Þjóðviljinn - 17.09.1960, Side 6

6) — ÞJÓÐ-VTLJINN — Laugardagur 17. september 1960

! Alþýðusambandskosningunum er kosið um þetta:

oyiLJ
Ótíefandl: SamelnlnKarflofcfcur albíBu - SQsiaHstaflokkunnn. -
BltstJQrar: Magnús KJartansson (áb.). Magnús Torfi Olafsson. Bls-
urSur GuBmundsson. — FréttarltstJórar: ívar H. Jónsson, Jðn
Bia.nasor.. — AuglýsinBastJórl: GuBgeir Magnússon. — Rltstiórn.
afgrelSsia auglýsingar, nrentsmlBJa: SkólavórBustig 19. — Siml
17-500 (6 línur). - ÁskriftarverB kr. 45 á mán. - IjauaasBluv. kr. 3.00
PrentsmlBJa ÞJóBvllJana.
Allt hækkar -- nema
eða villu heíja sókn, hækka kanpið og hæta kjörinr
kaupið
■\Tú mun vart finnanleg sú vörutegund á Is-
^ ' landi sem ekki hefur hækkað í verði. Verð-
hækkanirnar á öllum hlutum streyma um kerfið
og bitna að lokum á hinum almenna neytanda
og afkomu bans. Þannig kann sumum að hafa
fundizt það fjarlægt sér þótt kjarnfóður hækk-
aði, tilbúinn áburður, vélar, benzín, byggingar-
efni og vextir, en þær þreytingar þirtast nú all-
ar í stórhækkuðu verði á landbúnaðarafurðum;
húsmæðurnar greiða þær þegar þær kaupa skyr,
smjör, ost eða kjöt. Hver einasta verðhækkun
er skattur á hinn almenna neytanda. Reglan er
þessi: allt hækkar — nema kaupið.
I%að skiptir engu máli hversu margir hagfræð-
ingar hamast við að semja skýrslur og hvört
þeir eru íslenzkir eða útlendir — slík regla
getur ekki með nokkru móti staðizt. Grund-
völlur alls efnahagskerfis Islendinga er afkoma
heimilanna, tekjur þeirra og gjöld. Þar verða
endar að ná saman, að öðrum kosti er öll yfir-
byggingin fánýt smíð á sandi. Og endarnir ná
ekki saman hjá alþýðufólki; um það er hver
húsmóðir í landinu óvefengjanlegur sérfræðing-
ur og hinir lærðu verða að gjalti andspænis
þeim.
Cérfræðingarnir hafa einnig viðurkennt þessa
^ staðreynd. Vísitölufjölskylda sú, sem þeir
hafa búið til sem mælikvarða á kerfi sitt, er iát-
in hafa miklum mun hærri tekjur en verka-
maður fær fyrir fullan vinnudag allan ársins
hring. Og þegar skorað var á Jónas Haralz, að-
alhöfund viðreisnarinnar, að gera grein fyrir því
hér í blaðinu, hvernig fjölskylda Dagsbrúnar-
verkamanns ætti að fara að því að lifa af kaupi
sínu, átti hann engin ráð til að verja kerfi sitt.
Það var skorað á hann æ ofan í æ, honum var
gefinn langur frestur, honum var boðið ótak-
markað rúm í Þjóðviljanum, en viðbrögð hins
málglaða manns urðu þögnin ein, hann kunni
engin ráð til þess að sýna fjölskyldu hvernig
hún ætti að fara að því að lifa af 50.000 kr. árs-
kaupi. Með þessari þögn játaði Jónas Haralz að
stefna ríkisstjórnarinnar hefði þegar beðið al-
gert skipbrot; steinhljóð hans var margfalt
þyngra á metunum en allur sá skýrslugrúi sem
sérfræðingarnir hafa peðrað úr sér fyrir ærna
borgun í tíma og ótíma.
Cú staðreynd er þannig óhrekjanleg að verka-
^ fólk getur ekki lifað af kaupi sínu, og jafn-
vel 'hinn ósæmilegasti eftirvinnuþrældómur
hrekkur ekki til þess >að tryggja sæmilegan
kaupmátt heimilanna. Hin staðreyndin blasir
einnig við hverjum manni, sem horfir í kring-
um sig opnum augum, að misskiptingin á þjóð-
artekjunum hefur aldrei verið meiri en nú.
Býsna stór hópur forréttindamanna lifir í meiri
vellystingum en nokkru sinni áður; hann hef-
ur sölsað til sín þann stóra hlut sem launþegar
hafa misst. Ófarnaðurinn stafar því ekki af ein-
hverju áfalli sem þjóðin í heild hafi orðið fyr-
ir, heldur af stórauknu þjóðfélagslegu ranglæti.
Slíku ástandi verður ekki unað af þeirri ein-
földu ástæðu að aiþýðuheimilin geta ekki unað
því. — m.
mt
uw
I

Það er mjög undir vali
fulltrúa á Alþýöusam-
bandsþing komið hve fljótt
og vel tekst að hefja sókn
og bœta kjör vinnandi
fólks í landinu.
í Alþýðusambandskosn-
ingunum greiðir verkafólk
raunverulega atkvœði um:
Ertu með kjaraskeröingu?
,eða viltu hefja sókn,
hœkka kaupiö og bœta
kjörin?
Og valið er sannarlega
auðvelt.
Á þessa leið fórust Hanni-
bal Valdimarssyni orð þegar
Þjóðviljinn hitti hann að máli
um Alþýðusambandskosning-
araar.
160 félög
— Já, kosningar til Al-
þýðusambandsþingsins hefj-
ast í dag, sagði Hannibal, og
á að vera lokið í öllum fé-
lögum eigi síðar en 9. okt.
n.k. Sjálft Alþýðusambamds-
þingið á svo eigi að hefjast
fyir en mánuði eftir að
kosningum lýkur. Félög í Al-
þýðusambandinu eru nú um
160 og hafa rétt til að kjósa
350 fulltrúa, en ekki er hægt
að vita nákvæmlega tölu
þeirra enn. Fulltrúakjör fer
fram á félagsfundum, eða að
viðhafðri allsherjaratkvæða-
greiðslu, sem hoða skal með
tveggja sólarhringa fyrir-
vara. Nokkur félög hafa þeg-
ar óskað eftir allsherjarat-
kvæðagreiðslu, en til hennav
þarf samþykki Alþýðusam-
bandsins.
Sjálfkjörið
Nokkur félög hafa auglýst
eftir framboðslistum og að-
eins komið fram einn listi.
Þannig hafa fulltrúarair frá
'Sjómannafélaginu Jötni í
Vestmannaeyjum og Verka-
lýðsfélagi Vestmannaeyja
orð’ð sjálfkjörnir.
Nú um helgina verður kos-
ið í nokkrum félögum, þ.á.
m. í Dagsbrún, Féiagi járn-
iðnaðarmanna og verka-
kvennafélaginu Framsókn hér
í 'Reykjavík.
Ertu með kjaraskerðingu
— Hafið þið mikinn við-
búnað fyrir þingið?
— Nei, við höfum engan
áróður sett í gang fyrir
kosningarnar. Við teljum að
málin liggi það ljóst fyrir
nú, að það sé auðvelt fyrir
fólk að átta sig á því hvort
það vill senda á Alþýðusam-
bandsþing fulitrúa til að
þjóna k jaraskerðinga r.stef r u
ríkisst jórna rínnar, sem eins
og aiiir vita er sú að kaup-
gjald í landinu skuli haldast
óbreytt — hve mikið sem dýr-
tíðin eykst, eða hvort það
vill senda Jangað fuiltrúa
sem, í sainræmi við einróma
álit verkaiýðsmálaráðstefn-
unnar á sl. vori, telji óhjá-
kvæmilegt fyrir verkalýðsíé-
lögui að láta nú fljótlega
til skarar skríða, hækka
kaupgjaid og hrinda þannig
þeirri stórkostlegu kjara-
skerðingu sem orðin er, og
vex ennþá frá degi til dags.
Peningavaldið nbtar öll
ineðul
— Hafa atvinnurekendur
og gróðamenn m'kinn við-
búnað ?
— Já, það er enginn vafi
á því að Sjálfstæðisflckkur-
inn setur alla sína vél í
gang, smala, bíla, fjármagn
og annað eins og venjulega
í samhandi við mikilvægar
ktosningar í verkalýð.cllélög-
unum í Reykjavík.
samhandsþing,. heldur Hanni-
bal áfram, væri bezta trygg-.
ingin fyrir því að þeir yrðu
ragir við að leggja út. í nýj-
ar fyrirhugaðar árásir á iífs-
kjör Iaunafólks í iandinu.
Fengju þeir svipaða .tölu full-
trúa og á undanfarandi þing
myndu þe’r taka það sem.
beint jákvæði .við þvi ao halda
áfram á kjaraskerðingar-
brautinni. Því fáliðaðri sem
þe'r verða á þinginu, því
deigari verða þeir v'ð gð
leggja til nýrra árása á lífs-
kjörin
Stytting vinnudagsins
— Hver eru önnur helztu.
mál þingsins ?
Rætt við Hannibal Valdimarsson
forseta Alþýðusambands Islands
En maður verður að
treysta því að verkafólk sjái
að nú mega hvorki fjármagn
bílar, flokksbönd né annað
ráða vali fulltrúa, heldur að-
eins afstaða fóiksins til
launa- og kjaramálanna, lífs-
hagsnmiia fólksins sjálfs.
Jú, víst höfum við frétt
um ýmsa menn, bæði frá
Sjálfstæðistflokknum og Al-
þýðuflokknum sem verið hafa
í kosninga- og áróðursferðum
úti um land, en frekar hafa
þeir verið armæddir yfir dauf-
um undirtektum fólks við
kaupbindingarstefnuna þegar
þeir hafa komið til baka aft-
ur.
Ránið úr vösum vinn-
andi fólks
— Sum af málgögnum Al-
þýðuflokksins úti á landi,
heldur Hannibal áfram, hafa
ekki farið dult með þá skoð-
un sína, að það sé lífsnauð-
syn fyrir ríkisstjórnina að
geta haldið kaupi óbreyttu,
og þau virðast síður en svo
sjá nokkuð athugavert við
það þótt það yrði að gerast
með lögbindingu.
Blöð Sjálfstæðisflokksins
tala he'riur vai’legar, svona
rétt fyrir Alþýðusambands-
kosningarnar, en orða sömu
kjaraskerðingarstefnuna
þannig, að það sé lífsnauð-
syn fyrir þjóðina að ríkis-
stjórninni takist að koma
hinu nýja efnahagskei’fi á,
— en allir rita að það þýð-
ir að halda öllu ltaupi ó-
breyttu hve mjög sein dýr-
tíðin vex.
Þetta virð:st vera hið eina
sem stjórnarflokkarnir eygja
í öllu dýrtíðarflóðinu, enda
er misskipting þjóðartekn-
anna á kostnað vinnustétt-
anna aðalhyrningarsteinninn
undir allri „viðreisninni“
Bezta tryggingin
— Það, að stjórnarflokk-
arair fengju sem fæsta fuil-
trúa kosna á þetta Alþýðu-
— Helztu mál þingsins,
auk kaupgja'ds- og kja-’amál-
anna, verða krafan um stytt-
ingu vinnudagsins í samræmi
við það sem er í nágranna-
löndunum og hvarvetna í
he:minum þar sem verkalýðs-
samtök mega sín nokkurs,
Krafan um það, að menn
geti lifað mannsæmandi iífi’
af 8 stunda vinnudegi.
Þá er það einnig, að ekk-
ert verkalýðsfélag getur gert
nýja samninga án þess að
örugg samningsákvæði séu
sett um að kaup hækki ef
verðlagið hækkar. Þaft geng-
ur ekld að dýrtíðin geti hækk-

Hannibal Valdimarsson
að von úr viti án þess aft
kaup vinnandi fólks hækki i
samræmi við þaft.
Skipulagsmál
— Af öðrum stórmáium
eru svo skipulagsmál AI-
þýðusambandsins. Að því
máli hefur verið talsvert
Framhald á 10. síðu.