Þjóðviljinn - 21.01.1959, Qupperneq 5

Miðvikudagur 21. janúar 1959 — ÞJÓÐVILJINN
(5
Russell segir hvernig hann vill
tryggja heiosfriðinn
Brezki heimspekingurinn Berti'and Russel lávarður
hefur sent frá sér nýja bók, Heilbrigö skynsemi og kjarna-
vopn, og gerir þar grein fyrir meö hverjum hætti hann
telur bezt að' tryggja heimsfriðinn.
Tímabært orðið að Maemillan
fari í viðr;
til Moskvu
Þýzkaland verður mesta herveldi
Evrópu eftir 5 til 10 ár.
Vestur-
Fjölmörg brezk blöð hafa gefið Macmilian forsætis-
ráðlierra visbendingu um að það væri orð'ið tímabært
fyrir hann að láta niður í ferðatöskuna og ferðast austur
á bóginn, þ. e. til Moskvu. Hann á ennþá eítir að endur-
gjalda heimsókn Krústjoffs
tvehn árum.
Það er blaðið Daiiy Express
sem hefur gefið Macmillan ein-
arðastar réðleggingar í þessa
átt, og sérstaklega hefur verið
hert á Macmillan að fara aust-
ur eftir að Mikojan lióf hinar
atliyglisverðu viðræður sínar
við bandaríska stiómmálamenn,
fjármálamenn og iðjuhölda'.
Jafnvel hið íhaldssama blað,
Times, hefur borið fram kröf-
ur sem bessar og gefur þá
háðslegu áminningu ,,að menn
ættu ekk; að vera svo hræddir
30 dcki ór liita
í Ástralíu
Mikil hitabylgja gengur yfir
Ástraliu um þessar mundir, og
var hitinn 43 stig í Melbourne í
fyrradag. Yfir 30 manna hafa
látizt af völdum hitans og
hundmð manna hafa verið flutt
í sjúkrahús. Margar atvinnu-
greinar eru lamaðar vegna hit-
ans. SkógareMar loga víða og
hafa þeir valdið miklu tjóni.
Hundruð þúsunda kvikfjár lief-
ur farizt í eldinum og margir
búgarðar brunnið. 90000 sjálf-
boðaliðar háfa verið kallaðir á
vettvang t;l þess að reyna að
slökkva skógareldana.
I Norður-Evrópu er hinsveg-
ar víða mikið frost, t. d. var
yfir 40 stiga frost sumstaðar
í Svíþjóð og Finnlandi í fyrra-
dag.
Bretar og USA
falla frá kröfiim
sunnanlands
Á Genfar-ráðstefnunni um
bann við tilraunum með kjarna-
vopn, sem hófst í október s.l.,
hefur enn miðað í áttina til
samkomulags.
Fulltrúar Bandaríkjanna og
Bretlanids hafa nú fallið frá
kröfu sinni um að ekki skuli
banna tilraunir, nema jafnframt
sé tryggð almenn afvopnun.
að þora ekki að hefja samn-
ingaviðræður við Rússa“.
til Bretlands fyxir rúmum
Times bendir meira að segja
á, að fullyrðingar ýmissa
brezkra blaða um að ekkert
nýtt sé að finna í síðustu orð-
sendingu Sovétstjórnarinnar til
vesturveldanna, séu al;s ekki
réttar. Times segir að sjálf-
sagt sé að fallast á umræður
um vandamálin, enda þótt sú
hætta sé æ fyrir hendi að þær
beri engan árangur og vitað
sé að Krústjoff hafi mörg
trompsnil á hendinni.
Þá kemur Times með það
p thvglisverða ■ álit, að þegar
Vestur-Þýzkaland hefur her-
væðst með kjarnavopnum og
ölbim nýtízku útbúnaði, verði
ba.ð öflugasta herveldi í Vestur--
Evrónu. Og jafnvel þótt de
Gaube takist að gera „franskt
kraftaverk“ þá sé það staðr.
að Vestur-Þýzkaland verði með
íang stærsta og öflugasta her-
inn eftir 5 til 10 ár, og það
sé raunverulega engin furða
þótt Rússar láti sér ekki á
sama standa að þýzka herveld-
ið rísi upp á ný.
Macmillan forsætisráðherra
sagði brezka þinginu í gær, að
ríkisstjórnin ynni nú að því að
koma á stórveldafundi. Bréf
sem honum og Krústjoff hefðu
farið á milli sýndu að báðir
aðilar vi'du að af samningavið-
ræðum yrði.
Macmillan kvað Vesturveldin
helzt vilja ræða bæði Þýzka-
land og öryggismál Evrópu í
hei'd, en þau væru ekki frá-
hverf því að ræða Þýzkaland
eitt. Hann kvaðst sammála
Duúes um að frjálsar kosning-
ar í öllu Þýzkalandi þyrftu ekki
að vera eina leiðin til að sam-
eina landið.
Verkamannaflokksþingmaður
skoraði á Macmillan að bjóða
Mikojan að heimsækja Bret-
land og þiggja sjálfur lieim-
boð'ð sem hann ætti hjá sovét-
stjórninni.
Tíl uppþots kom í Bagdad
um daginn, þegar W. lioun-
tree, sérl'ræðingur bandaríska
utnríkisráðuneytisins í mál-
efnum landanna fyrir botni
Miðjarðai'haís kom þangað
til að ræða við Abdul Kar-
im Kasseni, l'orsætisráðherra
íraks. Nokkrum dögum. áð-
ur hafði komizt Ujpp Um
samsæri gegn stjórn Kass-
ems, og blöðin kenndu leyni-
þjónustu Bandaríkjanna og
Bretlands um að standa þar
á bakvið, Á myndinni sést
á bak við. Á myndinni sést
gerði affr-úg að Rountree á
flugvellinum í Bagdad.
Russel segir í bókinni að hann
líti mjög alvarlegum augum
„hinar ógnþrungu líkur sem eru
á tortímingu mannkynsins“.
Það viðhorf verði að hafa í
huga þegar tillögur hans um
hvernig heimsfriðurinn verði
bezt tryggður séu athugaðar.
Russell leggur til að leitazt
verði við að draga úr illyrðum
í viðræðum stórveldanna, jafn-
fra.mt því sem hætt verði öllum
tilraunum með kjarnavopn. Síð-
an ættu Sovétríkin og Banda-
ríkin að gefa út sameiginlega
yfirlýsingu þess efnis að þau
hafi orðið ásátt um að reyna
að komast að samkomulagi um
öll ágreiningsatriði án stríðs
eða stríðshótana.
Hann er þeirrar skoðunar að
afvopnun myndi vekja fögnuð
í brjósti manna um allan heim,
enda myndi mikill hluti þeirrar
orku, sem nú er varið til að
vekja hatur og undirbúa eyði-
leggingu, verða beitt í skap-
Louis hyggst leika
með Mínu ©g FrlHrlk
40.ÖQG pantanií biðu jasskóngsins í Danmörku
í ráð'i er að jasskóngurinn Louis Armstrong komi
fram í kvikmynd ásamt danska parinu Nínu og Friðrik.
Louis kom til Kaupmanna
hafnar í síðustu viku á hljóm-
leikaferð um Evnópu. Hann
Danmerkur, þar sem 40,000 að-
göngumiðar að liljómleikum
Louis voru pantaðir áður en
hann og félagar hans komu.
Til Póllaiuls og Tékkó-
slóvakíu
Á þessari Evrópuferð gerir
Louis víðreistara en áður, með-
al annars leikur hann nú í
Póllandi og Tékkóslóvakíu. Með
honum í hljómsveitinni eru sex
menn og söngvari er Velma
Middleton.
91 ðasta. verk Louis áður en
hann fór frá Bandaríkjunum
var að ljúka leik d kvikmynd-
inni Five Pennies, sem byggð
er á ævisögu trompetleikarans
Red Nichols. Þar lék hann á-
samt Danny Kaye.
Louis Armstrong
skýrði þar frá því að samning-
ar væru langt komnir um þátt-
töku hans í næstu kvikmynd
Ni nu og Friðriiks. Kvaðst hann
vonast til að hægt yrði að
taka atriðin í þessu ferðalagi.
Hljómleikaferðalagið byrjar
að þessu sinni í Stokkhólmi
og á að standa í tæpt misseri.
Frá Svíþjóð liggur leiðin til
Atómsprengja
de Gaulle
Fyrsta franska kjarnorku-
sprengjan verður sprengd ein-
hverntíma á næsta ári, segir
franska blaðið Le Monde. Vís-
indafréttaritari blaðsins telur
að í sprengjunni verði 15 kg.
af plútóníum.
Kafað á pólnum
Tveir sovézkir vísindamenn hafa
kafað undir ísinn á Norður-
heimskautinu og láta vei af.
Leiðangur sem hefst við á ísn-
um sprengdi gat á hafísinn og
tvímenningarnir steyptu sér þar
niður í léttum kafarabúningum.
Brindi þeirra í sjóinn var að at-
huga ísrek og varmaskipti.
Bandaríkjamenn
eru a
eftir
Þýzki vísindamaðurinn Wern-
er von Braun, sem er frum-
kvöðullinn að smíði bandarískra
eldflauga og gervitungla, hefur
lýst yfir því að Bandaríkja-
menn standi sovézkum vísinda-
mönnum langt að baki í smíði
eldflauga til geimkönnunar.
andi starfi til gagns fyrir þær
þjóðir sem skemmst eru á veg
komnar.
IÍIutlaiist svæði
Tillögur Russels eru margvís-
legar. Ein þeirra er á þá leið að
sett verði á stofn ráð, seir.
væri t.d. þannig skipað að í.
því ættu sæti tveir Bandaríkja-
menn, tveir Rússar, einn Vest-
ur-Evrópumaður, einn Kínverj.
og tveir fulltrúar hlutlausu
ríkjanna. Fulltrúar í þessu ráð
ættu að hafa frjálsar liendur
og hlutverk þeirra vera það að
semja sameiginlegar tillögur tiL
Bertrand Russell
lausnar öllum mikilvægunt
deilumálum austurs og vesturs,
Russell nefnir nokkur þau at-
riði sem friðarsinnar myndu
helzt kjósa að kæmust í fram-
kvæmd: Koma ætti upp hlut-
lausu svæði á mörkum áhrifa-
svæða Bandarikjanna og Sovét-
ríkjanna í Evrópu, banna ætti
dvöl herja í löndum annarra
sjálfstæðra þjóða, semjá ætti
frið milli arabísku þjóðanna og
vesturlanda, tryggja ætti landa-
mæri ísraels og leyfa íbúum
Kýpur og Formósu að ráða sér
sjálfum.
Biðst afsökunar
Ritstjóri vikublaðsins Land-
stem í Höfðaborg í Suður-Atríku
hefur beðizt afsökunar á að
birta upplogið viðtal við sov-
ézka prófessorinn Blagonravoff.
sem á mikinn þátt í sovézkum
geimrannsóknum. Blaðið lagði
Blagonravoff í munn ýmis urn-
mæli um fyrirhugaðar geimsigl-
ingar.
Spáiinik III.
lifnnr viH
Utvarpsstöðin í sovézka gervi-
tunglinu Spútnik III., Sem þagn-
aði fyrir mánuði, lét aftur frá
sér heyra í síðustu viku. Til-
kynnt er að greinilega hai'i
heyrzt til sendistöðvarinnar í
hlustunarstöð í Kaliforníu.
Þess cr getið til að sendistöð-
in iifni við þegar spútnikinn
veit þannig við sólu að sólar-
rafgeymar hans hlaðast ú ný.