Þjóðviljinn - 18.11.1958, Blaðsíða 1

Hðalfundui
Vogadeildar í kvöld kl. 8.30 á
Langholtsveg 135. — 1. Venju-
leg aðalfundarstörf. 2. Rætt um
verðlagsmál. — Mætið stund-
víslega. -— Stjórnim.
14 brezkir
Morgunblaðið játar:
A ráðherrafundi Atlanzbandalagsins
ætti að semja um „landhelgislínuna”
Ólafur Thors hugsar „út frá íslenzku og vestrænu sjónarmiði“
þjófar í gær
í gær voru 14 brezkir togarar
að veiðum innan fiskveiðitak-
markanna hér við land.
Voru þeir allir á verndarsvæði
brezku herskipanna útifyrir
Vestfjörðum og flestir úti af
Dýrafirði.
Togararnir virtust heldur fjar-
Morgunblaðið játar í íyrradag í forustugrein að
lilgangur með þeirri tillögu Ölafs Thors að ráðherra-
fundur Atlanzhafsbandalagsins verði kallaður sam-
an sé sá að semja um
„sjálfa landhelgislínuna”
Vert er að vekja sérstaka
athygli á þessari alvarlegu yfir-
lýsingu. Hingað til hafa áróð-
ursmenn íhaldsins reynt að
halda því fram að fundur At-
lanzhafsbandalagsins ætti ein-
vörðungu að stöðva árásir
Breta á íslendinga en ekki að
fjalla um lanidhelgismálið að
öðru leyti, en nú játar Morg-
unblaðið afdráttarlaust hið
gagnstæða. Morgunblaðið segir
í forustugrein sinni:
Landhelgismörkin og
landhelgislínan
„Eins og komið hefur fram
í fréttum, gerði Ólafur Thors
það að tillögu sinni, að Islend-
ingar færu þess á leit að kall-
aður yrði saman fundur æðstu
manna Atlanzhafsbandalagsine
til þess að fjalla um þetta
mikla mál. I því sambandi lagði
Ólafur Thors áherzlu á, að hér
væri ekki eingöngu um að
ræða landhelgismörkin sjálf,
,landhelgismörkin sjálf",
heldur þann voða, sem íslenzk-
um sjómönnum væri búin í
sambandi við gæzlu landhelg-
innar . . . . Á þetta lagði Ólafur
Thors áherzlu, þannig að það
er, eins og áður er vikið að,
ekki eingöngu sjálf landlielgis-
línan sem um er að ræða, held-
ur einnig vooinn, sem blasir
við íslenzkum sjómönnum og
þau verðmæti sem hér eru í
veiði (svo!), ef ekki er rétt
að farið“.
51íka samninga hafa
Bretar alltaf viljað
Þessi yfirlýsing er algerlega
ljcs. Á ráðherrafundi Atlanz-
hafsbandalagsins á fyrst og
fremst að ræða um landhelgis-
mörkin, sjálfa landhelgislínuna,
þó þau mál eigi ,,ekki ein-
göngu“ að ræða. Formaður
Sjálfstæðisflokksins er þannig
reiðubúinn til að semja um það
að fallið verði frá stækkun
landhelginnar í 12 mílur og
samið um eitthvað minna, gegn
því að Bretar hætti ofbeldis-
verkum sínum. Yrði það að
sjálfsögðu auðsótt, því slíkir
samningar hafa alltaf verið
sjálfur tilgangurinn með hern-
aðaraðgerðum Breta.
„íslenzkt .og vestrænt”
sjónarmið
Hugsunarháttur Ólafs Thors
Framhald á 10.. siðu
lægjast landið þegar á daginn
leið.
Af öðrum fiskslóðum umhverf-
is landið er ekkert sérstakt að
frétta.
Verður dýpra sokkið?
sæmir. Kommúnistar óska einskis
framar en. þess, að fallbyssurnar
fái að tala. Mesti happafengur,
sem' kommúnistar gætu hlotið
væri það, ef skot úr enskri fall-
byssu hitti íslenzkan varðbát. Út
Ununæli þau sem myndin er
af gat að líta í forustugrein
Morgunblaðsins í gær, og við-
bjóðslegri vopnaburð er ekki
hægt að hugsa sér. Brezka
herveldið hefur gert á okkur
vopnaða árás, brez.kir togar-
ar hal'a gert ítrekaðar til-
raunir tjl )að si.gla á varðskip-
in okkar, lierskip hefur sam-
kvæmt fyrirmælum brezku
ríkisstjórnariiinar liótað að
skjóta íslenzkt varðskip í kaf
og myrða áhöfn þess. Um
þétta skrifar Morgunblaðið
ekki; |>;vð heldur hví fram í
staðinn að íslenz.kir menn
„óski“ þess að landar þeirra
verði myrtir \ið skyldustörf
sin í þágn þjóðarinnar. Er
hægt að sökkva dýpra?
Að sjálfsögðu nnm senliráð
Breta liér á landi veita þess-
um mnmæhim sérslþka at-
liygli. I»\í hefur verið falið
]>að verkefni að fyigjast með
því hversu langt ,,vin.ir
Breta“ hér á landi séu reiðu-
búnir að teygja sig, hversu
mikið megi bjóða þeim. Nú
vita þeir að það má bjóða
Morgunb^aðinu hvað sem er.
Jafnvel þótt brcz.ki flotinn
framkvæmi liótanir sínar um
morðárásir á íslenzku varð-
skipin munu ráðamcnn Morg-
unblaðsins aðeins svívirða ís-
lenzka rnenn, þá sem neita að
hvika frá rétti og lieiðri þjóð-
ar sinifir, og kenna þeirn um
illvirki Breta. Úrlirök eins og
leiða rahöfundur Morgunblaðs-
ins létn einnig til sín heyra í
sjálfstæðisbaráttunni við
Dani; j)au skáru þá upp fyrir-
litnii'.gu þjóðar sinnar og svo
mun eim vcrða.
Ljósmyndari blaðsins tók þessa mynd í gærkvöldi eftir mjög harðan árekstur fólksbifreiðar og
strætisvagns á Arnarneshálsi á Hafnarfjarðarleiðinni. Var mesta mildi að eldd skyldi verða
alvarlegra slys en raun varð á. Sjá frétt á 12. síðu.
Heriirn i Súdan tók öll völd
í síncir hendur í gærdag
íhaldssamri ríkisstjórn, sem mjög var háð vesturveldunum, steypt
með friðsamlegri byltingu undir stjórn Abbuds hershöfðingja
Stjórnin, sem nú var leyst upp var samsteypustjórn
Umma-ilokksins og Hins almenna lýöveldisflokks og var
Abdullah Khalil, formaöur Umma-flokksins, forsætisráö-
herra. Var stjórn þessi mjög íhaldssöm og hlynnt Vest-
urveldunum en átti oft í erjum viö arabaríkin, einkum
nágranna sína, Egypta_
Það var skömmu fyrir dögun
í gærmorgun að her Súdans tók
allar sljórnarstofnanir og mikil-
vægar stöðvar í landinu í sínar
hendur og lýst var yfir þvi að
herlög giltu í landinu. Abbud,
æðsii yfirmaður hersins lief-
ur stjórnað uppreisninni og er
nú æðsti valdamaður í landinu.
Bönnuð héfur verið starfsemi
a’lra stjórnmálaflokka og sömu-
leiðis hafa öll blöð verið bönnuð.
Hefur Abbud heitið öhum út-
lendingum í landinu öryggi lífs
og eigna og er hervörður við ö!l
sendiráð.
Ám blóðsúthellinga
Byltingin fór friðsamlega
fram og hermdu fregnir i gær,
að allt væri með kyrrum kjörum
í landinu. Abbud hershöfðingi
lýsti yfir því, að stjórnarbylting-
in hefði verið gerð til þess að
útrýma spillingu sem hafi verið
mjög mikil í öllu opinberu lífi,
og' tii þeSs að vinna bug á ör-
yggis.’eysinu vegna þess hve allir
stjórnmálaflokkar hafi verið ó-
skammfeilnir os seiist til ó-
eðlilegra áhrifa.
Þá segir í yfirlýsingu bylting-
armanna, að hin nýju yfirvöld
Súdans muni gera allt sem í
þeirra valdi stendur til þess að
Ieysa öll ágreiningsmál við
Eg'ypta og tryggja góða vináttu
við þá.
Án erlendra álirjfa
Abbud byitingaforingi varð yf-
irmaður hersins í Sudan i fyrra.
Hann hefur langa herþjónustu
að baki og tók þátt í heimsstyrj-
öldinni siðari.
Herinn í Sudan telur um það
bil 12000 hermenn og hafa
brezkir herforingjár þjálfað
Framhald á 12. 6Íðu.