Þjóðviljinn - 08.04.1960, Síða 1

lflLIIMM
WH wJPIBmTCI
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinr
Fiistudagur 8. apríl 1960 — 25. árangur
83. tölublað.
Kanada fer í lið með Bandaríkjunum
- búizt við miðlunartillögu í dag
Asíu- og Afríkuríki flytja tillögu um rétt allra þjóða til
12 mílna landhelgi — Úrslit geta oltið á afstöðu Islands
Talið er nú víst að endanlegt samkomulag hafi tek-
izt milli Bandaríkjanna og Kanada í Genf um miðlunar-
tillögu f landhelgismálinu. Gerir sú tillaga ráð fyrir
sögulegum rétti ríkja til að veiða milli 6 og 12 mílna
rnarka á miðum annarra ríkja um 10 ára skeið. Er búizt
\ið að hún kunni aö verða borin fram í dag.
Tillaga þessi er árangur
af ofsalegum tilraunum
Bandaríkjanna til að fá á
Genfarráðstefnunni niöur-
stöðu sem takmarki rétt
þjóða til 12 mílna landhelgi.
Bandaríkin vita að úrslit
slíkrar tillögu geta oltið á
1—2 atkvæöum. Munu
Bandaríkin telja líkurnar
hafa aukizt stórlega eftir að
tekizt hefur að fá Kanada
til aö svíkja fyrri afstöðu
sína og viðurkenna hugtak-
ið „sögulegur réttur.“
í gær gerðust þau tíðindi á
ráðstefnunni að 16 ríki í Asíu og
Aíríku fluttu sameiginlega til-
lögu, .sem er í samræmi við
bagsmuni íslendinga. Tillagan er
þess eínis að hverju ríki sé heim-
ilt að taka sér almenna lamlhelgi
allt að 12 mílur. Kæri ríki sig
ekki um svo víða alinenna land-
helgi hafi það engu að síður rétt
til að ákveða fiskveiðilandhelgi
sína 12 mílur. I>ó skuli þessar
aðgerðir í engu takmarka viður-
kenndan rétt til umferðar um
sund og flóa.
Tiiiögu þessa fiytja eftirtalin
Ellefta skákin
fér í bið í gær
I gær var tefld ellefta skákin í
einvígi þeirra Botvinniks og Tals
um heimsmeistaratitilinn. Fór
skákin í bið og var staðan þá
flókin og' tvísýn.
ríki: íran, Indónesía, Filipseyjar,
írak, Sádi-Arabía, Jórdan, Líban-
on, Sameinaða Arabalýðveldið,
Líbýja, Túnis, Marokkó, Ghana,
Gínea, Súdan, Ethíópía og
Jemen.
Horfur eru á að sósíaiistísku
ríkin og sum ríki Suður-Ameríku
geti stutt bessa tillögu, þannig að
hún ætti að eiga vís yfir 30 at-
kvæði, og ef sú ríkjasamsteypa
heldur hópinn er hún nógu sterk
til þess að koma í veg fyrir sam-
þykkt nokkurrar annarrar til-
iiigu.
Sjálfsagt er að sendinefnd
fslands á ráðstefnunni fylgi
þessari tillögu, þar sem hún
felur í sér rétt til óskertrar
12 mílna landhelgi.
Brezkir toaaraeigendur
spá sérsamningum við
ísland.
Brezkir togaraeigendur binda
miklar vonir við miðlunartillögu
Bandaríkjanna og Kanada. Lund-
únablaðið Daily Telegraþh sagði
í fyrradag að fulltrúi brezkra
togaraeigenda í Genf væri al-
gerlega sammála miðlunartillög-
unni. Undanþágurnar myndu
valda því.
„að tími ynnist til að’ lægja
þjóðametnað og ná sérsamn-
ingum milli einstakra strand-
ríkja og fjarlægra fiskveiði-
ríkja sem kynnu að fram-
lengja núverandi réttindi
fram yfir hin almennu tíma-
takmörk. Slíkir samningar
Framhaid á 2. síðu.
| Starfsmannaíélags |
| ríkisstofnana
= Á aðalfundi Starfsmanna- =
E félags ríkisstofnana í fyrra- =
E kvöld var Páll Hafstað kos- jj
E inn formaður með 157 at- =
E kvæðum, Guðjón B. Bald- =
E vinsson fékk 128. =
— Aðrir í stjórn voru kjörn-
E ir: Árni Halldórsson, Einar =
E Ólafsson, Eysteinn Þórðar- =
E son, Hulda Bjarnadóttir,
= Kristinn Helgason og' Sig- E
E urður Helgason.
iniiiimimiiimimiiimiiiiiiiiiimiiii
1000 lesta togarinn Maí hleypur af stokkunum
= Þriðja marz s.l. var hinum því er togarinn var skírður gerðarinnar. Hann er 1000 E
= nýja togara Bæjarútgerðar
jj Hafnarfjarðar hleypt af
= stokunum í Seebeck Werft í
s Bremerhaven J Þýzkalandi.
s Samningur um smíði togar-
S ans var gerður 301 apríl í
= fyrra, kjölur lagður 17. des.
— og afhending togarans til
5j Bæjarútgerðar Hafnarfjarðar
= á að fara fram 11. maí n.k.
5 — Myndin hér að ofan er frá
3. marz sl. Salbjörg Magnús-
dóttir, kona Kristjáns Andrés-
sonar, annars framkvæmda-
stjóra Bæjarútgerðarinnar
skýrði skipið, og er Iluland,
annar framkvæmdastj. skipa-
sm.ðastöðvarinnar að óska
henni til hamingju með skip-
ið eftir skírn þess.
Togarinn hlaut nafnið Maí,
lestir að stærð, eða um 100 E
lestum stærri en Narfi, og E
er því stærsti togari lands- E
manna. Lengd hans er 210 E
fet, breidd 34 og dýpt 17 fet. E
Skipstjóri á Maí verður =
Benedikt Ögmundsson, en S
hann hefur verið skipstjóri =
hjá Bæjarútgerð Hafnarfjarð- =
ar frá stofnun hennar eða i =
29 ár. E
eftir fyrsta togara Bæjarút-
(iiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiinriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Ógnaröld i Suður-Afriku
HerliS og lögregla halda áfram fjölda-
handf ökum, pyntingum og manndrápum
Stjórn Suöur-Afríku ger-
ist æ gerræöisfyllri í kyn-
þáttaofsóknum sínum. Lög-
Maðurlnn er ekkl falitin aeðveikur
BlaSaskrif númer eiii i kœ
lögreglusijóra en morBhó
Eftir því sem Þjóðvilinn hef-
ur fregnað hefur trúnaðarlæknir
sakadómaraembættisins komizt
að þeirri niðurstöðu að Magnús
Guðmundsson Iögrcgluþjónn, sem
úrskurðaður hefur verið í mán-
aðar gæzluvarðhald vegna kæru
frá lögreglustjóra, sé ekki geð-
veikur.
Lögreglustjóri hefur kært
Magnús fyrir að hafa skrifað um
sig blaðagreinar undir* dulnefni
og fyrir að senda sér*bréf með
morðhótunum.
Eins og kunnugt er fannst
skammbyssa á Magnúsi þegar
hann var settur í varðhald, en
við athugun mun hafa komið í
Ijós að hún sé óvirk.
Eftir því sem Vísir segir frá er
kæra lögreglustjóra á þá leið
runni frá
fun númer fvö
að hann kærir Magnús „í fyrsta
lagi (leturbreyting Vísis) fyrir
ýmsar ærumeiðandi og villandi
blaðagreinar, sem hann hefði
ritað og fengið birtar undir dul-
nefni, og í öðru Iagi (einnig let-
urbreyting Vísis) fyrir að senda
sér hótunarbréf um líflát“. Má
það kynlegt heita í meira lagi,
að gera morðhótun að aukaatriði
í kæruskjali. \
regla og herlið hafa síöustu
dagana ráöizt inn í þorp og
íbúðir blökkufólks meö of-
beldi og misþyrmt fólki á
sama hátt og þýzkir nazist-
ar geröu á sínum tíma.
Hundruð blökkumanna hafa
verið handteknir og þeir harð-
ir til óbóta. Tugir fólks hafa
slasazt 'í skothríð óg kylfuárás-
um herliðs og lögreglu og
nokkrir hafa verið drepnir sið-
ustu dagana 'í viðbót við þá 73,
sem drepnir voru 21. marz sl.
1 gær réðist fjölmennt her-
lið og lögreglulið með mikið af
bryndrekum inn í blökkumanna
bæinn Nyanga, sem er skammt
frá Höfðaborg. Réðust þeir
með byssur og kylfur í hönd-
um inn á hvert einasta heimili
blökkumanna í bænum og mis-
þyrmdu fólki. Einnig beittu
þeir skotvopnum. Rúmlega 200
blökkumenn voru teknir hönd-
um og reknir af herliðinu út
úr borginni. Létu hermennirn-
ir kylfur og byssuskefti dynja
á blökkumönnunum. Á mánu-
daginn var var gerð samskon-
ar innrás í bæinn til að reyna
Framhald á 2. síðu.
Félagsfundur um 12. þingið
í kvöld klukkan hálfníu hefst í Tjamargötu 20 fundur Sósíal-
istafélags Reykjavíkur. Á fundinum verður rætt um störf 12.
þings Sósíalistaflokksins, og hefur Magnús Kjartansson rit—*
Stjóri framsögu, Einnig yerður rætt ,um 1. ma'í. ^