Þjóðviljinn - 15.05.1959, Blaðsíða 10

10)
— ÞJQÐVILJINN -— Föstudagur 15. maí 1959
'v. -• 't

wm
Á Spáni er lögreglan eitt af tækjiun fasistanna til þess að halda völdum í landinu og fyrir
henni getur enginn verið óhultur.
T I V 0 LI OPNAR í
KVÖLD KL. 8.
TIVOLI skemmtigarður Reykvíkinga opnar í kvöltl
klukkan 8 ef veður leyfir.
FJÖLBREYTT SKEMMTITÆKI. ---------------------
Bílabraut — Rakettubraut — Parísarhjól
Skotbakkasalur — Speglasalur — Bogar —•
Automatar — Rólubátar — Bátar
Tivolibíó sýnir teikni- og gamanmyndir, sem ekki
hafa verið sýndar hér á landi áður.
Fjölbrejtt dýf'asýning — Hið vinsæla Litla goif.
Fjölbreyttar veitingar.
Opið á Iaugardag frá kl. 2—6.
Á annan dag hvítasimnu verður opnað kl. 2, þá
verða fjölbreytt skemmtiatriði.
T I V O L I-----------------------------—-------
SPANN
Framhald af 7. síðu.
#
■— Nu kan heltene
vende tilbake til teltene.
Leiemorderne kan berette
’stolte om dette,
og vi skal huske det temmelig
lenge,
at de for daglönn, for en be-
skejden penge
skjöt paa Guernieas kvinner
og barn.
Nu er den tyske „ære“ gjen-
oprettet
eftir nederlaget ved Marne.
3)
1 Hlutleyeisnefndin í Lundún-
um svelti spánska lýðveldið
að vopnum, um stund einnig
að meðölum og sáraumbúðum.
Efnaliagsvöld lýðræðisins
sveltu það að mat. Spánn
átti mikinn gjaldeyri geymd-
an í Frakklandsbanka. Árið
1938 ætlaði lýðveldisstjórnin
að kaupa matvæli í Frakk-
landi fyrir þessar inneignir,
korn og kjöt. Miklar hjarðir
nautgripa höfðu verið reknar
að landamærum Frakklands
og Spánar, en þá lagði Frakk-
landsbanki hald á inneignimar
og þóttist ekki lengur vita,
hver væri ríkisstjórn Spánar.
Og spænsk alþýða hélt áfram
að svelta, en bankainnstæð-
urnar voru síðar greiddar í
sjóð Francós.
í júnímánuði 1937 gengu
ítalía og Þýzkaland úr Lund-
únanefndinni og um líkt leyti
tók að bera á „óþekktum kaf-
bátum“, er skutu í kaf þau
skip, er fluttu vistir til hér-
aða lýðveldisins. Þegar gerðar
voru gagnráðstafanir gegn
þessum ófögnuði hurfu þessir
kafbátar þegar í etað af sjó-
leiðunum — örlítið dæmi um
það, að Þýzkaland og’ ítalía
létu undan um leið og þeim
var sýnd nokkur festa. En
það var líka allt og sumt
sem gert var til þess að hefta
ofsa þeirra. Öll máttarvöld
vestræns lýðræðis og einræðis
nazista lögðust á eitt um að
slökkva ljós þess lýðræðis,
sem enn blakti í 'héruðum lýð-
veldisstjómarinnar spænsku.
Vorið 1938 hóf Francó sókn
til Miðjarðarhafe og tókst
með ógrynni flugvéla og stór-
skotaliðs að ná borginni Vin-
aroz á sitt vald. Með því var
rofið sambandið milli Kata-
loníu og annarra umráða-1
svæða spánska lýðveldisins.
desember eótti Francó inn í
Kataloníu með 300 þúsund
manna her, en til varnar
vom rúmlega 100 þúsundir
lýðveldissinna og hafði aðeins
þriðji hver hermaður byssu,
og annan vopnabúnað að sama
skapi. Hinn 26. janúar féll
Barcelona í hendur Francó.
Þegar svo var komið fór
að eíga á ógæfuhlið fyrir lýð-
veldinu. Svikarar í liði lýð-
veldismanna tóku að láta
bera á sér. Madrid var fram-
seld 28. marz eftir hálfs
þriðja árs hetjulega vöm,
flotastöðin í Cartagena féll í
hendur Francóliðum hinn 31.
marz, nokkru áður hafði
brezka 'herskipið Devonshire
flutt fulltrúa Francós til Min-
orkueyjar til þess að taka
völd þar í flotastöðinni. Þá
viðurkenndu Bretar og Frakk-
ar Francóstjómina hina einu
löglegu stjórn landsins.
Hinn 19. maí 1939 fór Fran-
có sigurgöngu inn í Madrid
þessa óþjálu borg, sem varð
ekki sigmð nema með svikum.
I fararbroddi gengu 12000
ítalskir hermenn undir stjórn
ítalsks hershöfðingja, en 3.500
þýzkir hermenn Kondorsveit-
arinnar ráku lestina. Og síð-
an hófust hétíðahöld hinna
epánsku fasista: fangelsanir,
pyndingar, múgmorð.
Heima á Italíu flutti Mússó-
lini hermönnum sínum þakkir
fyrir vel unnið starf í „30
mánaða styrjöld við lýðræðis-
ríkin og bolsivismann“ —
Bretland og Frakkland máttu
taka þessu sparki með kristi-
legu jafnaðargeði. Og heima í
Þýzkalandi þakkaði Hitler
hermönnum eínum afreksverk-
in í Guernica og víðar og ját-1
aði hreinskilningslega, að
hann hefði stutt Francó með
herafla frá upphafi borgara-
styrjaldarinnar. Vestræn lýð-
ræðisríki, nazistar og fasistar
dönsuðu kringum svívirt lík
hins spánska lýðveldis, og
það var mikil gleði bæði á
himni og jörð.
Geimfar
Framhaid af 5. síðu.
mælitækja fyrir gervihnetti,
heldur en Rússar.
Prófessor Sedoff, einn af 40
helztu frömuðum í geimferða-
málum í Sovétríkjunum er nú
staddur í Ástralíu á fyrirlestra-
ferð.
Hann sagði blaðamönnum frá
því að næsta gervitungl, sem
sovézkir vísindamenn myndu
senda á loft, myndi hafa mann
innanborðs. Það yrði þó ekki
sent á loft í náinni framtíð.
íþróttir
Framhald af 9. síðu.
ið þátt í tveim mótum og er
árangurinn þessi: 100 m. 10,8
og 10,5. — 100 yardar 9,6
— 200 m. 21,2 tvisvar og
200 yardar 20,8 eek.
Hann hefur einnig reynt við
400 m. og hljóp hann þá á
49,9 og varð jafn Salomon
frá brezku Guyana. Sérfræð-
ingar velta þvi fyrir sér hvort
það verður hinn ungi Wilton
Jackson frá Trinidaid sem verð-
ur fyrstur til þess að hlaupa
100 m. á 10 sek. sléttum.
BÍLASALAN
Klapparstig 37 tilkynnir:
Nýir verðlistar koma fram :í dag. Höfum nú til
sölu:
110 bifreiðar 6 manna.
105 bifreij^r 4ra og 5 manna.
30 jeppabifreiðar.
20 sendiferðabifreiðar
25 vörubifreiðar.
Leitið ávallt fyrst til okkar, ef þið þurfíð að
kaupa eða selja bifreið. — Öruggasta þjonustan.
BÍLASALAN
Klapparstíg 37. Sími 19032.
Sumarkápur
Sumardragtir
Fallegt úrval
□ □
MARKAÐURINN
Laugaveg 89