Þjóðviljinn - 07.11.1959, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 07.11.1959, Blaðsíða 3
Laugardagur 7, nóvember 1959 — ÞJÓÐVILJINN Barnablaðið „Æskan" 60 ára Elzta blaS, sem nú er gefiS út hér á landi 5. október s.l. átti barnabláðiS ,,Æskan“ 60 ára áfmæli og er nýlega komið út veglegt afmælisblaö í tilefni þess. „Æskan“ er fyrsta barnablað, sem gefið er út hér á landi, og er nú elzt allra blaða landsins, þau blöð, sem gefin voru út á íslandi, þegar hún hóf göngu sma, eru nú öll löngu hætt að koma út. 1 afmælisblaði ,,Æskunnar“ er saga blaðsins rakin í stuttu máli. Fyrsta tölublað Æskunn- ar kom út 5. október 1897, þannig að 62 ár,eru síðan blað- ið hóf göngu sína, hins vegar hefur útgáfan fallið niður tvö ár, svo að árgangarnir eru ekki nema 60. Friðrik Hallgrímsson, síðar dómkirkjuprestur, mun hafa átt hugmyndina að stofnun barnablaðs á fslandi, en útgáfa barnablaða var þá hafin í öll- um nágrannalöndum okkar. Árið 1897 var málið tekið upp á þingi Stórstúku fslands og voru aðaltalsmenn þess þau Þorvarður Þarvarðsson, Sig- a fundi Stádentafél- ags Reykjavikur Aðalfundur Stúdentafélags- ins verður haldinn í dag kl. 3 e.h. í Sjálfstæðishúsinu og eru venjuleg aðalfundarstörf á dagskrá. Stúdentafélag Reykjavíkur hefur ákveðið að efna til um- ræðufundar um ráðhús Reykja- víkur, en mikiar umræður hafa að undanförnu verið um það mál. Hefur félagið fengið sem frummælendur Gunnar Thor- oddsen, borgarstjóra og Sigurð Þórarinsson, jarðfræðiiig Verður fundurinn haldinn á morgun kl. 3 e.h. í Sjálfstæð- ishúsinu. Öllum er heimill að- gangur að fundinum, en að- gangseyrir er kr 10 fyrir þá, sem ekki hafa stúdentaskír- teini. urður Júlíus Jóhannesson, Ól- afía Jóhannsdóttir, Indriði Einarsson og Einar Finnsson. Samþykkti þingið, að leggja til útgáfu blaðsins 100—150 kr., er í þá daga var mikið fé. Fyrsti ritstjóri „Æskunnar" var Sigurður Júlíus Jóhannes- son og hlaut liún þegar góðar Sendiherra af- henti tránaðar- bréf sín í gær Hinn nýi sendiherra Tyrk- lands á Islandi, Behcet Tiirk- men hershöfðingi, afhenti í gær forseta íslends trúnaðar- bréf sitt við hátíðlega athöfn á Bessaslöðum, að viðstöddum utanríkisráðherra. Að athöfn- inni lokirini höfðu forsetahjón in hádegisverðaboð fyrir sendi- herrann Grúnur Engilberts, núverandi ritstjóri „Æskifnnar“ vinsældir undir stjórn hans. Þegar Sigurður fluttist af landi brott árið 1899 tók Ólaf- ía Jóhannsdóttir við ritstjórn- inni um eins árs skeið, en síð- an tók við henni Hjálmar Sig- urðsson og var hann ritstjóri 1900—1904. Þá tók séra Frið rik Friðriksson við ritstjórn- inni og hafði hana á hendi næstu fjögur árin. Afgreiðslu- menn blaðsins voru á þessu tímabili þeir Þorvarður Þor- varðsson, Sigurður ' Jónsson kennari og síðast Guðmur.i.Iur Gamalíelsson. Árið 1909 féll útgáfa „Æsk- unnar“ niður af fjárhagsástæð- um en árið eftir tóku Aðal- björn Stefánsson og S:gurjón Jónsson við útgáfu blaðsins fyrir Stórstúkuna og önnuðust í sameiningu ritstjórn og af- greiðslu til ársloka 1922 er Að albjörn hætti. Stýrði S'gurjón þá blaðinu einn til ársloka ’27 er Stórstúkari tók að nýju við útgáfu þess. Á þessu árabili féll útgáfa blaðsins n’ður eitt ár, 1920, vegna pappírsskorts. Þegar Stói’stúkan tók við út- gáfu blaðsins að nýju voru Margrét Jónsdóttir og Guð- mundur Gíslason ráðin sem rit- stjórar, lét Guðmundur af því starfi eft!r fjögur ár, en Mar- gr'ét ge^ridi því al'.l til 'ársins 1942 er hún lét af störfum sökum heilsubrests. Síðan 1942 hafa þessir verið ritstjórar blaðsins: Guðjón Guðjónsson 1942—1955, Helgi Tryggvason 19.55—1956, Ólafur ITaukur Árnason 1955—1957, Heimir Hannesson 1957—’58 og Grím- ur Engilberts 1955 og síðan, hefur hann annazt ritstjórn blaðsins einn síðasta árið. Af- greiðslumaður allt þetta tíma- bil frá 1928 hefur verið Jó- hann Ögmundur Oddsson og hefur hann manna lengst unn- ið við ,,Æskuna“. Barnablaðið ,,Æskan“ hefur löngum átt miklum vinsældum að fagna og hefur upplag þess farið sívaxandi. Árið 1900 var það 1000 eintök, áriti 1908 1600, árið 1924 3500, árið 1940 6000 og nú er það orðið 9000 eintök. Blaðinu liafa á síðasta ári bætzt 6000 nýir kaupendur. Sýnir það, að æska landsins kann vel að meta blaðið, enda mun það aldrei hafa verið f jölbreýttara að efni og betur búið en nú og fer vel á því eftir 60 ára feril. Mun blaðið nú vera eitt bezta barnablað á Norðurlöndum. í afmælisblaði ,,Æskunnar“ eru birtar fjölmargar hlýjar kveðjur til blaðsins frá göml- um lesendum þess og sýna þær vel hverjar vinsældir blaðið hefur áunnið sér á þessum 60 (3 ÆSKAN. wz L árg með myndum, £vGö »t aí’ S^pr-íýtúku Is.Lnnds, ........~ ..? " " ' fr RöykjiiAjíU, X '<:>* t ~vrr;——^— 1. tbl. iHilFsk baimabiaStð. |s i'' A N <?r f > bonni- ! uUftíð, M'iii jf.'Úá > r út « > •* «»>* i". ' V,i, r vðnaiilM J.vi lii, af> þwra lif)« W;w> vcrdi ö!!- «it kffliojtíiuu c(<s vvrði í< k:ð. }.ví vj.-r «>mm mr. ;i Khoidt *>m • riít* HÝ.i’Mc-íksiíov <>xr ttjjtwtrs- rtfáðíU'. Ai }>Vi ;«ð )»<>t!a V>|?,d or ítkkj þj t«. j>v> Imftj jynr ;,t- viittmvjox, ýloa o.íí hit». olf.Jii. ):.« vjor hai't þ.uð -tmttia «!>dýrr: attðvir^ rntmt »urÁ j,v/ tíiöti. tiokkud íf»«}>< Vt'or vtfojtt' }>;,vú'. að jtt: ti> í.óni ->: >t -.vo I’iVttok <>ft }>r,u ý'«*í>t, ftkfd krvj.f »<:•») dyrt vr fojvhhar |«>’.t.n';< h;o><í;» }>,<þ>i <.«j, v>- fijikntii nb \kv hoiíiiti "ybftsft uvót.a <‘>«Ktu fíl þvK.s að ttf t':, ttt i V-rautú £t>r» kúv}>f }>;t>X vot;musf t\\. úð -lylc.: ífttmsn ;<•> }>v:i, aö u j.'jj s,f Ktilivsð t>yxt «>o >:>.<>»,:,tíkírí ú\ ^ ]**,; haat. *jaj*i«!t í>i }>ví, ti\u or t Immi > hlóáowmi. }u(ð or vajtoi. jíx oí' }>mt-; ,>- eitf-- riiiyi* fvrir Miovða;; taikJð; «it j.ott:;, oð Aorðft itátbia }>ót»;t í <Er kðtiprtaiut vorftri ovo í.jttrtíir, «d hliidið '*’tx .fttjr. v*ói Jitdm f>t) }«a^, }•;, vrrður }md úviojtútgor íyj-íf kiv.iþ-'mlurtm sjítUa, |>vt }«á . m,«>Uk;jf }>«ð ftfta kro.ur >>}>:«» m, án þ«í } »ð vorði <Krt)f». My?<i>ir)>ar Vitkhtr >V)-» godíu*, H't;; ita .VÍ V<-,<)<(;•. }>óJj8.Vtli koMar, <‘a vK-r vituto, o?l.1)i'.í'*möxu„ )o kiv nMtai gam- itX! ;íí-*( 'Jfít Rsý Jtdtujj iKkiwþí-) d«r v>«jðt> i.jnr, ).'. \ . :<>!>},ir «!<.<)»}. avorju Wttði, ý„ amuiJT i óðmJtv:?,:,; i kvc.r» skíyjj, sort }>jð » tð }> í> »<> '».>« ItMitri |:,<>Ö suhvg't Oíf vJ' }»;,’> skíljið vkxí vúravað, ],á skuUtð UA tú *kýr-' ittgu á ><vt hjá .fn-bröóíi «>íkiau? r. m f-<rr i<.{r> <>;» ^ kk;«.r. ka }<<).’> <■;• vítf -:.>ra, ur:,', k«u}.<ir „A<k:.u.«". <:■>! ti>;i:t !>.•)•>! :•!'«. á itomít.lism. þá « •; b.roð ttð : - .-« )>,•„,: U-’m. kar.a l:ík« <:ð« »»■■'» =>•?•«* f-! ’ “ < í'.ro-r ,-v»ið *,/. uíS kttaþa I «< « öll t <{<:•<•■ nz )•»■ K<»o «}jt. «<*) " ko!:.;: ykkm- to! •.. • j.«j:«; < i’ \ .-■)•;»> . kvi.rr, }>r» ;..:• •;•! !<;ð ., f j,» O }><;>■:(}* ■fyt&mkhm> hhsr’;:«,:,a;, , „ k« sa« ...K -k- T»r'ó.av V >•■'.»• k»»:»: . }>á vj»fi,Y.\ l'® kkiva :!!> } ;< )• y«>:. -.:■• { hv» :ju hAi. ' ! 0i? *A ^; llýUU.Í imo m:<:.:« {«;:,:Í,ð iM f.-k'tð keu-.nv < ;í :>:•> ;; , o vifft hvort }>»<> ií.ffð v<,Y:>> ,.< >,•. i'Jtt <•!• }>.!<*!. ••«•!••» j ið skt:lt:> >«k« v< j < : ;<,• vr Tj^v.r.nUi .. i í Vó,- «»> rvyttí. k.T.. ,, ,, }>» ,, ,j> |>ið þ»<:ið Ó<!»X) <j>: !»>;• ;<>.':•' ,r Si|<jð si/.jð |.»1-skríteí. I,,i.:.- -.,!.<•' .ft -kní. Minjasafni Reykjavíkur berast nær daglega góðir gjafagripir — segir safnvörðurinn Lárus Sigurbjörnsson Samkvæmt upplýsingum Lárusar Sigurbjörnssonar, forstööumanns minjasafns Reykjavíkurbæjar, hafa safn- inu borizt ýmsar góöar gjafir aÖ undanförnu. Björgunarskúta Austurlands S’gurður Júl. Jóliannesson, fyrsti ritstjóri „Æskunnar“ árum. Einnig eru í blaðinu b;rtar myndir af öllum núver- andi útsölumönnum þess. Að öðru leyti er efni blaðsins með líku sniði og venjulega, fjöl- breytt og gott fvrir unga les- endur. Þjóðviljinn flytur ,Æsk- unni‘ beztu heillaóskir í til- efni af þessu merkilega afmæli Eins og skýrt var frá hér í blaðinu í fyrradag, veitti borgarstjóri á bæjarráðsfundi sl. þriðjudag móttöku ágætri gjöf frá afkomendum Geirs út- ger^armanns Zoega. Var það kort af Reykjavík, sem Sig- u”ður Sveinsson mælingamaður mældi fyrir árið 1876 en Bene- dikt Gröndal skáld bar í lit og skýrði. Er kortið í upphaf- legum ramma, en gefendur l’.afa látið setja á hann silfur- skjöld með áletruninni: Til minjasafns Rey’kjavíkurbæjar frá afkomendum frú Helgu og Geirs Zoega útgerðarmanns. Gröndal mun liafa gefið Geir kortið á sínum tíma og er það hið mesta metfé, einkum fyrir áritaðar uuplýsingar Gröndals um hús og eigendur þeirra. — hundakyn, sem hann hefur komið sér upp. Watson heim- sótti Árbæjarsafn þegar hann var hér síðast á ferð og lét í ljós mikinn áhuga á þvl verki, sem þar er unnið. I haust seridi hann safninu að gjöf 9 eftirmyndir af göml- um Reykjavíkurmyndum, setn hann hefur rekizt á í erlend- um söfnum. Áður hafði hantl sent tvær myndir, en aðra þeirra fann hann á eyjunní Jersey í Ermarsundi. Mynd- irnar eru allar í forkunnap fögrum römmum. Sigrún Rjarnason, sem ný- lega er látin, hafði með sam* ráði og vilja dóttur sinnar, frú Karitas Andersen, ráðstaf- að miklu af innbúi og munum úr húsi þeirra Tjarnargötu 18 Kortið hefur nú verið hengt. til minjasafnsins. Skrásetninga upp 'í sýningarsal safnsins að j munanna er ekki að fullu. lok- Skúlatúni 2, en það er opið ið^ en meðal þeirra sem þeg- dagleiga. nema mánudaga, kl. 2—4 síðdegis Gjafir erlendis frá Fyrir nokkru barst safninu verðmæt myndargjöf frá ! Watson, sem er kunnur hér á , landi fyrir hreinræktað íslenzkt I tilefni greinar, sem Árni yillij'áimsspn héfur sent dag- blöðum bæjarins til birtingar um' björguriárskútusjóð Aust- • . .. * '' ' < ■ ‘A' urlands, vil eg bæta því, við, að Austfirðingafélagið í .Reykjavik hyggst á næstunni að gefa út minriingarspjöld til styrktar björgunarskútusjóði Austuriands, auk þess sem á- góði af síðústu árshátíð renn- ur til skútunaar, og síðast en ekki sízt vil ég geta þess, að n.k sunnudag (8. nóv.) efna austfirzku átth'aga'félögin hcr í Reýkjavík til kaffisölu í Breiðfirðingabúð, og eru það vinsamleg tilmæli mín til Aust- firðinga hér í bænum og ann- arra velunnara þessa göfuga málefnis, að þeir sýni hug sinn í verki og mæti til kaffidrvkkju í Breiðfirðingabúð á sunriudag- inn kemur. Virðirgariyllst, Reykjavík, 5. nóv. ’59 t Sigmar Pélursson. KÓPAVOGUR Alþýbubandalagiö í Kópavogi býður starfs- mönnúm og stuðningsfólki til skemmtunar í félagsheimilinu í kvöld kl. 9. Finnbogi Rútur Valdimarsson flytur ræðu, danssýning og dans. Boðsmiðar verða afhentir að Hlíðarvegi 3 klukkan 1— 3. Þeir sem hafa haft happdrættismiða til sölu eru beðnir um að gera skil sem fyrst. Pr eru til sýnis í safninu má nefna gullrent kaffi- og súkku- laði-postulínsstell, brúðargjöf frá Þorgrími gullsmið á Bessa- stöðum til Kristínar dóttur sinnar, ömmu frú Sigríðar, og manns hennar, séra Markúsar •Tónssonar í Odda, 1836. Upp- hafsstafir hjónanna erut brenndir með gulli á hvern hlut stellsins, sem er heillegt. Meðal annarra gefenda til sflfnsins má nefna Pál Pálma- son ráðuneytisstjóra, sem hef- ur gefið miög athyglisveröa hluti úr búi foreldra sinna m.a. nokkra smíðisgripi eftir móður- afa sinn Björn Hjaltested járnsmið. Minjasafnið keypti á upnboði stofuscfa Matthíasar skálds Framhald á 4. síðu AFLASALA Togarinn jón foiseti seldi aila sinn i Hulb í gær, 2817 kit eða •177.5 tonn fyrir Í2468 pund.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.