Þjóðviljinn - 05.07.1959, Blaðsíða 5

Sunnudagur 5. júlí 1959
ÞJÓÐVILJINN
(5
mmm
Froskar vanskapað-
ir sékwaa geislunar
Sex aigu og áffa lappir á skepimm næni
kíamerkuveri í Flérída
Urmull vanskapaöra froska hefur fundizt í læk á
Flórídaskaga í Bandaríkjunum. Vísindamenn álíta að
ófreskjur þessar hafi oröiö til vegna áhrifa frá kjarna-
geislun.
Brú yfir eða göng
undir Eyrarsund
Verkfræðiálif um vegarsamband milli
Sjálands og Svíþjóðar
Á mánudaginn komu danskir og sænskir verkfræöing-
ar saman í Kaupmannahöfn til aö semja álitsgerö um
vegarsamband milli Danmerkur og Svíþjóðar.
íwUlil fljótið
virhjuð
Hátt yfir beljandi
vatnsflaumi Gula fljóts-
iras ganga menn í hala-
rófvi eftir bráðabirgða-
hengibrú, sem strengd
hefur verið yfir Ljúkía-
gljúfrið í héraðinu Kansú
í Kína. Þarna er verið að
reisa milljón kilóvatta
vatnsaflstöð, sem á að sjá
ört vaxandi'iðnaði borgar-
iinœar Lansjá fyrir orku.
' Sem stendur er unnið
þarna að bráðabirgða-
stáflu, sem á að draga úr
vatnsrennslinu meðan að-
alstíflan er í byggingu, og
verið er að gral’a 675
metra jarðgöng fyrir að-
fallið að aflstöðinni. Þessu
umdirbúningsstarfi á að
ljúka um áramótin.
Björgunarbáfar
sem ekki hvolfa
Vélsmiðja í Liibeék er að
hefja framleiðslu á björgunar-
bátum úr léttmálmi, sem eiga
íhvorki að sökkva né hvolfa
íhvernig sem er í sjó. Fyrstu
ibátarnir af þessari nýju gerð
[Verða teknir í notkun í júní.
Framhald á 11. síðu
: Nýlega var haldinn fundur i
ráðgjafanefnd stál- og kola*
Bamsteypunnar, en í henni eig^
Bæu fulltrúar atvinnurenenaa,
IVerkamanna og neytenda. A
[fundinum lýsti formaður yfir-
Btjórnar samsteypunnar, Paul
IFinet, yfir því að ástandið
Ihgfði versnað mikið í apríl-
jnánuði og óseldar birgðir
Bukizt stórlega, þrátt fyrir það
8ð framleiðslan hefði minnkað
/vegna þess hve mörgum verka-
inönnum hefði verið sagt upp
IVinnu. Jafnframt þessu hefur
lívo atvinnuleysið aukizt að
Bjálfsögðu.
Vandinn hefur ekki leystst,
fenda þótt kol liafi verið seld til
landa utan samsteypunnar, —
len henni tilheyra Vestur-
[Þýzkaland, Frakkland, Italía
log Beneluxlöndin — vegna þess
að eftinspurn eftir kolum innan
aamsteypulandanna hefur
Ininnkað stórlega það sem af
#r áriira.
Ekki varð endanlega gengið
frá álitinu, nokkur atriði verða
könnuð nánar fyrir lokafund
verkfræðinefndarinnar í októ-
ber.
Tvær leiðir
Svo mikið er þó nú þegar
víst, að tvær leiðir 'koma eink-
um til greina. Önnur er sú að
reisa brú yfir Eyrarsund milli
Helsingör á Sjálandi og Háls-
ingborg í Svíþjóð. Hin er að
grafa jarðgöng frá Amager til
Salthólms og önnur göng eða
brú frá \Salthólmi til Málm-
eyjar 'í Svíþjóð.
Muu kosta milljarð
Brú frá Helsingör til Háls-
ingborg yrði auðveldari í fram-
kvæmd, leið undir eða yfir
Eyrarsund milli Kaupmanna-
hafnar og Málmeyjar myndi
Samsteypulöndin eru ósam-
stæð og innbyrðis ágreiningur
tíður. Þannig skipaði yfirstjórn
samsteypunnar r'íkisstjórn
Belgíu að hætta við að • gera
samning við annan aðila,
þar sem samningur kolasam-
steypunnar leyfði ekki slíkt.
Þar með var Belgum fyrirmun-
að að bjarga sjálfum sér og
þeir verða að hlíta hinum sömu
örlögum og þetta hallærisbanda-
lag x heild.
Þannig var málum háttað
að efnahajjsmálaráðherrar Belg-
íu og Vestur Þýzkalands áttu
í samningaviðræðum um að
þessi lönd s'kyldu bjarga sér
út úr kreppunni með sérsamn-
ingum sín á milli. Þetta álitu
hin samsteypulöndin að myndi
bitna á sér og að þau myndu
verða enn verr úti í kreppunni.
Samningar Belga og Vestur-
Þjóðverja voru s'íðan stöðvað-
ir af yfirstjórn samsteypunn-
ar.
gefa meiri tekjur og gera meira
gagn.
Gert er ráð fyrir að kostn-
aður yrði svipaður hvor leið-
in sem valin yrði, um millj-
arður danskra króna.
Ekki er búizt við að endan-
leg ákvörðun um framkvæmdir
verði tekin fyrst um sinn, en
allir virðast sannfærðir um að
beint vegarsamband milli Sjá-
lands og Svíþjóðar sé það sem
koma skal.
Fyrir skömmu samþykkti
ársþing sambands opinberra
starfsmanna, þriðja stærsta
verkalýðssambands Brétlands,
ályktun um að Verkamanna-
flokknum beri, að skuldbinda
sig til að stöðva framleiðslu
.kjarnorkuvopna í Bretlandi og
eyðileggja þau sem þegar hafa
verið sm'íðuð ef hann kemst til
valda.
Þessi samþykkt benti til að
stefna meirililuta flokksstjórn-
arinnar í kjarnorkumálum gæti
orðið undir á flokksþinginu í
haust. Gaitskell, foringi flok’ks-'
ins, og skoðanabræður hans
brugðu því skjótt við og end-
urskoðuðu stefnuna. Miðstjórn
Verkamannaflokksins lýsti yfir,
að komist flokkurinn til valda
muni hann beita sér fyrir því
að öll r'íki önnur en B,anda-
í’íkin og Sovétríkin, þar á með-
al Bretland, afsali sér kjarn-
orkuvopnum.
Frank Cousins, framkvæmda-
stjóri sambands brezkra flutn-
ingaverkamanna, telur að með
þessu gangi flokkurinn og
skammt. Hann vill að Verka-
mannaflokkurinn skuldbindi sig
til að útrýma kjarnorkuvopn-
xxm xir brezkum vopnabúnaði
'hvað sem önnur riki gera.
Flutnixxgaverkamannasam-
bandið er fjölmennasta verka-
lýðssamband Bretlands. Árs-
þing þess hefst á Mön á morg-
Bent er á að samskonar á-
hrifa hefur orðið vart í Hol-
landi og Frakklandi, þar sem
vatn bar með sér geislavirk
úrgangsefni.
Fylkisstjórinn í
Flórída prédikar
yfir Rnssum
Níu fylkisstjórar frá Banda-
ríkjunum eru nú á kynnisferð
um Sovétrí'kiu. Þeir voru stadd-
ir í Leníngrad í síðustu viku,
og Collins, fylkisstjóri ’í Flór-
ída, notaði tækifærið til að
sækja guðsþjónustu í kirkju
baptista í borginni. Gestinum
var boðið að stíga í stólinn, og
varð fyrsti bandaríski fylkis-
stjórinn sem prédikar yfir-
í’ússneskum söfnuði.
Ferð fylkisstjóranna niu um
Sovétríkin tekur nokkrar vik-
ur.
un. Þar eru á dagskrá átta
ályktanir um kjarnorkuvopn,
sem allar eru mótsnúnar stefnu
meirihluta miðstjórnar Verka-
manxxaflokksxns.
Express.
Blaðið segir, að Eisenhow-
er forseti og Macmillan for-
sætisráðherra hafi borið ráð
sírx saman simleiðis og bréf-
lega I síðustu viku. Þeir kom-
ust að þeirri niðui’stöðu, að
Vesturveldunum bæri að fallast
á sovézku uppástunguna um að
æðstu menn Bandaríkjanna,
Bretlands, Frakklands og Sov-
étríkjanna komi saman til að
ræða aðkallandi vandamál.
Berlíix aðalmálið
Sunday Exprcss, segir, að á
fundi æðstu manna síðsumars
eða í haust verði að líkindum
næstum eingöngu rætt um
Berlínarmálið. Vesturveldin
Varla þekkjanlegir
Froskarnir í Flórída ern svo
afmyndaðir að oft er erfitt að
gera sér í fljótu bragði gi’ein
fyrir, hvaða dýrategund þarna
er um að ræða. Sumir hafa
sex lappir Og aðrir átta c.g
fundizt ha-fa froskar með sex
augu á hausnum.
Eiiginn vafi leikur á að
froskakyn þetta hefur orðið
fyrir breytingum á erfðaeigin-
leikum.
Stökltbreytingar
Líffræðingur frá Flóridahá-
skóla, dr. Coleman J. Goin,
hefur rannsakað froskana og
komizt að þeirri niðurstöðu,
að einhver geislavirk ef ii muni
valda stökkbreytingunum sem
á þeim hafa orðið. Hann hafn-
ar þó getgátum um að oi’sökin
sé frárennsli frá nýlegum
kjarnorkuhlaða til Vísindara xn-
sókna, sem tekinn hefur verið
í notkun við háskólann. Frosk-
arnir hafa fæðzt áður en lilað-
in.ii tók til starfa, segir dr.
Goin.
Helryk
Hann telur líklegra að froska-
eggin hafi orðið fyrir geislun
frá geislavirku ryki frá kjarn •
orkusprengingum. Mæliiigar
hafa sýnt að mikið geislavirkt
ryk hefur fallið til jarðar í ná-
grenni Gainesville, þar sem
vansköpuðu froskarnir fundust.
Fyrir tveim árum fundust van-
skapaðir froskar í hópum í
skurði í Hollandi nálægt kjam-
obkurannsóknarstöð, og fyrir
skömmu veittu vísindame an
því athygli að vanskapanir á
dýrum og jurtum hafa farið
ört vaxandi á svæði í Suður-
Frakklandi.
stefni að því að tryggja að-
stöðu sína í Vestur-Berlín um
ákveðinn tíma, jafnframt því
sem unnið sé að því að undir-
búa friðarsamning við Þýzka-
laiid.
Fleiri fundir
Náist eitthvert bráðabirgða-
samkomulag á fyrsta fundi
æðstxx manna, munu fleiri á
eftir fara, segir blaðið. Á
næsta fundi verður fjallað um
Þýzkalandsmálið í heild.
Brezk og bandarísk blöð
segja að stjórnir Vestur Þýzka-
lands og Frakklands séu jafix
ófúsar og, áður til að fallast
á að efnt verði til fundar æðstu
manna.
Kol- og koksbirgðir hrúgast
upp í sex lönduin V.-Evrópu
Engar horíur á að draga muni úr
framleiðslukreppunni í Vestur-Evrópu
Kola- og' koksbirgðirnar halda áfram að hrúgast upp
iViö námurnar í löndunum sex, sem tilheyra stál og kola-
samsteypu Vestur-Evrópu. Birgðirnar nema orðið um 50
hiilljónum lesta og ekkert útlit er fyrir að ástandið muni
lagast.
Cousins hyggur á uppreisn
gegn stefnu Gaitskells
Foringi fjölmennasta verkalýðssambands
Bretlands vill kjarnorkuafvopnun
Kominn er upp ágreiningur milli meirihluta miðstjórn-
ar Verkamannaflokksins og foringja stærsta verkalýðs-
sambands Bretlands um afstöðuna til kjarnorkuvopna.
íke og Macmillan sanunáía
um fund æðstu manna
Allt bendir til að af fundi æðstu manna fjórveldanna
verði i ágúst í sumar, segir brezka íhaldsblaðið Sunday