Þjóðviljinn - 08.04.1960, Blaðsíða 4

4)
ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 8. apríl 1960
Uppruni íslendinga, ritgerða-
safn eftir Barða Guðmundsson
Uppruni íslendinga ritgerðasafn eftir Barða Guð-
mundsson fyrrum þjóðskjalayörð, er komið út á vegum
Bókaútgáfu Menningarsjóðs.
Skúli Þórðarson og Stefán
Pétursson hafa búið safnið til
prentunar, en bókin hefst á
inngangsritgerð eftir Skúla,
þar sem hann gerir grein fyrir
helztu kenningum, sem uppi
hafa verið um forfeður Islend-
inga og rekur hinar nýstár-
legu kenningar 'Barða Guð-
mundssonar um það efni.
Utíráfu ritgerða Barða
lokið
Bókin „Uppruni Islendinga"
'hefur að geyma nær allar rit-
gerðir Barða Guðmundssonar
sagnfræðilegs efnis, prentaðar
jafnt sem óprentaðar, aðrar en
þær, er hann reit um Njálu
og höfund hennar. Þær rit-
gerðir voru áður komnar út
í bók á vegum Menningarsjóðs.
-Er því með þessu verki lokið
útgáfu þeirra ritgerða, sem
Barði Guðmundsson lét eftir
sig.
I hinu nýja ritgerðasafni
Barða eru samtals 11 ritgerðir,
og er hinn mikli greinaflokk-
ur hans, „Uppruni íslenzkrar
skáldmenntar", þá talinn ein
ritgerð. Átta þessara rit-
gerða' fjalla um forsögu - ís-
Pfæsfa félags-
bækur AB
I 16. hefti Félagsbréfa Al-
menna bókafélagsins, sem er nú
komið út segir, að aprílbók AB
verði Hjá afa og ömmu eftir
Þorleif Bjarnason. Segir höf-
undur þar frá æsku sinnþ en
hann ólst upp hjá afa sínum og
ömmu í Hælavík á Ströndum.
Maíbók AB verður hins vegar
Frúin í Litlagarði eftir Maríu
Ðermoiit í Þýðingu Andrésar
Björnssonar. Höfundur bókar-
innar er hollenzk og gerist sag-
an á eyju í Moluccaeyjaklasan-
'um
Af efni Félagsbréfsins að
þessú sinni má nefna fjögur
kvæði eftir Sigurð Einarsson,
viðtal við Hannes Pétursson,
sögu eftir Stig Dagerman, grein
«ftir Ivar Orgland um skáld-
söguna Lillelord og grein um
Albert John Luthuli formann
Áfríska þjóðernissambandsins.
lendinga og mynda meginkafla
bókarinnar. Hinar þrjár fást
við rannsóknarefni úr forsögu
nágrannaþjóða vorra á Norð-
urlöndum og Bretlandseyjum.
Fyrsta ritgerð bókarinnar,
„Tímatal Ara fróða“, hefur
ekki birzt áður á prenti. Er
hún brot af prófritgerð Barða
við meistarapróf í Kaupmanna-
höfn haustið 1929. Fjallar hún
um forníslenzkt tímatal og er
athyglisverð rannsókn á því.
Ritgerðin er skrifuð á dönsku,
en birtist hér í þýðingu Hann-
esar Péturssonar.
Þær sjö ritgerðir aðrar, sem
mynda meginuppistöðu bókar-
■innar, eru þessar: „Tímatal
annála um viðburði sögualdar",
„Goðorðaskipun og löggoðaætt-
ir,“ „Goðorð forn og ný,“
„Uppruni Landnámabókar,"
„ísienzkt þjóðerni," „Uppruni
íslenzkrar skálmenntar" og
„Merkasta árið í sögu íslend-
inga.“
Af þeim þrem ritgerðum
Barða Guðmundssonar um
rannsó'knarefni úr forsögu ná-
grannaþjóða vorra, sem prent-
aðar eru aftast í bókinni, hefur
aðeins ein birzt áður hér á
landi og þá í mun styttri gerð
en þeirri, sem hér er prentuð.
Það er ritgerðin um „Stikla-
staðaorustu". Er hún tekin úr
„Historisk tidskrift“ ' í Stokk-
hólmi og birt í íslenzkri þýð-
ingu Karls Isfelds. Ritgerðin
„Staða Gautlands 950—1050“
er úr „Historisk tidskift" í
Os.ló í þýðingu Arnheiðar Sig-
urðardóttur. Loks er ritgerð-
in „Ætt og konungdómur Har-
alds Guðinasonar" " prentuð
hér I fyrsta sinn eftir hand-
riti, skrifuð á norsku, sem
Varðveitzt hefur í skjölum
Barða. Er hún birt í þýðingu
Hannesar Péturssonar.
Bókinni fylgir ræ'kileg nafna-
skrá, sem Stefán Pétursson
hefur samið.
Kaupi hreinar
prjónatuskur
á Baldursgötu 30.
ii f k
vinngfw Dtis
51 264 278 324 494 532 635 716 771 28983 29075 29136 29144 29196 29276
780 933 1174 1177 1285 1333 1408 29308 29446 29534 29607 30059 30210
1650 1731 1766 1877 1878 2036 2079 30278 30380 30409 30449 30501 30510
2086 2108 2218 2223 2328 2301 2541 30528 30568 30667 30814 30820 30950
2569 2578 2753 2758 2799 2817 2861 31189 31194 31490 31592 31681 31690
2960 3043 3056 3214 3252 3399 3455 31754 31808 31839 31943 31961 3205Ö
3456 3682 3796 3824 3857 3873 4002 32074 32113 32J60 32562 32567 32619
^038 4068 4233 4252 4438 4525 4559 32636 32638 32660 32707 32993 33019
4898 4966 5127 5135 5303 5365 5402 33024 33098 33145 33187 33309 33428
5459 5506 5631 5641 5966 6101 6121 33492 33595 33604 33663 33733 33754
6179 6351 6564 6599 6683 6685 6852 33923 33992 34044 34114 34187 34360
6877 6970 7142 7307 7336 7339 7379 34377 34386 34436 34513 34536 34559
7882 7891 7944 7946 8032 8205 8273 34593 34619 34652 34700 34704 34739
8448 8451 8452 8577 8619 8791 8828 34841 34903 35039 35111 35148 35149
8942 8947 8984 9156 9232 9256 9531 35154 35319 35331 35482 35503 35522
9561 9778 9907 9918 9973 35535 35608 35617 35646 35713 35733
1.000.00 kr.
2395 3478 3779 4133 4351 4852 5331
7775 10333 13056 13223 15938 16220
16262 16765 18578 19045 19876 20874
21164 22587 22621 23272 23929 24016
24589 25030 28326 29159 294.32 29758
30573 35055 35565 35719 39217 39293
39649 41464 41506 42802 44106 46436
46576 46732 53507 55749 60596 60907
64803
Eftirfarandi númer hlutu 500
vinning hvert:
kr.
22377 22434 '22435 22479 22652 22655
22666 22702 22857 22954 23078 23092
23194 23210 23354 23432 23467 23470
23524 23618 23713 23775 23875 24130
24133 24256 24318 24386 24534 24617
24657 24754 24854 24989 25059 25231
25246 25410 25476 25519 25588 25673
25880 26184 26205 26466 26594 26620
26705 26710 26779 26875 26890 26915
27093 27179 27319 27470 27654 27745
27777 27806 27811 27870 28053 28076
28343 28467 28478 28684 28719 28723
28742 28752 28888 28898 28952 28961
10044 10086 10098 10246 10314 10627
10666 10678 10699 10832 10849 10882
10954 11032 11073 11153 11224 11286
11325 11333 11664 11909 12041 12324
12495 12549 12613 12730 13047 13208
13280 13285 13294 13353 13468 13613
13657 13714 13722 13758 13845 13882
13941 13954 13955 14019 14098 14172
14293 14415 14536 14594 14652 14669
14862 14883 15002 15040 15071 15092
15219 15232 15295 15358 15376 15403
15458 15468 15560 15597 15708 15810
15944 16020 16047 16054 16082 16088
16110.16153 16185 16279 16288 16290
16.353 16398 16428 16447 16461 16470
16516 16680 16739 16853 16900'16955
17031 17042 17219 17334 17338 17415
17482- 17496 17539 17541 17623 17778
18024 18163 18197 18332 18383 18427
18549 18586 18627 18642 18866 19136
19346 19427 19480 19558 19596 19701
19917 19921 19975 20152 20172 20189
20205 20254 20289 20369 20384 20391
20404 20454 20518 20649 20857 20903
21012 21112 21113 21447 21507 21617
21656 21670 21754 21971 22058 22243
Heiðursfélagi
TónskáWafélags
íslands
Á framhaldsaðalfundi Tón-
skáldafélags íslands 2. þ.m. var
Björgvin Guðmundsson einróma
kjörinn heiðursfélagi Tónskálda-
félagsins. I nefnd til að ræða við
forráðamenn Ríkisútvarpsins um
samvinnu þess við íslenzk tón-
skáld voru á íundinum kosin:
Jón Leifs, Jórunn Viðar, Karl
O. Runólfsson, Siguringi E.
Hjörleifsson og Skúli Halldórs-
son.
62932 62963 63033 63192 63275 63286
63293 63303 63396 63461 63656 63663
63725 63761 63870 64035 64130 64220
64248 64353 64399 64400 64407 64546
64863 63896 64935 64958 64959 64982
64993. — (Birt. án ábyrgðar).
Agnar Gimnlaitgs-
son kosinn íorm.
Félag garðyrkjumanim hélt
aðalfund sinn sl. sunnirdag.
Agnar Gunnlangsson var end-
urkjörinn formaður.
Aðrir í stjórn félagsins eru:
Theódór Halldórsson varafor-
maður, Jón R. Björgvinsson rit-
ari, Ágúst Eiríksson gjaldkeri
og Guðmundur H. Jóhannesson
varagjaldkeri.
35740 35745 35982 36038 36050 36113
36159 36293 36429 36548 36586 36598
36966 37115 37156 37293 37347 37542
37618 37862 37907 37953 38036 38039
38064 38095 38136 38397 38590 38647
38715 38870 38871 38875 38894 38930
39013 39115 39165 39272 39325 39406
39519 39630 39795 39813 39890 39913
399)17 40136 40191 40330 40336 40363
40520 40522 40548 40630 40845 40870
41039 41128 41162 41252 41266 41327
41364 41499 41501 41549 41631 41647
41681 41710 41755 41995 42103 42307
42371 42411 42695 42813 42870 42885
42897 43522 43568 43575 43719 44013
44086 44173 44266 44282 44611 44656
44735 44745 44750 44925 44934 44995
45162 45194 45212 45332 45362 45410
45551 45586 45608 45641 45703 45866
46057 46411 46544 46933 47294 47383
47392 47633 47680 47702 '47825 47895
48253 48301 48326 48375 48581 48628
48738 48784 48844 48886 49126 49151
49209 49210 49304 49388 49392 49408
49491 49503 49524 49622 49650 49691
49716 49757 49954 49973 50071 50168
50309 50326 50501 50505 50628 50750
50877 51004 51116 51187 51235 51252
51452 51509 51527 51622 51648 52026
52042 52051 52059 52145 52146 52275
52321 52330 52422 52583 52681 52720
52836 52892 52900 53106 53127 53239
53282 53293 53409 53487 53509 53610
53656 53714 53742 54026 54048 54064
54080 54244 54340 54341 54476 54478
54661 54662 54693 54754 54777 54805
54853 55223 55249 55272 55340 55499
55532 55575 55793 55895 55899 55971
56093 56155 56179 56397 56409 56491
56503 56538 56913 56959 57088 57141
57202 57366 57491 57580 57592 57724
57734 57765 57891 57899 57944 57980
58083 58142 58269 58273 58325 58387
58419 58519 58542 59111 59147 59175
59292 59359 59387 59576 59599 5963»
59721 59726 60002 60069 60100 60121
60174 60191 60223 60234 60327 60340
60525 60529 60568 60595 60598 60974
61022 60171 61310 61446 61507 61623
61754 61778 61973 62063 62241 62330
62554 62565 62615 62659 62822 62851
Þorsteinn Jónsson frá Hamri
i «
•___
Ljóðabók eftir Þorstein
frá Hamri
Komin er út ný ljóðabók eft-
ir Þorstein Jónsson frá Hamri.
Nefnist hún „Tannfé handa
nýjum heimi.“
I hókinni eru 37 ljóð sem
ekiptast í sex kafla. Þetta er
Önnur ljóðabók Þorsteins.
Ásta Sigurðardóttir hefur
gert kápumynd og svartlistar-
myndir í bókina, sem er prent-
uð í Víkingsprenti. Hefur prent-
unin tekizt vel. Útgefandi er
Helgafell.
„Tannfé handa nýjum heimi“
er til sölu í bókabúðum, en auk
þess fást árituð og tölusett
eintök hjá höfundi.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimimiiimiiiiimimiitimriiiiimiiii miiiiiMtimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiimiiiimimiiiiiiimimiiiiiiimimiimiiimmiiiimiiimmimmi
• Vagnaferðir í Kópa-
vog og Hafnarfjörð
Athygli póstsins hefur ver-
ið vakin á því, að á biðstöð-
inni í Lækjargötu, þaðan sem
strætisvagnarnir fara í Hafn-
arf jörð og Kópavog, sé hvergi
að finna neinar leiðbeiningar
fyrir farþega um brottfarar-
tíma vagnanna líkt og er á
Lækjartorgi og í biðskýlinu
við Kalkofnsveg fyrir vagn-
ana hér innanbæjar. Slíkar
leiðbeiningar eru tii miki’s
’hægðarauka fyrir fólk. Þeir,
sem nota ákveðna vagna að
staðaldri læra að vísu fljótt
; brottfarartíma þeirra, en hin-
ir, sem sjaldan nota vagnana
muna ekki alltaf hvenær hann
er. Hvað Hafnarfjarðarvögn-
unum viðvíkur er einnig þess
að gæta, að brottfarartími
þeirra er breytilegur eftir
því hvaða tími dags er.
Stundum fara þeir á 15 min.
fresti, stundum 20 og stund-
um hálftíma. Það er ekki von,
að menn átti sig alltaf á
þessu. I Kópavog ganga aftur
á móti tveir vagnar til skipt-
is, annar í vesturbæ, hinn í
austurbæ, og væri til mikils
hagræðis fyrir farþega að
geta séð það á biðstöðinni
á hvaða tíma hvor vagninn
fer. Það ætti ekki að þurfa
að kosta mikið fé eða fyrir-
höfn að bæta úr þessu. Nægi-
legt væri að setja upp skilti
á biðstöðinni með brottfarar-
tíma vagnanna. Og raunar
væri gott að fá slík skilti
á fleiri biðstöðvar en enda-
stöð vagnanna í Lækjargötu,
® Margt er skrítið í ...
Það hefur alllengi verið
haft að orðtaki hér á landi,
að margt sé skrítið í kýr-
hausnum, en nú eru Reyk-
víkingar farnir að breyta
þessu orðtaki og segja: Það
er margt skrítið í lögreglunni.
Fátt hefur verið meira rætt
síðustu tvo dagana en klögu-
málin innan lögreglunnar.
Lögreglustjóri ákærir lög-
regluþjón fyrir að hafa skrif-
að sér tvö bréf, þar sem hon-
um var hótað lífláti. Lögreglu-
þjónninn leggur þá einnig
fram hótunarbréf, sem hann
hefur fengið, þar sem honum
er ógnað með lífláti, ef hann
afturkalli ekki kæru, sem
hann hafði borið fram á yf-
irmann sinn, varðstjórann.
Fyrir rétti sver einn etarfs-
bróðir lögregluþjónsins eið að
því að hafa séð hann skrifa
lögreglustjóranum annað hót-
unarbréfið og ákærði ber
vitnið þegar í stað þeim sök-
um að stunda smygl. Þannig
ganga klögumálin á víxl. Það
er ekki laust við að almenn-
ingpir hendi gaman að þess-
um málarekstri og eru þó
hótanir um líflát ekkert gam-
anmál. En meðferð málsins
er evo hjákátleg sem verið
getur. Lögreglustjóri kærir
ekki yfir morðhótuninni fyrr
en eftir tveggja til þriggja
máhaða bið og þá fyrst er
lögregluþjónninn hefur sjálf-
ur kært varðstjórann, yfir-
mann sinn, fyrir ýmsar sakir.
Og vitnið, sem segist hafa
séð ákærða skrifa löregiu-
stjóra annað hótunarbréfið er
ekkert að flíka þeirri vitn-
eskju fyrr en það er kvatt
fyrir rétt mörgum vikum
eeinna. Einhver hefði víst
brugðið fyrr við, ef hann hefði
talið mannslíf í veði, og þótt
margt hafi verið sagt mis-
jafnt um gáfnafar lögreglu-
mannanna okkar, þá hefði
víst enginn trúað því, að þeir
væru svona seinir til að átta
sig á hlutunum. Það er sann-
arlega ekki nema von, að al-
menningur kími í laumi.