Þjóðviljinn - 08.04.1960, Blaðsíða 5

Föstudagur S. apr'íl 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (5
iiiiiiiiiiiiiimniimimimiiiiimniiiiiiii
1 Siiður-Afríka
S Látill minnihluti hvítra
E manna í Suður-Afríku
5 drot*tnar ýfir öllum þorra
E landsmanna, blöKkufó'k-
5 inu, með fasistískum ógn-
5 araðgerðum. Myndin til
E hægri sýnir blökkumenn
E kasta á bál vegabréfum
E sttjórnarinnar, sem kölluð
E eru „hundaskilríki“. Slík-
E ar brennur eru liður í
= frelsisbaráttu liinna kúg-
= uðu Fyrir þremur vikum
= hófu blökkumenn að mót-
= rnæK því að þeir væru
E skyhlaðir til að bera Mn
E smánarlegu vegabréf. Þús-
E und’r þeirra 'tóku þátt í
E friðsamlegum mótmælum í
E Sharpeville 21, marz sl.
E Lögregla stjórnarinnar
E skant þá 72 vopnlausa
E blökkumenn til bana, og
E særðu á annað hundrað.
E Myndin fyrir neðan er
E *iekin af útför blökku-
E mannanna 72
Gígurinn er 20 m. djúpur
40 metrpr í þvermál
Nú þegar kjarnorkuveldin þrjú eru aö reyna aö ná,
samkomulagi um bann við tilraunum með kjarnorkuvopn.
halda Frakkar áfrarn að sprengja kjarnasprengjur og
afJa sér mikilla óvinsælda um allan heim. Frakkar hafa
nú þriöju kjarnorkusprengju sína í undirbúningi.
Önnur kjarnasprengjan, sem
Frakkar sprengdu á Sahara-
eyðimcrkinni, var sprengd að-
eins örfáa metra frá jörðu. .
Segjast frönsku yfirvöldin hafa
ætlað að prófa hver gígmynd-
unin yrði við slíka sprengingu
til að kanna hver áhrifin yrðu
ef slíkri sprengju yrði varpað
á jörðu niður.
Þriðju kjarnasprengjuna ætla
Frakkar að sprengja á tíma-
bilinu 1. október 1960 til 15.
maí 1961 og verður hún
sprengd neðanjarðar Önnur
s^rengjan hafði miklu minna
sprengiafl en sú fyrsta, sem
sprengd var 13. febrúar í 100
metra háum stálturni. Seinni
sprengjan var sprengd 20 kíló-
metrum fyrir sunnan kjarn-
orkuturninn í Reggane. Sprengl
kraftur hennar var sá sami og
eitt k'ílótonn af TNT-sprengi-
efni. Gígurinn sem myndaðis.
•var 20 metra djúpur og 4.)
metrar í þvermál.
Þessar tölur hækka að sjálf-
sögðu eftir því sem slíkar
kjarnasprengjur eru öflugri.
Kjarnasprengja, sem hefur 10 >
kílótonna snrengikraft, myndar
30 metra djúpan gíg, með 2Ó0
metra þvermáli.
H íisnæðí sskoa’tu r
í St@kkhélí«i
I Stokkhólmi eru 100.000
manns í húsnæðisvandræðum
skráðir hjá húsnæðismálastjórn
borgarinnar 55.000 af þeim eru
algerlega húsnæðislausir, en
hinir búa í þröngu eða heilsu-
spillandi liúsnæði.
Á síðustu árum hefur tala
húsnæðisleysingja í borginni
lækkað aðeins um 4 prósent,
þótt mikið hafi verið byggt.
Mikill fólksstraumur er alltaf
tii Stokkhólms. Ibúatala horg-
arinnar hefur þrefaldazt síðan
um aldamót.
Hann reyndi
hengja sig
Pierre Jaccoud, lögfræðingur-
inn frægi, sem var dæmdur i
sjö ára fangelsi í febrúar sl.
fyrir morð, reyndi fyrir nokkr-
um dögum að hengja sig í
fangaklefa í ,,Bochuz“-tugthús-
inu 'í Genf. Sjálfsmorðinu tókst
að afstýra á síðasta augna-
bliki. Var Jaccoud fluttur í
sjúkrahús, og er hann ekki ta1-
inn í neinni lífshættu.
Eftir réttarhöldin var Ja'cc-
oud fluttur í geðveikrasjúkro-
hús. enda var hann bilaður á
taugum og illa haldinn eftir
réttarhöldin. Hann var nýkom-
inn í fangelsið þegar hann
reyndi að hengja sig.

Aímenn sokaruppgjöf í LJngverjalandj
Á máiiudaginn var var mikil þjóöhátíö í Ungverjalandi
í tilefni þess aö 15 ár voru liöin frá því aö Rauöi herinn
fielsaði landiö úr klóm nazista. Á þjóöhátíöardaginn
voru langflestir þeirra, sem dæmdir voru fyrir þátttöku
í uppreisninni 1956, náöaöir. Allar fangahúðir, sem þeir
voru geymdir í, hafa verið leystar upp. Meöal þeirra,
sem gefnar hafa veriö upp sakir eru hinir kunnu rithöf-
undar Tibor Dery og Gyula Hay.
Á f jórða hundrað manns, sem
dæmdir voru í fangelsi vegna
þátttöku í uppreisninni 1956,
voru náðaðir á þjóðhát'íðardag-
inn, og no'kkrir höfðu verið
náðaðir fyrr.
Af 32 rithöfundum. sem
Pólska ríkisstjómin lögleiddi
miklar verðlækkanir í Póllandi
um síðustu mánaðamót. Verð
á sumum nauðsynjavörum og
ýmsum iðnaðarvamingi var
lækkað um allt að 40 prósent.
Verð á kaffi lækkar um 25
prósent. Ullarvörur, skófatnað-
Ur, útvarps- og sjónvarpstæki
eru meðal þeirra vara, sem
lækkaðar vom stórlega í verði.
dæmdir voru, fengu nú 28 upp-
gjöf saka. Tibor Dery, s'em nú
fer 67' ára að aldri, var dæmd-
ur í 9 ára fangelsi árið 1957
og Gyula Hay var dæmdur í 6
ára fangelsi.
Meðal náðaðra eru Ferenc
Donath, sem var ráðherra
stjórn Imre Nagys og Ferenc
Janossy tengdasonur Nagys.
Sakaruppgjöfin í Ungverja-
landi nær til allra, er dæmdir
hafa verið fram til 31. marz sl.
fyrir pólitískar sakir eða rikis-
fjandsamlegar athafnir. Meðal
þeirra, sem dæmdir voru fyrir
slikar sakir, áður en uppreisn-
artilraunin var gerð, og nú
hafa verið náðaðir, eru Mihaly
Faraks, er var ráðherra í stjóm
Rakosis og sonur hans Wladi-
mir. Þeir voru báðir dæmdir
I margra ár fangelsi skömmu
fyrir uppreisnina 1956. Aðeins
einn af fomstumönnum upp-
reisnartilraunarinnar er nú
eftir í fangelsi. Það er Kop-
acsi fyrrv. lögreglustjóri í
Búdapest, en hann var dæmdur
í ævilangt fangelsi.
Efnahagslegar framfarir
Mi'kill og almennur fögnuður
ríkti á þjóðhátíð Ungverja, ekki
sízt vegna þeirra miklu- efna-
hagslegu sigra. sem unnizt hafa
í landinu á síðustu árum. Mikl-
ar og almennar framfarir hafa
orðið í landinu síðustu árin.
Stórfelldri iðnvæðingu er hald-
ið stöðugt áfram með góðum
árangri. Lifskjörin hafa stöð-
ugt batnað, enda 'hafa þjóðar-
tekjurnar aukizt til mikilla
muna.
Heimsblöðunum verður tíð-
Meiri demantar
Demantanámur heims skiluðu
meiri juiðæfum á árinu 1959
en nokkru sinni áður. Saman-
lagt verðmæti demantanna, sem
unnir voru á árinu, nema sem
svarar 10 milljörðum ísl. kr.
Þar af er stærsti hlutinn skart-
gripa-gimsteinar (7,2 milljarð-
ar ísl. kr.).
rætt um Ungverjaland um þess-
ar mundir. Sænska sósíaldemó-
kratablaðið „Stockholms Tidn-
ingen“, segir t.d.: „Ungverska
þjóðin hefur betra viðurværi
og lifir betur ’í dag en nokkru
sinni áður eftir strið. Almenn
lífskjör eru betri í Ungverja-
landi nú, en nokkru sinni áður
í sögu landsins.“
B Sl
Heiftarleg slagsmál urðu
Omuta í Suður-Japan. Þar
slógust námamenn, sem eru í
verkfalli, og verkfallsbrjótar,
er ætluðu að vinna þrátt fyrir
yfirlýst verkfall.
Utvarpið í Japan skýr.'r frá
því, að 4000 verkfallsbrjótar
hafi reynt að brjótast inn í
þrjár kolanámur þar sem verk-
fallsmenn voru á verði. Kom
þá til harðvítugra átaka. Báð-
ir flokkar beittu kylfum og
grjóti. A.m.k. 140 menn slös-
uðust meira og minna í þess-
um átökum. Um 500 lögreglu-
þjónum.tókst um síðir að stilla
til friðar.
Þrýstiloftsbyssa kemnr að
notum sem veiðistöng
Allir stangarveiðimenn kann-
ast við það, hversu erfitt er að
læra aff kasta svo vel fari. Eink
um. er þetta erfitt, jafnvel fyr
ir vana veiffimenn, ef aff kast-
að er í straumharða á, þar sem
mikil vatnaköst eru.
Margir hafa haft mikið ang-
ur á slíkum stöðum, þegar lín-
an flækist, eða öngullinn kræk-
ist í hana vegna straumkastsins.
Nú hefur sovézki verkfræð-
ingurinn Bjelonogov fundið upp
þrýstilofts-veiðistöng, sem er
með þeim hagleik gjörð, að
veiðimaðurinn þarf ekki að
glíma við áðurgreinda örðug-
leika. Hún lítur út eins og sjálf-
virk byssa, og virkar mjög svip-
að og slíkt skotfæri. Menn miða
þrýstilofts-veiðistönginni á
veiðilegan hyl í ánni, þrýsta
gikkinn — og línan kastast allt
að 30-40 metra vegalengd.
Verkfræðingurinn vinnur
stöðugt að endurbótum á þess-
ari nýjung sinni. Verkfærið hef-
ur hann smíðað úr plasti, og
hann ætlar að endurbæta þrýsti-
loftsútbúnáðinn þannig að vei,ð i
maðurinn geti kastað fyrir fisk
á allt upp í 70 metra færi Verk-
færið er auðvelt í meðförum.
jafnvel fyrir byrjendur í veiði-
ljstinni.