Þjóðviljinn - 01.12.1959, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 1. desember 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Stjörimfræðingur gagnrýndur
fyrir rangar kenningar
Þrír vísindamenn mótmæla kenningu Kosj-
reíís um að tíminn geti framleitt orku
Þrír sovézkir vísindamenn hafa gagnrýnt einn af þekkt-
ustu stjörnufræöingum Sovétríkjanna fyrir að hafa sett
fram „rangar kenningar“ og birt þær sem staðreyndir.
Greinin með gagnrýninni birtist í „Pravda“, og eru blöð-
in almennt gagnrýnd fyrir æsingafréttir um vísindafram-
farir í Sovétríkjunum, en slíkt sé vísindunum til óþurftar.
reglulega lögun, t.d, sé jörð-
in perulaga, og mestur hluti
jarðarþungans vera á norður-
hvelinu.
Á grundvelli þessara og ann-
arra kenninga setti Kosjreff
fram kenninguna um samband-
ið milli tíma og orku. í Pravda
greininni er fullyrt að kenning-
ar hans sé u rangar, og er það
látið fylgja að þær hafi verið
afsannaðar í Pulkovo-stjörnu-
athuganastöðinni við Lenin-
grad.
Æsingafréttir um vísindi
Þá er í Pravdagreininni hörð
gagnrýni á þá æsifréttablaða-
mennsku, sem tíðkast þegar rit-
að er ’í blöð og bækur um vís-
indi. „Váð álítum“, segir 'í
greininni, ,,að það sé rangt að
gefa ólærðum mönnum og
kunnáttulausum rúm í blöðum
og bókum fyrir tilraunir til að
gera vísindavandamál alþýðleg
í formi æsingafrétta“.
Krústjoff, forsa'lisráðherra Sovétríkjanna, fór til K:na í lolc
septembermánaðar sl. til að samfagna Kínverjum á 10. afmælis-
de.gi Kínverzka alþýðulýðveldisins. Myndin er af Krústjoff og
Mao Tse-tung í fjörugum samræðum í Peking meðan á þjóð-
hátiðinni stóð.
Gerir karlinn í tunglinu árás?
Þegar afvopnunartillögur
Krústjoffs voru á dagskrá
stjórnmálanefndar allsherjar-
þin,gs SÞ fyrir nokkru, voru
nær allir ræðumenn á einu máli
um að vinna bæri að algerri
afvopnun. Aðeins einn ræðu-
Jörðin dregur hala á eftir sér
Myndast úr súrefnis- og köfnunarefnis-
atómum
Á braut sinni umhverfis sólina dregur jörðin hala,
myndaöan úr lofttegundum, á eftir sér. Loftagnirnar sem
rnynda halami eru úr andnimslofti jaröar og stöðugt
þeytist hluti af andrúmsloftinu á þennan hátt út í geim-
inn.
Pravdagreinin er skrifuð af
nobelsverðlaunahafanum Igor
Tamm og tveim öðrum með-
limum Vísindaakademíu Sovét-
ríkjanna, Artsimovitsj og Kap-
itsa. Gagnrýninni er einkum
beint gegn Nikolaj Kosjreff
prófessor, sem nýlega vakti at-
hygli, er hann sagðist hafa
komizt að stórmerkilegum fyr-
irbærum í sambandi við eldgos
á tunglinu.
Þessi fullyrðing Kosjreffs
er þó ekki ástæðan fyrir þeirri
gagnrýni sem hann fær, heldur
er það bók, sem hann gaf út
á síðasta ári, er mest fer í
taugamar á þremenningunum.
í bókinni staðhæfir Kosjreff
að „tíminn geti framleitt orku“,
en þessi lcenning hefur vakið
hina mestu furðu hjá vísinda-
mönnum á vesturlöndum og
hefur mikið verið um hana rit-
að. Þremenningarnir segja í
grein sinni, að þeir geti ekki
fallizt á þessa kenningu. „Við
getum alls ekki skilið skýringu
hans á því, að tíminn geti
framleitt orku.
í bók sinni segir Kosjreff
einnig að allar plánetur hafi ó-
I beinu framlialdi af
mynd af ítalskri baðfata-
tízku, sem birtizt hér á
síðunni á sunnudaginn,
birtum við hér það nýj-
asta á strandfa'tatízkunni
Dámar mildaðir
í Júgósiafíu
I dag er þjóðhátíðardagur
Júgóslafíu og eru vegleg há-
tíðahöld undirbúin í landinu í
þessu tilefni.
Stjórn Júgóslafíu hefur á-
kveðið að náða um 300 manns,
sem sitja í fangelsum, og
milda dóma um 4000 fanga.
Sá sem uppgötvaði þennan i
hala jarðarinnar, er sovézki'
stjörnufræðingurinn Fensen-
koff. Ungverski vísindamaður-
inn, Hedevari, skýrir frá þessu
'í blaðagrein, sem hann birti
nýlega í Bandaríkjunum, I
þeirri grein segir m.a.:
,Jarðarhalinn er um 100.000
kílómetra langur. Loftmagnið
sem halinn tekur til sín á degi
hverjum úr andrúmslofti jarð-
ar, er talið nema 11000 lestum.
Bóla og svarti-
daoði herja enn
Bóla og svartí dauði eru sjúk-
dómar, sem flestir munu telja
að séu með öllu úr sögunni. En
því miður er ekki því láni að
fagna. Samkvæmt nýútkomnum
skýrslum Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunarinnar (WHO) létust
ekki færri en 247,000 manns úr
bólu í heiminum órið 1958.
88% af þessum dauðsföllum urðu
í Indlandi og í Pakistan.
Auk þess barst kúabóla til 11
landa frá öðrum löndum á þessu
sama ári. 11 smitberanna komu
með skipum en tveir með flug-
•vélum.
Svarti dauði er sífellt í rén-
un í heiminum, en þó voru skráð
um 100 sjúkdómstilfelli árið 1958.
Samkvæmt sömu skýrslum dóu
41,000 manns úr kóleru árið sem
leið.
iBorið saman við heildar-
þunga andrúmsioftsins, sem
er 5,2 milljarðar lesta, er það
loft, sem tapast á þennan hátt
ekki mikið. Hedevari segir að
ekki þurfi að óttast „andleysi“
á jörðinni af þeim sökum !“
Andrúmsloftið fylgir að
sjálfsögðu jörðinni á ferð henn.
ar kringum sólu. Köfnunarefn-
is- og súrefnisatómin í þeim
loftstraum mynda svo mik-
inn hraða á þeirri ferð, að þau
dragast út úr aðdráttarsviði
jarðar og mynda ,,hala“ jarð-
ar.
Halinn sjálfur hefur enga
ákveðna lögun, heldur sveifl-
ast og breytist vegna geislun-
aráhrifa sólarinnar, lfkt og
reykur í vindli á svipaðan hátt
og hali halastjörnu.
Hedevari segist búast við
nánari fræðslu um jarðarhal-
ann frá rannsóknarstöðvum,
sem reistar verða á tunglinu
'í framtíðinni.
Kínverjar hafa komið sér
upp afkastamiklum hif-
reiðaiðnaði á síðustu ár-
um. Auk fólks- og vöru-
bifreiða framleiða þeir
einnig margar tegundir af
Iandbúnaðarvélom og
þungnm traktorum. —
Myndin er tekin í hif-
reiðaverksmiðju í Sjan.g-
kun í norðaustanverðu
Kína, en þar eru fram-
leiddir vörubílar af öllum
stærðum.
maður var algerlega á annari
skoðun.
Það var portúgalski fulltrú-
inn Vaseo. Hann benti á þá
alvarlegu hættu, sem yfir jarð-
arbúum vofði, ef tillögur
Krústjoffs næðu fram að
ganga. „Hnötturinn okkar,
jörðin, myndi þá vera vesald-
arlega búin undir árás frá öðr-
um hnöttum. Slík árás er
hreint ekki óhngsandi, ef litið
er á hina öru tækniþróun. Það
má vel búazt við skyndilegri
árás frá öðrum bnöttum áður
en langt líður, og þá verður her
styrkur jarðarinnar, Rauði her-
inn meðtalinn, hlægilegur, ef
við höfum aðeins yfir að
ráða hnífum og baunabyssum
ok'kur til varnar".
Aðrir fulltrúar í hinni virðu-
legu stjórntmálanefnd hlýddu
með diplómatiskri kurteisi á
tölu Portúgalans. Enginn brosti
einu sinni í kampinn við hugs-
unina um það að Marzbúar
eða ef til vill karlinn í tungl-
inu gerðu árás á jörðina. Ekki
datt formanni nefndarinnar í
hug að tilkynna Vasco, að
hann skyldi lialda sér saman
ef hann hefði ekkert skynsam-
legt til málanna að leggja.
Eftir ummælum fulltrúa eftir
fundinn að dæma,, mun flest-
um hafa þótt Portúgalinn
hafa gengið út yfir öll skyn-
samleg takmörk 'í leit sinni að
átyllu tij að berjast gegn af-
vopnun.
Broflzt inn í
SíSd fisk
Á sunnudagsnóttina •’"’
brotizt inn í verziunina Siid og
fisk á Bergstaðastræti og
stofð fjórum svínslærum og
hryggjum úr geymslu. Fólk,
sem átti leið um götuna í )eigu
bifreið varð vart við ferðir
bjófsins og veitti honum ect;r-
för inn í húsasund og var haun
þar þá á ferðinni með svíns-
lærin. Fór fólkið með manninn.
á lögœglustöðina og við leit í
geymsiuskúr sem hann átti
fundust hryggirn'r fjcrir.
Stolið frá norskri
stúlku 1800 kr.
Á sunnudagskvöldið kærði
norsk stúlka, sem búsett er
hér í bænum. til lögreglunn-
ar yfir þvi, að stolið hefði
verið frá sér 1800 til 1900
krónum í pendngum. Hún
hafði verið úti að skemmta
sér með fleira fólki nóttina
áður, þar á meðal tveini
karlmönnum, og taldi hún,
að annar þeirra væri vald-
ur að stuldinum. Maðurinn
hefur nú verið settur í
gæzluvarðhald, en málið var
ekki að fullu upplýst í gær.
Mioningargjöf um
Friðrik Brekkan
Blindravinafélagi íslands hefur
borizt 10.000 króna gjöf í Minn-
ingarsjóð Friðriks Ásmundsson-
ar Brekkans, sem stofnaður var
af jafnhárri gjöf 1. desember
í fyrt-a. Gefendur vilja nú eins
og þá ekki láta nafns síns getið.
a .. r
IPAUKilRB RIKISlhiSi
HEKLA
austur um land í hringferð hinn
5. þ.m. — Tekið á móti flutn-
ingi árdegis í dag og á morg-
un til Fáskrúðsfjarðar, Reyð-
arf jarðar, Eskif jarðar, Norð-
fjarðar, Seyðisfjarðar, Þórs-
hafnar, Raufarhafnar, Ivópa-
skers, Húsavíkur og Akureyr-
ar. — Farseðlar seldir á föstu-
dag.
vestur um land til Akureyrar
hinn 5. þ.m. — Tekið á móli
flutningi árdegis í dag og á
morgun til Tálknafjarðar, áætl-
unarhafna við Húnaflóa og
Skagafjörð og til Ólafsfjarð-
ar. — Farseðlar seldir á föstu-
dag.