Þjóðviljinn - 11.07.1958, Qupperneq 1

1
VILIINN
i0!r'^$Sw' ' «*■.' • —- *■—... ... (
4m. 1».
Föstudagur 11. júlí 1958 — 23. árgangur — 152. tölublað.
H. C. Hansen
Dasislci stjórnin vonast eftir viðræS-
um um landhelgismálfó innan NATO
H. C. Hansen forsætisráðherra kveðst ræða landhelgis-
málið liér. en ekki vera með neinar málamiðlunartillögur
— Ég vona aö á vegum Atlanzhafsbandalagsins muni
takast að ná samkomulagi um meginatriði landhelgis-
deilunnar. MáliÖ hlýtur að verða rætt í fastaráði Atlanz-
hafsbandalagsins, eins og önnur vandamál sem upp
koma, en hvenær það veröur og hvernig, veit ég ekki.
Þannig komst H. C. Hansen forsætisráðherra Danmerk-
ur að orði í gær er hann var spurður um það hvort
danska stjórnin hefði að sínu leyti rætt um að vísa
landhelgisdeilunni til Atlanzhafsbandalagsins.
Danski forsætisráðherrann
átti viðtal við blaðamenn í gær,
og snerist viðtalið einkum um
Ekfeert nýtt nm handrítamálíð
í viötálinu við blaðamenn i gær sagði H. C.
Hansen að um handritamálíð vœi'i sem stendur
eJclqert að segja. Tillaga íslendinga um nefndar-
skipun hefði strandað á pví að tveir aðaland-
stöðuflokkar ríkisstjórnarinnar, íhaldsflokkurinn
og Vinstri flokkurinn, hefðu snúizt gegn henni.
Hins vegar kvaðst Hansen stöðugt hafa samband
við íslenzka stjórnmálamenn um málið, og von-
aði hann enn sem fyrr að petta deilumál íslend-
inga og Dana leystist á farsœlan hátt.
Lygafrétt um aftöku Júlíu
Rajk og fleiri Ungverja
Talsmaður ungversku stjórnarinnar segir
að fregnin sé staðlausir stafir
í gær birtust æsifréttir um það í ýmsum blöðum, að
Júlía Rajk og 3 til 5 aðrir Ungverjar hefðu verið dæmd
til dauða í leynilegum réttarhöldum í Búdapest og tekin
af lífi.
Júíía Rajk er ekkja Lasslo
Rajks; sém tekinn var af lífi
árið 1949. Seinna viðurkenndi
Rakosi og spillingastjórn hans
,að með dómi og lífláti Rajks
hefði verið framið réttarmorð og
fékk hann uppreisn ærú 1956.
Júlía Rajk lét eitthvað til sín
taka í uppreisninni haustið 1956
og var hún ein þeirra, sem leit-
MjólkurfræSin
sömdu
Hvað gera sjómenn?
Sáttasemjari hóf enn fund
með mjólkurfræðingum og
atvinnurekendum kl. 5 sið-
degis í gær, og liafði náözt
samkomulag með fyrirvara
um samþykki félagsfuudar.
þegar blaðið fór í pressuna.
Sáttasemjari boðaði eirniig
fulltrúa sjómanua og1 útgerð-
armaima til fundar í gær kl.
9 síðdegis, en ekkerí sam-
komulag var enn að frétta af
þeim viðræðum.
landhelgismálið. Hann kvaðst
auðvitað ekki vilja fara í fel-
ur með það að hann hefði fyrst
og fremst rætt um landhelgis-
málið við íslenzka stjórnmála-
menn sem hann hefði hitt;
hins ve,gar færi því fjarri að
iiann væri liingað kominn með
einhverjar nýjar tillögur í mál-
inu, eða sein málainiðlari til
þess að reyna að hafa álirif á
íslenzka stjórnmálamenn.
Vonast eftir samkomu-
lagi við Breta
Hansen forsætisráðherra rifj-
aði síðan upp hver hefði ver
ið afstaða dönsku ríkisstjórnar-
innar á Genfarráðstefnunni;
hún hefði mælt með sex sjó-
mílna almennri landhelgi en 12
mílna fiskveiðalandhelgi fyrir
þær þjóðir sem fyrst og fremst
byggðu afkomu sína á fiskveið-
um, og hefði þá einkum verið
átt við ísland, Færeyjar og
Grænland. Því miður tókst ekki
almennt samkomulag, sagði
forsætisráðherrann, og það hef-
ur leitt til einhliða ráðstafana
a,f Islands hálfu sem hljóta að
hafa keðjuverkanir. Kvaðst
Iiann Jió vona að enn tækist að
ná samkomulagi við Englend-
inga og leysa málið á friðsain-
legan hátt. Aðspurður hvað
liann ætti \ið með slikri
,,lausn“, eftir að ísleiulingar
liefðu lýst yfir því að 12 mílna
fiskveiðitakniörkin væru ekkert
helgin við Grænland yrði
stækkuð, ef fiskveiðitakmörkin
yrðu stækkuð hér, en ekki kvað
hann ákveðið hvenær sú stækk-
un kæmi til framkvæmda. Hins
vegar kvað hann engan áhuga
á því í Danmörku, að fiskveiði-
lögsagan þar yrði yfir 6 mílur,
enda stunduðu danslcir sjómenn
talsvert veiðar inna.n 12 mílna
hjá löndunum í kring.
Fer til Grænlands
Um ráðstefnu þá, sem danska
stjórnin kom með tillögu um
á sínum tíma, sagði forsætis-
ráðherrann, að ekki hefði ver-
ið ákveðið hvaða lönd ættu þar
að ræðast við, og sér virtist á
undirtektum Islendinga, að hér
væri ekki áhugj á slíkum við-
ræðum.
Héðan ,fer H. C. Hansen til
Grænlands eins og kunnugt er.
Kvað hann það eitt af verkefn-
um forsætisráðherra að heim-
sækja það land, og myndi hann
ferðast víða um og kynna sér
lífskjör og framkvæmdamögu-
leika.
Da Silva stökk 1
15.62 metra
Einvígi heimsmethafans í þrí-
stökki, Da Silva frá Brasilíu, 03
Vilhjálms Einarssonar lauk með
sigri Da Silva, sem stökk 15,62
metra. Vilhjálmur stökk 15,42
metra.
Beztu árangrar aðrir voru:
Svavar Markússon hljóp 1500
metra á 3,53,5, og Pétur Rögn-
valdsson náði 15,3 sek. í 110 m
grindahlaupi.
Veður var fremur kalt og mót-
vindur nokkur.
Sænska stjórnin
mótmælir
Fréttir frá Kaupmannahöfn í
gærkvöld hermdu að sænska
ríkisstjórnin hafi tjáð ríkisstjóm.
íslands að hún geti ekki fallist
á að íslendingar stækki land-
helgi sína meir en í 6 sjómilur.
í orðsendingunni er sagt að
sænska stjórnin sé því fylgjandi
að teknar verði upp samninga-
viðræður um landhelgina milli
íslendinga og annarra ríkja.
uðu hælis í júgoslavneska sen'di-
ráðinu, þegar uppreisabin var
bæld niður.
I síðasta mánuði barst orðróm-
ur um að húu væri til yfir-
heyrzlu fyrir leynilegum rétti í
-o - , . . -. , samnip.gsati’iði, kvað hann það
Budapest, en engm staðfestng J ’ .;
USA-eldflaug meS
mús innanborðs
Bandaríski flugherinn sendi í
gærmorgun eldflaug á loft og
hafði hún mús innanborðs. Ætl-
unin var að ná músinni lifandi
aftur til jarðarinnar, og gerðu
Bandaríkjamenn sér góðar vonir
um að það myndi takast. V.ar
gert ráð fyrir að hylkið með
músinni myndi lenda á Suður-
Atlanzhafi, um 6000 mílur frá
Kap Canaveral.
I gærkvöldi hermdu fréttir að
Bandaríkjamenn væru orðnir
vondaufir um að mýsla myndi
Framhald á 8. síðu.
hefur fengist á þeim orðrómi,
Aftökufréitin í gær er einnig
byggð á orjSrómi. Mogginn segir
að vísu í gær að .fréttin sé höfð
' eftir góðum heimiidum, en Tim- '
inn segir að, þessar „góðu“ heim-
ildir séu ferðamenn frá Be’gtad.
Margt íólk mun hafa verið ginn-
keypt fyrir sögunni, enda skammt
Hðið frá þvi að dapurlegir at-
burðir af svipuðu tagi gerðust í
Ungverjalandi.
Talsmaður ungversku stjórn-
arinnar lýsti yfir í gær að frétt-
in um þessar aftökur væru stað-
lausir stafir. Hinsvegar neitaði
formælandinn að segja neitt um
það, hvort frú Rajk hefði verið
stefnt fyrir rétt, eða fengið ein-
hvern dóm.
Engar útvarpssendistöðvar
vera matsatriði íslenzkra stjórn-:
málamaniui, sem liann
ekkert skipta sér af.
viltli
l.
birtu lygafréttina í gær nema
íslenzka ríkisútvarpið.
Bezt að liótanirnar
1
birtist áður
Hansen var spurðiir að því
hvernig Danir myndu bregðast
við ef Bretar hótuðu þeim á
sama hátt og íslendingum og
svaraði: Það er bezt að hótan-
irnar birtist áður en ég' svara
þeim. Hann kvað dönsku stjórn-
ina einnig hugsa sér að land-
Veiðin vex
Selfossi.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Veiðin í Ölvesá hefur glæðzt
nokkuð við rigninguna undan-
farið. í fyradag veiddust 32 lax-
ar í netin hér á Selfossi, én
stangaveiðin gengur illa ennþá. j
Orðsendingarnar
ekki svaraverðar!
Utanríkisráðherra skýrir íramferði sitt
I fyrradag benti Þjóðviljinn á að Guðmundur 1.
Guðmundsson utanríkismálaráðherra hefði sýnt furðu-
legt tómlæti í að túlka og skýra málstað íslendinga í
landhelgismálinu á erlendum vettvangi og hefði ekki
svo mikið sem svarað erlendum orðsendingum um mál-
ið. I gær ver Guðmundur athafnaleysi sitt á þepnan
hátt í Alþýðublaðinu:
Um mótmæli Breta 28. maí s.l.: ,,Svar við þessu
svari var óþarft“. Um mótmæli Breta 4. júní og hótan-
ir þeirra um valdbeitingu: „Slík yfiriýsing kallar ekki
á sérstakt svar“. Um mótmæli Frakka 13. júní og 2.
júlí: „Si’ör við þessum svörum voru einnig óþörf“. Um
mótmæli Vesturþjóðverja 10. júní: „Svör við þessum
svömin voru einn,ig óþörf“. Og á sama hátt afgreiðir
Guðmundur síðan viðurkenningu Sovétríkjanna á
hinni nýju fiskveiðilandhelgi og tillögu Dana um ráð-
stefnu.
Það er einföld og auðveld afstaða að segja að yfir-
lýsingar erlendra þjóða séu ekki svaraverðar; hitt er
meira vafamál hversu skynsamleg þau vinnubrögð
eru. og þau eru í fullri andstöðu við það verkefni sem
Guðmundi ^ar falið og hann tók að sér 24. maí s.l.:
„Tíminn þangað til reglugerðin kemur til framkvæmda
verðtir notaður til þess að vinna að skilningj og við-
urkenningu á réttmæti og nauðsyn stækkunarinnar“.
Hinar erlendu orðsendingar gáfu Guðmundi einmitt sér-
stakt tilefni til að flytja röksemdir Islendinga þannig að
eftir væri tekið, en þá embættisskyldu sína hefur liann
gersamlega vanrækt. Geta menn svo leitt getum að þvi
af hverju sú framkoma stafar.