Þjóðviljinn - 13.04.1960, Qupperneq 6
— ÞJÓÐVILJINN — Miðvi'kudagur 13. apríl 1960
r.z:
xc
H3i
m
.TC.
ai
Hiíi
tu; i
IÍ4J
•k,í..
ÍIS
íí
m:
jíií
k?;
9:
íi|i
jlií
C£5
EG3
!{Í8
iír
íf*
#»•<
^Já
££
Útcefsndi: SameininKarflokkur alþýðu -t
Ritsti^ar: Magnus KJartansson (áb.), Magnús Torfi Ólafsson, Sig-
urður Guörnundsson. — Fréttaritstjórar: ívar H. Jónsson. Jón
Bjarnason. - Auglýsingastjóri: Guðgeir Magnúöson. - Ritstjórn,
afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. — Sími
17-500 (5 línur). - Áskriftarverð kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00.
Prentsmiöja Þjóöviljans.
Sóraasamleg kjör
íyiorgunblaðið ræðir í gær um tekjur manna og
i'l sérstaklega um það hvað kalla megi háar
tekjur og hvað lágar. Kemst blaðið þar að þeim
lærdómsríku niðurstöðum að verðbólgukrónurn-
ar séu orðnar svo litlar að 120—160 þúsundir
króna verði ekki taldar háar árstekjur, heldui
svo lágar að sérstök ástæða hafi verið til að
drýgja þær með ívilnunum í beinni skattheimtu.
„Tal kommúnista og Framsóknarmanna um það,
’að menn, sem hafa 120—160 þús. kr. árstekjur
séu „hátekjumenn11 eða „auðkýfingar“, sem refsa
beri með ofurháum sköttum, á því við lítil rök
að styðjast, svo ekki sé djúpt tekið í árinni“,
segir blaðið.
Það er fjarri Þjóðviljanum að þrátta við Morg-
unblaðið um þetta atriði, þvert á móti skal
tekið undir það af alefli að 120—160 þúsunda
króna árstekjur séu rétt aðeins sæmilegar, ekki
sízt eftir gengislækkunina. En sé þessi forsenda
viðurkennd, hvað á þá að segja um tekjur
Dagsbrúnarmanna sem fá um 50.000 kr. fyrir
átta stunda vinnu á dag allan ársins hring, tæp-
an helming eða tæpan þriðjung af þeim tekjum
sem Morgunblaðið telur bærilegar? Hvað á að
segja um árstekjur kennanna í Iðj.u eða Verka-
kvennafélaginu Framsókn sem eru enn til muna
lægri en tekjur Dagsbrúnarmanna? Iivað á að
segja um árskaup alls þorra almennings, verka-
fólks í hinum ýmsu starfsgreinum, skrifstofu-
fólks og opinberra starfsmanna, sem allt er langt
fyrir neðan þessa fróðlegu viðmiðun Morgun-
blaðsins. Það fólk allt hlýtur að hafa algerlega
ósæmilegar tekjur og óbærileg kjör, sem óhjá-
kvæmilegt er að bæta stórlega án tafar.
¥»eim mun hneykslanlegra er það að stefna nú-
* verandi stjórnar er sú að níðast sérstaklega
á því fólki sem býr við verst kjör í þjóðfélag-
inu. Breytingar þær sem komriar eru til fram-
kv. á tekjuskattslögunum einkennast fyrst og
fremst af því, að menn fá því hærri eftirgjöf sem
þeir höfðu meiri tekjur fyrir. Fólk með algeng-
ustu launatekjur, t.d. Dagsbrúnarkaup, fær eftir-
gjöf sem nemur nokkrum hundruðum króna; þeir
sem hafa fjórfalt hærra kaup fá tugi þúsunda
eftirgefna; fyrirtæki sem græða milljónir fá gef-
in eftir hundruð þúsunda með útsvarslögunum
nýju. Öll þessi „eftirgjöf“ er sem kunnugt er í
því fólgin að breytt er um skattheimtuaðferð;
peningarnir eru teknir með óbeinum sköttum 1
stað beinna. Með því er verið að leggja þyngstu
byrðarnar á fátækustu barnafjölskyldurnar, það
er verið að taka aukið fé af þeim sem hefur
50.000 kr. árstekjur til þess að hinn sem hefur
160.000 kr. árstekjur komist betur af; það er ver-
ið að gera þann snauða snauðari til þess að bœta
kjör hins sem hafði miklu betri aðstöðu í þjöð-
félaginu.
^etta forðast Morgunblaðið að ræða; það reyn-
ir aðeins að sanna að menn sem jhaft hafa
120—160.000 kr. árstekjur iséu engan veginn of-
ur sælir af kjörum sínum. Og sú yfirlýsing er mjög
cpt
&■
iSI
dýrmæt, verkalýðsfélögin ættu að varðveita hana
vandlega og leggja hana fram sem fylgiskjal ígj
næst þegar þau bera fram kröfur um sómasam-
25' legt kaup félaga sinna.
Kom ég þar að 'kveldi
sem kerling sat að eldi,
hýsti hún fyrir rpig hestinn
minn
og hét að lána mér bátinn
sinn
því langt er til landanna,
liggur á milli strandanna
Ægir karl með ygldar brár
og úfið skegg á vöngum,
dætur hans með hrímhvítt
hár
hoppa fram af töngum,
kitla ég þær með einni ár,
þær ygla sig og gretta,
fetta og bretta
og froðunni á mig skvetta.
1 skurðvtofunni. Læknirinn er Þórvaldur Kristjánsson, sjúk!-
ingur Björn Björnsson og hjúkrunarkonuf Eygló Öskar-ilótí-
ir og Ellen Jónsdóttir.
Það er 90 manna kór og
hljómsveit sem syngur og.leik.
ur. Og ég sem hafði látið stóra
fávísa menn telja mér trú um
að þulur heyrðu fortíðinni til,
að þær væru aðeins forngrip-
ir sem ömmur okkar hefðu
raulað ’í rökkrinu og við lilóða-
steininn á haustkvöldum, en
myndu aldrei heyrast á Isiandi
atómaldar. En þetta hefur nú
reynzt rangt; það er einmitt
nng kynslóð hér af Reykjanes.
inu sem syngur þetta glöð og
þróttmikil En ég hafði einnig
láið lítið fól'k telja mér trú um
að þetta væri nokkuð sem vert
væri að sjá. Það hefur reynzt
rétt. Þannig er stundum betra
að trúa litlu fólki en stóru.
Fullorðna fólkið segir svo oft
ósatt. Börn segja oftast satt.
Við erum stödd í Bæjar-
b'iói í Hafnarfirði og hin ár-
Kom é
þar a
og hljómsveitarleik. Það má.
vel vera að hann hafi titrao
pínulítið (en það sást ekki)
og kannski hefúr hann verið
ofurlítið þvalur í lófum og
kveldi
lega ferðasjóðsskemmtun
skólabarna er hafin. Fyrir
nokkru kom lítill maður í
jakkafötum fram á sviðið og
ávarpaði gestina er fylla hús-
ið, bauð þá velkomna, kvaðst
vona að þeir skemmtu sér vel
og tilkynnti að nú hæfist
skemmtunin með söng kórs
ekki eins „kaldur" og hinn
þysvani -heimsmaður, en hann.
var ósmitaður af stælgæja-
brettum og laus við armæðu-
svip stjórnmálafundarstjór-
ans, sem þrúgast undir einni
blýþungri hugsun: Hvað eig-
um við mörg atkvæði hér inni ?
Og svo komu þau í röðum
upp á sviðið, engia ærsl, ekk-
ert fát, ekkert hik — þetta er
sízt verra en hjá kór stóru
mannanna sem þótti svo góð-
ur að hann var sendur til
Ameriku. Það er glæsilegur
hópur, þessir 90 litlu menn og
KTl
ttO
Leikendur í leikþæúíinum Svínahirðirinn Frá vinstri: Guðinundur Guðmundsson, Jón Karl
Kristjánsson, Sveinn Magnússon, Friðrik Ingvason, Jóhann Bjarni Kristjánsson, Valgeir
Helgason, Sóldís Aradótóir, Magnea Halldórsdóttir, Edda Arsælsdóttir, Guðbjörg H. Rjarnad.
llllllllllllllllliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllllllllllllllllllllllHIIIÍIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIllillllllllliliiiilllllllllllUilIIIIIIIIIIII
Breyskar þýðirrgar
Guðmundfson nefna hann i
heimsbókmenntasögum sínum.
Nú hefur ' Þóroddur Guð-
mundsson komið honum á.
framfæri við íslendinga, með
þýðingu sinni á tveimur fyrr-
nefndúm ljóðflokkum. En
Söngvar sakleysisins og
Ljóð lífsreynslunnar. Tveir
Ijóðaflokkar eftir William
Blake. — Þóijoddur Guð-
mundsson þýddi og annað-
ist útgáfuna. — 119 blað-
siður. — ísafoldarprent-
smiðja 1959.
.Q
Flestir, sem mega bera um
brezkan skáldskap, telja Will-
iam Blake eitthvert merkileg-
asta skáld Breta um sína
daga. Blake var írskættaður
Lundúnabúí, fæddur 1757,
dámn 1827. Hann varð
snemma öðruvísi en fólk er
flest. Undarleiki hans fólst
meðal annars í þvi, að hann
sá sýnir sem öðrum augum
voru huldar: guð almáttug-
ur, sem hann trúði fast á,
stakk kollinum út um glugga
náungans; hann mætti djöfl-
inum í stiganum heima hjá
sér; og hann hitti Móses og
Dante á spássértúr á Tems-
árbökkum. Slíkar sýnir og
önnur óhversdagsleg reynsla
settu svip á drjúgan hluta
skáldskapar hans og hafa
ekki eflt hann til langlífis.
En B’ake orti einnig nokkuð
af smákvæðum með lýrísk-
um blæ, og hafa þau varizt
ásókn gleymskunnar bezt.
Af því kyni eru Söngvar
sakleysisins og Ljóð lífs-
reynslunnar; og það eru þess-
ir tveir ljóðflokkar, sem ensk-
ur bókmenntafræðir.igur hefur
einkum í huga, þegar. hann
kveður róm Blakes tærustu
röddin í samkór lýrískra
Ijóðskálda í Bretlandi, i
William Blake er ekki stór-
frægur utan hins enskumæl-
andi heimshluta; það er til
dæmis athyglisvert, að hvorki
Francis Bull né Kristmann
þeim, sem þekkir Blake af
þessari þýðingu einni, reynist
torveiJt að trúa hinum enska
bókmenntafræðingi. Hún læt-
ur lesandann að mestu ósnort-
inn; þar er ekkert kvæði, sem.
verði kallað fullkomlega .fag-
urt; sá yndisþokki máls , og-
stíls, sem Blake er kenndur,
kemur sjaldan til skila. Hins-
vegar er óvíst að þýðandi
verði sakaður um allt það,
sem ljóðin brestur til að ger'-
apt lesandanum hugstæð.
Löngu liðið skáld, sem ber að
vísu hátt í enskum bókmennt-
um, þarf ekki að skírskota
•sérstaklega til íslendinga nú
á dögum. Ætli Bólu-Hjálmar
færi mikla frægðarför til
Englands í ár? —• þanrng að
nefnt sé dæmi, en ekki hlið-
stæða.
Skáldverk Blakes eru ekkt
til í bókhlöðum borgarinnar.
En nokkur þeirra. ljóða, sem
Þóroddur hefur þýtt, standa
í enskum Jjóðasöfnum; ég hef