Þjóðviljinn - 07.10.1958, Page 1

Þriðjudagur 7. október 1958 — 28. árgangur — 225. tölublað.
Inni í blaðinu
Að viðurkenna
siaðreyndir
7. síða.
höfum við ekki þörf
fyrir slíkt varnarlið”
Málgagn Sjálfstæðismanna á Vcstfjörðum tekur undir
kröfurnar um endurskoðun hernámssamningsins
„Ef bandaríska varnarliðið og Bandaríkjastjórn Iíta
svo á, að þeir séu hér aðeins til þess að verja þessa litlu
vopnlausu þjóð fyrir ákveðnum þjóðum, en leyfa öörum
að fremja ofbeldisaðgerðir sem mirnia átakanlega á
framferöi sjóræningja á liönum öldum, þá höfum við
ekki þörf fyrir slíkt varnarliö.”
ÞANNIG kemst „Vestur-
Iand“, málgagn Sjáifstæð-
isflokksins á Vestfjörðum
að orði á forsíðu 1. októ-
ber s.l., en þar birtist löng
grein undir þversíðufyrir-
sögninni „Brezkar hernað-
araðgerðir gegn íslending-
um. En bandaríska varnar-
liðið lætur það afskipta-
laust.“ 1 greininni er m. a.
komizt svo að orðí:
„Vinátta fslendinga í garð
Breta er dauð. En í þess stað
er íslenzka þjóðin nú særð
og reið. Og þó ekld bætist
fleári slíkir atburðir \ið þá
Viðurkenna Bret-
ar Gíneu?
Seku Ture, forsætisráðherra
hins nýstofnaða Afríkulýðveldis
Gineu, hefur sent M'acmillan for-
sætisráðherra Bretlands tilmæii
um að brezka stjórnin viður-
kenni sjálfstæði Gíneu.
Formælandi brezku stjórnar-
innar segir að tilmælin séu nú
t;l athugunar hjá stjóminni.
’ Meðal þeírra ríkja sem þegar
hafa viðurkennt Gíneu eru Sov-
étríkin, Sameinaða arabalýðveld-
ið og Ghana.
Ginea öðiaðist sjálfstæði sitt
28. fyrra mánaðar með því að
felia stjórnarskrá de Gaulle svo
til einróma, err landið hafði ver-
ið frönsk nýlenda í 68 ár.
Menn frá Seotland
Yard til Kýpur
I gær voru enn frekari hermd-
arverk unnin á Kýpur. Fimm
brezkir hermenn særðust í
sprengjukasti og brezkur varð-
maður skaut grískan Kýpurbúa
til bana, sem ekki er sagður
hafa sinnt viðvörunarmerki.
Á Norður-Kýpur handtóku
bi-ezkir hermenn 200 manns.
Tvejr af kunnustu leynilög-
reg'umönnum Scotland Yard í
London eru komnir til Kýpur til
þess að rannsaka starfsemi
leyniféiagssins EOKA og reyna
að hafa hepdur í hári Grivasar
foringja þess.
mun ó\ild ttl Brefa ráða hér
ríkjum í mörg ár eða áratugi.
FRAMKOMA BANDARlKJ-
ANNA ER FURBULEG.
Flestir íslendiitgar, sem
telja sig tif lýðneóisflokka,
hafa til þessa, talið það naiið-
synlegt að njóta hervemdar
stærsta ríkis vestrænna þjóða,
Bandaríkjanna, vegna þess
ótrygga ástands, sem ríkir í
heiminum. Bandaríkin hafa
með hervemdarsamningnum
skuldbundið sig til að verja
fsland fyrir árásum. En þeg-
ar Bretar t-aða inn í landhelgi
íslendinga og beita starfs-
menn íslenzku landhelgisgæzl-
unnar hernaðarofbeldi við
skyldustörf sín, þá heyrist
hvorki hóstt eða stuna í varn-
arliði Bandaríkjanna á fs-)
landi. En út yfir tekur, að
þegar hrezka herskipið „East-
bourne“ Iaumast le.j-ilslaus
inn á Keflavík og lætur út
léttbát og sidpar 9 íslenzkunj I
fendtökur í París
Lögreglan í París heldur
stöðugt áfram að fangelsa Serki
þar í borg. í gær handtók hún 21
mann og segjr Parísarútvarpið
að sumir þeirra séu grunaðir um
að hafa tekið þátt í banatilræði,
sem tilkynnt var að Soustelle
upplýsingamálaráðherra hefði
verið sýnt í fyrra mánuði.
Margir fréttamenn eru hins-
vegar þeirrar skoðunar að þetta
banatilræði við Soustelle hafi
verið sýndarleikur einn skipu-
■lagður af Gauilistum sjálfum til
þess að fá yfirskyn til þess að
hefja hinar víðtæku handtökur,
sem framkvæmdar voru eftir
,.banatilræðið“. Þykir mönnum
þetta minna óhugnanlega mikið
á starfsaðferðir þýzkra nazista,
er þeir kveiktu í þinghúsinu í
Berlín fyrir 25 árum.
Lítil einkaflugvél ienti heiiu
og höidnu á götu í New York
í gær. Lögreglumenn leita flug-
mannsins, sem hljópst á brott.
Vængjahaf flugvélajinnar er 12
metrar en sti-ætið, þar sem hún
lenti er aðeins 18 metra breitt.
Dauðskelkaður bilstjóri sem
var að aka eftir strætinu sagði:
„Eg sá eitthvað koma til jarðar,
hemiaði snarlega og flugvélin
straukst við þakið á bifreiðinni".
varðskijvsmönnum, sem verið
höfðu fangar um borð í her-
skipinu í 9 daga, að róa til
Iands um liálfrar sjómílu
vegalengd, þá er hvergi sagt
frá því livort þetta hefur ver-
ið gert með vitund og- vilja
bandaríska varnarliðsins.
UTANRÍKISRÁÐHERRA
BER FRAM HARÐORÐ
MÓTMÆLI.
Utanríkisráðherra Islands bar
þegar í stað frarn harðorð
mótmæli við ambassador Breta
að brezkt herskip skuli án
íej-fis ríkisstjórnar íslands
fara inn í íslenzka landhelgi.
Hinsvegar vakti það furðu
f jölmargra Islendinga, að ekki
va.r minnzt einu orði á af-
skiptaleysi varnarliðsins.
ÞJÓÐIN Á ÞÁ KRÖFU AÐ
VITA HVORT UTANRÍKIS-
RÁÐHERRA HAFI SPURT
YJTRMANN VARNARLIÐS
INS UM, HVORT VARNAR-
Framhald á 10. siðu.
Skriðuföl! á Seyðisfirði

Ilér birtast fyrstu myndirnar frá skriðuföllunum er urðu á
Seyðisíirði 30. f.m. Sér yfir aðal skriðusvseðið, en þar voru
tvö hús, Skuld og Hörmung talin eyðilögð, og hið þriðja, hús
Haralds Jóliannessens kaupmanns stórskemmt. Fremst á mynd-
irnii er húsið Hörmung, þá liús Jóhannessens (fyrir ofan geym-
iim) en hiisið skáhallt fyrir ofan það er Skuld. Á neðrí mynd-
inni sést hvernig skriðan hefur liálfgrafið „Hörmung“.
Ljósmynd: Skúli Gunnarsson.
isr vepiaié og vi8-
æiur filþess ai frlða Formósusvæiið
Bandaríkjastjórn fagnar ákvörðuninni
en Sjang Kaj-sék liafnar viðræðum
I
Kínverska alþýöustjórnin hefur tilkynnt aö ekki verði |
skotið á Kvemoj eða aörar eyjar undan Kínaströndum'
næstu vikuna og jafnframt bauð hún Formósustjórninni
að senda fulltrúa til viðræöna um að leiða til lykta 30
ára borgarastyrjöld.
Tilkynningunní um þetta vináttu Sjang Kai-séks og
fylgdi það skilyrði. að banda- Bandaríkjastjórnar.
rísk herskip hættu að skerða
kínverska landhelgi með þv? að Tilboðið lítilsvirt
fylgja birgðalestum Formósu- Nokkrum klukkustundum eft-
stjórnar til Kvemo.j. ir að stórskotahríðinni frá
Tilkynnt var í Wasbington meginlandinu var hætt, kom
í gærkvöldi að Bandaríkja-! stór skipalest til Kvemoj og
stjórn fagni tilboði Peking- j fylgdu henni bandarísk her-
stjórnarinnar um viku vopna-! skip sem endranær.
hlé á Formósusvæðinu.
Ta’smaður stjórnarinnar
sagði að ef hætt yrði stór-
skotahríðinni á eyjarnar við
ströndina, væri e’igin ástæða til
þess að bandarísk herskip
fylgdu skipalestum til Kvemoj.
Sjang cttast vinamissi
Sjang Kai-sék ræddi tilboð
Pekingstjórnarinnar við ráð-
herra sína í gær og samkvæmt
upplýsingum formælanda bans
munu þeir bafa orðið ásáttir
um að tilboðið væri áróðurs-
bragð til þess ætiað að spilla
ó)]
fr
rmga
undir yfirborði
Bandaríski kjarnorkukafbátur-
inn „Sæúifur" kom upp á ytir-
borð sjávar við Long Island úti
fyrir. New York og hafði hann
þá verið í kafi i 60 sólarhringa.
Þetta e-r nýtt neðansjávarmet
kal'báts og var Sæúlfur helmingi
lengur undir yfirborðinu heldur
en kjarnorkukafbáturinn „Skat-
an“ sem átti gamla metið, sett í
•maí s.l.
Utanríkisráðuneyti Peking-
stjórnarinnar mótmælti þegar
þessu atferli Bandaríkjanna,
sem með þessu skerti enn einui
sinni landhelgi Kitta.
Yfirmaður bandaríska flot-
ans sagðist engin fyrirmæli
hafa fengið um að hætta að
fylgja skipalestum til Kvemoj,
tkröp
Norskir fiskimenn

vilja 12 mílur
Aðalfundur fiskimannafélags-
ins Honningsvág í Norður-Noregi
gerði nýlega eftirfarandi áiykt-.
un:
Krafan um 12 mílna fiskveiði-
landhelgi við Noreg á fullan rétii
á sér og hefur úrslitaþýðjnguj
fyrir veiðarnar við strönd’na,
Því miður var iandhelgin ekki]
stækkuð um leið. og íslendingar)
lýstu yfir 12 mílna fiskveiðilög-*
sögunni. Ef norska landhelgir^.
verður ekki færð út fyrir 1'4
janúar 1959, verða fiskimennj
að búa sig undir að skipuleggjqi
rekstrarstöðvun til þess -að komcj
kröfunni fram.