem
vegabréfsáritun til Austur-
Þýzkalands. Þrír fulltrúar frá
austur-þýzka verzlunarráðu-
neytinu ræddu einnig við blaða-
mennina.
Þjóðviljinn mun síðar skýra
nánar frá Kaupstefnunni í
Leipzig.
Smánariiifinnios heltekur íhaldið
Líklega hefur hlakkandi hroki peningavaldsins á Is-
landi aldrei svo skjótt breytzt í eymd og vol eins og
þegar úrslit Dagsbrúnarkosnin.ganna um helgina urðu
kunn.
Auðstéttin hafði talið sér trú um að með einbeitingu
flokksvélar íhaldsins og krafti auðs og valda yrði opin _
leið tii valda í Dagsbrún, höfuðvígi íslenzkra \erlea-
lýðssamtaka.
Vonbrigði afturhaldsins urðu því snögg og sár við hið
eftirminnilega svar verkamanna lí Dagsbrún. A'ísir i gær
er talandi tákn um smánarlilfinningu þá sem lieltekið
hefur ílialdið við svar Dagsbrúnarinanna. Þótt léitað sé
með logandi ljósi í Vísi í gær finnst þar ekki lún
smæsta fyrirsögn að frétt um Dagsbrúnarkosningarnar,
en sé Visir þrautlesinn finnst fréttin samt, falin aftan
við aðra frétt. Vísir segir senvsé frá Dagsbrúnarkosning-
unum undir fyrirsögninni: Iláðuleg útreið kommúnista
í — Þrótti!!!